SNB13949

186

i stopień zaspokajanych potrzeb stwarzały dla podopiecznego obiektywne możliwości i subiektywne warunki dla podejmowania pożądanej aktywności⁶⁰. Oznacza to że przy zbyt niskim pułapie zaspokajanych potrzeb nie mają dostatecznych szans realizacji „normalne”, a tym bardziej wysokie wymagania⁶¹. Przy pełnym zaspokojeniu potrzeb zaniżone wymagania hamują rozwój jednostki i demoralizują ją. Oczywiste są negatywne skutki deprywacji potrzeb w połączeniu z zaniżonymi wymaganiami. Właściwy model tych relacji polega najogólniej na łączeniu op. tymalnych świadczeń opiekuńczych z relatywnie wysokimi (to jest wyprzedzającymi na miarę potencjału aktualne możliwości podopiecznego) wymaganiami.

Sprowadzając zastosowanie tej zasady do praktyki wychowania przez opiekę w rodzinie i placówkach opiekuńczych, można stwierdzić, iż mamy tu do czynienia z dosyć częstymi, znacznymi odstępstwami od niej, a także z nieodzowną potrzebą i dużymi możliwościami jej realizacji. Jeśli chodzi o uchybienia w tym zakresie, to polegają one najczęściej na:

—    zaniżonych w stosunku do świadczeń opiekuńczych wymaganiach wobec podopiecznych;

⁶⁰    Przez zapewnienie obiektywnych możliwości rozumiem sprzyjające warunki zewnętrzne zaspokojenia potrzeb powszechnych (podstawowych), a przez subiektywne warunki wszelkie subiektywne doznania zaspokojeń, potrzeby indywidualne, stosunek do wymagań oraz zapewnienie dodatniej atmosfery życia.

⁶¹    Teza ta odnosi się do sytuacji „normalnych” i określa stan przeciętny. Znane są bowiem takie sytuacje „nienormalne” jak wojna, klęski żywiołowe, zagrożenia, życie w więzieniu, gdzie niedostatecznie zaspokojonym potrzebom ludzi towarzyszą wysokie wymagania wobec nich. Podobne relacje między wymaganiami a świadczeniami opiekuńczymi utrzymywały się i utrzymują nadal we wszystkich formach opieki nad dzieckiem i szerzej, od rodzinnej począwszy (rodziny biedne, ale godne), dysponujące zbyt skromnymi lub wręcz niedostatecznymi środkami materialnymi, a mimo to realizujące ambitne zadania życiowe. Dalszym ograniczeniem tej tezy jest możliwość przejściowego obniżenia poziomu zaspokojenia potrzeb z utrzymaniem wysokich wymagań, różny stan potrzeb i stąd względność poziomu ich zaspokojenia oraz do pewnego stopnia autonomia tych dwóch form aktywności. Mogą one bowiem w pewnych granicach iść „swoimi drogami”. Mimo tych ograniczeń teza ta zachowuje swoją moc ze względu na następujące zależności między dawaniem a stawianiem wymagań:

—    Przy — w pewnych granicach — niskim poziomie zaspokajania potrzeb wiele wymagań nie może być wyegzekwowanych.

Perspektywa zaspokojenia wielu potrzeb wtórnych może być motywem spełniania określonych wymagań i odwrotnie — przewidywane ograniczenie w zaspokajaniu tych potrzeb może wywołać negatywny stosunek do wymagań.

—- Negatywne odczucia związane z deprywacją potrzeb są podstawowymi składnikami ujemnej atmosfery opieki, która hamuje lub uniemożliwia realizację wielu wymagań, natomiast dodatnie odczucia zaspokojenia potrzeb tworzą pozytywną atmosferę, wspomagającą przyjmowanie i spełnianie tych wymagań.

—    Większość wymagań stawianych dzieciom w procesie opiekuńczo-wychowawczym, a szczególnie tych, które bezpośrednio wiążą się z zaspokajaniem ich potrzeb, zaczyna się już w określonych normach i formach tegoż zaspokajania.

Poczynione uwagi nie wyjaśniają oczywiście do końca wszystkich ograniczeń i uwarunkowań w tych zależnościach. Dalszych wyjaśnień wymaga między innymi zagadnienie wpływu stanu zaspokojenia potrzeb w stopniu zadowalającym na realizację wymagań. Może się bowiem okazać, że w pewnych warunkach nabierze on właściwości anty motywu.

