plik


ÿþ(wpisuje zdajcy przed rozpoczciem pracy) KOD ZDAJCEGO PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z BIOLOGII Arkusz I Poziom podstawowy Czas pracy 120 minut ARKUSZ I Poziom podstawowy Instrukcja dla zdajcego: 1. Prosz sprawdzi, czy arkusz zawiera 12 stron. Ewentualny brak nale|y zgBosi przewodniczcemu zespoBu nadzorujcego egzamin. CZERWIEC 2. Prosz uwa|nie czyta wszystkie polecenia i informacje 2004 ROK do zadaD. 3. Rozwizania i odpowiedzi nale|y zapisa czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy ka|dym zadaniu. 4. Podczas egzaminu mo|na korzysta z oBówka, linijki, gumki. 5. Prosz pisa tylko w kolorze niebieskim lub czarnym, nie pisa oBówkiem. 6. Wykresy i rysunki mo|na wykonywa oBówkiem. 7. Nie wolno u|ywa korektora. 8. BBdne zapisy trzeba wyraznie przekre[li. 9. Obok ka|dego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, któr mo|na uzyska za jego poprawne rozwizanie. {yczymy powodzenia! Za rozwizanie wszystkich zadaD mo|na otrzyma Bcznie 50 punktów (wpisuje zdajcy przed rozpoczciem pracy) PESEL ZDAJCEGO PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY - CZERWIEC 2004 Biologia  Arkusz I Zadanie 1. (3 pkt) Tkanka kostna posiada charakterystyczne cechy, dziki którym ko[ci mog by jednocze[nie twarde i elastyczne. Zaznacz dwa zdania, przedstawiajce takie cechy tkanki kostnej, które [wiadcz o podanych powy|ej wBa[ciwo[ciach. Uzasadnij wybór ka|dego ze zdaD. A. W istocie midzykomórkowej tkanki kostnej zanurzone s liczne wBókna kolagenowe. B. Tkanka kostna jest aktywna pod wzgldem metabolicznym i ulega nieustannym procesom przebudowy. C. Substancja podstawowa tkanki kostnej ulega silnemu wysyceniu solami mineralnymi, gBównie fosforanem wapnia. D. Komórki tkanki kostnej le| w niewielkich jamkach i kontaktuj si ze sob wypustkami cytoplazmatycznymi. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... Zadanie 2. (2 pkt) Witaminy odgrywaj bardzo wa|n rol w organizmie czBowieka. Przedstaw dwie zasady przygotowywania posiBków, dziki którym bd one zawiera odpowiednie ilo[ci witamin. ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... Zadanie 3. (3 pkt) Schemat przedstawia budow ukBadu pokarmowego czBowieka. Podpisz wskazane strzaBkami narzdy oraz przedstaw rol tych narzdów odpowiednio albo w trawieniu cukrów albo w ich magazynowaniu. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... strona 2 z 12 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY - CZERWIEC 2004 Biologia  Arkusz I Zadanie 4. (2 pkt) Zaznacz dwa zdania, trafnie przedstawiajce cechy dwunastnicy, które warunkuj peBnienie przez ni funkcji trawiennych. Swój wybór uzasadnij dla ka|dego z nich. 1. Jest cz[ci jelita cienkiego o dBugo[ci okoBo 12 cm. 2. Wydzielany jest do niej sok trzustkowy. 3. GruczoBy jej pod[luzówki wydzielaj silnie zasadow wydzielin. 4. Znajduje si w niej uj[cie przewodu |óBciowego, dziki któremu spBywa do niej |óB z wtroby. ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... Zadanie 5. (2 pkt) Weganizm jest [cisB form wegetarianizmu polegajc na odrzuceniu wszelkich produktów pochodzenia zwierzcego. Dieta wegan nie dopuszcza misa i jego przetworów, ryb, produktów mlecznych, jaj, miodu itp. Podstaw wy|ywienia s wyBcznie produkty zbo|owe, warzywa, owoce i orzechy. Stwierdzono, |e dieta taka ma negatywny wpByw na wzrost i rozwój dzieci. Okre[l czynnik, którego brak jest przyczyn, dla której dieta wegan nie powinna by stosowana u dzieci. Swoj odpowiedz uzasadnij. ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... Zadanie 6. (1 pkt) Zbadano, na obecno[ trzech aminokwasów egzogennych, 100 gramowe próbki czterech produktów |ywno[ciowych: misa  kurczaka i indyka oraz ziarna  pszenicy i kukurydzy. Wyniki przedstawiono w postaci poni|szego wykresu. Zawarto[ 2,5 aminokwasu w 100g produktu 2 (w g) tryptofan 1,5 treonina 1 lizyna 0,5 0 ABCD Na podstawie analizy przedstawionych na wykresie wyników zaznacz dwa produkty, w których ilo[ aminokwasów egzogennych wskazuje na ich zwierzce pochodzenie. produkt A produkt B produkt C produkt D strona 3 z 12 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY - CZERWIEC 2004 Biologia  Arkusz I Zadanie 7. (1 pkt) W listopadzie 2003 roku jedna z firm produkujcych od|ywki dla dzieci przyznaBa si do bBdu, który spowodowaB chorob a nawet [mier kilku niemowlt. Specjalne mleko sojowe w proszku pozbawione byBo witaminy B1. Zaznacz nazw choroby, która zostaBa wywoBana brakiem witaminy B1. a) szkorbut b) kurza [lepota c) krzywica d) beri-beri Zadanie 8. (1 pkt) Poni|sze schematy przedstawiaj struktur [cian dwóch odcinków przewodu pokarmowego: jelita cienkiego i |oBdka. Na podstawie analizy obu schematów okre[l jedn ró|nic w budowie jelita cienkiego i |oBdka. ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... Zadanie 9. (2 pkt) W jamie nosowej wyró|nia si okolic wchow, dziki której odczuwane s zapachy i okolic oddechow, w której wdychane powietrze zostaje oczyszczone, ogrzane i nawil|one. Podaj dwie cechy budowy jamy nosowej umo|liwiajce jej peBnienie dwóch z wy|ej wymienionych funkcji. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... strona 4 z 12 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY - CZERWIEC 2004 Biologia  Arkusz I Zadanie 10. (2 pkt) Schemat przedstawia kr|enie krwi w ukBadzie krwiono[nym czBowieka. NACZYNIA WAOSOWATE TTNICA {YAA TTNICA PAUCNA NACZYNIA WAOSOWATE {YAA PAUCNA PAUC AORTA ZASTAWKI TTNICE {YAY NACZYNIA WAOSOWATE Po analizie powy|szego schematu uczeD sporzdziB notatk dotyczc narzdów ukBadu krwiono[nego. Niestety popeBniB w niej bBdy. Zaznacz dwa bBdne zdania oraz dokonaj korekty ka|dego z nich. 1. Ttnice to naczynia krwiono[ne, które odprowadzaj krew z serca. 2. W ttnicach pBynie krew utlenowana. 3. Przez praw cz[ serca przepBywa krew odtlenowana a przez lew cz[ serca krew utlenowana. 4. {yBy to naczynia krwiono[ne doprowadzajce krew do serca. 5. W |yBach pBynie krew odtlenowana. 6. Zastawki znajdujce si w ttnicach nie pozwalaj na cofanie si krwi. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. Zadanie 11. (1 pkt) Spo[ród wymienionych poni|ej, wybranych cech niektórych leukocytów czBowieka, wybierz jedn i okre[l jej znaczenie. 1. Mog porusza si. 2. Maj zdolno[ fagocytozy. 3. Mog zmienia ksztaBt. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... strona 5 z 12 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY - CZERWIEC 2004 Biologia  Arkusz I Zadanie 12. (2 pkt) Wykres przedstawia wyniki badaD przeprowadzonych na osobach w [rednim wieku, po przebytym zawale serca. Przedstaw dwa wnioski wynikajce z analizy powy|szych danych. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Zadanie 13. (1 pkt) Z poni|szej listy badaD wybierz jedno, które pomo|e kardiologowi postawi diagnoz dotyczc stanu serca pacjenta. Swój wybór uzasadnij. 