206 DTSXOSn I POLEMIKI

nic tudyyrh w bczpośrednich kontaktach z regionami o wysokim stopnia cywilizacji- Problem datowania za pomocą importów ma liczną literaturą, dlatego też ograniczymy się do aspc k ti i ich wędrówek. Wydaje się, że na problem ten spojrzeć należy jako na zagadnienie ogólnoteoretyczne, a nasze uogólnienia na temat pasacasgóiuyck przedmiotów w ustaleniach chronologicznych nie mają cj i uzasadnionej racji bytu. Różnie mogły wędrować importy, i to tym samym czasie, i teoretyzowanie na ten temat nie da chyba oczekiwanych rezultatów. Importy stanowią w zasadzie mimo wszystko dosyć dobre wyznaczniki etnmkgkmc¹*. lecz są w zasadzie jedynie istotnym punktem wyjśdo-(Ba ustaleń >>—mLąi>»wyrh Pamiętać musimy bowiem o występujących r zespołach zabytkach świadczących o wymianie dwustronnej. Stąd pro-w literaturze metoda „cross-dating" wskazująca na możliwości datowa-Obecność tego typu zabytków w zespołach stanowi istotny elekt weryfikacyjny dla znajdujących się tam równocześnie przedmiotów o obcej =M-

powyższe uwagi powstałe w wyniku konfrontacji niektórych założeń Z- Bukowskiego z obserwacjami poczynionymi w trakcie opracowywania Skronią, po w. Kołobrzeg, podkreślić należy ich dyskusyjny charakter. W rozważaniach tych staraliśmy się zwrócić uwagę na konieczność podjęcia rewizji dotychczasowych ustaleń na temat chronologii schyłku epoki brązu na terenie ram. Wydaje się. że występujący w omawianym rejonie materiał zabytkowy tje aa mnrlhaośtl wpro wadzenia pewnych korektur do obowiązującego podziało ckrownłapeznego. Wyłania się tu możliwość klasyfikacji materiałów zabytkowych fWiiiyyi»» x różnych okresów chronologicznych w ramach różnych systemów pet hwlf i ii j jnji li Umożliwi to nam w konsekwencji bardziej dokładne niż datowanie poszi ngóliijfli zespołów zwartych. Z tym wiąże się podkreśla-

rśonież konieczność pr wy*—analizy całego dostępnego materiału za-pochodzącego z północnej strefy basenu Morza Bałtyckiego, w oparciu rj wypracowane kryteria typologiczne. Zagadnienie kultury łużyckiej z Jednej strony koncentracji badań terenowych, z drugiej na-

werjfHcacji dotychczasowych ustaleń odnośnie do klasyfikacji typołogiczno-j zarówno ju ze dmiotów metalowych, jak zwłaszcza materiału cera-

może warto zwrócić uwagę na podkreślaną przez Z. Bukowskie-sowicie na famii ■ umiśi' rozpalry sanie problemów związanych kałiarą łużycką na    ■■f ■■ tle w kontekście dziejów ogólnoeuropejskich. Okres

a dań ssd kulturą łużycką w ramach obszarów sztucznie wyizolowanych przez gra-oznać już należy za miniony.

Janusz. Ostoja-Zagórsfci

w 13 ujadi ij o tym np. datowanie okresu halsztackiego, a także wydzielenie jego uszezeg-ólrrych łu, oparte na dobrze datowanych ze spotach kultury Bolonia i Este pBwnMj Italii (fazy HaC-BaD) oraz na skarbach z poinocno-zachodniej części fj Bawarii (HaA-BaB). zob. np. Bukowski. Południa u;e..., %. 31

i cy«-