TAJEMNICA BANKOWA
1.Ogolne podstawy prawne ochrony informacji bankowych:
a)art. 47 Konst.RP z 97r- zapewnia obywatelom prawo do prywatności a obowiązek jego realizacji jest powinnością organów panstwowych
b)kodeks cywilny-postanawia, ze dobra osobiste pozostają pod ochrona prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidywanej w innych przepisach (art. 23,43 kod.cywilnego)
c)art. 8 europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności
d)dbałość o interesy instytucji w tym bankowych Występuje min także w aktach normatywnych:
> z ustawy dnia 14.12.82r-o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej
> ustaw. Z dn. 19.02.94r- o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
> ustawa „prawa bankowe” z 97r. z późniejszymi zmianami
2.zakres przedmiotowy ochrony art. 104 i 105 ustawy brzmi: banki i osoby w nich zatrudnionych oraz osoby za pośrednictwem, których bank wykonuje czynności bankowe sa zobowiązane zachować „tajemnice bankowa”, która obejmuje wszystkie wiadomości dotyczące o:
a)dotyczące czynności bankowych i osób będących strona umowy uzyskane w czasie negocjacji oraz związane z zawarciem umowy z bankiem i jej realizacja z wyjątkiem wiadomości bez ujawnienia, których nie jest możliwe należyte wykonanie zawartej przez bank umowy
b)dotyczące osób, które nie będąc stroną umowy dokonały czynności pozostających w związku z zawarciem takiej umowy-> z wyjątkiem przypadków, gdy ustawa przewiduje ujawnienie takich czynności (zakres podmiotowy)
3.Zakres podmiotowy
Podmiotami zaobowiazujacych do zachowania taj. bankow są banki i wszyscy ich pracownicy niezależnie od charakteru pewnego ich zatrudnienia jak również (nowość) osoby niebędące pracownikami banku a przy pomocy, których bank realizuje niektóre swoje zachowania np. eksperci,radcy,prawni,biegli itp.
4 Odpowiedzialność za naruszenie taj.
Bankow. Za odpowiedzialność za naruszenie tajm bankowe ponoszą ci, którzy SA zobowiązani do jej przestrzegania tzn. banki i ich pracownicy, osoby niebędące pracownikami, a współpracujące z bankami. Odpowiedzialność ta może może być: odpowiedzialnością cywilna i karna
>odpowiedzialność cywilna (oparta na postanowieniach kodeksu cywilnego, który rozróżnia 2 rodzaje odpowiedzialności:
-niemajątkowe, poszkodowany może rzadac zaniechania cudzego działania, które zagraża jego dobru, usunięcia skutków naruszenia lub zadość uczynienia pieniężnego
-majatkowe,jeżeli w skutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może rzadac jej naprawienia (art. 415 kodeksu cywilnego) postanawia ze każdy, kto wyrządził drugiemu szkodę powinien ja naprawić ( obowiązuje tutaj również zasada ze, jeżeli pracodawca powierza wykonanie osobie zadań, które realizuje je wyrządza szkode to jest on odpowiedzialny za ta szode wspólnie z ta osoba
>odpowiedzialność karna(pracowników banków za naruszenie tajemn.bankowej jest regulowana prawem bankowym prawo to przewiduje 2 grupy czynów karnych:
-karze podlega, kto będąc zobowiązany do podawania uprawnionym podmiotom wiadomości dotyczącej banku i jego klientów ustawowo dopuszczanym zakresie podaje nieprawidłowe informacji lub zataja prawdziwe -przewiduje się tu karę do pozbawienia wolności do lat 3 i grzywnę
- karze podlega również ten, kto będąc zobowiązany do zachowania tajem.bank; ujawnienia lub wykorzystuje informacje ja stanowiące nie zgodnie z upoważnieniem określonej w ustawie W tym wypadku przewiduje się karę pozbawienia wolności do 3 lat i grzywnę do miliona zł.
