312 313 (8)

312 CifM III. Podstawy milmUnamii

do budżetów lokalnych zazwyczaj jest traktowana jako zjawisko pozytywne. Dzięki tej redystrybucji możliwe staje się:

•    pokrycie wydatków, do których władze lokalne są ustawowo zobowiązane (np. utrzymanie dróg. ochrona porządku publicznego).

•    ukierunkowanie działalności lokalnej zgodnie z założeniami polityki społeczno-gospodarczej państwa.

•    zmniejszenie dysproporcji między różnymi regionami kraju.

Zasilanie budżetów lokalnych subwencjami z budżetu państwa jest niezbędne ze względu na dysproporcje terytorialnego rozkładu źródeł dochodów, względną równomierność terytorialnego rozkładu wydatków związanych z zaspokajaniem socjalno-bytowych potrzeb ludności oraz praktyczną niemożliwość pełnej komercjalizacji usług socjalno-bytowych. Władze lokalne prowadzą więc najczęściej działalność, korzystając w większym lub mniejszym stopniu z zasilania zewnętrznego.

Polityka budżetowa opiera się na określonych zasadach umożliwiający ch władzy wykonawczej prowadzenie polityki finansowej państwa, a władzy ustawodawczej oddziaływanie na jej zakres i formy oraz sprawowanie kontroli nad działalnością rządu.

W teorii finansów publicznych wyodrębnia się zwykle następujące zasady polityki budżetowej:

1)    zasada rocznego budżetowania - plan dochodów i wydatków budżetowych obejmuje okres jednego roku (przy czym rok budżetowy nie musi pokrywać się z rokiem kalendarzowym):

2)    zasada zupełności - budżet obejmuje wszystkie dochody i wydatki państwa (żadna z dziedzin działalności finansowej państwa nic może być pominięta lub wyłączona z planu budżetowego):

3)    zasada Jedności - budżet państwa powinien tworzyć jedną całość, tzn. wszystkie dochody i wydatki państwa powinny być ujęte w jednym zestawieniu (poszczególne pozycje budżetu państwa mogą być sporządzane jako odrębne dokumenty, muszą jednak łączyć się w jedną zwartą całość):

4)    zasada jawności - budżet państwa powinien być podany do publicznej wiadomości (dotyczy to zarówno tworzenia i uchwalania budżetu, jak i jego wykonania oraz kontroli);

5)    zasada równowagi budżetowej - polega na dążeniu do tego. żeby bieżące dochody z podatków i z innych źródeł napływające do budżetu centralnego były wystarczające do pokrycia: płatności za dobra i usługi finansowe przez rząd. płatności transferowych i innych wydatków budżetowych.

Zasady te w wyniku wieloletnich doświadczeń ulegały modyfikacjom. Obecnie niektóre z nich nic są w pełni respektowane: dotyczy to zwłaszcza zasady równowagi budżetowej. Ze względu na wzrastające znaczenie wydatków rządowych coraz częstszym zjawiskiem w praktyce gospodarczej wielu wysoko rozwiniętych krajów w ciągu ostatnich kilkunastu lat jest deficyt budżetowy, tzn. nadwyżka wydatków państwa nad dochodami budżetowymi. Znacznie rzadziej występuje natomiast

sytuacja odwrotna. czyli nadwyżka budżetowa (nadwyżka wpływów podatkowych i innych dochodów budżetu państwa ponad sumę wydatków).

Trudno także, ze względu na poważne rozczłonkowanie i wzrastającą rolę budżetów lokalnych, w pełni respektować formalne i merytoryczne wymogi zasady zupełności i jedności budżetowej. Dotyczy to zwłaszcza państw federacyjnych, w których sporządza się odrębne budżety na szczeblu republik, stanów czy krajów związkowych i brakuje instytucjonalnych powiązań między tymi budżetami a centralnym budżetem państwa.

