' _OJlwr BucAwnirtiuu
Patroni G.
1941 Architcttura pmilorira genarale cd ftalica. Storia deWarchitettura, vol 1. -Stephani K. G.
1902 1903 Der dheste Wohnhaus und seine Binricklung. 2 voL, Leipzig.
Wiącck B.
1977 Popielnica donicowa z Sychowa. gm. Luzino, Pomorania Antiqua, t. 7. pp. 365 390. Zippelius A.
1948 Der Hausbau der Hallstatt- und La Tinezeit im siidlichen Milteleuropa, Góttingen (disserlation. manuscril).
Zuffa M.
1977 Popuii e citnltd deWItatia antica. t. 5, Roma.
Adręsse de 1'auteur: OLIVIER BUCHSENSCHtjTZ. Directeur de recherchcs au CNRS. U.PJł. 314. Laboratoire d'archćologic. 43 rue d’Ulm. 75230 Paris, Cedex 05, France
Ryszard Wolągiewicz
Problem schyłku kultury łużyckiej na Pomorzu wiąże się z jej lokalnym zróżnicowaniem: W świetle aktualnego stanu badań, udokumentowanego na łamach syntezy prahistorii ziem polskich (J. Dąbrowski 1979, s. 74 - -80, ryc. 55), w okresie Ha C dzieli się ona na grupę wschodniopomorską (kaszubską), grupę zachodniopomorską i grupę górzycką. Taki podział ostał się też w dyskusji nad wewnętrznym zróżnicowaniem kultury łużyckiej (M. Gedl 1980, s. 84 n., mapa 3).
W młodszym podokresie halsztackim Ha D, w ujęciu J. Kostrzewskie-go (1965, s. 208- 210, ryc. 76) i A. Gardawskiego (1979, s. 120 122, ryc. 56) trójpodział Pomorza zachował się, z tą tylko różnicą, że zasięg grupy zachodniopomorskiej skurczył się znad Wieprzy do Regi na rzecz powiększonego, w stosunku do grupy wschodniopomorskiej, zasięgu kultury pomorskiej.
Problem schyłku kultury łużyckiej na Pomorzu jest więc problemem datowania schyłkowych faz każdej z grup. Stan badań nad grupami,
0 których mowa, pozwala na datowanie tych faz w sposób bezpośredni
lub tylko pośredni. Obecnie stwierdzamy najlepszy stan badań nad grupą górzycką, która ostatnio doczekała się monograficznego opracowania (S. Griesa 1982) z pełnym katalogiem źródeł z lewobrzeżnego Nadodrza, uzupełnionym materiałami z okolic Szczecina przez S. Wesołowskiego (1983, s. 352 i n.). W jej zasięgu wyróżniono dwie podgrupy czy teżstrefy lokalne (S. Griesa 1982, s. 17 18, mapa 2), a w jej rozwoju trzy
fezy (S. Griesa 1982, s. 19 n., ryc. 3 4). Grupa górzycką w strefie północnej, obejmującej dolne Nadodrze, znana jest niemal wyłącznie
1 fazy starszej (Górzyca I), co jest równoznaczne z zanikiem kultury łużyckiej z końcem Ha C Ha D l, natomiast w strefie południowej, na