PODSTAWOWE ZASADY WYNIKAJACE Z USTAWY PRAWO BANKOWE:
1.Zakres dzialanosci bankow,przechowywanie środków pieniężnych,udzielanie kredow i pożyczek pieniężnych oraz przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych
2.Zakres odp. Skarbu Państwa odpowiada:
a)za wkłady gromadzone na imiennych rachunkach oszcednosciowo/kredytowych w bankach prowadzących kasy mieszkaniowe
b) za wkłady oszczędnościowe zgromadzone na książeczkach mieszkaniowych wystawionych do 23.X.90r
c)za zobowiązania Skarbu Państwa, gdy przyjął na siebie taka odpowiedzialność udzielając gwarancji bądź poręczeń
3.Dotyczy nadzoru bankowego,sprawowana przez Komisje Nad.Bankow która realizuje 2 cele
>zapewnienie bezpieczens Sr.pienieznych
>zapewnienie zgodności dzialanosci bankow z prawem
4.Dazenie do minimalizacji ryzyka w dzialanosci bankow Zaliczyć można:
>badanie zdolności kredytowej klienta
>stosowanie zabezpieczeń udzielanych produktów
>stosowanie norm ograniczających koncentracje
5.Ksiegi i dokumenty bankow maja moc dokumentów urzędowych
6. obowiązek zachowania tajemnicy bankowej
BANKOWY FUND. GWARANCYJNY
1.zadania BFG jest gwarantowanie depozytów: Realizacji tego zadania służą
a)dzialanosc gwarancyjna- ochrona wkładów pieniężnych na rachunkach bankowych do określonej wysokości oraz ich zwrot deponentom w przypadku ogłoszonej upadłości banku
b)dzialanosc pomocowa- działania zapobiegające upadłością bankow poprzez udzielenie pomocy finan. Bankom, które znalazły się w obliczu niebezpiecz. Niewypłacalności i podejmują samodzielna sanacje oraz bankom przyjmującym banki zagrożone niewypłacalnością
c)takie gromadzenie i analizowanie informacji o bankach pozwalające na odpowiednio wczesne zidentyfikowanie niebezpiecz niewypłacalności i ewentualne podjecie stosowanych działań zagranicznych
2.Gwarancje objęte są:
Depozyty(zgromadzone na lokatach, rachunkach, a'vista, ROR-ach), przechowywanie w bankach mających siedzibę w PL oraz w oddziałach bankow zagranicznych,(jeśli bank zagraniczny nie zapewnia innego gwarantowania)
3.Granice gwarantowania Sr. Pieniężnych (obejmujących Sr. Gwarantowane wraz z odsetkami)
>równość w złotych 100 Euro-w 100% wartości
>przekraczające wartość w zł 100 euro
\ (ale nie więcej niż przewiduje to ustawa na dany rok)
\W ramach górnej granicy kwoty gwarantowanej mieszczą się również odsetki naliczone do dnia ogłoszenia przez sad upadłości banku zawieszenia, dzialanosci. Od momentu upadosci nie są już naliczane odsetki od zgromadzonych w banku środków
4.Dzialanosc pomocowa
W celu uniknięcia przyczyn destabilizacji sektora bankowego BFG może:
„...udzielać podmiotom objętym systemem gwarantowania pożyczek, gwarancji lub poręczeń na warunkach korzystniejszych od ogólnie stosowanych przez banki” Art. 19 ust. 1ustawy o BFG
5.BFG udziela pomocy bankom:
>na usuniecie stanu zagrozenia wypłacalności banku, który złożył wniosek o udzielanie takiej pomocy
>na przyjęcie przedsiębiorstwa bankowego jego części lub połączenie banku z innym bankiem, gdy bank przejmowany znajduje się w sytuacji zagrożenia wypłacalności
>na nabycie udziałów albo pakietu akcji banku znajdującego się w sytuacji zagrożenia wypłacalności przez nowych udziałowców lub akcjonariuszy
6.Zanim pomoc zostanie udzielona przed bankiem SA stawiane 3 wymogi
a)Uznanie przez Zarząd funduszy przedstawionych przez przedmiot wyników badania sprawozdania finansowego
b)przedstawienie Zarządowi Fund. Opinii KNB o programie postępowania uzdrawiającego lub o celowości przejęcia połączenia się banków lub zakupu akcji(udziałów) innego banku.
c)wykazanie ze wysokość pożyczek, gwarancji, poręczeń oraz śr. wydatkowych przez Fundusz na wykup wierzytelności byłaby nie wyższa niż łączna maksymalna kwota z tatulu gwarancji w tym podmiocie, liczona jako suma śr. gwarantowanych na rachunkach deponentów banku
7.Za zagrożony bank uznaje się, który spełnia 3 z 5 kryteriów
>1) Współczynnik wypłacalności jest niższy od 5%
>2)Strata bilansowa przekracza 30% wielkości funduszy własnych
>3)Stopa zwrotu na aktywnych(ROA) jest niższa niż 70% wartości średniej dla odpowiednio. Sektora bankow komercyjnych lub spółdzielczych
>4)Stosunek kosztów dzialanosci do przychodów jest wyższy o ponad 30% od wartości średniej dla odpowiedniego sektora bank.komer. lub spoledziel.