Zasady polityki budżetowej można porównać do dekalogu. Podobnie jak dekalog dają wskazówki, jak postępować i czego nic należy robić. Równocześnie powszechnie wiadomo, że w praktyce często nie są one w pełni przestrzegane.

11.2. Dochody budżetu państwa. Podatki

Źródłami dochodów budżetowych państwa są podatki, cła. dochody ze sprzedaży prywatyzowanych przedsiębiorstw, opłaty skarbowe, sądowe, notarialne i inne. Podstawą dochodów budżetowych są podatki. Pozostałe źródła odgrywają w praktyce niewielką rolę.

Podatki są to przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenia pieniężne pobierane przez państwo na podstawie przepisów prawa w celu uzyskania dochodów na pokrycie wydatków państwowych. Płatnikami podatków mogą być osoby fizyczne i prawne. Podatki uzasadniane są głównie koniecznością:

•    zdobycia pieniędzy na finansowanie wydatków sektora publicznego.

•    dokonywania redystrybucji dochodów między różne sektory gospodarki i grupy ludności dysponujące różnymi dochodami,

•    ograniczania konsumpcji niektórych produktów (np. alkoholu, papierosów).

•    prowadzenia polityki antycyklicznej i antyinflacyjnej.

Przez długi okres polityka podatkowa była podporządkowana głównie realizacji funkcji fiskalnej. Doktryna liberalizmu ekonomicznego traktowała podatki jako narzędzie neutralne, nic powodujące zmian realnych wielkości gospodarczych. Jednak już w XIX wieku w coraz szerszym zakresie zaczęto wykorzystywać podatki jako narzędzie interwencji w życic ekonomiczne i społeczne. W wieku XX. głównie pod wpływem teorii Keynesa, potrzeba wykorzystania pozafiskalnych funkcji systemu podatkowego stała się sprawą bezsporną. Znalazło to wyraz m.in. we wzroście dochodów budżetowych, a tym samym wzroście obciążeń podatkowych w relacji do PKJB. W krajach gospodarczo rozwiniętych dochody sektora publicznego (pochodzące głównie z różnego rodzaju podatków) stanowiły około 40% PKB (por. tablica 11.1). Najwyższe były w krajach skandynawskich (ponad 50%). a najniższe w Stanach Zjcdnocznonych i Japonii (około 30%).

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
410 411 (6) 410    CifM III. Podstaws makroekonomii trwały. Natomiast jeśli następuje
262 263 (12) 262 CifM III. Podstaw; makroekonomii Ko/d/iul 9. Determinant; dochodu narodowego. Anuli
2013 10 28 04 35 96 CZ. III. OD PRZESZŁOŚCI DO TERAŹNIEJSZOŚCI między Palearktyką i krainą oriental
Szkic dokumentacyjny [9] jest podstawowym dokumentem do wykonania tyczenia; sporządzany jest na pods
1.    Całkowity ładunek wpływający do elementu obwodu elektrycznego jest dany jako: q
Koncentracja merytoryczna Polityka spójności jest traktowana jako podstawowy instrument dla osiągani
TEST III (7) 54.    W normie ISO 9000 /2000 jakość jest definiowana jako: , a)  
DSC00618 do „psychologistów”, a jego powieści i opowiadań traktować jako zwykłej kontynuacji międzyw
ROZDZIAŁ I ISTOTA ANALIZY FINANSOWEJ 1.1 Wprowadzenie do analizy ekonomicznej Analiza jest postrzega
Zdjęcie0235 WODA Woda jest podstawowym czynnikiem środowiska naturalnego* W praktyce woda jest stoso
o Jedynym celem Jest przetrwanie i rozwój, a jedyną drogą do jego osiągnięcia (zazwyczaj) jest gener
bożena wojtasik doradca zawodu strona0 101 100 100 r; i ! dopasowanie ucznia do zawodu. Wybór zawod
Podstawowe błędy w planowaniu. -    planowanie nie powinno być traktowane jako antido

więcej podobnych podstron