Szkoła Konstruktorów
Do pracowni Konstrukcyjnej trafią dwa
projekty pokazane na fotografiach 13 i
14. Pierwsza pokazuje zasilany z 4,5-wolto-
wej baterii model Mariusza Ciołka z Kow-
nacisk. Mariusz przysłał starannie wykonany
model i elegancką, starannie wykonaną
i kompletną dokumentację: pliki na dyskietce
i wydruki. Zaciekawiony włączyłem model
przed przeczytaniem opisu. Okazało się, że
bez trudu można dojść, jak należy obsługi-
wać kostkę. Zachęcam Mariusza, którego po-
mysły cenię od dawna, do dalszych prób
i nadsyłania kolejnych projektów (w miarę
możliwości i jeśli to ma sens - w obudowie).
Fotografia 14 pokazuje model młodziut-
kiego Radosława Koppla z Gliwic. Tu rów-
nież dokumentacja jest starannie przygoto-
wana i kompletna.
Na marginesie chciałbym nadmienić, że Rys. 8
niektórzy Koledzy zawsze przysyłają porząd-
ną dokumentacje i starannie wykonane mo- czącymi sposóbów generowania liczb loso-
dele. Innym nigdy się to nie udaje, o czym wych w mikrokomputerze. Wojciech Ku-
też świadczą zdjęcia modeli. zmiak z Gdyni chce wykorzystać kostkę
Oczywiście przy ocenie prac biorę także 4024. Chciałbym także szczerze pochwalić
pod uwagę staranność, choć nie jest to czynnik 11-letniego Aukasza Kwiatkowskiego z Kra-
kluczowy. Dużo większy wpływ ma wiek kowa. Wprawdzie nadesłany schemat zawiera
uczestników. Nie dziwcie się więc, jeśli niedo- usterki, niemniej bardzo się cieszę, że mamy
pracowany projekt 13-latka otrzymuje więcej aż tak młodych Czytelników, którzy z całą
punktów niż praca 22-letniego studenta, czy pewnością zrobią ogromny postęp i z czasem
Fot. 13 Układ Mariusza Ciołka 30-letniego hobbysty. Poza tym bardzo dużo zaprezentują swe układy na łamach EdW.
można zyskać za dobre, błyskotliwe pomysły. Koledzy wymienieni z nazwiska otrzymu-
Fot. 14 Kostka Radka Koppla ją punkty w liczbie 1...8. Nagrody i upominki
Podsumowanie otrzymają: Michał Pasiecznik, Rafał Kę-
Na zakończenie wspomnę jeszcze o dwóch li- dzierski, Marcin Wiązania, Przemysław
stach Jacka Koniecznego z Poznania, który Korpas, Wiesław Buczyński, Marcin Saj,
proponuje dwa układy, oba z liniowymi kost- Aukasz Cyga, Jarosław Chudoba, Woj-
kami LM3914. Jeden układ miałby zawierać ciech Macek, Jakub Kallas, Jerzy Klaczak,
m.in. generator MAX038, drugi - dwa uniwi- Jakub Jagiełło, Marcin Saj i Artur Filip.
bratory i przetwornik impulsy/napięcie. Z ko- Jak zwykle, zachęcam do udziału w kolej-
lei Krzysztof Smoliński z Sieradza przysłał nych zadaniach. Serdecznie pozdrawiam
program, napisany w Pascalu na komputer PC wszystkich uczestników i sympatyków Szkoły.
(Smolinski.zip). Grzegorz Kaczmarek
z Opola przysłał e-maila z rozważaniami doty- Piotr Górecki
S
z
k
o
ł
a
K
o
n
s
t
r
u
k
t
o
r
ó
w
k
l
a
s
a
I
I
Co tu nie gra?- Szkoła Konstruktorów klasa II
C
o
t
u
n
i
e
g
r
a
?
Co tu nie gra?
C
o
t
u
n
i
e
g
r
a
?
A
Rozwiązanie zadania 59 nym błędem jest obecność kondensatora
W EdW 1/2001 na stronie 35 zamieszczony C3. Wszyscy, którzy to zauważyli, mogą
był schemat układu z dwoma tranzystorami sobie postawić duży plus. Rzeczywiście,
i głośnikiem. Schemat ten można zobaczyć układ z rysunku A nie jest generatorem,
na rysunku A. a po włączeniu zasilania głośnik wyda jedy-
Już pierwszy rzut oka na schemat prze- nie pojedynczy stuk. Pomysłodawca tego
konuje, że miał to być generator tonu z gło- schematu zasugerował się prawdopodobnie
śnikiem, wykorzystujący multiwibrator. obecnością kondensatora odcinającego
Układ nie będzie jednak pracował. Głów- składową stałą, jaki powszechnie stosowa-
Elektronika dla Wszystkich
35
Szkoła Konstruktorów
ny jest we wzmacniaczach audio, zasila- generowanego przebiegu. Sposób włączenia
C
nych pojedynczym napięciem. potencjometru nie jest błędny, choć rzeczy-
W układzie generatora (przerzutnika asta- wiście w dolnym (na rysunku B) położeniu
bilnego, multiwibratora) kondensator jest suwaka układ nie będzie pracował, bo drga-
zbędny i trzeba go usunąć - zewrzeć. W zasa- nia zostaną zerwane. Aby usunąć tę drobną
dzie układ bez kondensatora C3, według ry- niedoróbkę, wystarczy włączyć odpowie-
sunku B, ma szansę działać, ale... dnio dobrany rezystor Rx od strony "dolne-
go" wyprowadzenia potencjometru - patrz
B
rysunek H.
