Parcie korzeniowe - czyli przemieszczanie roztworu w naczyniach w wyniku aktywnego tłoczenia do nich wody przez żywe komórki korzenia.
Transpiracja jest procesem, w którym woda w postaci pary uwalniana jest z nadziemnych części roślin do atmosfery. Transpiracja wykazuje działanie ssące - woda zasysana jest z tkanek położonych głębiej.
Rośliny transpirują przez -aparaty szparkowe (transpiracja szparkowa), -przez kutikulę (transpiracja kutykularna), -przez przetchlinki (transpiracja przetchlinkowa).
Transpiracja szparkowa stanowi około 75-90% transpiracji ogólnej, natomiast kutikularna nie przekracza kilku procent, przy czym u drzew i roślin cieniolubnych udział transpiracji kutikularnej jest większy niż u roślin światłolubnych. Transpiracja może wykazywać rytm dobowy w związku z cyklem zamykania i otwierania szparek przez rośliny
Czynniki wpływające na proces transpiracji
Temperatura - transpiracja wzrasta ze wzrostem temperatury, szczególnie w okresie rozwoju
roślin. Względna wilgotność -jeśli wilgotność względna w powietrzu otaczającym roślinę podnosi się,
spada wielkość transpiracji. Transpiracja zachodzi łatwiej w powietrzu bardziej suchym. Wiatr i ruch powietrza - ruch powietrza wokół rośliny sprawia, że transpiracja wzrasta. Gatunek rośliny - rośliny z suchych regionów, np. kaktusy, zatrzymują cenną wodę i transpirująjej
mniej niż rośliny stref wilgotnych.
Inne zjawiska związane z gospodarką wodną
Plazmoliza - zjawisko polegające na kurczeniu się protoplastu i jego odstawaniu od
ścian komórkowych, wskutek umieszczenia komórki w roztworze hipertonicznym i dyfuzji wody z
komórki do tego roztworu.
Depiazmoliza - stopniowe rozkurczanie się protoplastu, zakończone przylgnięciem cytoplazmy do ścian komórkowych po umieszczeniu splazmolizowanej komórki w czystej wodzie.
Pęcznienie (imbibicia) - hydratacja (uwadnianie) koloidów. Drogą pęcznienia pobierają wodę:
ściany komórkowe zbudowane z celulozy
białka wchodzące w skład protoplastu
ziarna skrobi i niektóre inne wielocukry oraz substancje zapasowe.
Szybkość pęcznienia koloidów hydrofilowych zależy od:
temperatury (wzrasta wraz ze wzrostem temperatury)
stężenia roztworu ( maleje wraz ze wzrostem stężenia)
obecności jonów (jony jednowartościowe np.K+ działają uwadniająco a jony dwu- i więcej wartościowe działają odwadniająco).
3