Odkształcenie - zmiana wymiarów, otrzymujemy je w wyniku działania siły, naprężeń. Odkształcenie jest bezwymiarowe, wyróżniamy: odkształcenie rozciągające, ścinające i poprzeczne. Naprężenie - miara sił wewnętrznych powstających w ciele pod wpływem zewnętrznej, odkształcającej siły. Naprężenie dzieli się na naprężenie rozciągające σ, oraz na ścinające τ. Poślizg dyslokacji - podstawowy mechanizm odkształcenia plastycznego. Polega na przesunięciu jednej części kryształów wzdłuż jednej płaszczyzny krystalograficznej. Bliźniakowanie - drugi mechanizm odkształcenia plastycznego. Jest to nagły proces poślizgu zachodzący w niewielkim obszarze sieci, ściśle ograniczonym przez granice bliźniacze. Zgniot - jest to całokształt zmian zachodzących w materiale pod wpływem odkształcenia plastycznego na zimno (poniżej temperatury rekrystalizacji). Zdrowienie - wszystkie zmiany mikrostruktury powodujące zmniejszenie gęstości defektów struktury krystalicznej w materiale odkształconym, nie wpływające bezpośrednio na tworzenie się zarodków rekrystalizacji i ich wzrost. Zarodkowanie - polega na tworzeniu się małych obszarów o niemal doskonałej strukturze krystalicznej, zdolnych do ciągłego wzrostu kosztem odkształconej osnowy. Rekrystalizacja - jest to proces podczas którego dochodzi do odbudowy struktury poprzez tworzenie się nowych nie odkształconych ziaren drogą powstawania zarodków i ich wzrost. Szybkość rekrystalizacji zależy od dwóch procesów. Szybkości tworzenia zarodków oraz szybkości ich wzrostu. Temperatura rekrystalizacji - jest to najniższa temperatura, w jakiej zachodzi proces rekrystalizacji, punkt w którym występuje najszybsza zmiana własnośći. Wykorzystanie rekrystalizacji - wykorzystywana do usuwania skutków odkształcenia oraz do wytwarzania ziarna o żądanej wielkości. Stosowana przy wytwarzaniu półwyrobów (blachy, rury, pręty, druty, kształtowniki, itp.), które są poddawane obróbce plastycznej na zimno. Tworzenie się zarodków rekrystalizacji - powstają w tych miejscach materiału odkształconego, w których są spełnione następujące warunki: a) jest zmagazynowana duża wartość energii, która stanowi siłę pędną rekrystalizacji b) występują strome gradienty energii zmagazynowanej, które są źródłem lokalnej niestabilności c) występują duże krzywizny sieci umożliwiające szybkie utworzenie granic dużego kąta, czyli zarodków.

Dyslokacje - są defektami liniowymi, odpowiedzialnymi za odkształcenia trwałe (plastyczne). Dzielimy je na dyslokacje krawędziowe, śrubowe i mieszane. Rozrost ziarna - proces strukturalny, który zachodzi podczas wyżarzania materiału po zakończeniu rekrystalizacji pierwotnej. Zapobieganie rozrostowi ziarna - czynnikiem hamującym rozrost są m. in. zanieczyszczenia metalu, wydzielenia innych faz oraz obecność obcych cząstek o dużej dyspersji celowo wprowadzonych do metalu w celu umocnienia i nadania mu określonych własności mechanicznych. Wpływ wielkości ziarna na własności mechaniczne - różna wielkość ziaren pogarsza własności mechaniczne i może też być przyczyną wyraźnej kruchości materiału. W przypadku stali niestopowej o małej zawartości węgla, im drobniejsze ziarna tym większa wytrzymałość materiału. Od czego zależy wielkość ziarna - wielkość ziarna powstałego po rekrystalizacji zależy przede wszystkim od następujących czynników: a) suprzedniego stopnia odkształcenia plastycznego na zimno b) temperatury wyżarzania c) czasu wyżarzania. Równanie Halla-Petcha - równanie łączące granicę plastyczności ze strukturą i mikrostrukturą: Ay=Ao+Kyd^-0.5, gdzie: Ay-dolna granica