1. EEG 2. EKG 3. Ogólne badanie moczu 4. Badanie krwi (morfologia i OB) ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Zadanie 14. (1 pkt) Dana grupa krwi jest zwizana z obecno[ci specyficznych biaBek na bBonie erytrocytu. Przy niewBa[ciwym przetoczeniu krwi biaBka te zachowuj si jak antygeny i wywoBuj reakcj przeciwciaB polegajc na zlepianiu obcych krwinek (aglutynacja). Do dwóch probówek: pierwszej z surowic krwi A i drugiej z surowic krwi B wlano krew o nieznanej grupie. NastpiBa aglutynacja w obu probówkach. Okre[l grup krwi, któr wlano do obu probówek. ...................................................................................................................................................... strona 6 z 12 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY - CZERWIEC 2004 Biologia  Arkusz I Zadanie 15. (1 pkt) Na uproszczonym wykresie przedstawiono zmiany objto[ci powietrza w pBucach. Objto[ powietrza 2 4 Ogólna 1 objto[ pBuc 3 Czas Na podstawie analizy wykresu przyporzdkuj ka|dej ze strzaBek od 1 do 3 odpowiedni opis: A  jest to objto[ powietrza wymieniana w pBucach podczas gBbokiego wdechu i wydechu. B  jest to objto[ powietrza wymieniana w pBucach podczas spokojnego wdechu i wydechu. C  jest to objto[ powietrza, któr mo|na usun z pBuc po zakoDczeniu spokojnego wdechu. D  jest to cz[ powietrza, której nie da si usun z pBuc nawet przy maksymalnym wdechu i wydechu. 1 ............, 2 ............, 3 ............. Zadanie 16. (3 pkt) Przyporzdkuj ka|d z podanych poni|ej substancji (1  5) do u|ywek (A) lub narkotyków (B). Przedstaw zagro|enie, jakie niesie dla zdrowia czBowieka niewBa[ciwe stosowanie jednej z wymienionych substancji. 1. heroina 2. nikotyna 3. kofeina 4. alkohol 5. kokaina A. ................................... B. ................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... strona 7 z 12 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY - CZERWIEC 2004 Biologia  Arkusz I Zadanie 17. (2 pkt) Uproszczone schematy przedstawiaj trzy wady wzroku. Do ka|dej z poni|szych definicji dobierz ilustrujcy j rysunek (z od A do C). Podaj definicj oraz sposób korekcji trzeciej, niezdefiniowanej wady wzroku. 1. Wada spowodowana jest skrócon gaBk oczn lub zbyt pBask soczewk; obraz powstaje poza siatkówk. Jej korekcja jest mo|liwa przy zastosowaniu soczewki wypukBej. 2. Wada spowodowana nierówn krzywizn rogówki lub soczewki; co powoduje, |e promienie [wietlne skupiaj si przed lub za siatkówk. Jej korekcja jest mo|liwa przy zastosowaniu soczewek cylindrycznych. 1. ..........................., 2. ........................ ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... Zadanie 18. (2 pkt) Uproszczony wykres obrazuje zmiany rytmu dobowego poziomu melatoniny we krwi u osób w ró|nym wieku. poziom dzieci melatoniny osoby w wieku dojrzaBym osoby w wieku podeszBym dzieD noc dzieD Okre[l dwie prawidBowo[ci wynikajce z analizy powy|szego wykresu. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... strona 8 z 12 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY - CZERWIEC 2004 Biologia  Arkusz I Zadanie 19. (3 pkt) Schemat przedstawia proces spermatogenezy. spermatogonia (2 n) ............................................. ( ............ ) spermatocyty II rzdu ( ............. ) ......................................... ( ................ ) plemniki (1 n) UzupeBnij schemat wykorzystujc podane ni|ej informacje. Podaj nazw narzdu, w którym odbywa si spermatogeneza w organizmie czBowieka. 2n, 1n, spermatydy, spermatocyty I rzdu ....................................................... Zadanie 20. (2 pkt) W tabeli podano procentow zawarto[ zasad azotowych w trzech próbkach DNA. Nr próbki Zasada azotowa Zawarto[ w % 1 Tymina 21 2 Cytozyna 21 3 Guanina 21 Podaj, która próbka nie pochodzi z tego samego organizmu co dwie pozostaBe. Uzasadnij wybór stosujc odpowiednie obliczenia. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 21. (2 pkt) Osigniciem in|ynierii genetycznej jest opracowanie technik, dziki którym otrzymuje si organizmy transgeniczne. Podaj definicj pojcia  organizm transgeniczny oraz przykBad wykorzystania organizmów transgenicznych przez czBowieka. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... strona 9 z 12 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY - CZERWIEC 2004 Biologia  Arkusz I Zadanie 22. (2 pkt) Schemat przedstawia inicjacj translacji. Na podstawie analizy powy|szego schematu ustal i podaj kolejno[, z jak podczas drugiego etapu translacji  elongacji bd si przyBczaBy do metioniny trzy przedstawione aminokwasy (kwas asparaginowy, histydyna, cysteina). Swój wybór uzasadnij jednym argumentem. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Zadanie 23. (1 pkt) Uproszczony schemat prezentuje kolejno[ pojawiania si form czBowieka. 30 tys. 3 .............................................................. 70 tys. 2 .............................................................. 1,5 mln 1 .............................................................. australopiteki 3 mln Czas (lata) Wpisz w oznaczone miejsca od 1 do 3 odpowiednie nazwy form czBowieka wybrane z ni|ej wymienionych: czBowiek rozumny, czBowiek wyprostowany, czBowiek neandertalski strona 10 z 12 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY - CZERWIEC 2004 Biologia  Arkusz I Zadanie 24. (1 pkt) Tabela przedstawia wyniki pomiarów ilo[ci wody po opadzie atmosferycznym przeprowadzonych na dwóch rodzajach stoków. Woda opadowa Stok zalesiony Stok niezalesiony Woda, która wyparowaBa z koron drzew. 35% ----- Woda, która wyparowaBa z gleby. 10% 20% Woda, która wsikBa w gBb gleby. 40% 25% Woda, która spBynBa po powierzchni stoku. 15% 55% Na podstawie analizy danych, oceD sBuszno[ wprowadzenia zakazu wycinania drzew na stokach, w celu uniknicia powodzi. Odpowiedz uzasadnij jednym argumentem. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 25. (3 pkt) W tabeli zestawiono dane dotyczce emisji przemysBowych zanieczyszczeD powietrza w Polsce, w wybranych latach od 1980 do 1999 roku. Rok Zanieczyszczenie 1980 1985 1990 1999 pyBowe (w mln ton) 2,3 1,8 1,2 0,2 gazowe (w mln ton) 5,1 4,9 4,1 2,2 Na podstawie danych w tabeli wykonaj wykres sBupkowy ilustrujcy emisj obydwu rodzajów zanieczyszczeD. Okre[l prawdopodobn przyczyn zaobserwowanych ró|nic. ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... strona 11 z 12 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY - CZERWIEC 2004 Biologia  Arkusz I Zadanie 26. (1 pkt) Schemat przedstawia dwie technologie produkcyjne (A i B) wykorzystujce te same zBo|a surowców naturalnych. A eksploatacja surowców naturalnych B Na podstawie analizy obu schematów wska| technologi bardziej przyjazn dla [rodowiska, uzasadniajc swój wybór jednym argumentem. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Zadanie 27. (3 pkt) Techniki in|ynierii genetycznej s stosowane w wielu badaniach naukowych i w pracach o znaczeniu praktycznym, takich jak np. wytwarzanie cennych dla medycyny substancji oraz w terapii genowej. PrzykBadem takich substancji s: insulina ludzka, stanowica lek dla chorych na cukrzyc lub hormon wzrostu, u|ywany w leczeniu karBowato[ci. Techniki te s równie| wykorzystywane do otrzymywania organizmów transgenicznych. Na podstawie analizy tekstu wymieD trzy mo|liwo[ci zastosowania technik in|ynierii genetycznej. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... strona 12 z 12

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
2004 pp próbna
2004 matura próbna
Chemia OKE Kraków grudzień 2004 p podstawowy
Krakow 2004
Angielski Matura Próbna Grudzień 2004
2004 probna P
matura próbna grudzień 2004
Transkrypcja tekstów próbna matura 2004
2004 próbna (2)
matura próbna 2004 lalka miłość małżeństwo
Próbna 2004 grudzień pp(1)

więcej podobnych podstron