PICT6173

(\ Jeśli badacz nie chce wyraźnie podkreślać swej roli obserwatora, zaleca mu się unikanie chodzenia z notatnikiem i ołówkiem w ręku. Dobrze jest robie zapiski dopiero po wycofaniu się do odosobnionego miejsca i tam zanotować wyniki obserwacji, czy też przebieg przeprowadzonych w trakcie obserwacji rozmów.

Jeśli w badanym środowisku zaznaczy się wyraźnie różnica zdań i dochodzi w nim do konfliktu pomiędzy badanymi, zdarza się. że próbuj.'! oni skłonić badacza, aby opowiedział się po którejś ze stron. Jest to i rudna sytuacja, ponieważ najlepiej jest. gdy badacz pozostaje neutralnym wobec konfliktu, jednak nie zawsze jest to możliwe.

K. ! >h wytworzenia płaszczyzny porozumienia ważne są emocje. Jeżeli badacz przejawia negatywne emocje wobec badanych, to we wzajemnych relacjach może wytworzyć się wrogość. Okazywanie pozytywnych emocji badanym, próba ich zrozumienia, postawa empatii powoduje, że obydwie strony mogą docierać do swych emocjonalnych światów, mogą czuć się związani ze sobą, a badani będą traktować badacza jako bliską osobę.

Obserwacja uczestnicząca jest metodą poznawania zjawisk poprzez zaangażowane (poziom zaangażowania może być różny, o czym wspomi-Inałam wcześniej) uczestniczenie w nich. Wciąż oczekujemy na lepsze poznanie i opisanie skomplikowanych problemów dotyczących wychowania i kształcenia (np. wzajemne relacje pomiędzy wychowawcami a wychowankami. nauczycielami i uczniami; subkultury młodzieżowe, grupy rówieśnicze, wszelkie specyficzne środowiska wychowawcze i kształcące). Wydaje się, że zastosowanie obserwacji uczestniczącej pozwoliłoby wnikliwiej przyjrzeć się wielu trudno dostępnym (przy zastosowaniu innych sposobów zbierania materiału) zjawiskom. Umożliwiłoby opisanie ich z innej perspektywy, w innym kontekście. Mogłoby stanowić uzupełnienie tej wiedzy, którą już posiadamy, bądź ujawnić te obszary rzeczywistości społecznej, które ukrywają się przez poznaniem za pomocą narzędzi stosowanych w badaniach ilościowych¹⁸.

'* Przykład mogą stanowić badania nad przemocą w szkole. Por. M. Karkowska. W. Czarnecka, Przemoc w szkole, Kraków 1994.

13.2. Otwarty wywiad pogłębiony

(lub wywiad narracyjny, historia mówiona)

Wywiad jako metoda zbierania materiałów, stosowany jest także w me-todologii ilościowej. Zasadnicza różnica między nimi polega na narzędziu. za pomocą którego przeprowadza się go, organizacji oraz przebiegu wywiadu, a także stosunku badacza do badanego.

Idea otwartego wywiadu pogłębionego ma swoje źródło w założeniach hermeneutyki, zgodnie z którymi rozumienie ludzkiego działania, życia, jest możliwe dzięki procesom interpretacji dokonywanych z pozycji analizującej własne działanie (życie) jednostki. Badany snując opowieść, interpretuje swoje działania, nadaje im sens w perspektywie wcześniejszych i aktualnych doświadczeń. W związku z tym. każdy badany może skupiać się na innych problemach i sygnalizować inne aspekty interesującego badacza zjawiska. Otwarty wywiad pogłębiony jest długą rozmową, rozciągającą się niekiedy na kilka spotkań.

W wywiadzie jakościowym zazwyczaj nie stosuje się kwestionariusza zawierającego szczegółowe, wcześniej sformułowane pytania¹⁹, nie ma też ustalonego przed jego rozpoczęciem porządku (kolejności) ich zadawania. Badacz nie ukierunkowuje wypowiedzi badanego, nie przychodzi z gotową siatką pojęć, którą badany wypełnia. Nie sonduje go, lecz słucha, co ma on do powiedzenia o interesującym zagadnieniu. Pytanie nie jest traktowane jako uszczegółowienie tego, czego badacz, chce się dowiedzieć, lecz jako zaproszenie do rozmowy, przejaw zainteresowania wypowiedzią, sygnał niezrozumienia przez słuchającego jakiegoś zagadnienia lub pragnienie zgłębienia podjętego przez rozmówcę wątku. Pytania związane są z narracją badanego, dotyczą tego. o czym on mówi.

Ponieważ w wywiadach tego typu ważne jest zaufanie, zaleca się. aby poszukiwać „dojścia” do badanego przez osoby trzecie, które mogłyby zarekomendować badacza, po to aby nie był on postrzegany jako człowiek zupełnie obcy. Wywiad taki wymaga wyższych kompetencji mery to-

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
przyjęta, są wyjątki art. 682 -> oferta między przedsiębiorcami. Jeśli przedsiębiorca nie chce za
DSC44 BOGUSŁA W PLA WGO ROZDZIAŁ 3ORGANIZACJA PRZEDSIĘWZIĘĆ GOSPODARCZYCH .....jeśli ktoś nie chce
Do wieku VIII p.n e. nie zauważamy wyraźnych oznak, że malarstwo wazowe zacznie posługiwać się
jaj (głównie żółtka jaj). Jeśli ktoś nie lubi mięsa i jest wegetarianinem to oczywiście nic złego si
img164 Należy wyraźnie podkreślić, że kolejne wartości xi nie dotycząjuż wielokrotnych pomiarów tej
•    Jeśli to nie skutkuje, stanowczo określ swoje granice, np. „Nie chcę,
posłuszenstwo wobec autorytetu0024 Metoda badania Jeśli osoba badana stwierdzała, że uczeń nie chce
27 (610) wać się, jeśli nie chce skonać przy pracy. Solidne planowanie to tajemnica powodzenia w tym
Do wszystkich chłopaków: -    Jeśli jakaś osoba Cię nie chce to jest to jej sprawa i
nagietki z marchewki4 6. Również delikatnie rozchylamy płatki wykonanego przez nas nagietka. Jeśli p
CCF20090422013 32. Barbara Murawska pod uwagą, że jeśli rodzic napisze, że nie chce tej czy innej n
81604 ScannedImage 25 Nie ma tu miejsca na bardziej szczegółową analizę tych kwestii. Trzeba jednak
Zwolnienie z dochowania tajemnicy lekarskiej: _ Jeśli pacjent z jakiś powodów nie chce zachować w ta

więcej podobnych podstron