ScannedImage 13

ScannedImage 13



nieniem mniej więcej tych samych osób. Jest to trochę nudne, lecz jednocześnie sprzyja rozwianiu anomicznych uczuć. Za wszystko, co dotyczy socjologii religii, jestem winien najgłębszą wdzięczność mojemu nauczycielowi Carlowi Mayerowi. Mój dług wobec Thomasa Luckmanna zdecydowanie wykracza poza granice określonych zobowiązań, jakie wynikają ze wspólnej publikacji. Rozmowy z Brigitte Berger i Hansfried Kellner o tych i pokrewnych sprawach, pozostawiły swój ślad na moim sposobie myślenia. Moje kontakty z przedstawicielami teologii — ku mojemu wielkiemu ubolewaniu — osłabły ostatnimi laty. Chciałbym jednakowoż wymienić Jamesa Gustafsona i Siegfrieda von Kortzfleisoha jako dwóch teologów, u których zawsze znajdowałem niespotykaną otwartość na myślenie socjologiczne, za co wielokrotnie byłem im wdzięczny.

P.L.B.

Nowy Jork, jesień 1966 roku

I. ELEMENTY SYSTEMOWE

1. Religia i tworzenie świata

vKażde społeczeństwo ludzkie jest przedsięwzięciem budowania świata.

-.^Religia zaimuTe?\^tyrn"przedśTęwż1ęcfu miejsce znaczące, bfaszym gtównym celem jest przedstawienie kilku ogólnych twierdzeń dotyczących związku pomiędzy religią a ludzkim budowaniem świata. Zanim jednak będzie można to uczynić w zrozumiały sposób, wyjaśnienia wymaga wcześniejsze stwierdzenie o skuteczności społeczeństwa w budowaniu świata. Dla tego wyjaśnienia ważne będzie zrozumienie społeczeństwa w kategoriach dialektycznych1.

Społeczeństwo jest zjawiskiem dialektycznym, co oznacza, że jest tylko i wyłącznie ludzkim wytworem, który jednak w sposób ciągły oddziaływuje zwrotnie na swojego wytwórcę. Społeczeństwo jest wytworem człowieka. Nie posiada żadnego odrębnego bytu poza tym, jaki nadają mu ludzkie działanie i ludzka świadomość. Nie ma społecznej rzeczywistości poza człowiekiem. Można jednak także stwierdzić, że człowiek jest wytworem społeczeństwa. Każda indywidualna biografia jest epizodem w historii spo-

29

1

Termin „świat” rozumie się tutaj w sensie fenomenologicznym, to znaczy abstrahując od kwestii jego ostatecznego ontologicznego statusu. Odnośnie do antropologicznego zastosowania terminu, por. Max Scheller, Die Stellung des Menschen im Kosmos, Monachium, Nymphenburger Veriagshandlung, 1947. Odnośnie do zastosowania terminu w socjologii wiedzy, por. Max Scheller, Die Wissensformert und die Gesellschaft, Berno, Francke, 1960; Alfred Schutz, Der sinnhafte Aujbau der sozialen Weil, Wiedeń, Springer, 1960, i Collected Papers, t. I-II, Haga, Nijhoff, 1962-64. Termin „dialektyczny” odniesiony do społeczeństwa rozumie się tutaj w sensie zasadniczo stosowanym przez Marksa, rozwiniętym szczególnie w jego książce Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne z 1844 roku, w: Dzieła, t. 1, Warszawa, KiW, 1960.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
HPIM4496 256 Robert BogUn współpracowników nad dalszymi losami tych samych osób wskazują, że z czase
to powierzchnia mniej więcej Slorrfetrów kwadratowych. Gęstość w Chinach to aż 115 osób na
W literaturze spotykamy też inne pojęcia, które w większości odnoszą się do tych samych osób, takie
rehabilitacja013 OCENA PSYCHOLOGICZNA 1- szy okres: depresja, próby samobójcze . rehabilitacja w gru
Fot. 21. Kraje zatrudniające polskich geodetów wśród tych samych osób nad tą samą pracą. Stabilizacj
Obraz (528) znany czas uwięzienia będą wciąż wśród tych samych osób i miejsc, nikt nowy nie zawita d
W sieci tego typu wszystkie komputery mogą się ze sobą komunikować na tych samych zasadach. Oznacza
Na ekranie powinno pojawić się mniej więcej następujące okno Jeśli ci to się nie powiedzie, to przec
•    mniej więcej połowa nukleotydów tRNA jest sparowana i tworzy dwuniciowe
skanuj0005 się w niej więcej takich nawyków, za które społeczeństwo karze, a mniej takich, za które
jak i na otworach o tych samych rozmiarach. Oznacza to, że obraz interferencyjno-dyfrakcyjny przeszk
skanuj0113 (13) Ultradźwiękowy masaż twarzy Urządzenie firmy Longiderm Jest to mały przyrząd z możli

więcej podobnych podstron