>5)stosunek kredytów nieregulowanych do kredytów ogółem jest wyższy o ponad 30% od wartości średniej dla odpowiednio- sektora bank. komer. lub spółdzielczych
NADZÓR BANKOWY
1.Podstawowe cele NB
a)zapewnie legalności dzialaności banków
-przejawiające się badanie zgodności dzialanosci banków z przepisami
>Ustawa Prawo Bankowe
>Ust.o Narodowym Banku Polskim
>Status
>Decyzja o wydaniu zezwolenia
b)zapewnie bezpieczeństwa śr. pienieznch gromadzonych na rachunk banków.
2.Podstawowe zadania KNB:
>1.Okreslenie zasad działania banków zapewniające bezpieczeństwo śr. pieniężnych zgromadzonych przez klientów w banku
>2.Nadzorowanie banków w zakresie przestrzegania ustaw, statutu i innych przepisów prawa oraz obowiązujących je norm finansowych
>3Dokonywanie okresowych ocen stanu ekonomicznego banków i przedstawienie ich Radzie oraz wpływu Polityki Pinię;
Podatkowej i nadzorczej w ich rozwój
>4Opiniowanie zasad organizacji nadzoru banków i ustalenie trybu jej wykonania
3.Podstawowe funkcje KNB
a)kontrolna-zastosowanie określonych sankcji dla banku jak i osób nim kierujących
b)dyscyplinująca- przeprowadzanie analiz ekonom. na podstawie której określa się sytuacje danego banku
c)regulująca- ustalanie norm ostrożnościowych, określenie min. śr.bezpiecz
d)licencyjna-KNB udziela licencji na działanie banku
KONTROLA:
1.Pojęcie i zakres kontroli
Nieodłącznym elementem dzialanosci zorganizowanej jest dokonywanie działania ocen z punktu widzenia założonego celu, przy czym poszczególne działania przebiegają wg. Sprężonych faz
Kontrola-wyodrębniona funkcja systemu kierowania, której zadaniem jest dokonywanie ocen poprzez bezpośrednie działania
Istotą kontroli jest stwierdzenia czy wynik działania jest zgodny z zamierzaniem oraz czy wszystkie czynności i środki zastosowane w działaniu były potrzebne do osiągnięcia stanu zamierzonego
>fazy postępowania w procesie kontrolnym:
1. „wzorce” ustalanie stanu obowiązującego
2. „ocena” ustalenie stanu rzeczywistego
3. „odchylenie” porównanie stanu rzeczywsit. ze stanem pożądanym
4. „ustalanie” przyczyn, źródeł i warunków, które wywołały odchylenia
5. „Wskazanie „ dróg uprawnienia kontrolowanego działania
Kontrola kończy się zazwyczaj określonymi wnioskami, które są zależne od wyniku porównywania stanu rzeczywistego i obowiązującego.Roznice miedzy tymi stanami mogą wskazywać na konieczność dostosowania stanu rzeczywistego do stanu obowiązującego tzw. Regulacja działania bądź tez zmiana stanu obowiązującego tzn. kontrola wzorców
2.Zadania i funkcje kontroli
Celem końcowym każdej kontroli jest podniesienie sprawności ludzkiego działania przez usuniecie niesprawności jej przyczyn i źródeł oraz pobudzanie działań konstrukcyjnych
a)funkcje kontroli( z punktu widzenia jej celu):
>funkcja ochronna- tj. zabezpieczanie przed pomniejszaniem sprawności banku wyrażających się w stratach materialnych np. z tytułu marnotractwa i poza-materialnych np. wadliwe wykorzystywanie kadr.
