288 289 (5)

288 UKAZY I USZKODZENIA SPORTOWE

Najczęściej do przerwania ścięgna piętowego dochodzi przy przyczepie do guza kości piętowej oraz przejściu brzuśca w ścięgno - 5-7 cm powyżej guza piętowego.

Objawy

Nagłe przerwanie patologicznie zmienionego ścięgna objawia się gwałtownym bólem i nierzadko słyszalnym trzaskiem w dalszym odcinku podudzia oraz nagłym osłabieniem siły mięśnia trójgłowego łydki.

Po ustąpieniu objawów ostrych badaniem klinicznym stwierdzić można obrzęk ścięgna i okolicy stawu skokowego, podskórne i śródskóme wylewy krwawe (przebarwienie skóry), oraz przerwanie ciągłości i pogrubienie jego kikutów. Występuje osłabienie lub całkowity brak możności wspięcia się na palce chorej kończyny, oraz bark trakcji ścięgna (test Thompsona - zniesienie podeszwowego zgięcia stopy przy ucisku na brzusiec mięśnia).

Niekiedy (rzadko) rozpoznanie uszkodzenia ścięgna piętowego może sprawiać trudności. Dzieje się tak w przerwaniach częściowych, w przypadkach połączenia kikutów blizną, względnie kompensacyjnego przerostu osłonki i ścięgna mięśnia podeszwowego. Wypełniona krwią pochewka ścięgna imituje jego prawidłowe obrysy, zacierając faktyczny obraz kliniczny. W przypadkach tych, dokładne badanie palpacyjne oraz badanie zgięcia podeszwowego stopy wobec oporu pozwala na wykrycie uszkodzenia.

Nieocenione usługi, szczególnie w wykrywaniu przerwań częściowych, oraz zastarzałych, oddaje badanie ultradźwiękowe.

Postępowanie

W grę wchodzi tylko leczenie operacyjne - rekonstrukcja ścięgna.

Doieczanie

Na przebieg doleczania decydujący wpływ mają: wiek pacjenta, rodzaj i rozległość zabiegu operacyjnego oraz motywacja pacjenta.

Program doleczania dzieli się na dwie fazy.

Pierwsza faza realizowana jest już w okresie unieruchomienia i celem jej jest zapobieganie postępującemu osłabieniu mięsni unieruchomionej kończyny poprzez ćwiczenia izometryczne i ćwiczenia oporowe mięśnia czworogłowego uda.

Po zdjęciu unieruchomienia, chory wchodzi w drugą fazę, która dzieli się na 3 okresy.

Okres I - trwa około 2-4 tygodni. W okresie tym stosuje się ćwiczenia czynne bez obciążenia chorej nogi oraz tzw. czynny wypoczynek. Zaleca się unikanie ruchów powodujących ból, ale grupy mięśni, które nie bolą muszą być regularnie ćwiczone pod kontrolą specjalisty.

Po ćwiczeniach wskazane są okłady z lodu (Hot-Cold packs) oraz zabiegi fizykalne.

Okres II - trwa około 3-6 tygodni. W okresie tym dochodzą ćwiczenia bierne wykonywane przez kinezyterapeutę oraz ćwiczenia równowagi i koordynacji (z piłkami różnych rozmiarów, balansowanie na desce, ćwiczenia na trampolinie, zajęcia na basenie itp.).

Okres III - tn\a około 3-6 tygodni. Składają się nań ćwiczenia stopniowo przygotowujące zawodnika do treningu specjalistycznego - typowego dla uprawianej dyscypliny sportu. Pod koniec tego okresu zawodnik powinien wykonywać pełny program treningu stawu skokowego. W pierwszym etapie właściwe jest stosowanie treningu przerywanego o zwiększającej się intensywności. Trening należy rozpoczynać na miękkiej nawierzchni. Bieganie po bardzo górzystych terenach nie jest wskazane, podobnie jak rozpoczynanie biegania z pełną szybkością.

Całość doleczania po całkowitych przerwaniach ścięgna piętowego obejmuje około 6-9 miesięcy.

Zapalenia ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego

Przyczyną choroby jest z reguły sumowanie się przeciążeń jednostki mię-śniowo-ścięgnistej