Gazeta Podatkowa nr 7 " 22.01.2007 r.
10 RACHUNKOWORĆ DLA KAŻDEGO www.gazetapodatkowa.pl
Warianty rachunku zysków i strat
Rachunek zysków i strat może być sporządzany według wariantu kalkulacyjnego lub W przypadku natomiast, gdy ujmuje się koszty jedynie na kontach zespołu 5 (według
porównawczego wzory dwóch wersji rachunku zysków i strat zawiera załącznik nr 1 funkcji), jednostka może sporządzać rachunek zysków i strat tylko w postaci kalkulacyjnej.
do ustawy z dnia 29 wrzeSnia 1994 r. o rachunkowoSci (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 W celu wykazania różnic między rachunkiem zysków i strat sporządzanym według wa-
ze zm.). riantu kalkulacyjnego i porównawczego poniżej przedstawiam uproszczone wersje tych spra-
Wyboru rodzaju rachunku zysku i strat dokonuje kierownik jednostki uwzględniając pro- wozdań.
wadzony przez jednostkę rachunek kosztów.
Postać kalkulacyjnego i porównawczego rachunku zysków i strat
Jednostki mogą prowadzić pełną ewidencję kosztów, tj. zarówno w zespole 4 (grupując
(wersja uproszczona)
konta kosztów według rodzajów) i równoczeSnie według funkcji (w zespole 5), z uwzględ-
nieniem konta 49 Rozliczenie kosztów . Kalkulacyjny rachunek zysków i strat Porównawczy rachunek zysków i strat
W okreSlonych warunkach prowadząc działalnoSć jednorodną, w niewielkich rozmiarach
A Przychody netto ze sprzedaży A Przychody netto ze sprzedaży
niektóre jednostki mogą prowadzić uproszczoną, tzw. niepełną ewidencję kosztów, tj.:
produktów, towarów i materiałów i zrównane z nimi
- wyłącznie w układzie rodzajowym na kontach zespołu 4 Koszty według rodzajów
B Koszty sprzedanych produktów, B Koszty działalnoSci operacyjnej
i ich rozliczenie ,
towarów i materiałów
- wyłącznie według funkcji na kontach zespołu 5 Koszty według typów działalnoSci
i ich rozliczenie .
C Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A-B) C Zysk (strata) ze sprzedaży (A-B)
Dokonując wyboru rozwiązań w zakresie prowadzenia rachunku kosztów i dostosowu-
D Koszty sprzedaży
jąc je do swoich potrzeb jednostki powinny zapewnić wyodrębnienie w rachunkowoSci
E Koszty ogólnego zarządu
wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finan-
F Zysk (strata) ze sprzedaży (C-D-E)
sowego jednostki (zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy).
Przyjęty przez jednostkę sposób prowadzenia ewidencji i rozliczania kosztów może prze-
G Pozostałe przychody operacyjne D
sądzać o sposobie sporządzania rachunku zysków i strat, co obrazuje poniższy schemat.
H Pozostałe koszty operacyjne E
Postać rachunku Ewidencja i rozliczanie kosztów
I (F+G-H) Zysk (strata) z działalnoSci operacyjnej F (C+D-E)
zysków i strat przyjęte przez jednostkę
J Przychody finansowe G
- pełna ewidencja i rozliczanie kosztów, tj. według rodzajów
K Koszty finansowe H
(na kontach zespołu 4) i równoczeSnie według funkcji (na kon-
L (I+J-K) Zysk (strata) z działalnoSci gospodarczej I (F+G-H)
wariant kalkulacyjny tach zespołu 5),
M (M.I M.II) Wynik zdarzeń nadzwyczajnych J
- ewidencja i rozliczanie kosztów tylko według funkcji (na kon-
tach zespołu 5) N (L+/-M) Zysk (strata) brutto K (I+/-J)
- pełna ewidencja i rozliczanie kosztów, tj. według rodzajów O Podatek dochodowy L
(na kontach zespołu 4) i równoczeSnie według funkcji (na kon-
P Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku M
wariant porównawczy tach zespołu 5),
(zwiększenia straty)
- ewidencja i rozliczanie kosztów prowadzone tylko według ro-
R (N-O-P) Zysk (strata) netto N (K-L-M)
dzajów (na kontach zespołu 4)
Jak można zauważyć oba warianty rachunku zysków i strat różnią się przede wszystkim
Z danych przedstawionych w tabeli wynika, iż prowadząc pełną ewidencję kosztów sposobem prezentacji danych dotyczących podstawowej działalnoSci operacyjnej jednostki.
