112 —
głowy — a nadto uczyniła stężałe tkanki blizn miększymi i elastyczni ej szemi, podatniejszemi do wyleczenia, przynosząc choremu wielką ulgę. Ale nawet tacy chorzy brali parę na głowę tylko przez dwa tygodnie, i to w tygodniu dwa, najwyżej trzy razy.
Niektórzy mając katar, brali parę na głowę w tej myśli, że wypociwszy się należycie, uwolnią się od niego. Ale ci właśnie powiększyli tylko katar; usadowił on się uporczywiej i z szyderstwem niejako zawołał: teraz dopiero pozostanę tu czas długi. Chcąc się wyleczyć z kataru, nie można brać pary na głowę.
W cierpieniach oczu można wziaść parę na głowę, ale z zachowaniem wszelkich ostrożności, przyczem podczas pary zawiązuje się oczy taśmą lub przepaską płócienną, aby para nie dostała się do oczu.
W chorobach słuchu, gdy wszystko jest zatkane, i utworzyło się wiele zastoin i stwardnień w głowie, używa się pary na głowę z dobrym skutkiem.
"W dolegliwościach podagrycznych, gośćcowych i podobnych im stwardnieniach, można także niekiedy polecić parę na głowę.
Co jest para na głowę, już sama wskazuje nazwa. Cała głowa powinna się pocić, a para wszędzie wniknąć. Para na głowę bierze się siedząc. Siada się na jednym stołku, a przed sobą stawia drugi, a na nim naczynie z kipiącą wodą. Głowę trzyma się nad parującą wodą, niezbyt od niej daleko, ale znów nie za bardzo blizko, ale tak, aby para nie piekła, a dosyć jeszcze gorąca, obejmowała całą głowę. Aby zaś para nie ulotniła się szybko, jak dym z komina, nakrywa się głowę i naczynie kocem wełnianym lub lnianem płótnem. Pod tym nakryciem zbiera się para obficie i ogarnia wszystkie części głowy. Po czterech lub pięciu minutach zaczyna głowa pocić się, a pot cieknie po niej strugami. Para trwa 18 do 24 minut; dłużej trwać nie powinna, gdyż przez to można nabawić się rozmaitych dolegliwości.
Czystej pary wodnej prawie że już nie używam, skoro się przekonałem, że dodając zioła, sam zapach jest przyjemniejszym, i skuteczność jest o wiele większa. Do pary na głowę daje się przedewszystkiem mielony koper włoski, który wybornym jest dla oczu. Koper włoski