ScannedImage 65
niejsze dla naszych celów jest, iż podwojenie świadomości wywołane przez internalizację społecznego świata rodzi konsekwencję w postaci niebrania pod uwagę, zamrażania czy też odsuwania od siebie jednej części świadomości w stosunku do reszty. Mówiąc inaczej, internalizacja powoduje samoobiektywizację. Oznacza to, iż częśó osobowości staje się zobiektywizowana, nie dla innych, lecz właśnie dla siebie, jako zestaw przedstawień społecznego świata — „jaźń społeczna”, która jest i pozostaje w stanie niełatwego związku ze samoświadomością niespołeczną, na którą się nakłada1. Na przykład rola męża ze średniej klasy staje się obiektywną „obecnością” w świadomości jednostki. Jako taka zostaje skonfrontowana z resztą tej świadomości jako sam w sobie „niepodważalny fakt”, korespondujący z większą lub mniejszą symetrią (zależnie od „powodzenia” socjalizacji w tym określonym przypadku) z „niepodważalnym faktem” zewnętrznej instytucji małżeństwa w średniej klasie.
Innymi słowy, podwojenie świadomości daje w rezultacie wewnętrzną konfrontację pomiędzy socjalizowanymi i niesocjalizowanymi składnikami jaźni, wciąż powtarzając w świadomości zewnętrzną konfrontację pomiędzy społeczeństwem i jednostką. W obu przypadkach konfrontacja ma dialektyczny charaktel, o tyle, o ile dwa elementy nie pozostają w mechanistycznym związku przyczyna-skutek, lecz raczej tworzą siebie wzajemnie i bezustannie. Ponadto dwa składniki jaźni mogą teraz zaangażować się w wewnętrzną kowersację między sobą2, która odtwarza w świadomości konwersację (a ściślej, pewne jej wzory), którą jednostka prowadzi z zewnętrznymi innymi w swoim życiu społecznym. Na przykład, jednostka próbująca odgrywać rolę paszy w społeczności średniej klasy wkrótce odnajdzie siebie jako zaangażowaną w różne (w tym przypadku, można przyjąć, że nieprzyjemne) konwersacje z innymi — swoją żoną, członkami swojej rodziny, funkcjonariuszami prawa itd. Jednakowoż te zewnętrzne konwersacje będą odbijać się w jej własnej świadomości. Pozostawiając na uboczu fakt, że — powiedzmy — prawo i moralność mogą być intemalizowane w formie „głosów sumienia”, zaistnieje co najmniej wewnętrzna konwersacja pomiędzy społecznie ustaloną tożsamością męża ze średniej klasy a wywodzącą się z subiektywnych aspiracji tożsamością paszy, obiema pojawiającymi się w świadomości jako skrystalizowane „obecności”. Która z nich będzie prawdziwsza dla jednostki, to kwestia jej „nastawienia” do rzeczywistości społecznej (bądź, jak kto woli, jej „zdrowia psychicznego”) — sprawa, którą możemy pozostawić policjantom i psychoterapeutom.
Stawiając problem inaczej można powiedzieć, iż człowiek wytwarza „inność” zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz siebie w efekcie swojego życia w społeczeństwie. Dzieła własne człowieka, na tyle, na ile są one częścią świata społecznego, stają się częścią innej niż on sam rzeczywistości. One mu „uciekają”. Lecz człowiek także „ucieka” sam sobie o tyle, o ile część jego samego zostaje ukształtowana w procesie socjalizacji. Inność świata społecznego i konkretnych ludzkich istot, które są innymi życia społecznego, internalizuje się w świadomości. Inaczej mówiąc, inni i inność są włączone w świadomość. W efekcie możliwe staje się nie tylko to, iż świat społeczny wydaje się jednostce obcy, lecz także i to, że w pewnych aspektach swojej socjalizowanej jaźni staje się ona obca sobie samej.
Ważną rzeczą jest podkreślenie, iż to odsunięcie się od siebie jest dane w uspołecznieniu człowieka, innymi słowy, jest ono antropologicznie konieczne, a dokonywać się może na dwa sposoby. Pierwszy, w którym obcość świata i jaźni można ponownie przyswoić (zuriickgeholt) poprzez „przypomnienie”, że zarówno świat, jak i jaźń są wytworami czyjegoś własnego działania, oraz drugi, w którym takie przyswojenie nie jest już możliwe i w którym świat społeczny i socjalizowana jaźń stają przed jednostką jako
127
Terminu ,jaźń społeczna” użył William James. Jego rozwój za sprawą prac Jamesa Baldwina i Charlesa Cooleya aż do, jak gdyby, „kodyfikacji” dokonanej przez Meada, posiada istotną wagę dla amerykańskiej psychologii społecznej.
Pojęcie wewnętrznej konwersacji pochodzi od Meada.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
CCF20090610 063 nicjsze dla naszych celów jest, iż podwojenie świadomości wywołane przez internaliza
22257 IMG152 (3) Przy bliższej analizie można ją rozłożyć na części składowe, ale dla naszych celów
IMG179 (2) stematyzowane ani wyczerpane. Ale dla naszych celów nie jest to na razie potrzebne. Eleme
IMG179 (2) stematyzowane ani wyczerpane. Ale dla naszych celów nie jest to na razie potrzebne. Eleme
P1050796 ■Ki Samotna gra w kręgle uporządkować1. Dla naszych celów wystarczy jednak, jeśli uznamy, ż
DSC04614 Rodzina Mershy prosi nas na kawę do domu. Jednak dla naszych kamer jest tam zdecydowanie zb
Jeśli chodzi o n!, możemy uyżyc przybliżenia StirlingaTi! ~ nne np2/Kn. Jednak dla naszych celów wys
65 Napór ze strony niemieckiej jest coraz silniejszy; miejsca opróżnione przez księży Polaków zajmuj
IMGP2522 ATYPOWE ZAPALENIE PŁUC (azp) ♦ jest to zapalenie płuc wywołane przez specyficzne „atyp
Zawartość merytoryczna 1. Co to jest e-learning i jak się uczyć przez Internet •
12291 skanuj0022 Na początku jest przyrost ludności, który wywołał pogłębiający się społeczny podzia
więcej podobnych podstron