>funkcja kreatywna (inspirująca) tj. pobudzanie i inicjowanie działań dla podnoszenia sprawności funkcjonowania banku
b)ogólny podział funkcji:
>Funk. Informacyj. (sygnalizująca) kontroli, realizowana jest przez dostarczenie organowi zarządzającemu inf. Niezbędnych do podejmowania prawidłowych decyzji jak również przez zawiadomienie kierownictwa o stwierdzonych zaniedbaniach, nieprawidłowościach bądź nadużyciach
>Funk instruktażowa-realizowana jest przez pomoc kontrolującego na zasadzie porad interpretacji przepisów instruowania. Realizowanie tej Funk. Dotyczy również aparatu kontroli zew Prawidłowa realizacja instruktażowej Funk kontroli wymaga istnienia co najmniej 2 warunków:
+odpowiedniego poziomu kwalifikacji osób sprawujących kontrole
+większej humanizacji stosunków na linii kontrolujących/kontrolowanych
>Funk.pobudzajaca- stanowi nieodłączną cechę kontroli instrukcjonalnej-uzyskuje swoją najlepszą efektywność, gdy zostaje rozpoznana jako szansa do motywacji kontrolowanych
>Funk. Profilaktyczna- wykonawca musi mieć świadomość,że jego praca może być w każdej chwili skontrolowana
ZADANIA:
>odseti
1.Udzielono pożyczkę 200 tys.$ na 6 mies. Przy założeniu, ze wierzyciel otrzyma odsetki w wysokości 1% miesięcznie. Oblicz odsetki.
O=K/100*d*t
O= 200 000/100 * 1*6= 12 000$
2.Ulokowano w banku wkład 60 tyś zł na 3mies Przy założeniu ze stopa procentowa wynosi 18% rocznie.Oblicz odsetki
O= K/100 *d/r *t
O=60 000/100*18/12 *3
r=liczba dni w roku(dla zl 365dni ,$=360)
3.Przedsieb.przyjelo weksel jako zaplate za sprzedane towary na 1500zł Zalozenie: do tej należności gotówkowej doliczane zostana odsetki 12%rocznie Weksel wystawiono 15.6.07r z data płatności 10.9.07r oblicz:
a)okres t
b)odsetki
c)sume wekslowa
Wiedzac ze zastosowano zasade obliczania odsetek tj poczynając od nastep.dn po powstaniu zobowiązania ale włączając dzien jego splaty
a)15.06.07-10.09.07r= 87 dni
b)O=1500/100*12/365*87=49,90zl
c)suma wks.1500+42.90=1542,90
>odestki i ich kontrol
Liczby%
4. przedlozono jednoczesnie do dyskonta 2weksle :
>na 2700zl platny po 35dn
>na 4200zl platny po 48dn
Ogolna wielkość 6900
a)Oblicz liczby procentowe dla każdej sumy wekslowej oraz ich ogolna wielkość
L=Sc*t /100
L1=2700*35/100=945
L2=4200*48/100=2016
Liczby% suma ---2961
Ogolna wielkość 6900
b)odestki dyskontowe wiedzac ze stopa dyskont wynosi 9,6% w skali roku
O=Ls*d/T
O=2961*9,6/365=77,87
c)sume dyskont przedłużonych weksli
SD=ogolna wielkość-O
SD=6900-77,87
5.Przedsieb.otrzymalo fakture dostawcy na $ 500tys z klauzula z eplatnosc powinna nastąpić w ciagu 30 dn Jeżeli jednak zaplata faktura nastąpiłaby w ciagu 3 dni to odbiorca może potracic skonto wysokości 2% Co jest bardziej opłacalne dla odbiorcy: Zaplata gotowka czy odroczona? Wiedzac ze jednostka ma możliwość otrzymania kredytu dewizowego w rachunku bieżącym za calkowita cene 10% rocznie
500 000-suma fakturowa
500 000-(2%*500 000)=490 000<-kwota transakcji
490 000-100%
10 000 - x%
X=2.04%
Zaplaca 3 czyli 27 dni
(2.04%:27)*360=27,2% =/ 10% proponowane przez bank
490 000/100*10/360*27= 3675$ =/10 000 naliczone przez kontrahenta
>odbliczanie odsetek skladanych
6.zawarto umowe o pożyczkę której zwrot ma nastapoic jednorazowo (20 tys pln) po upływie 4 lat wraz z odsetkami wynoszącymi 9% rocznie Oblicz sume skapitalizowana
Skn=Kp(1+d/100)^n
Skn=20000(1+9/100)^4=28 231,63