(na kontach zespołu 4 i 5) jednostka może sporządzać rachunek zysków i strat zarówno W wariancie kalkulacyjnym sumie przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów
według wariantu kalkulacyjnego, jak i porównawczego. W dokumentacji opisującej przyję- i materiałów przeciwstawiane są koszty wytworzenia sprzedanych produktów, wartoSć sprze-
te przez jednostkę zasady (politykę) rachunkowoSci konieczne jest wskazanie, czy rachu- danych towarów i materiałów oraz koszty sprzedaży i ogólnego zarządu.
nek zysków i strat będzie sporządzony w postaci kalkulacyjnej czy porównawczej. Natomiast w wariancie porównawczym sumie przychodów netto ze sprzedaży produk-
Jeżeli ewidencja i rozliczanie kosztów prowadzona jest za pomocą jednego zespołu kosz- tów, towarów i materiałów skorygowanych o zmianę stanu produktów (zwiększenie stanu
tów, tj. tylko według rodzajów (na kontach zespołu 4), wówczas jednostka może sporządzać występuje ze znakiem plus, a zmniejszenie ze znakiem minus) i zwiększonych o koszt wy-
wyłącznie rachunek zysków i strat według wariantu porównawczego; nie jest możliwe sto-
ciąg dalszy na str. 11
sowanie wariantu kalkulacyjnego.
WYJARNIENIA EKSPERTA
(& ) Zapasy w MSR i ustawie o rachunkowoSci Obroty wewnętrzne i koszt obrotów wewnętrznych
Podobnie jak w przypadku wyceny początkowej również wycena zapasów po ujęciu po- Jednostki gospodarcze sporządzające rachunek zysków i strat w postaci porównawczej
czątkowym w regulacjach ustawy o rachunkowoSci jest zbliżona do przepisów MSR. Zgodnie oraz prowadzące w związku z tym ewidencję i rozliczanie kosztów według rodzajów
z paragrafem 9 MSR 2 przy wycenie wykorzystuje się wartoSć netto możliwą do uzyskania na kontach zespołu 4 i równolegle według funkcji na kontach zespołu 5, wyodrębniają
lub ceny nabycia/kosztu wytworzenia w zależnoSci od tego, która z nich jest niższa. Nato- w swoich księgach obroty wewnętrzne i koszt tych obrotów. W tym celu stosują konta: 79-0
miast w polskich regulacjach prawa bilansowego mówi się, że wartoSć zapasów wyceniana Obroty wewnętrzne oraz 79-1 Koszt obrotów wewnętrznych .
jest według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, które jednak nie mogą przekroczyć ceny Za pomocą tych kont koryguje się wielkoSć poniesionych kosztów według rodzajów do tej
sprzedaży netto. Widać więc, że również w tym przypadku obie grupy przepisów preferują wielkoSci kosztów, która jest związana z przychodami bieżącego okresu. Salda tych kont
ostrożne podejScie do wyceny aktywów. muszą się sobie równać, tzn. saldo debetowe konta 79-1 ma być równe wielkoSci salda kre-
Należy jednak zwrócić uwagę, że pomimo doSć podobnych sformułowań regulujących wy- dytowego wynikającego z zapisów na koncie 79-0. Dlatego też każda operacja zawierająca
cenę po ujęciu początkowym istnieje pewna subtelna różnica związana z wyceną materiałów. koszty wychodzące lub wchodzące do kręgu kosztów, korygująca koszty poniesione (zgru-
(& ) W ustawie o rachunkowoSci wartoSć powane na kontach zespołu 4 według rodzajów) do tej częSci kosztów, która jest związa-
WyjaSnień udzieliła
zapasów materiałów przecenia się w sytuacji, na z przychodami ze sprzedaży produktów, powinna być księgowana za poSrednictwem tych
redakcja dwutygodnika
gdy ich cena sprzedaży netto jest niższa od ich kont (& ).
