Przykładowy zestaw zadań z biologii 1
Odpowiedzi i schemat punktowania poziom podstawowy
ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA
POZIOM ROZSZERZONY
Zasady oceniania
" Za rozwiązanie zadań można uzyskać maksymalnie 60 punktów.
" Model odpowiedzi uwzględnia jej zakres merytoryczny, ale nie jest ścisłym wzorcem
sformułowania (poza odpowiedziami jednowyrazowymi i do zadań zamkniętych).
" Za odpowiedzi do poszczególnych zadań przyznaje się wyłącznie pełne punkty.
" Za zadania zamknięte, w których udzielono odpowiedzi więcej niż wynika to z polecenia
należy przyznać zero punktów.
" Za zadania otwarte, za które można przyznać tylko jeden punkt, przyznaje się punkt
wyłącznie za odpowiedz w pełni poprawną.
" Za zadania otwarte, za które można przyznać więcej niż jeden punkt, przyznaje się tyle
punktów, ile prawidłowych elementów odpowiedzi, zgodnie z wyszczególnieniem
w modelu, przedstawił zdający.
" Jeżeli podano więcej odpowiedzi (argumentów, cech itp.) niż wynika to z polecenia
w zadaniu, ocenie podlega tyle kolejnych odpowiedzi (liczonych od pierwszej), ile jest
w poleceniu.
" Jeżeli podane w odpowiedzi informacje świadczą o braku zrozumienia omawianego
zagadnienia i zaprzeczają udzielonej prawidłowej odpowiedzi lub zawierają błąd
merytoryczny, odpowiedz taką należy ocenić na zero punktów.
Uwagi do zapisu modelu:
" Odpowiedzi alternatywne (tylko jedna z nich podlega ocenie) oddzielone sÄ… od siebie
ukośnikami (/), np.: ruch kończyn /ruch i w ocenie są równoważne.
" Sformułowanie zapisane w nawiasach nie jest wymagane w odpowiedzi. Jego
umieszczenie w odpowiedzi nie ma wpływu na ocenę.
Maksymalna
Numer
SCHEMAT OCENIANIA punktacja
zadania
za zadanie
a) Za podanie prawidłowej kolejności struktur 1 pkt.
Poprawna odpowiedz: 4, 2, 3, 1, 6, 5.
1. 2
b) Za podanie numeru struktury, będącej receptorem 1 pkt.
Poprawna odpowiedz: 5.
Za określenie poprawnej zależności 1 pkt.
Przykład odpowiedzi:
2. Ze wzrostem średnicy włókien rdzennych rośnie szybkość przewodzenia 1
impulsów nerwowych / im większa średnica włókien, tym szybciej
przewodzone sÄ… impulsy nerwowe.
Za poprawne opisanie osi wykresu z podaniem jednostek 1 pkt.
Poprawna odpowiedz:
X Å›rednica włókien nerwowych [µm],
3. Y szybkość przewodzenia impulsów nerwowych [m / sek], 2
Za poprawne wyskalowanie osi, zaznaczenie punktów i narysowanie krzywej
1 pkt.
2 Przykładowy zestaw zadań z biologii
Odpowiedzi i schemat punktowania poziom podstawowy
Przykład wykresu:
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
1 1,2 1,4 1,6 1,8 2
średnica włókien nerwowych (mikrometry)
Za prawidłowe wpisanie trzech znaków 1 pkt.
4. 1
A- minus (-), B- minus (-), C- plus (+).
Za poprawne przyporzÄ…dkowanie 1 pkt.
5. Poprawna odpowiedz: 1
1. B, 2. C.
a) Za poprawne trzy przyporządkowania składnika ściany komórkowej
do grupy organizmów 1 pkt.
Prawidłowa odpowiedz: A mureina, B chityna, C celuloza.
b) Za podanie jednej funkcji ściany komórkowej roślin 1 pkt.
Przykłady odpowiedzi:
6. 2
Ściana komórkowa
- nadaje / utrzymuje kształt komórki.
- ochrania protoplast (przed uszkodzeniami mechanicznymi).
- chroni komórkę przed pęknięciem.
- chroni (częściowo) przed wnikaniem drobnoustrojów.
Za podanie nazwy i roli każdej z dwóch struktur po1 pkt.
