34059 IMGT80
2) w ramach wiedzy naukowej wytwarzana być może: w. empiryczna*.;^. hemu. neutyczna-w. emancypacyjna;
a) w. empiryczna służy wytwarzaniu technologu (pedagogii); instrumentalne wykorzystywanie wyników badań empirycznych powodowane jest tym, a poprawny i wiarygodny sylogizm wnioskowania zawierać musi oprócz prze. słanki wartościującej (pozytywnie wartościowane cele owej technologii), także przesłanki o faktach (zdania empiryczne);
b) w. hermeneutyczna służy krytycznemu rozumieniu rzeczywistości edukacyj. nej w określonej perspektywie poznawczej, świadomej swej kontekstualności.
c) w. emancypacyjna służy krytyce zastanego stanu z punktu widzenia określonych wartości, idei, celów;
3) wiedza o edukacji może być wytwarzana w: pedagogice i (lub) innych dyscypli-nach naukowych (psychologia, socjologia i inne nauki o człowieku i świecie człowieka);
4) wiedza o edukacji w pedagogice może być wytwarzana w paradygmacie sejen-tystycznym - humanistycznym;
5) wiedza o edukacji może być wytwarzana w orientacji humanistycznej holistycznie ujmowanych podstawowych procesów (p.) edukacyjnych (między innymi: p. hominizacji, p. wychowania, p. kształcenia, p. socjalizacji, p. inkul-turacji/enkulturacji/akulturacji, p. kolektywizacji, p. nacjonalizacji, p. etatyzacji, p. polityzacji, p. globalizacji) lub jako wiedza sfragmentaryzowana w wąskiej perspektywie poznawczej jednej specjalności;
6) wiedza o edukacji wytwarzana w orientacji humanistycznej holistycznie ujmowanych najważniejszych obszarów edukacji permanentnej odnosić się może do następujących obszarów (o.): o. cielesności człowieka, o. efektów i. standardów poznania naukowego (kultury naukowej), o. techniki (kultury technicznej), o. komunikowania (porozumiewania się ludzi ze sobą), o. uobywatelnienia w ładzie policentrycznym, o. czasu (biograficznego-historycznego), o. przestrzeni (w wymiarze cywilizacyjnym i geograficznym), o. sztuki (jako obszaru uniwersum symbolicznego i wartości), o. moralności (w kontekście cywilizacyjnych zjawisk Juki ludzkiej” i dezintegracji społecznej);
7) wiedza o edukacji wytwarzana przez pedagogikę może być ujmowana w szerokiej perspektywie poznawczej: filozoficznej-teoretycznej-historycznej lub redukowana do jej wymiaru pragmatycznego (pedagogiki praktycznej ograniczonej do wytwarzania wiedzy technologicznej, nazwanej „metodyką");
8) wiedza o edukacji może być wytwarzana przez podstawowe działy pedagogiki; pedagogikę ogólną-dydaktykę-historię edukacji;
9) wiedza o edukacji może być wytwarzana przez subdyscypliny pedagogiczne; pedagogikę (p.) społeczną, p. porównawczą, p. specjalną i inne. -
Podsumowując refleksję dotyczącą wiedzy o edukacji w kontekśeie?j^pfcycli twierdzeń wytworzonych w obszarze współczesnej epistemologii, możemy stwierdzić, że: znajdujemy uzasadnienie dla wieloparadygmatyczności myślenia o edu kacji, czyli przejścia od ortodoksji ku heterogeniczności (Hejnicka-Bezwińska, 1997)
Proces ten nie musi być satysfakcjonujący dla całego środowiska uprawiającego pe agogikę, ponieważ pozbawia niektórych pedagogów statusu prawodawców w sensie nadanym temu pojęciu przez Zygmunta Baumana (1990; 1998). Utrata statusu „prawodawcy”, wraz z zakwestionowaniem „inżynierii społecznej” jako strategii zmiany społecznej, może być odbierana przez niektórych pedagogów jako swoisty akt „wywłaszczenia” ich z obszaru sprawowanej dotąd władzy. Każe też pytać o status uczonego w świecie ponowoczesnym (odmianą tego pytania będzie pytanie o status uczonego-pedagoga w świecie postkomunistycznym). Bauman [ przewiduje nadejście epoki „tłumaczy”. Nie opisuje jednak konsekwencji tego [ faktu dla uprawiania i studiowania pedagogiki.
