IMG�57

Refleksje na temat możliwości wprowadzenia zmian uświadamiają nam,jak wielka siła tkwi w nauczycielach jako ich kreatorach. H. Giroux uważa, że nauczyciela nie wolno wykluczać z prac koncepcyjnych przy tworzeniu i wdrażaniu zmian. Nauczyciele, myśląc refleksyjnie, są świadomi założeń, na których opierają swoje działanie i dzięki nim kreowanie zmiany może nabrać realnego sensu¹⁷. Nie wymaga też specjalnego potwierdzenia, że spośród osób pracujących w oświacie właśnie nauczyciele mogą wiedzieć najwięcej o praktycznej stronie pedagogicznego działania, a zatem służyć najlepszym doświadczeniem klinicznym.

Należąc do rzeczywistości oświatowej są jedynym jej ogniwem przygotowanym pedagogicznie, posiadającym predyspozycje i powołanie do wdrażania pożądanych modyfikacji. W miarę postępującego zaangażowania nauczyciela rośnie też jego przeświadczenie, że uczestnictwo w zmianie nie kończy się wraz z wprowadzeniem „nowego", bowiem instytucje wypełniające przestrzeń edukacyjną zmieniają się i rozwijają nieustannie¹⁸.

Założenie, że stawanie się nauczyciela podmiotem własnej praktyki zawodowej związane jest z uczestnictwem w poznawaniu i wiążącym się z nim krytycznym osądzie, a następnie z odpowiedzialnym i odważnym zmienianiu elementów w przestrzeni edukacyjnej, wskazuje, że pierwszym etapem wynikającym z powyższego rozumowania i jednocześnie warunkiem dalszych następstw jest poznanie, a dokładniej - rozpoznanie potrzeby zmiany. Zmiana nierozerwalnie wiąże się z jej poznaniem, czyli ze szczególną okazją do uchwycenia własnej sytuacji i roli w niej osobistego sprawstwa. W tym przypadku istotą poznawania, a następnie przekształcania własnej praktyki nauczyciela, jest integracja procesów poznania i zmiany, dzięki której nauczyciel ma szansę osobiście odkryć co i jak mógłby robić.

Takie rozpoznanie może stanowić - jak podaje M. Czerepaniak-Walczak - „o jakości nauczycielskiego badania w działaniu jako swoiście zintegrowanego myślenia i działania, poznania i zmiany”¹⁹. W tak widzianej procedurze autorka wymienia trzy etapy postępowania: decyzja (zmiany), dyskusja (z innymi, dostrzegającymi podobne zjawiska) oraz informowanie (o wynikach własnych odkryć i projektach dalszych zmian). Istotą tak widzianego procesu przekształcania rzeczywistości szkolnej jest osobiste zaangażowanie w planowanie i wprowadzanie przekształceń w obszarze objętym własną praktyką badacza stanowiącym podstawę do studiowania rzeczywistości oświatowej.

Przyjęty przez autorkę proces stanowi, jak sama mówi, „trójfazowy schemat rozwoju nauki"²⁰ wyrażający się w cyklicznej sekwencji następujących po sobie działań nakierowanych na poznanie i zmianę. Ciekawość poznawcza i pragnienie zmiany mogą się wówczas stać wystarczającym powodem do podjęcia dalszego wysiłku i odnawiania się procedury.

Inicjując proces zintegrowanego poznania i zmiany nauczyciel ma szansę rzeczywistego i świadomego przekształcania własnej działalności, pomimo wszechobecnej złożoności i dynamiki procesów towarzyszących lub tylko współwystępujących. Ważny wydaje się już sam projekt zmiany, będący wyrazem krytycznego osądu dotychczasowego stanu i odzwierciedlający własną opcję praktycznego działania, czy też propozycję do zmiany własnej praktyki zawodowej. Biorąc udział w tworzeniu rzeczywistości edukacyjnej, lub inaczej, nadając pewnym ideom sens ich istnienia, nauczyciel jako jedyny ma szansę poznawania, odkrywania tego co można i należy robić, by robić to lepiej.

Osobiste zaangażowanie w studiowanie rzeczywistości oświatowej byłoby pomocne innym (podmiotom wyrażającym chęć współpracy z nauczycielem) w zbliżeniu się do prawdy o szkole i podjęcia próby właściwego odczytania kryjących się w niej tajemnic. W efekcie takich działań edukacja miałaby szansę stać się „bardziej lokalna i rzeczywi-

¹⁷    H.A. Giroux, P. Freire: Edukacja, polityka i ideologia, (w:) Nieobecne dyskursy, cz. III, red. Z. Kwieciński. Toruń 1993.

¹⁸    A.C. Ornstein, F.P. Hunkins: Program szkolny..., op. cit., s. 308.

¹⁹    Tamże. s. 293.

²⁰    Tamże.

Nowa Szkoła 8/2002

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0012 (42) — 52 ZARYS DZIEJÓW TURYSTYKI Można w nim znaleźć informacje na temat możliwości wyja
8 WSTĘP Konferencja była okazją do wymiany poglądów na temat możliwości tworzenia przez biblioteki
Załącznik 4 cd. W rozdziale drugim przedstawiono ogólne rozważania na temat możliwych błędów kompasó
Zapytam uczniów, co zapamiętad z lekcji (Praca domowa: Napisz refleksję na temat alitu ufności Mater
Zadaniem na następną lekcję będzie odnalezienie w informatorach i Internecie informacji na temat moż
stycznia 2014 roku, wyjaśniającego opinię obywateli UE na temat możliwości utrzymania trzech lokaliz
Czesław Majorek, Przyczynek do refleksji na temat biografii historycznej 415 Kazimierz Jasiński, Ksi
Główne problemy związane z epidemią HIV/AIDS w Polsce ® Brak świadomości na temat możliwości zakażen
Różnią się one przekonaniem na temat możliwości unaukowienia łódzkich wyborów. Pierwsza z nich wierz
50 Danuta Ciesielska, Joanna Major, Zbigniew Powązka Moszner, Z.: 2004, Refleksje na temat kształcen
Zanim A. Comte sformułował w XIX w. nazwę „socjologia", refleksja na temat natury
1.Badanie przedsiębiorstwa (opis i analiza, oszacowanie możliwości wprowadzenia zmian) ogólnie mówią
Elastyczność; ta cecha stwarza możliwość wprowadzania zmian, które zapewnią realizację podstawowych
Radioodtwarzacz? ELTAu28 SCHEMAT IDEOWY UWAGA: Zastrzegamy sobie możliwość wprowadzenia zmian bez up
IMAG0957 -    zapewnienie możliwości wprowadzenia zmian konstrukcyjnych (przebudowy z

więcej podobnych podstron