Przykład odpowiedzi:
Rola w utrzymaniu autonomii
Lp. Nazwa struktury
7. 2
koduje własne białka (chloroplastów) /
1. DNA
umożliwia podział chloroplastów
stanowią miejsce syntezy własnych
2. rybosomy
białek (w chloroplastach)
a) Za prawidłowe określenie rodzaju podziału 1 pkt.
Poprawna odpowiedz:
mejoza / podział redukcyjny.
b) Za prawidłowe podanie jednej z dwóch możliwych części wykresu wraz
z wyjaśnieniem 1 pkt:
8. 2
- etap C następuje redukcja / zmniejszenie liczby chromosomów,
- etap D redukcja ilości DNA do 1C / liczba chromosomów zredukowana
/ zmniejszona o połowę,
- etap C i D następuje redukcja liczby chromosomów.
Za poprawne zaznaczenie komórki C wraz z uzasadnieniem 1pkt.
Przykład uzasadnienia:
9. - komórka nabłonka ma jądro, 1
- pozostałe z wymienionych komórek utraciły jądro komórkowe / nie mają
jądra komórkowego.
10. Za zaznaczenie odpowiedzi B 1 pkt. 1
szybkość przewodzenia
impulsów nerwowych(m/s)
Przykładowy zestaw zadań z biologii 3
Odpowiedzi i schemat punktowania poziom podstawowy
Za poprawne podanie nazwy struktury komórki 1 pkt.
Poprawna odpowiedz: (matrix / macierz) mitochondrium.
11. Za poprawne podanie nazwy zwiÄ…zku X 1 pkt. 2
Poprawna odpowiedz:
X dwutlenek węgla / CO2.
Za poprawne wypełnienie wiersza w tabeli porównującej fotosyntezę
i oddychanie po 1 pkt.
Poprawna odpowiedz:
Porównywana cecha Fotosynteza Oddychanie
1. CO2 1. zwiÄ…zki organiczne
Substraty
12. 3
2. woda 2. tlen
1. zwiÄ…zki organiczne 1. CO2 / ATP
Produkty
2. tlen 2. woda / ATP
Typ reakcji
metabolicznych anabolizm katabolizm
(anabolizm / katabolizm)
13. Za poprawne podanie nazw dwóch składników siły asymilacyjnej 1 pkt. 1
Poprawna odpowiedz: ATP i NADPH2.
Za prawidłowo opisaną próbę kontrolną i badawczą oraz za poprawne
określenie sposobu ustalania wyniku obserwacji po 1 pkt.
Przykłady odpowiedzi:
a) Próba kontrolna: w słoju umieścić (określoną liczbę) nasiona suche
i zakręcić go,
14. b) Próba badawcza: w słoju umieścić (taką samą liczbę) kiełkujące nasiona 3
i zakręcić go.
c) Sposób ustalania wyniku obserwacji:
Po pewnym czasie odkręcić słoiki i obserwować płomień na łuczywie
włożonym do każdego ze słojów) / po pewnym czasie wrzucić zapalone
łuczywo do obu słoików (natychmiast po odkręceniu nakrętki) i obserwować
płomień.
15. Za prawidłowe podanie kolejności etapów infekcji 1 pkt. 1
Poprawna odpowiedz: P, S, T, Q, R.
Za poprawne wyjaśnienie znaczenia przystosowawczego jednej z cech
budowy rośliny do środowiska 1 pkt.
Przykłady odpowiedzi:
- duże przestwory międzykomórkowe wypełnione powietrzem umożliwiają
16. roślinie unoszenie w wodzie / ułatwiają wymianę gazową / tworzą system 1
kanałów przewietrzających wentylacyjnych, którymi gazy oddechowe
mogą swobodnie się przemieszczać w roślinie.
- tkanka wzmacniająca znajduje się w centralnej części rośliny, dzięki
czemu Å‚odyga jest elastyczna / odporna na zerwanie.
4 Przykładowy zestaw zadań z biologii
Odpowiedzi i schemat punktowania poziom podstawowy
Za wpisanie do tabeli po jednej parze cech różniących dwa gatunki zimą i
wczesnym latem po 1 pkt.
Przykłady odpowiedzi:
Pora Cechy morfologiczne
roku
Dąb szypułkowy Dąb bezszypułkowy
17. a) korona nieregularna, 2
Zima a) korona regularna
(rozgałęziona)
b) nasada liści ma uszka / jest b) nasada liści jest bez uszek / jest
Wczesne
sercowato wycięta / liście w klinowato zbiegająca / liście w zarysie
lato
zarysie odwrotnie jajowate eliptyczno jajowate
a) Za poprawne określenie tendencji zmian zawartości poszczególnych
związków w nasionach 1 pkt.