3.2. Niektóre problemy i twierdzenia wytworzone we współczesnej socjologii wiedzy
„Socjologia wiedzy” jako subdyscyplina socjologii zajmuje się problemem I podstawowych funkcji różnych rodzajów wiedzy, jej społecznych uwarunkowań [ i społecznych skutków. Socjologowie wiedzy starają się opisać, wyjaśnić i zinter-I prętówać związek poszczególnych systemów wiedzy (typów wiedzy wyróżnionych | ze względu na określone kryteria) ze społecznymi uwarunkowaniami egzystencji i ludzi w określonym miejscu i czasie historycznym, dzięki czemu możliwe się staje ■Rozumienie pewnych stanów oraz prognozowanie scenariuszy możliwych zdarzeń E f procesów społecznych. '
1 Badania nad wiedzą o edukacji prowadzone w perspektywie poznawczej wła-| ściwej socjologii wiedzy wydają się szczególnie ważne, jeżeli uznamy, że edukacja i _ obok produkcji i wymiany - stanowi niezmiennie jeden z najważniejszych czyn-
■ ników wymienianych w teoriach rozwoju społecznego, szczególnie w tych teoriach,
I które nazywa się „teoriami modernizacji społecznej” (K. Krzysztoszek, 1993).
Nawiązując do wyodrębnionych wcześniej typologii wiedzy o edukacji może-I my wtedy formułować pytania o tożsamość polskiej pedagogiki współczesnej, i o ewolucję tożsamości pedagogiki, o zmienność standardów różnych typów wiedzy I 6 edukacji czy wreszcie o problemy i stan oraz przyrost wiedzy w zakresie wszy-I stkich wymienionych wcześniej typów wiedzy o edukacji. Pominę pytania o peda-( gogikę, ponieważ formułowaniu odpowiedzi na to pytanie poświęciłam większość
■ swoich prac. Temu problemowi poświęcony też był 1 Zjazd Pedagogiczny W 1993 I roku. Ubolewać tylko można, że środowisko pedagogów nie prowadzi ożywionego I dyskursu w sprawie tożsamości współczesnej pedagogiki polskiej. Przyczyny tego E są wszystkim znane i oczywiste, a związane są one ze strategią gier mimetycz-
■ nych stosowanych w obronie wartości nie mających nic wspólnego z dążeniem do ■■prawdy. Warto jednak sformułować pytania o stan i przyrost wiedzy bezpośrednio ważnej dla jakości zmian w polskiej oświacie. Najważniejsze z tych pytań są następujące:
1. Jakie napięcia, zagrożenia i patologie (niespecyficzne — specyficzne; cywilizacyjne - transformacyjne) ujawniają się w odniesieniu do wymienionych wcześniej
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Kompendium Wiedzy geografii 12 Dobrym przykładem może być Afryka Francuska, składająca się z trzynas
Surowcem do wytwarzania mikrokapsułek może być żelatyna rybna. Skóry łososia stanowią więc źródło
18 ludziom w ramach tego transportu, a pieniądze wydatkowane z budżetu są coraz większe. Być może wa
Kuhn9 114 9. Istota, i nieuchronność rewolucji naukowych Ta sama argumentacja, być może nawet w spo
Kompendium Wiedzy geografii 12 Dobrym przykładem może być Afryka Francuska, składająca się z trzynas
W świetle dzisiejszej wiedzy ekonomicznej przedsiębiorstwo postrzegane może być w trzech wymiarach:
Proponujemy studentom poszerzenie wiedzy w ramach koła naukowego sieci komputerowych “PING” ■
192 JAN M. ZAJĄC. KRZYSZTOF KREJTZ Psychologia Internetu? Być może zgrabniej byłoby zatytułować ten
więcej podobnych podstron