H
D
Warto pamiętać o rezystancji głośnika. Na
schemacie nie podano wartości rezystancji.
Najpopularniejsze są głośniki 8-omowe. Przy
zasilaniu napięciem 9V i przy otwartym tran- Nagrody za prawidłowe odpowiedzi
zystorze, przez głośnik popłynąłby prąd o war- Podsumowując, trzeba stwierdzić, iż otrzymują:
tości ponad 1A. Dzwięk z głośnika byłby bar- głównym błędem w układzie z rysunku A by- Krzysztof Mikołajski - Starogard Gd.
dzo silny, bo moc wyniosłaby kilka watów. ło dodanie szeregowego kondensatora C3. Maciej Sojka - Tychy
Aby jednak popłynął tak duży prąd ko- Kilkanaście osób zakwestionowało rów- Paweł Szlęzak - Bolesław.
lektora, prąd bazy tranzystora musiałby być nież sposób włączenia potencjometru PR,
odpowiednio duży, a więc musiałby to być który w założeniu ma ustalać częstotliwość Zadanie nr 63
tranzystor mocy. Przy założeniu, że wzmoc- Na rysunku J
E
nienie tranzystora mocy może wynosić tylko
J
40, prąd bazy musiałby wynosić kilkadzie-
siąt miliamperów. Rezystory R2, R3 i poten-
cjometr PR musiałyby mieć niewielką war-
tość, rzędu kilkudziesięciu, a co najwyżej -
kilkuset omów. Jednak przy tak małych re-
zystancjach i kondensatorach C1, C2 o po-
jemności 10nF, częstotliwość generowanego
przebiegu byłaby bardzo duża, na pewno du-
żo większa, niż górna częstotliwość pasma
akustycznego. Przekreśla to sens stosowania
głośnika o małej oporności. Z kolei głośniki
F
o rezystancji rzędu kilkudziesięciu czy kil- pokazany jest schemat, nadesłany jako roz-
kuset omów są rzadkością. Układ według wiązanie jednego z wcześniejszych zadań
rysunku B nie jest stosowany w praktyce Szkoły. Ma to być prosty system alarmowy
także z innych względów. Kto chce, niech do ochrony bagażu ręcznego (walizki). Re-
spróbuje wykonać taki układ i sprawdzi jego akcje układu (sygnalizatora piezo, oznaczo-
właściwości. nego Q1) ma wywołać zwarcie/rozwarcie
Niezbyt dobrym pomysłem jest dołącze- punktów oznaczonych "do kontaktronu".
nie głośnika według rysunku C. Aby głośnik Czy schemat jest poprawny? Czy idea jest
o małej oporności nie obciążył zanadto gene- prawidłowa? Czy schemat zawiera jedynie
ratora, wartość rezystora R4 musiałaby być drobną usterkę? Czy może jest z gruntu zły
taka, jak oporność głośnika, czyli kilka i zawiera wiele błędów?
G
omów. Problem byłby więc podobny, jak Jak zwykle pytam:
z układem z rysunku B,
Sytuację poprawiłoby włączenie rezystora Co tu nie gra?
w szereg z głośnikiem, na przykład według
rysunku D. Odpowiedzi z krótkim uzasadnie-
Aby wykonać użyteczny sygnalizator niem nadsyłajcie na kartkach ozna-
akustyczny, do multiwibratora można dodać czonych NieGra63 w ciągu 45 dni
co najmniej jeden tranzystor, na przykład we- od ukazania się tego numeru EdW.
dług rysunku E, F, albo dwa według rysun- Nagrodami będą drobne kity AVT.
ku G. W większości przypadków, ze wzglę-
du na małą oporność głośnika, trzeba będzie
zastosować rezystor ograniczający prąd. Piotr Górecki
Elektronika dla Wszystkich
36
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
2001 03 Szkoła konstruktorów klasa II2001 09 Szkoła konstruktorów klasa II2001 04 Szkoła konstruktorów klasa II2001 02 Szkoła konstruktorów klasa II2003 05 Szkoła konstruktorów klasa II2002 05 Szkoła konstruktorów klasa II2001 10 Szkoła konstruktorów klasa II2001 06 Szkoła konstruktorów klasa II2001 11 Szkoła konstruktorów klasa II2001 07 Szkoła konstruktorów klasa II2000 05 Szkoła konstruktorów klasa II2001 12 Szkoła konstruktorów klasa II2001 01 Szkoła konstruktorów klasa II2003 03 Szkoła konstruktorów klasa II2009 12 Szkoła konstruktorów klasa II2002 07 Szkoła konstruktorów klasa II1999 04 Szkoła konstruktorów klasa IIwięcej podobnych podstron