Poprawna odpowiedz:
cukry proste, sacharoza spadek zawartości, skrobia wzrost zawartości.
b) Za poprawne podanie związku zmian zawartości cukrów z rolą
biologicznÄ… nasion 1 pkt.
18. Przykłady odpowiedzi: 2
- nasiona są organem przetrwalnym / zawierającym materiały zapasowe
dla rozwijajÄ…cego siÄ™ zarodka, dlatego cukry proste i sacharoza sÄ…
przekształcane w skrobię / postać zapasową,
- cukry proste i sacharoza są przekształcane w skrobię, która jest
materiałem zapasowym niezbędnym w czasie kiełkowania.
19. Za prawidłowe zaznaczenie każdego z dwóch błędnych zdań po 1 pkt. 2
Prawidłowa odpowiedz: C i E.
Za każde z dwóch poprawnych uzasadnień po 1 pkt.
Przykłady uzasadnień:
- ryba nie pije wody, ponieważ w wodzie słodkiej (środowisko
hipotoniczne) wskutek różnicy stężeń woda wnika do ciała,
20. 2
- ryba aktywnie pobiera sole mineralne, ponieważ w wodzie słodkiej traci
je wskutek różnicy stężeń,
- ryba wydala dużo moczu (rozcieńczonego), by usunąć nadmiar wody
wnikającej do ciała wskutek różnicy stężeń.
Za poprawne sformułowanie problemu badawczego 1 pkt.
Przykłady odpowiedzi:
21. - Czy rodzaj uprawy wpływa na różnorodność fauny bezkręgowców 1
glebowych?
- Wpływ wybranych upraw (roślinnych) na skład gatunkowy
bezkręgowców glebowych.
Za wybór wiersza B wraz z podaniem jednej cechy budowy 1 pkt.
Przykłady cech budowy:
22. - bardzo duża pojemność żołądka, 1
- najdłuższe jelito w stosunku do długości ciała.
Za podanie roli sekwencji X i Y w tRNA po 1 pkt.
Poprawna odpowiedz:
X przyłączanie / wiązanie aminokwasu / podstawienie aminokwasu.
23. Y rozpoznawanie kodonu / miejsca w mRNA (kodujÄ…cego ten aminokwas) 2
/ dopasowuje się do odpowiedniego miejsca w mRNA / wiąże się z mRNA
w jego odpowiednim miejscu.
Przykładowy zestaw zadań z biologii 5
Odpowiedzi i schemat punktowania poziom podstawowy
Za poprawne wyjaśnienie 1 pkt.
Przykłady odpowiedzi:
- Po wprowadzeniu prawidłowego genu do komórki nastąpi jego ekspresja,
dzięki czemu nastąpi wytwarzanie brakującego białka / czynnika VIII
24. 1
(i krew będzie krzepnąć).
- Wprowadzony gen koduje czynnik VIII, który po ekspresji genu /
po transkrypcji (i translacji) w komórkach będzie wytwarzany
(dzięki czemu krew będzie mogła krzepnąć).
Za poprawne zaznaczenie wszystkich alleli na każdej z dwóch par
chromosomów po 1 pkt.
Przykłady zaznaczeń:
25. 2
Za opis sposobu i efektu działania restryktazy i ligazy po 1 pkt.
Przykład odpowiedzi:
- Restryktaza rozcina cząsteczki DNA (w obrębie rozpoznawanej
26. sekwencji nukleotydów ), w wyniku czego powstają tzw. lepkie końce / 2
wystające, jednoniciowe fragmenty w rozciętych cząsteczkach DNA.
- Ligaza łączy fragmenty (różnych) cząsteczek DNA, w wyniku czego
powstaje zrekombinowane DNA.
Za prawidłowe określenie wszystkich genotypów osoby I.1 oraz II.3 po 1 pkt.
27. Poprawna odpowiedz: 2
Genotyp I.1: IAi, IBi, ii
Genotyp II.3: IAi
a) Za prawidłowe podanie przybliżonego zakresu zmienności cechy
w każdej populacji w pokoleniu N 1 pkt.
Poprawna odpowiedz:
zakres zmienności cechy: I. 5 cm 10 cm, II. 5 cm 8,5 cm / 9 cm.
