larsen1066

1066 III Anestezjologia specjalistyczna

- zatrucie alkoholem,

- zasadowica.

Uwzględniając wartość punktową skali Apgar

po 1 min od porodu, w zależnos'ci od stopnia upośledzenia czynności życiowych, noworodki można podzielić na cztery grupy, z odrębnymi wytycznymi dotyczącymi postępowania terapeutycznego.

ł Stopnie upośledzenia czynności życiowych noworodka wg punktacji w skali Apgar:

8-10 pkt: żywotne noworodki, które dobrze oddychają lub reagują głośnym krzykiem,

5-7 pkt: lekki stopień upośledzenia wydolności, 3-4 pkt: średni stopień upośledzenia wydolności, 0-2 pkt: ciężki stopień upośledzenia wydolności noworodka.

W tab. 38.3 zestawiono rozkład częstos'ci występowania poszczególnych wartości punktacji skali Apgar ustalanych w 1 i 5 min po porodzie.

Wykorzystując skalę Apgar w praktyce klinicznej należy uwzględniać następujące czynniki:

- znaczenie ocenianych parametrów,

- czynnik czasu,

- wysokość punktacji a postępowanie terapeutyczne,

- znaczenie prognostyczne.

6.1.6 Znaczenie ocenianych parametrów

Zwrócono już wcześniej uwagę na ograniczoną wartość oceny zabarwienia skóry. Każdy z pozostałych elementów skali Apgar dobrze koreluje ze stanem noworodka, nie powinien być jednak rozpatrywany osobno, lecz zawsze kompleksowo. Klinicznie istotne jest spostrzeżenie, że poszczególne parametry oceny mogą podlegać wpływom czynników zewnętrznych, np. napięcie mięśniowe po zastosowaniu leków typu diazepam czy ketami-na. Skala Apgar ma również ograniczoną wartość w odniesieniu do oceny stanu wcześniaków.

6.1.7 Czynnik czasu

Wyznaczenie wstępnej oceny wg skali Apgar na I min po porodzie jest w pewnym sensie dowolne i nie odnosi się do wszystkich sytuacji. Badanie stanu niektórych noworodków można rozpocząć zaraz po urodzeniu główki, jeśli poród pozostałych części ciała się przedłuża. Stan noworodków urodzonych drogą cięcia cesarskiego pogarsza się jednak wtórnie z powodu zatkania dróg oddechowych mimo wysokiej punktacji w skali Apgar w 1 min

po wydobyciu. W innych przypadkach niestosowne byłoby wyczekiwanie z badaniem i wdrożeniem leczenia aż upłynie 1 min od porodu noworodka w stanie ciężkiej zamartwicy.

6.1.8 Wysokość punktacji

a postępowanie terapeutyczne

U większości dzieci wartość punktacji w skałi Apgar po I min może określać kierunek dalszego postępowania, wykraczającego poza czynności rutynowe. Leczenie noworodków w stanie ciężkiej zamartwicy należy wdrożyć natychmiast po porodzie. Ze względu na dużą dynamikę zmian w pierwszych minutach życia, zaleca się wielokrotną ocenę w skali Apgar podczas prowadzenia czynności leczniczych z możliwością elastycznego dostosowania dalszego postępowania terapeutycznego do aktualnego stanu dziecka.

6.1.9 Znaczenie prognostyczne

Skala Apgar ma ograniczoną wartość rokowniczą w odniesieniu do umieralności i zachorowalności noworodków. Istnieje jednak znamienna zależność między wysokością punktacji po 1 i 5 min a wystąpieniem zespołu niewydolności oddechowej (RDS) u wcześniaków, jak również wczesną umieralnością w ciągu pierwszych 24-48 godz. Niska natomiast pozostaje korelacja skali w odniesieniu do rokowania neurologicznego, nawet w przypadkach ciężkiej depresji noworodka. Nie ma racjonalnego uzasadnienia pesymistyczne nastawienie wynikające z niskiej oceny w skali Apgar.

6.1.10 Skala resuscytacyjna

Trzy parametry kliniczne: aktywność oddechowa noworodka, częstość akcji serca i zabarwienie skóry wyraźnie lepiej sprawdzają się jako wyznaczniki postępowania podczas prowadzenia akcji resuscytacyjnej w porównaniu z pełną oceną w skali Apgar po 1 min od porodu. Bradykardia często jest następstwem niedostatecznego oddy-