żyła główna dolna
-rozpoczyna się ze zlania się ze sobą 2 żył biodrowych wspólnych na wys iv-v kręgu lędźwiowego.
-z prawej str.- m. lędźwiowy większy, prawy moczowód, prawa nerka i nadnercze prawe
-ku tyłowi od ż.g.d. przebiegają prawe odgałęzienia aorty: tt. lędźwiowe, t. nerkowa, t. nadnerczowa środkowa, t.
przeponowa dolna, pień współczulny prawy
-od przodu ż.g.d. krzyżuje- t. biodrowa wspólna, nasada krezki jelita cienkiego, prawa t. jądrowa (jajnikowa), część pozioma dwunastnicy, głowa trzustki, ż wrotna, część nie pokrytej otrzewną wątroby, otrzewna ścienna
-na poziomie i kręgu lędźwiowego ż.g.d. zbacza w prawo, wciska się głęboko w miąższ wątroby i dochodzi do swego otworu w środku ścięgnistym przepony, dalej przechodzi przez osierdzie i do prawego przedsionka
-dopływy ścienne
*żż. przeponowe dolne (vv. phrenicae inferiores)- tuż poniżej przepony
*żż. lędźwiowe (vv. lumbales)- w liczbie 4 z każdej strony. oprócz dopływów ze skóry i mięśni otrzymują gałąź rdzeniową przeprowadzającą krew ze splotu kręgowego wewnętrznego. żyły lędźwiowe zespala z każdej strony pionowo przebiegająca ż. lędźwiowa wstępująca (v. lumbalis ascendens), która u dołu łączy się z ż. biodrowo-lędźwiową. u góry: po prawej str z ż. nieparzystą, a po lewej z ż. nieparzystą krótką
-gałęzie trzewne
*żż. wątrobowe (vv. hepaticae)- w liczbie 2-4. są to krótkie pnie prowadzące krew z wątroby do ż.g.d. rozpoczynają się siecią naczyń włosowatych w wątrobie. tworzą w miąższu wątroby pnie uchodzące do tej części ż.g.d. która leży w swej bruździe na powierzchni wątroby, poniżej ujścia żył przeponowych dolnych
*ż. nerkowa (v. renalis)
*ż. nadnerczowa (v. suprarenalis)-prawa uchodzi do ż.g.d., a lewa do ż. nerkowej
*ż. jądrowa (v. testicularis)- rozpoczyna się na tylnym brzegu jądra i najądrza
*ż. jajnikowa (v. ovarica)- bierze początek nie tylko w jajniku, ale otrzymuje też dopływy z jajowodu i macicy. żyły te wytwarzają splot wiciowaty (plexus pampiniformis), oplatający jednoimienne tętnice. po str prawej uchodzi do ż.g.d, a po lewej do ż. nerkowej lewej
krocze (perineum)- tworzą części miękkie zamykające od dołu jamę miednicy i przebite z tyłu odbytnicą, a z przodu przewodem moczowo-płciowym. jest ono objęte ramą kostno więzadłową dolnego otworu miednicy i ma kształt rąbu, który ograniczają:
-spojenie łonowe
-więz. łonowe łukowate
-gałęzie dolne kości łonowych
-gałęzie kości kulszowych z guzami kulszowymi
-wierzchołek kości guzicznej
-więz. krzyżowo-guzowe
największa szer leży między guzami kulszowymi na linii międzykulszowej (linea interischiadica)
okolica kroczowa (regio perinealis)-dno miednicy na pow zewn skórnej. linia międzykulszowa dzieli ją na:
-okolicę odbytową (regio analis)
-okolicę moczowo-płciową (regio urogenitalis), a ta zawiera
*okolicę sromową (regio pudendalis)- zawierającą zewnętrzne narządy płciowe
mięśnie krocza
mięśnie przepony miednicy i końca cewy jelitowej
-m. dźwigacz odbytu (m. levator ani)
*rozpoczyna się na wewn str miednicy mniejszej na poziomie otworu zasłonowego
*przyczepia się do powięzi m. zasłaniacza wewn. tworzącej łuk ścięgnisty m. dźwigacza odbytu (anulus tendineus musculi levatoris ani), a kończy się w: środku ścięgnistym krocza (centrum tendineum perinei), więzadle odbytowo-guzicznym (lig. anococcygeum), kości guzicznej
*mięsień ten dzieli się na 2 części: m. łonowo-odbytniczy (m. pubococcygeus), m. biodrowo-odbytniczy (m. iliococcygeus)
*unosi przeponę miednicy ku górze, przyciska silnie tylną ścianę odbytnicy do przedniej (oddziela porcje kału)
*t. sromowa wewn, t. pęcherzowa dolna (od t. biodrowej wewn)
*splot krzyżowy (plexus sacralis)
-m. guziczny (m. coccygeus)
*rozpoczyna się na kolcu kulszowym (spina ischiadica), kończy na kości łonowej
*wzmacnia dno miednicy
*t. krzyżowa boczna, od t. biodrowej wewn.
