Gromada Basidiomycota

- ok 37% wszystkih opisanych gatunków grzybów

- wszystkie znane grupy troficzne i eklogiczne

- lądowe i wodne

- głównie grzyby strzępkowe, rzedziej drożdżoidalne (dymorfizm)

- cykl życiowy haplodikariotyczny

- synapomorgia - podstawka (zarodnia, odpowiednik worka); w niej zachodzi kariogamia, mejoza, wykształcenie haploidalnych zarodników - egzogennie (na zewnątrz podstawki)

- dwa główne typy podstawek: holobazydia (podstawki niepodzielone) i fragmobazydia (podstawki podzielone zawsze na cztery komórki)

- sprzążki - związane z procesem migracji jąder podczas podziałów segmentów strzępkowych; proces podobny do powstawania komórki haczykowatej u Ascomycota

- balistospory - mejospory (zarodniki podstawkowe) i zarodniki mitosporowe aktywnie odrzucane i rozprzestrzeniane (kropla Bullera); powstały bardzo wcześnie w ewolucji

Skład biochemiczny frakcji węglowodanowej ściany komórkowej:

Pucciniomycotina - dominuje mannoza, brak ksylozy

Ustilaginomycotina dominaca glukozy, brak ksylozy

Agaricomycotina - dominacja glukozy, obecność ksylozy

Podgromada Pucciniomycotina

- większość pasożyty

- bardzo zróżnicowane strukturalnie - dymorfizm komórkowo strzępkowy

- fragmobazydia podzielone poprzecznie

- cecha wyróżniająca - proste septy z otworem centralnym

Klasa Pucciniomycetes

Rząd Pucciniales

- obligatoryjne pasożyty biotroficzn roślin naczyniowych tzw. rdze

- haustoria - rozdęte strzępki, wytworzone w komórce roślinnej

- najczęściej infekcje lokalne (nie systematyczne)

- rdze jednodomowe - pasożytujące na jednym żywicielu

- rdze dwudomowe - pasożytujące na dwóch nespokrewnionych ze sobą żywicielach

- cykl życiowy z występowaniem maksymalnie 5 typów zarodników, różniących się funkcją, sposobem powstawania i ploidalnością

Puccinia graminis - rdza źdźbłowa

- kiełkowanie bazydiospory

- grzybnia 1n - infekcja I żywiciela (Berberis sp)

0 - Spermatangia (pyknidia)/spermacja (pyknospory) 1n

strzępki przyjmujące 1n

dikariotyzacja

I - Ecja / ecjospory n+n (berberys)

Kiełkowanie ecjospory - infekcja II żywiciela (trawy)

II - Uredinia / urediniospory n+n (trawy)

III - Telia / teliospory n+n (zimowanie - tworzą się późnym latem/jesienią)

Teliospora: kariogamia (jądro 2n), mejoza

Kiełkowanie - podstawka podzielona

(IV) Zarodniki podstawkowe 1n

Cronartium ribicola - rdza dwudomowa

- I żywiciel: sosny 5-igłowe np Pinus strobus; II żywiciel: Ribes sp. - pożeczka

Gymbosporangium sabinae

- I żywiciel - grusza; II żywiciel - jałowiec

Fragmidium violaceum

- żywiciel - jeżyny; II żywiciela brak

Podgromada Ustilaginomycotina

- pasożyty roślin

- holobazydia lub fragmobazydia stychiczne (większość)

- pory zakryte przez błoniaste kapturki lub dyski

- cykl życiowy:

Faza haploidalna (u większości drożdżoidalne komórki)

Rozmnażanie przez pączkowanie komórek lub balistospory (blastokonidia)

Faza dikariotyczna - grzybnia, stadium infekcyjne

Rząd Ustilaginales

- atakują m.in trawy i zboża

Ustilago hordei

Ustilago nuda

Ustilago tritici

Ustilago maydis

- lokalna lub systemiczna infekcja rośliny (rośliny chore wyższe niż zdrowe)

- wielokrotne powstawanie zarodników podstawkowych

Klasa Exobasidiomycetes

Rząd Exobasidiales

Exobasidium vaccini

Przykłady form drożdżoidalnych:

Rhodotorula spp.

Sporobolomyces spp.

Obydwa rodzaje polifiletyczne, anamorfy w różnych grupach Urediniomycotina i Ustilaginomycotina

Rhodotorula sp.

- w powietrzu, glebie, wodzie słodkiej i słonej, produktach mlecznych

- brak strzępek

- saprobionty, mogą powodować oportunistyczn mikozy (u ludzi z obnniżoną odpornością)

Podgromada Agaricomycotina

- wszystkie grupy ekologiczne

- większość tworzy owocniki

- dymorfizm

- fragmobazydia oraz holobazydia

- ok 20000 gatunków

- Apomorfie: septy doliporowe, parentosomy (błoniaste kapturki towarzyszące septom)

Klasa Tremellomycetes

Rząd Tremellales

- galaretowate owocniki, które chłoną wodę

- mózgowato pofałdowane, kiedy wyschną, płasko przylegają do podłoża

Tremella fuciformis

Pseudohydnum gelatinosum

Phlogiotis helvelloides

- fragmobazydia podzielone podużnie (chiastyczne); wyjątkowo holobazydia

- pączkowanie zarodników podstawkowych

Filobasidiella neoformans (= Cryptococcus neoformans)

- odchody ptaków (np. gołębi) - źródło infekcji; powoduje infekcje systemowe (np. płucne, układ nerwowy), również skórne; gł. osoby o obniżonej odporności

Klasa Agaricomycetes

Rząd Auriculariales

- owocnniki galaretowato-chrząstkowate

Auricularia auricula-judae

Auricularia plytricha - mun, muk nge, mu er

-fragmobazyia stychiczne

- bardzo duża różnorodność form owocników

- trzy typy rozwoju owocników:

bez osłon (gymnokarpiczny)

z nietrwałymi osłonami (hemiangiokarpiczny)

gasteroidalny (angiokarpiczny)

- hymenofor - część owocnika, na której tworzy się hymenium

- hymenium (warstwa rodzajna) - warstwa podstawek i płonych wstawek (bazydile, cystydy)

Rząd Polyporales

Polyporus squamosus

Fomitopsis pinicola

Trametes vericolor

Ganoderma lucidum

Rząd Boletalse

- hymenofor rurkowaty lub blaszkowaty