28. b) Za poprawne podanie populacji wraz z uzasadnieniem 1 pkt. 2
Poprawna odpowiedz:
Populacja II, ponieważ w pokoleniu potomnym zmienił się zakres
zmienności cechy / rozkład częstości cechy wysokości / nastąpiło
przesunięcie wartości średniej wysokości.
Za poprawnÄ… ocenÄ™ wraz z uzasadnieniem 1 pkt.
Przykład odpowiedzi:
Rozmnażanie to nie prowadzi do zmienności o znaczeniu ewolucyjnym,
ponieważ przy rozmnażaniu wegetatywnym nie następuje wymiana materiału
29. genetycznego / osobnik potomny powstaje z fragmentu osobnika 1
macierzystego / osobnik potomny jest kopiÄ… macierzystego (pomijajÄ…c
możliwość losowych mutacji w niektórych komórkach) osobnik potomny
zwykle ma identyczny materiał genetyczny jak osobnik macierzysty
(przy braku mutacji).
Za poprawne zaznaczenie pary narządów analogicznych zwierząt i roślin
30. po 1 pkt. 2
Poprawna odpowiedz: B i E.
6 Przykładowy zestaw zadań z biologii
Odpowiedzi i schemat punktowania poziom podstawowy
Za poprawne podanie nazwy grupy D organizmów i określenie ich roli
po 1 pkt.
Przykład odpowiedzi:
31. Nazwa destruenci / reducenci / saprobionty / saprofity. 2
Rola rozkładają martwe szczątki organiczne do związków nieorganicznych
/ mineralizują martwą materię organiczną (dostarczając związków
nieorganicznych producentom).
32. Za poprawne uporządkowanie układów 1 pkt. 1
Prawidłowe uporządkowanie: 2, 4, 1, 3
a) Za podanie liczby przeżywających osobników 1 pkt.
Poprawna odpowiedz: 75%
33. b) Za poprawne podanie zakresu tolerancji 1 pkt. 2
Poprawna odpowiedz: 10°C-30°C
a) Za poprawne opisanie próby kontrolnej 1 pkt.
Przykład odpowiedzi:
Jednakową / taką samą liczbę osobników gatunku A i B należy hodować
oddzielnie w takich samych warunkach / określonych warunkach.
b) Za poprawne sformułowanie hipotezy oraz podanie trafnego argumentu
po 1 pkt.
Przykłady hipotezy:
- wspólne hodowanie spowoduje spadek liczebności jednego z gatunków,
34. - współobecność spowoduje wzrost liczebności jednego gatunku a spadek 3
liczebność gatunku drugiego / pokrewnego,
- współobecność gatunków (pokrewnych) spowoduje zmniejszenie ich
liczebności.
Przykłady argumentów:
- między tymi gatunkami wystąpi konkurencja o jakiś czynnik środowiska
(np. pokarm / miejsce),
- hodowane gatunki mają podobne wymagania, więc wystąpi między nimi
konkurencja.
Za poprawny przykład pozytywnego i negatywnego wpływu roślin
transgenicznych na środowisko po 1 pkt.
Przykłady odpowiedzi:
wpływ pozytywny:
- zmniejszy się zanieczyszczenie środowiska pestycydami, ponieważ
rośliny te są odporne na szkodniki,
- może zwiększyć się obszar naturalnych ekosystemów / nie zmniejszy się
ten obszar, ponieważ rośliny te jako wydajniejsze, mogą być uprawiane
na mniejszej powierzchni,
35. 2
wpływ negatywny:
- może nastąpić ucieczka transgenów do naturalnych odmian roślin
uprawnych, dyskwalifikujÄ…c je jako uprawy ekologiczne,
- może nastąpić wypieranie gatunków dzikich, mniej odpornych,
- może wystąpić niekorzystne ograniczenie liczebności / redukcja
niektórych konsumentów I i II rzędu w środowisku / mogą wystąpić
zakłócenia w sieci troficznej ekosystemów w wyniku zmniejszenia
bioróżnorodności przez redukcję konsumentów I rzędu.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
2008 marzec OKE Poznań model odp pr2008 marzec OKE Poznań model odp pp2004 grudzień OKE Jaworzno odpoke warszawa próbna 2008 odp2008 marzec próbna przed 2008 OKE Jaworzno2005 GRUDZIEŃ OKE PR II ODPCKE 2008 Odp2007 MAJ OKE III PR ODPgłówna 2008 odpMarzec 2008 odpwięcej podobnych podstron