Zeszytów Metodycznych RachunkowoSci
ceny nabycia lub kosztów wytworzenia.
Natomiast według MSR nie odpisuje się
Produkcja w toku w księgach firmy budowlanej
wartoSci materiałów przeznaczonych do wyko-
rzystywania w procesie produkcji wyrobów,
W niewielkiej firmie budowlanej prowadzącej księgi rachunkowe ustalono,
jeżeli oczekuje się, że cena sprzedaży tych wy-
że ewidencję kosztów prowadzi się tylko na kontach zespołu 4. W księgach
robów będzie równa lub wyższa od wartoSci
rachunkowych jest zaksięgowana produkcja w toku (saldo konta 60) ustalo-
początkowej materiałów (& ).
na na koniec roku 2005. Na koniec 2006 roku ustaliliSmy nową wartoSć pro-
dukcji w toku. Jak to zaksięgować? Prowadzimy jedną budowę.
Kontrakty swap
W przypadku ewidencji kosztów działalnoSci podstawowej tylko na kontach zespołu 4
stopy procentowej (...)
schemat księgowań związanych z produkcją w toku może się przedstawiać następująco:
(& ) Swap stopy procentowej polega na za- 1. Ujęcie kosztów prostych na podstawie dowodów xródłowych ponoszonych w związ-
mianie odsetek przez dwie strony kontraktu, ku z realizowanymi zleceniami:
przy czym wartoSć nominalna tego kontraktu - Wn konto 40 Koszty według rodzajów ,
jest taka sama dla obu stron. Może to być - Ma konto zespołu 1, 2, 3.
na przykład zamiana stałego oprocentowania 2. Zaksięgowanie produkcji w toku ustalonej na koniec każdego okresu rozliczeniowe-
na zmienne (lub odwrotnie) albo zamiana płat- go przez kierownika budowy:
noSci opartych na stopach zmiennych według - Wn konto 60 Produkty gotowe i półprodukty
różnych stawek referencyjnych (na przykład (w analityce: Produkcja w toku odrębnie
zamiana oprocentowania WIBOR na oprocen- dla każdego realizowanego zlecenia),
towanie okreSlonej serii obligacji skarbowych - Ma konto 49 Rozliczenie kosztów .
o zmiennym oprocentowaniu). Z ekonomiczne- 3. Odpisanie w koszty produkcji w toku na początek każdego kolejnego okresu
go punktu widzenia kontrakt swap stopy pro- rozliczeniowego:
centowej można przedstawić jako złożenie wy- - Wn konto 49 Rozliczenie kosztów ,
emitowanej oraz zakupionej obligacji (otrzy- - Ma konto 60 Produkty gotowe i półprodukty
manej i udzielonej pożyczki) o identycznych (w analityce: Produkcja w toku odrębnie
terminach wygaSnięcia, a różniących się spo- dla każdego realizowanego zlecenia) (& ).
sobem naliczania odsetek (& ).
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
318 (B2006) Koszty działalności operacyjnej w kalkulacyjnym rachunku zysków i strat320 (B2006) Zmiana stanu produktów w rachunku zysków i stratRachunek zyskow i strat RZ&S423 (B2007) Zysk (strata) ze sprzedaży w porównawczym rachunku zysków i stratKoszty, rachunek zyskow i stratWyk 10 Istota i techniki badania rachunku zysków i strat422 (B2007) Przychody ze sprzedaży w porównawczym rachunku zysków i stratzadania dotyczace bilansu i rachunku zyskow i strat zadania341 Analiza finasowa na podstawie rachunku zysków i strat125427 analiza rachunku zyskow i strat rachunku przeplywow pienid038428 (B2007) Wynik finansowy w rachunku zysków i strat424 (B2007) Wynik ze sprzedaży w kalkulacyjnym rachunku zysków i stratAnaliza wstępna rachunku zysków i stratrachunek zysków i stratwięcej podobnych podstron