■ dostatecznym zaspokajaniu potrzeb i niedostatecznych wymaganiach; "Su _w codziennym życiu praktycznych sytuacji, w których podopieczni "T pojawiać zakreśloną wymaganiami aktywność i sprowadzaniu wymagań wadycznych werbalnych nawoływań, żądań i „uświadomień".

^ Możliwości i potrzeby dotyczą zaś takich wymagań od podopiecznych, jak;

poszanowania odzieży, obuwia, narzędzi pracy, sprzętu, urządzeń, pomiesz-^ oraz dbałości o ich estetykę;

__ oszczędnego wydatkowania pieniędzy, racjonalnej konsumpcji produktów spożywczych i środków do utrzymania czystości, oszczędzania papieru, drewna, wody, energii elektrycznej, opału;

— czyszczenia, prania, prasowania i drobnych reperacji rzeczy osobistych, utrzymania porządku i czystości w pomieszczeniach mieszkalnych i wokół domu, przyrządzania prostych posiłków i innych czynności samoobsługowych oraz opanowania niezbędnych umiejętności i sprawności w tym zakresie;

—    współudziału w zaopatrywaniu domu w produkty spożywcze, opał i inne materiały, prowadzeniu przydomowej hodowli, uprawie ogrodu, konserwacji i reperacji domowego sprzętu i urządzeń oraz w realizacji innych zadań gospodarczych;

—    systematycznego uczęszczania do szkoły, sumiennego odrabiania lekcji i czynnego w nich udziału w szkole, rozwijania swych zainteresowań, możliwości, zdolności, osiągania jak najlepszych wyników w nauce i dobrego przygotowania się do pracy zawodowej;

—    udzielania pomocy w nauce i w innych sytuacjach rówieśnikom i młodszym oraz podejmowania funkcji opiekuńczych wobec młodszych i słabszych;

wytwarzania takich względnie trwałych wartości, jak posadzenie drzew, urządzenie boiska, lodowiska, placu zabaw dla najmłodszych, ozdobnego ogródka, miejsc wypoczynku, elementów zdobiących wnętrze domu;

—    zgodnego współżycia i współdziałania w zespole, zachowania godności własnej i poszanowania jej u innych, koniecznej dyscypliny, konstruktywnego trybu codziennego życia, właściwego stosunku do starszych, przełożonych i opiekunów;

—    samodzielnego, według możliwości, wykonywania różnych zadań, służących potrzebom życia zbiorowego, przejmowania odpowiedzialności za określone odcinki życia domu i wnoszenia tam własnego twórczego wkładu;

—    inicjatywy, niezbędnej dokładności, odpowiedzialności, racjonalności w zakresie realizacji wyżej wymienionych i innych zadań oraz szeroko pojętej kultury codziennego życia.

Wymienione i pominięte tu wymagania zależne są oczywiście od wieku, płci i poziomu rozwoju podopiecznych. Mogą być one stawiane i egzekwowane w szerszym lub węższym zakresie, w wyższym lub niższym stopniu; systematycznie i konsekwentnie lub dorywczo, efemerycznie. Zależy to już przede wszystkim od opiekuna.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
IMGP0638 Stopień zaspokojenia potrzeb melioracyjnych,. Biorąc pod uwagę istniejące w województwie wi
IMGP0639 Potrzeby melioracji odtworzeniowych. Dane z ostatnich lat wskazują, że stopień zaspokojenia
Magazyn6
9501 887 cja). Stopień zaspokojenia potrzeb jest u każdego z członków grupy różny i różn
o ocenia stopień zaspokojenia potrzeb, co w konsekwencji prowadzi do rozbudzenia nowych potrzeb lub
Pojęcie zrównoważonego rozwoju -zaspokojenie potrzeb obecnych pokoleń bez naruszenia możliwości
skanuj0072 (14) so przeznaczany na zaspokajanie potrzeb żywnościowych, gdyż stopień ich nasycenia je
wtedy gdy utracą zdolność zaspokajania potrzeby, dla której konsument je nabył np. odzież, wieczne p
skanuj0196 bmp 8. Ustawy uzupełniające 197 minimalnej „liczby łóżek” koniecznych dla zaspokojenia po
44 przeznaczany na zaspokajanie potrzeb żywnościowych, gdyż stopień ich nasycenia jest bardzo wysoki
85384 SNB13922 Swoisty system opiekuńczo-wychowawczy w zakładach Korczaka m-Jtc •. wał tak. że zaspo
samorząd realizuje swoje zadania w formach właściwych dla administracji, ale zaspokajanie potrzeb
DSCN1954 Psychopedagogika pracy Tomaszewskiego, dla którego wynikiem pracy jest nie tylko zaspokojen

więcej podobnych podstron