GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str5

32 Rozdział 2

kompleks HOM (od homeotyczny). Geny te włączają się później niż poprzednio opisane grupy genów.

Kompleks HOM występuje też u nicienia Caenorhabditis elegans, a także pod nazwą HOX znane są cztery kompleksy genów HOM u człowieka i innych ssaków. Obecnie wiadomo, że geny typu homeotycznego odpowiedzialne są za organizowanie pewnych obszarów ciała zarówno zwierząt, jak i roślin wielokomórkowych. Badania dotyczące genów homeotycznych przyczynić się mogą do wyjaśnienia zagadki powstawania wad wrodzonych u człowieka. Znamy przynajmniej dwie choroby genetyczne, które wynikają z mutacji w genach podobnych do genów z grupy parzystości. Jedna z nich to zespół Waardenburga. obarczeni nim ludzie są m.in. głusi i mają charakterystyczne pasmo białych włosów. Druga z chorób wyraża się brakiem soczewki. Istnieje zapewne wiele innych mutacji w genach wpływających na rozwój organizmów, jednak większość z nich jest letalna.

Pytania

1. Między innymi ze względu na krótki _, dużą ilość _, mały

_(2n = 8) oraz obecność w śliniankach_chromosomów polite-

nicznych Drosophila jest dogodnym obiektem badań genetycznych. Na cykl życiow y składa się___stadiów, jego długość zależy od_.

2. Jajo Drosophila ma kolor _otoczone jest błoną zwaną _,

a_ chroniąje przed zatopieniem.

3. Rozwój embrionalny odbywa się_______błon_, po około _____godzinach w temperaturze 25°C wylęga się_.

4. U larw leżą w^f tylnej części ciała są dobrze widoczne, jądra są

_od jajników, dlatego już na tym etapie możemy określić___

osobnika.

5. Larwa z kutikuli tworzy _, czyli zewnętrzną osłonę, w której dochodzi do procesu , podczas którego z__powstają ściśle okre

ślone części ciała owada.

6. Dzikie Dmsophila mają ciało barwy__. duże_____ oczy zbudowane z_, skrzydła ułożone__ciała, wystające poza ciało.

7. Samce Dmsophila można łatwo odróżnić od samicy, oto kilka cech umożliwiających rozpoznanie płci: samiec jest _______od samicy, ma_

i__zabarw iony odwłok (samica_zakończony z ciemnymi_),

na pierwszych odnóżach u samca widoczny jest_ułatwiający przytrzy

manie samicy w czasie kopulacji.

8. Zarówno dorosłe owady, jak i_Drosophila odżywiają się_,

w warunkach laboratoryjnych proces fermentacji umożliw iają_nakro-

pione na pożywkę.

9. Do założenia hodowli wyslurczy par muszek owocowych. hodowle należy odnawiać co tygodnie, pamiętając o przestrzeganiu zasad

10. Samica muszki owocowej przez 8 godzin po wylęgu. jest raz

w życiu.

11. Drosophila na całym ciele ma kontrolujące okołodobowe,

które regulują m.in. pobieranie __. zdolność do czy narządu węchu. Pracują one__jeden od drugiego.

12. Równoczesne wprowadzenie _kopi i genów kodujących__i _

nadtlenkową, wydłuża czas życia muszki owocowej około %, badania

potwierdziły _aktywność tych enzymów.

13. Za odkrycie mechanizmów____genetycznej wczesnego rozwoju__,

trzem uczonym przyznano nagrodę Nobla w 1995 roku, stwierdzili oni, że istnieją trzy grupy genów warunkujących rozw'ój: geny _ wyznaczające zarys regionów ciała, geny , z których każdy obejmuje zakresem działania dwa segmenty i geny ustalają rozmiary i orientację

segmentów.

14. Kompleks genów HOM znajduje się u Drosophila na chromosomie

i warunkuje powstanie określonej ciała we miejscu.

15. Odpow iedniki kompleksu HOM występują u _. ____ (w tym również człow ieka), zaburzenia funkcji tych genów powodują____.