plastyczności, Ao-naprężenie niezależne od wielkości ziarna, Ky-stała ujmująca oddziaływanie z granicą ziarna, d-średnica ziarna. Mechanizmy umocnienia stali: a) zmniejszenie wielkości ziarna b) umocnienie roztworowe c) umocnienie cząstkami d) odkształcenie plastyczne. Mikrostruktura po odkształceniu - zależy od struktury krystalicznej i energii błędu ułożenia odkształconego metalu oraz od temperatury odkształcania. Walcowanie regulowane - dzięki precyzyjnie dobranej temperaturze walcowania produkt uzyskuje oczekiwane własności mechaniczne. Możliwe jest zastosowanie mniejszych ilości pierwiastków stopowych, dzięki czemu spawanie i formowanie są łatwiejsze. Defekty sieci - są to zaburzenia w periodycznym ułożeniu atomów. Defekty dzielimy na: a) punktowe - są to te wady sieciowe, których pozycja określana jest punktem. Defekty te powodują lokalne odkształcenie sprężyste sieci kryształu rozprzestrzeniające się sferycznie na niewielkie odległości. b) liniowe (dyslokacje) - posiadają jeden wymiar (długość) znacznie większy od pozostałych. c) powierzchniowe - dwuwymiarowe defekty struktury krystalicznej, z których podstawowe znaczenie posiadają granice ziaren, granice międzyfazowe oraz błędy ułożenia.

Odkształcenie - zmiana wymiarów, otrzymujemy je w wyniku działania siły, naprężeń. Odkształcenie jest bezwymiarowe, wyróżniamy: odkształcenie rozciągające, ścinające i poprzeczne. Naprężenie - miara sił wewnętrznych powstających w ciele pod wpływem zewnętrznej, odkształcającej siły. Naprężenie dzieli się na naprężenie rozciągające σ, oraz na ścinające τ. Poślizg dyslokacji - podstawowy mechanizm odkształcenia plastycznego. Polega na przesunięciu jednej części kryształów wzdłuż jednej płaszczyzny krystalograficznej. Bliźniakowanie - drugi mechanizm odkształcenia plastycznego. Jest to nagły proces poślizgu zachodzący w niewielkim obszarze sieci, ściśle ograniczonym przez granice bliźniacze. Zgniot - jest to całokształt zmian zachodzących w materiale pod wpływem odkształcenia plastycznego na zimno (poniżej temperatury rekrystalizacji). Zdrowienie - wszystkie zmiany mikrostruktury powodujące zmniejszenie gęstości defektów struktury krystalicznej w materiale odkształconym, nie wpływające bezpośrednio na tworzenie się zarodków rekrystalizacji i ich wzrost. Zarodkowanie - polega na tworzeniu się małych obszarów o niemal doskonałej strukturze krystalicznej, zdolnych do ciągłego wzrostu kosztem odkształconej osnowy. Rekrystalizacja - jest to proces podczas którego dochodzi do odbudowy struktury poprzez tworzenie się nowych nie odkształconych ziaren drogą powstawania zarodków i ich wzrost. Szybkość rekrystalizacji zależy od dwóch procesów. Szybkości tworzenia zarodków oraz szybkości ich wzrostu. Temperatura rekrystalizacji - jest to najniższa temperatura, w jakiej zachodzi proces rekrystalizacji, punkt w którym występuje najszybsza zmiana własnośći. Wykorzystanie rekrystalizacji - wykorzystywana do usuwania skutków odkształcenia oraz do wytwarzania ziarna o żądanej wielkości. Stosowana przy wytwarzaniu półwyrobów (blachy, rury, pręty, druty, kształtowniki, itp.), które są poddawane obróbce plastycznej na zimno. Tworzenie się zarodków rekrystalizacji - powstają w tych miejscach materiału odkształconego, w których są spełnione następujące warunki: a) jest zmagazynowana duża wartość energii, która stanowi siłę pędną rekrystalizacji b) występują strome gradienty energii zmagazynowanej, które są źródłem lokalnej niestabilności c) występują duże krzywizny sieci umożliwiające szybkie utworzenie granic dużego kąta, czyli zarodków.

