Depresja u dzieci i mlodzieży 9 (21)

Josś Collados Zorragulno _ ■

ga na przykład wątpliwości, że objawy depresyjne, co jest symptomatyczne, przejawiają się w zależności od wieku w odmienny sposób.\Diagnozowanie depresji dziecięcej również jest trudne, ponieważ w przypadku takich instrumentów jak skale ocen (które korzystają z różnych miar) dziecko i nastolatek nie rozumieją dobrze pytań. Pojawienie się stresujących wydarzeń w środowisku szkolnym czy rodzinnym może doprowadzić do zaburzeń zachowania dzieci i sprzyjać objawom depresyjnym różnym od tych, które występują u osób dorosłych.

Inną cechą charakterystyczną depresji jest jej wielowymiarowy charakter, tzn. może być rozpatrywana jako problem z różnych perspektyw. Mówi się o depresji tak na polu psychiatrii, jak i poza nią, lecz w środowisku medycznym może być rozumiana jako znak, jako symptom lub syndrom zaburzeń afektywnych. Jakoznak-sy-gnał depresja jest formą przykrego uczucia, jedną z najczęstszych w życiu ludzkich emocji. Jako symptom, depresja jest bardziej intensywna i długotrwała, zakłóca dobre samopoczucie czy adaptację jednostki. Kiedy depresja jest syndromem-zaburzeniem, to nie tylko mieści w sobie stan intensywnego i długotrwałego smutku. Depresyj ny syndrom zwykł obejmować większość symptomów, które wcześniej opisaliśmy: brak zainteresowania dla codziennych czynności, zwiększenie lub zmniejszenie czasu snu, apetytu, energii, pobudzenie psychomotoryczne, utrata szacunku do siebie, nadmierne obwinianie się, zmniejszenie zdolności do koncen-

tracji czy myślenia etc. Ponadto niekiedy mogą pojawiać się dodatkowo choroby zawierające cały zespół osików kulturowych, biologicznych, poznawczych, jęzj*owycB, p^chofizjologicznych ete. - ' __

Najbardziej znamy system klasyfikacji zaburzeń psy-\ chiatryczoyeh (DSM-III-R z 1987) definiuje syndrom depresji jako „zespół symptomów nastroju danej osóbyy którym towarzyszą inne związane z nimi objawy, a które występują razem w określonym okresie czasu”. A zatem usiłując uprościć język techniczny naukowych klasyfikacji, który jest bardziej właściwy podręcznikom psychologii klinicznę^powiemy, że najczęstszymi symptomami depresji są zaburzenia uczuciowości i myślenia, zaburzenia zachowania i negatywne konsekwencje w kontaktach emocjonalnych i społecznych.^

1 zaburzeń uczuciowości najważniejszy! najbardziej charakterystyczny jeshpątologiczny smutek; tzn. uczucie smutku o wiele bardziej głębokie i trwałe niż normalnie.

> (lę^jest kolejnym z najbardziej wyróżniających się zaburzeń uczuciowych depresji. Człowiek chory żyje w ciągłym stanie zmartwienia i niepokoju, który zwykł mu towarzyszyć, zwiększony jeszcze przez autodestrukcyjne poczucie winy.

> Drażliwość i izolacjąsą kolejnymi charakterystycznymi cechami osoby chorej na depresję. Człowiek taki ma coraz większe trudności z doprowadzeniem do końca normalnej relacji społecznej, a jego zmiany humoru mogą być czasami nieprzewidywalne i przeradzające się w agresję. Te (inne zaburzenia w zachowaniu zmierzają do wyizolowania

45 □