Chochoł to słomiana osłona okrywającą słabe i delikatne rośliny w czasie mrozu. Owijało się nim szczelnie z każdej strony roślinę, która podczas zimy wegetowała.

Chochoł jest to postać fantastyczna utworu Stanisława Wyspiańskiego „Wesele”. Ukazuje się Isi, która odpędza go. Obrażenie go według wierzeń ludowych wiązało się z niebezpieczeństwem, że stwór ten zacznie płatać figle. Tak też stało się w „Weselu” gdzie Chochoł rzucił zaklęcie na bawiących się gości. W finalnej scenie dramatu usypia weselników, czekając na przybycie Wernyhory, uświadamiając czytelnikowi, jak bardzo polskie społeczeństwo nie było przygotowane do walki o niepodległość. Symboliczny chochoł to nic innego jak odbicie rzeczywistości panującej w ówczesnych czasach.
Wyspiański w ten sposób chciał pokazać, że chłopi wciąż potrzebują ochrony, gdyż są słabi. Ściślej mówiąc, uważa, że chłopom potrzebny jest przywódca, który ich poprowadzi.
Chłop aż do XX wieku był ciemny, nie potrafił myśleć samodzielnie, ani samodzielnie działać.

Chochoł jest sygnałem, że czas obudzić sie z uśpienia, porzucić swoje dotychczasowe prace i iść, iść walczyć o wolność. To właśnie chochoł okrywa delikatne róże, żeby nie przemarzły podczas zimy, to ludność wiejska jest tą różą, która wciąż śpi, wegetuje, wciąż nie jest gotowa.

Sama postać chochoła dość mocno odznaczyła się w późniejszych czasach. Samej nazwie CHOCHOŁ można zawdzięczać nazwisko. Osoby o takim nazwisku od razu kojarzą nam się z postacią z „Wesela” Wyspiańskiego. Z kolei w województwie małopolskim znajduje się wieś o nazwie jakże od razu kojarzącej nam się z bohaterem „Wesela”

Chochołów. Prawie w całości zbudowany jest oryginalnych chałup góralskich.

W setną rocznicę prapremiery „Wesela” a więc w 2001 roku odbyły się obchody, których głównym tematem był Chochoł. W prologu próbowano odpowiedzieć na pytanie: „KIM JEST CHOCHOŁ POLSKI?” 16 marca punktualnie o godzinie 16.00 na Rynku Główny w Krakowie zebrały się wszystkie chochoły z całej Polski. Największe wrażenie sprawiło pojawienie się czterometrowego HIPERCHOCHOŁA. Punktem kulminacyjnym był wybór Chochoła Stulecia.

Do Chochoła z „Wesela” Wyspiańskiego nawiązuje wiersz „Ojczyzna Chochołów” Kazimierza Wierzyńskiego. Dzieło zapełnione jest pesymizmem i obawą o los ojczyzny. Są osoby, które całe swoje siły poświęcają za ojczyznę, ale są i takie, które przepełnione są egoizmem i stagnacją, jak tytułowe chochoły. Aby Polska mogła się odrodzić wszyscy muszą podjąć walkę.

Z kolei „Szewcy” Stanisława Ignacego Witkiewicza tworzy parodię z dramatu Wyspiańskiego. Witkiewicz demaskuje symbole Wyspiańskiego, okazują się one śmieszne i anachroniczne. Chłopi nie są już klasą, z którą należy się liczyć. Nie ślub, jak to było u Wyspiańskiego, lecz gwałt połączy wszystkie klasy. Kiedy z chochoła opada słomiana powłoka, okazuje się, że jest on zwykłym modnym Bubkiem. Nie gra melodii o hipnotycznych właściwościach, lecz sam zaczyna tańczyć, co więcej okazuje się, że jak wszyscy jest zniewolony przez symbol wszechmatrycy. Witkacy wyśmiewa i kompromituje tradycyjne mity i symbole kultury polskiej.

Co roku we Wrocławiu odbywa się Dolnośląskie Spotkanie Teatrów Młodzieżowych. Sam plakat przedstawia postać chochoła, a zwycięzcy otrzymują statuetkę CHOCHOŁA.

Otuleniem krzaku róży słomą, a także tańcem, upamiętniono rocznicę ślubu Jadwigi Mikołajczykówny z Lucjanem Rydlem, który stał się pretekstem do powstania „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego. Owa uroczystość odbywa się pod bronowicką Rydlówką gdzie ma miejsce tradycyjne stawianie chochoła. Maria Rydlowa, kustosz Muzeum w Bronowicach, jest przekonana, że chochoł to ważna postać, przypomina, że od czasów Wyspiańskiego do dziś historycy dyskutują o tym, co kryje się pod słomianym płaszczem. Według dawnych wierzeń ludowych, chochoł był domowym duchem, który miał zdolność do pomagania, ale i płatania figlów domownikom.

Z kolei na jednej z akcji zamieszczonych w Internecie można kupić cel łuczniczy który nazwany jest „chochołem łuczniczym” Wyglądem bardzo przypomina bohatera „Wesela” i stąd zapewne zaczerpną swą nazwę. Bardzo mocny, zatrzyma strzały nawet z bardzo silnego łuku. Świetnie nadaje się do golfa łuczniczego i innych zabaw terenowych.
Posiada uchwyt ze sznurka, dzięki czemu jest znacznie wygodniejszy do przenoszenia niż okrągłe słomianki. Chochoł można powiesić za uchwyt np na gałęzi w lesie lub na trzepaku, dzięki czemu nie wymaga stojaka. Łuk na plecy, chochoł pod pachę i można iść strzelać praktycznie wszędzie.

Andrzej Wajda wyreżyserował w 1972 „Wesele” zainspirowany dziełem Stanisława Wyspiańskiego. Głosu Chochoła użyczył już nie żyjący Czesław Niemen.

Kraj chochołów oznacza społeczeństwo bezsilne jako zbiorowość ( pogrążone w chocholim tańcu ), pasywne , niezdolne do czynu w imię wartości ogólnych . Na weselu Chochoła śpiewa melancholijną piosenkę, która usypia gości weselnych. Można powiedzieć, że rzuca czar i wszyscy włączają się w dziwny lunatyczny taniec niemocy. To jest symbol trwałego zniewolenia społeczeństwa, niemocy. Kiedy goście weselni budzą się, nic nie pamiętają, bo do walki mieli jedynie słomiany zapał.

Jaki z kolei wpływ postać Chochoła wywarła na mnie i jakie mam spostrzeżenia w związku z tym? Na pewno dla mnie jest to ukazanie naszego narodu jako bezsilnego, słabego, ale z drugiej strony chochoł jest to słomiana ochrona, która chroni przed zimnem, jeśli chodzi o naród to można powiedzieć, że przed złem, gdy nadejdzie wiosna, lepsze czasu wszystko odżyje. Można powiedzieć, że każdy jest różą osłoniętą takim chochołem, w gorszych momentach naszego życia, kiedy jesteśmy bezsilni, wtedy owa słoma nas chroni, pomaga nam wytrwać do lepszych czasów, do wspomnianej wiosny, kiedy wszystko się ożywi, powróci na właściwy tor.