Dyslokacje - są defektami liniowymi, odpowiedzialnymi za odkształcenia trwałe (plastyczne). Dzielimy je na dyslokacje krawędziowe, śrubowe i mieszane. Rozrost ziarna - proces strukturalny, który zachodzi podczas wyżarzania materiału po zakończeniu rekrystalizacji pierwotnej. Zapobieganie rozrostowi ziarna - czynnikiem hamującym rozrost są m. in. zanieczyszczenia metalu, wydzielenia innych faz oraz obecność obcych cząstek o dużej dyspersji celowo wprowadzonych do metalu w celu umocnienia i nadania mu określonych własności mechanicznych. Wpływ wielkości ziarna na własności mechaniczne - różna wielkość ziaren pogarsza własności mechaniczne i może też być przyczyną wyraźnej kruchości materiału. W przypadku stali niestopowej o małej zawartości węgla, im drobniejsze ziarna tym większa wytrzymałość materiału. Od czego zależy wielkość ziarna - wielkość ziarna powstałego po rekrystalizacji zależy przede wszystkim od następujących czynników: a) suprzedniego stopnia odkształcenia plastycznego na zimno b) temperatury wyżarzania c) czasu wyżarzania. Równanie Halla-Petcha - równanie łączące granicę plastyczności ze strukturą i mikrostrukturą: Ay=Ao+Kyd^-0.5, gdzie: Ay-dolna granica plastyczności, Ao-naprężenie niezależne od wielkości ziarna, Ky-stała ujmująca oddziaływanie z granicą ziarna, d-średnica ziarna. Mechanizmy umocnienia stali: a) zmniejszenie wielkości ziarna b) umocnienie roztworowe c) umocnienie cząstkami d) odkształcenie plastyczne. Mikrostruktura po odkształceniu - zależy od struktury krystalicznej i energii błędu ułożenia odkształconego metalu oraz od temperatury odkształcania. Walcowanie regulowane - dzięki precyzyjnie dobranej temperaturze walcowania produkt uzyskuje oczekiwane własności mechaniczne. Możliwe jest zastosowanie mniejszych ilości pierwiastków stopowych, dzięki czemu spawanie i formowanie są łatwiejsze. Defekty sieci - są to zaburzenia w periodycznym ułożeniu atomów. Defekty dzielimy na: a) punktowe - są to te wady sieciowe, których pozycja określana jest punktem. Defekty te powodują lokalne odkształcenie sprężyste sieci kryształu rozprzestrzeniające się sferycznie na niewielkie odległości. b) liniowe (dyslokacje) - posiadają jeden wymiar (długość) znacznie większy od pozostałych. c) powierzchniowe - dwuwymiarowe defekty struktury krystalicznej, z których podstawowe znaczenie posiadają granice ziaren, granice międzyfazowe oraz błędy ułożenia.

Odkształcenie - zmiana wymiarów, otrzymujemy je w wyniku działania siły, naprężeń. Odkształcenie jest bezwymiarowe, wyróżniamy: odkształcenie rozciągające, ścinające i poprzeczne. Naprężenie - miara sił wewnętrznych powstających w ciele pod wpływem zewnętrznej, odkształcającej siły. Naprężenie dzieli się na naprężenie rozciągające σ, oraz na ścinające τ. Poślizg dyslokacji - podstawowy mechanizm odkształcenia plastycznego. Polega na przesunięciu jednej części kryształów wzdłuż jednej płaszczyzny krystalograficznej. Bliźniakowanie - drugi mechanizm odkształcenia plastycznego. Jest to nagły proces poślizgu zachodzący w niewielkim obszarze sieci, ściśle ograniczonym przez granice bliźniacze. Zgniot - jest to całokształt zmian zachodzących w materiale pod wpływem odkształcenia plastycznego na zimno (poniżej temperatury rekrystalizacji). Zdrowienie - wszystkie zmiany mikrostruktury powodujące zmniejszenie gęstości defektów struktury krystalicznej w materiale odkształconym, nie wpływające bezpośrednio na tworzenie się zarodków rekrystalizacji i ich wzrost. Zarodkowanie - polega na tworzeniu się małych obszarów o niemal doskonałej strukturze krystalicznej, zdolnych