2tom226

5. MASZYNY ELEKTRYCZNE -454

— rezystancja izolacji uzwojeń silników J grupy oraz współpracujących z nimi maszyn elektrycznych w temperaturze 75°C, zmierzona po 60 s od chwili rozpoczęcia pomiaru, jest nie mniejsza niż 1 Mfl na 1 kV napięcia znamionowego;

— stosunek rezystancji izolacji uzwojeń silników o napięciu powyżej 1 kV, zmierzonej po 60 s od chwili rozpoczęcia pomiaru, do rezystancji zmierzonej po 15 sjest nie mniejszy niż 1,3, niezależnie od temperatury uzwojenia;

— rezystancja izolacji uzwojenia wirnika silnika synchronicznego, należącego do 1 grupy, w temperaturze 20°C jest nie mniejsza niż 0,6 Mfl:

— rezystancja izolacji uzwojeń silników II, III i IV grupy oraz współpracujących z nimi maszyn elektrycznych, zmierzona w temperaturze uzwojeń 20°C i wyższej, jest nie mniejsza niż 1 kfl na 1 V napięcia znamionowego uzwojenia;

— rezystancja izolacji innych elementów urządzeń jest zgodna z danymi wytwórcy, a przy ich braku nie mniejsza niż 1 kfl na 1 V napięcia znamionowego. (Uwaga: rezystancja izolacji łożysk silników z izolowanymi stojakami łożyskowymi powinna być nie mniejsza niż 1 MU).

5.7.12.2. Zasady uruchamiania silników

Zależą one od typu zastosowanego silnika, przy czym sposób jego rozruchu musi spełniać nie tylko wymagania układu napędowego, ale powinien również odpowiadać możliwościom systemu zasilania. W przeważającej liczbie przypadków uważa się, że silnik jest dostosowany do możliwości systemu zasilania (źródła napięcia), jeśli podczas jego uruchamiania nie są zakłócone warunki zasilania innych odbiorników, a także wówczas, gdy spadek napięcia wywołany prądem rozruchowym uruchamianego silnika nie ma ujemnego wpływu na proces rozruchu i na powstający w silniku moment rozruchowy.

Ze względu na warunki uruchamiania silników rozróżnia się następujące sieci elektryczne prądu przemiennego 400 V (niskiego napięcia):

— sieć elektroenergetyczną publiczną, z której są zasilani odbiorcy komunalni;

— sieć elektroenergetyczną zasilaną z transformatora odbiorcy, z której nie są zasilani odbiorcy komunalni.

Aby silniki przyłączane do sieci publicznej nie zakłócały warunków pracy innych odbiorników, przepisy określają największe moce silników, jakie do takich sieci mogą być załączane bezpośrednio lub przy zastosowaniu urządzeń dodatkowych zmniejszających prąd rozruchowy.

Wymagania dotyczące zasad przyłączania silników indukcyjnych do sieci elektrycznych prądu przemiennego podano w p. 5.2.4.4.

Moc silników przyłączanych do sieci elektrycznych, nie będących sieciami publicznymi, nie jest ograniczona. Nie wolno jednak podczas rozruchu silników powodować takich spadków napięcia, które mogą zakłócać pracę innych odbiorników energii elektrycznej, a zwłaszcza odbiorników oświetleniowych.

5.7.12.3. Zasady zabezpieczeń silników

Zasady zabezpieczeń silników podane w normie PN-89/E-05012 dotyczą silników:

— o napięciu nie przekraczającym 1000 V,

— o napięciu prądu przemiennego przekraczającym 1000 V.

Zabezpieczenia układów napędowych — szczególnie ważnych lub skomplikowanych, zwłaszcza prądu przemiennego o napięciu przekraczającym 1000 V — należy wykonywać na podstawie opracowanego projektu.

Zabezpieczenia silników o napięciu nic przekraczającym 1000 V są następujące:

— zwarciowe — od skutków zwarć w uzwojeniach silników i w doprowadzeniach;

_przeciążeniowe — od skutków przekroczenia dopuszczalnych temperatur granicznych;

_zanikowe — od szkodliwych skutków powrotu napięcia po znacznym jego obniżeniu

lub zaniku.

Ponadto:

_zabezpieczenie przed nadmiernym zwiększeniem prędkości obrotowej;

_zabezpieczenie silników synchronicznych w przypadku wypadnięcia z synchronizmu;

_ inne zabezpieczenia stosowane ze względu na pewność ruchu silnika lub bezpieczeństwo otoczenia (np. zabezpieczenie silników trójfazowych przed skutkami pracy przy niesymetrii układu trójfazowego napięć zasilających, zabezpieczenie od przypadkowych napięć dotyku lub zabezpieczenie przed wirowaniem w niedopuszczalnym kierunku).

Podział zabezpieczeń silników prądu przemiennego o napięciu przekraczającym 1000 V na poszczególne rodzaje jest podobny do podziału zabezpieczeń silników o napięciu nie przekraczającym 1000 V. Konieczne jest jednak uwzględnienie szczególnych warunków związanych z pracą urządzeń wysokiego napięcia.

Zasady doboru zabezpieczeń silników podano w tomie 3:

— w rozdz. 8 dla silników o napięciu powyżej 1 kV,

— w rozdz. 9 dla silników o napięciu do 1 kV.

5-7.13. Wybrane zagadnienia eksploatacyjne prądnic

5.7.13.1. Zasady eksploatacji prądnic synchronicznych (w elektrowniach)

Zasady eksploatacji stacjonarnych prądnic synchronicznych określa Zarządzenie Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 30 kwietnia 1987 r. opublikowane w Monitorze Polskim z 1987 r. nr 15, poz. 134. Podane zasady eksploatacji obejmują zagadnienia dotyczące:

— dokumentacji technicznej,

— przyjmowania prądnic do eksploatacji,

— prowadzenia eksploatacji prądnic.

Dokumentacja techniczna prądnicy powinna zawierać:

— schematy ruchowe dotyczące wszystkich obwodów związanych z pracą prądnicy,

— protokoły badań (profilaktycznych, międzyoperacyjnych i odbiorczych),

— wykazy wykrytych usterek (usuniętych i nie usuniętych, które powinny być usunięte). Przy przyjmowaniu prądnic do eksploatacji należy' urządzenie poddać badaniom wg

programu badań odbiorczych. Przyjęcie do eksploatacji prądnicy może nastąpić po stwierdzeniu, że zostały spełnione wymagania określone we właściwych normach, warunkach technicznych, dokumentacji projektowej i fabrycznej oraz w umowie o dostawie prądnicy.

W czasie eksploatacji prądnic nie należy przekraczać trwale dopuszczalnych wartości Parametrów obciążenia i eksploatacyjnych parametrów stanu maszyny. W tym celu należy podczas użytkowania prądnic zwracać szczególną uwagę na:

— przeciążenia, czyli przekroczenia największych trwale dopuszczalnych wartości prądu i napięcia stojana oraz prądu wzbudzenia;

temperaturę wszystkich elementów prądnicy;

wartość rezystancji izolacji obwodów głównych i obwodów wzbudzenia.

W czasie pracy prądnicy należy także zwrócić uwagę na: obciążenia niesymetryczne (stany niesymetryczne), pracę przy współczynnikach mocy różniących się od znamionowych, pracę asynchroniczną.