87877 skanuj0010 (418)

242 9. Planowanie rozwoju turystyki i marketing turystyczny

Rozwój turystyki z uwzględnieniem koncepcji rozwoju zrównoważonego i działań na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego jest propagowany również w Indiach, czego przykładem może być południowoindyjski stan Kamataka. W latach 1992-1997 obowiązywał w nim plan nazwany First Tourism Policy, którego główne cele doczekały się kontynuacji w obejmującym lata 1997-2002 planie Second Tourism Policy. Zgodnie z nimi do priorytetowych zadań w zakresie stanowej polityki turystycznej należało rozwijanie szeroko rozumianej ekoturystyki (np. propagowanie dziedzictwa kulturowego, organizowanie imprez typu photo-safari, spływ łodziami po szczególnie interesujących rzekach stanu). W tym celu opracowano 5 tras turystycznych. Główną trasą w północnej części stanu ma być szlak obejmujący dystrykty Bijapur, Bellary, Raichur, Gulbarga i Bidar, gdzie jest dobrze zachowana stara architektura i folkor. Podobna trasa została wytyczona w południowej części stanu Kamataka. Szczególnie interesujący z punktu widzenia ekoturystyki jest szlak obejmujący górskie rejony Ghatów Zachodnich, gdzie znajduje się Nagarhole National Park oraz miejscowości wypoczynkowe Merkara, Kem-mangundi i Nandi Hills. Ostatnią trasą, w mniejszym stopniu związaną z przyrodą i prezentowaniem dziedzictwa kulturowego, jest szlak biegnący liczącym 300 km odcinkiem wybrzeża Morza Arabskiego (między Mangalur a Karwar), który słynie z malowniczych plaż i lagun [Kamataka - the best tourism performance... 1998].

Innym państwem pozaeuropejskim, które w sposób planowy postanowiło rozwijać gospodarkę turystyczną jest Meksyk. Rozwój „przemysłu turystycznego” został w nim zapoczątkowany w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych i był związany z uzyskaniem funduszy z Banku Światowego, z którego środków wybudowano duże centra turystyczne na wybrzeżu Oceanu Spokojnego (Loreto na Półwyspie Kalifornijskim oraz Puerto Escondido i Ixtapa-Zihuatanejo na południowy wschód i północny zachód od Acapulco) oraz w Cancun nad Morzem Karaibskim [Gormsen 1982]¹.

Kolejnym krajem, który w ostatnich latach prowadzi bardzo aktywną politykę turystyczną, w tym również w zakresie planowania przestrzennego, jest Tunezja. Jednym z głównych regionów turystycznych stała się wyspa Dżerba, którą poczynając od 1987 r. zaczęto w sposób planowy zagospodarowywać i pod koniec lat dziewięćdziesiątych było na niej już około 50 dużych zespołów hotelowo-rekre-acyjnych. Obok położonych na kontynencie rejonu Sousse - el-Kantaoui (32 148 miejsc noclegowych) i Hammamet (27 836 miejsc noclegowych), Dżerba w 1997 r. z 24 637 miejscami noclegowymi była trzecim co do wielkości regionem turystycznym Tunezji, w której w tym czasie były łącznie 150 232 miejsca w hotelach

Krajami Ameryki Środkowej, które w ostatnich latach rozpoczęły działania na rzecz planowego rozwoju turystyki są m.in. Kostaryka, Barbados, jak również Dominika. Ta leżąca na Morzu Karaibskim wyspa, po utracie zysków z eksportu bananów, postawiła na turystykę, jako główne źródło dochodów, propagując przede wszystkim ekoturystykę [Cater 1995, 21].