do ciągłego wzrostu kosztem odkształconej osnowy. Rekrystalizacja - jest to proces podczas którego dochodzi do odbudowy struktury poprzez tworzenie się nowych nie odkształconych ziaren drogą powstawania zarodków i ich wzrost. Szybkość rekrystalizacji zależy od dwóch procesów. Szybkości tworzenia zarodków oraz szybkości ich wzrostu. Temperatura rekrystalizacji - jest to najniższa temperatura, w jakiej zachodzi proces rekrystalizacji, punkt w którym występuje najszybsza zmiana własnośći. Wykorzystanie rekrystalizacji - wykorzystywana do usuwania skutków odkształcenia oraz do wytwarzania ziarna o żądanej wielkości. Stosowana przy wytwarzaniu półwyrobów (blachy, rury, pręty, druty, kształtowniki, itp.), które są poddawane obróbce plastycznej na zimno. Tworzenie się zarodków rekrystalizacji - powstają w tych miejscach materiału odkształconego, w których są spełnione następujące warunki: a) jest zmagazynowana duża wartość energii, która stanowi siłę pędną rekrystalizacji b) występują strome gradienty energii zmagazynowanej, które są źródłem lokalnej niestabilności c) występują duże krzywizny sieci umożliwiające szybkie utworzenie granic dużego kąta, czyli zarodków.

Dyslokacje - są defektami liniowymi, odpowiedzialnymi za odkształcenia trwałe (plastyczne). Dzielimy je na dyslokacje krawędziowe, śrubowe i mieszane. Rozrost ziarna - proces strukturalny, który zachodzi podczas wyżarzania materiału po zakończeniu rekrystalizacji pierwotnej. Zapobieganie rozrostowi ziarna - czynnikiem hamującym rozrost są m. in. zanieczyszczenia metalu, wydzielenia innych faz oraz obecność obcych cząstek o dużej dyspersji celowo wprowadzonych do metalu w celu umocnienia i nadania mu określonych własności mechanicznych. Wpływ wielkości ziarna na własności mechaniczne - różna wielkość ziaren pogarsza własności mechaniczne i może też być przyczyną wyraźnej kruchości materiału. W przypadku stali niestopowej o małej zawartości węgla, im drobniejsze ziarna tym większa wytrzymałość materiału. Od czego zależy wielkość ziarna - wielkość ziarna powstałego po rekrystalizacji zależy przede wszystkim od następujących czynników: a) suprzedniego stopnia odkształcenia plastycznego na zimno b) temperatury wyżarzania c) czasu wyżarzania. Równanie Halla-Petcha - równanie łączące granicę plastyczności ze strukturą i mikrostrukturą: Ay=Ao+Kyd^-0.5, gdzie: Ay-dolna granica plastyczności, Ao-naprężenie niezależne od wielkości ziarna, Ky-stała ujmująca oddziaływanie z granicą ziarna, d-średnica ziarna. Mechanizmy umocnienia stali: a) zmniejszenie wielkości ziarna b) umocnienie roztworowe c) umocnienie cząstkami d) odkształcenie plastyczne. Mikrostruktura po odkształceniu - zależy od struktury krystalicznej i energii błędu ułożenia odkształconego metalu oraz od temperatury odkształcania. Walcowanie regulowane - dzięki precyzyjnie dobranej temperaturze walcowania produkt uzyskuje oczekiwane własności mechaniczne. Możliwe jest zastosowanie mniejszych ilości pierwiastków stopowych, dzięki czemu spawanie i formowanie są łatwiejsze. Defekty sieci - są to zaburzenia w periodycznym ułożeniu atomów. Defekty dzielimy na: a) punktowe - są to te wady sieciowe, których pozycja określana jest punktem. Defekty te powodują lokalne odkształcenie sprężyste sieci kryształu rozprzestrzeniające się sferycznie na niewielkie odległości. b) liniowe (dyslokacje) - posiadają jeden wymiar (długość) znacznie większy od pozostałych. c) powierzchniowe - dwuwymiarowe defekty struktury krystalicznej, z których podstawowe znaczenie posiadają granice ziaren, granice międzyfazowe oraz błędy ułożenia.