*splot krzyżowy
-zwieracz zewnętrzny odbytu (m. sphinicter ani externus)
*nieparzysty mięsień obejmujący pierścieniem kanał odbytowy
*podlega naszej woli
*t. odbytnicza dolna
*nn. odbytnicze dolne z n. sromowego
mm.przepony moczowo-płciowej i narządów płciowych zewn.
-m. zwieracz cewki moczowej (m. sphinister urethrae)
*u m obejmuje część błoniastą cewki moczowej, a u k cewkę moczową i pochwę jako zwieracz cewkowo-poczwowy (m. sphinister urethrovaginalis)
*umocowuje cewkę moczową, zwiera ją; + u k zwiera pochwę
*n. grzbietowy prącia/łechtaczki (n. dorsalis penis/clitoidis), od n. sromowego
-m. poprzeczny głęboki krocza (m. transversus perinei profundus)
*biegnie między gałęziami kości kulszowych
*umocowuje cewkę mocz. w przeponie moczowo-płciowej
*n. grzbietowy prącia/łechtaczki (n. dorsalis penis/clitoidis), od n. sromowego
-m. poprzeczny powierzchowny krocza (m. transversus perinei superficialis)
*od guzka kul;szowego do środka ścięgnistego krocza
*napina środek ścięgnisty krocza
*n. sromowy
-m. opuszkowo-gąbczasty (m. bulbospongiosus)
*m nieparzysty m. biegnący od środka ścięgnistego krocza i m. zwieracza zewn. odbytu, do przodu i do góry, warstwa głęboka otyacza ciało gąbczaste prącia, a powierzchowna obejmuje nasadę prącia
*k podzielony na 2 symetryczne połowy, obejmuję wierzchołek pochwy kończąc się na grzbiecie łechtaczki
*m m. wzwodu i wytrysku, kurcząc się wydala nasienie przy orghazmie (m. ejaculator seminis)zwiera tylna cześć prącia w czasie wzwodu wskutek czego silniej wypełnia się krwią
*k zwiera ujście pochwy- zwieracz sromu w czasie stosunku wpływa na wydatne wydzielanie gruczołów przedsionkowych
*nn. kroczowe (nn. perineales)
*tetnaica kroczowa
-miesień kulszowo jamisty(m.ischiocawvernosus)
*m od guzka kulszowego do prącie , u kobiety do łechtaczki- słabo rozwinięty
*m uciska na odnogi prącia współpracując z mięśniem opuszkowo-gąbczastym w zwodzie (m. crector penis); główną rolę w zwodzie ma wypełnienie krwią, a nie mieśnie
*k uciskana odnoge łechtaczki powodując wzwód (m. erector clitonidis)
*nn. kroczowe (nn. perineales)
*tetnica kroczowa