skanuj0004 (583)

236 9. Planowanie rozwoju turystyki i marketing turystyczny

cki, Turcja, Tunezja, Tajlandia, Izrael, Malezja, Meksyk i Kuba. We wszystkich wspomnianych krajach turystyka była i jest traktowana jako istotny dział gospodarki narodowej, co znajduje odzwierciedlenie nie tylko w programach rządowych, ale również w opracowywanych planach zagospodarowania przestrzennego szczebla lokalnego, regionalnego, a nawet krajowego.

Krajem, który w sposób bardzo konsekwetny realizował politykę w zakresie rozwoju turystyki, była i jest Hiszpania, która już w 1959 r. potraktowała turystykę jako jeden z priorytetowych działów gospodarki w tzw. Planie Stabilizacji [Koliba 1987, 112]. Kolejnym przykładem państwa, w którym inwestycje turystyczne przybrały w ostatnich latach znaczne rozmiary i w którego gospodarce turystyka odgrywa coraz poważniejsze miejsce, jest Australia. Pierwsze duże inwestycje turystyczne w Australii zaczęto wznosić w początkach lat osiemdziesiątych i głównym rejonem ich lokalizacji były nadmorskie tereny w stanie Queensland. Queensland szczególnie chętnie zaczęli odwiedzać Japończycy (w 1970 r. stanowili oni jedynie 3% turystów zagranicznych, a w 1988 r. już 24%), dlatego poczynając od połowy lat osiemdziesiątych większość obiektów turystycznych powstało dzięki kapitałowi japońskiemu [Vacher 1994]. Jednym z pierwszych dużych ośrodków wybudowanych z myślą o turystach z Japonii był oddany do użytku w 1986 r. „Capricom Iwasaki Resort” w Yeppoon, który należał do kierowanego przez Y. Iwasaki koncernu Capricom International. Mimo otwarcia w następnych latach obiektów należących do kapitału amerykańskiego (hotel „Sherąton Mirage Port Douglas” w 1987 r.) i australijskiego (hotel „Ocean International” w Mackay w 1988 r.), na początku lat dziewięćdziesiątych Japończycy byli właścicielami znacznej części obiektów turystyczno-rekreacyjnych w nadmorskiej części Queenslandu. Do wchodzącej w skład holdingu Shuji Yokohama grupy finansowej Daikyo należały np. w 1990 r. m.in. 5-gwiazdkowe hotele „Park Royal Hotel”, „Caims Hotel” i ,JFour Seasons Hotel” w Caims, ośrodek wypoczynkowy „Ramada Reef Resort” w Palm Cove, mniejsze hotele na wysepkach Green Island i Fitzroy Island (wchodzących w skład Wielkiej Rafy Koralowej), pole golfowe w Palm Cove oraz liczne statki wycieczkowe przedsiębiorstwa Great Adventures.

Opisany przez L. Vachera [1994] przykład ekspansji kapitału japońskiego w australijskim stanie Queensland przytoczono nie przez przypadek, gdyż w dobie globalizacji gospodarki kwestia przepływu kapitału jest szczególnie istotnym problemem, ponieważ z jednej strony jest czynnikiem rozwoju, ale z drugiej strony może stwarzać poważne zagrożenie suwerenności gospodarczej niektórych krajów. Problem ten występuje m.in. we wspomnianej Australii, gdzie odpowiedzią na gwałtowny napływ kapitału japońskiego do regionów o szczególnych walorach turystycznych stało się pojawienie postaw ksenofobicznych wśród mieszkańców. Z tego też względu w polityce turystycznej należy z jednej strony dążyć do ściągania do kraju obcych inwestorów, ale z drugiej strony trzeba dbać, aby ich obecność nie zdominowała rynku i nie stała się przyczyną poważnych trudności w