skanuj0012
WYKŁAD 5
Budowa i funkcje ośrodkowego układu nerwowego c.d.: kresoraózgowie - jądra r> pod korowe i kora mózgowa. Asymetria funkcjonalna mózgu.
\J JĄDRA PODKOROWE
Istota szara leżąca w głębi półkul mózgu.
Na jądra podkorowe w mózgu człowieka składają się:
- ciało prążkowane (jądro ogoniaste i jądro soczewkowate)
- jądro niskowzgórzowe
- jądro czerwienne
Dawniej zwane układem pozapiramidowym.
- koordynacja ruchowa
- kontrola napięcia mięśniowego
- kontrola zakresu ruchów
- kontrola precyzji ruchów dowolnych
- kontrola automatycznej, stereotypowej aktywności ruchowej
- ocena prawidłowości przebiegu ruchu
- rola w rozpoczęciu czynności ruchowej
\| JĄDRO OGONIASTE
Jedno z jąder podkorowych, wchodzi w skład ciała prążkowanego.
Ma wpływ na automatyzmy myślenia.
\J JĄDRO SOCZEWKOWATE
Wchodzi w skład ciała prążkowanego jąder podkorowych. Składa się ze skorupy i gałki bladej.
Bierze udział w ruchach mimowolnych.
V SKORUPA
-Część jądra soczewkowa tego. Wraz z jądrem ogoniastym nosi nazwę prążkowia. V GAŁKA BLADA
Część jądra soczewkowatego. Jest centralnymośrodkiem układu pozapiramidowego. Otrzymuje głównie włókna z prążkowia i przekazuje je do jądra brzusznego i . przedniego wzgórza (a te do kory przedruchowej i ruchowej).
Funkcjonuje jako struktura pobudzająca układu pozapiramidowego.
CIAŁO MIGDAŁOWATE
■ Część układu limbicznego (składa się on z części korowo - przyśrodkowej [jądro przyśrodkowe, jądro środkowe i jądro korowe] i części podstawno - bocznej [jądro podstawne i jądro boczne]). Ośrodek mózgowy odpowiedzialny za agresję oraz niektóre rodzaje pamięci.
> Usunięcie ciała migdałowatego ma uspokajający wpływ na osobnika.
h f
‘ * PRAKORA (kora dawna)
Rodzaj kory mózgu o zwykle prostej budowie warstwowej. Należy do niej głównie kora związana bezpośrednio ze zmysłem powonienia.
^ OPUSZKA WI-CHOWA
Jest centralnym tworem na powierzchni podstawy mózgu. Tworzy przednią część węchomózgowia. Przez otwory w blaszce sitowej kości sitowej do opuszki wnikają nerwy węchowe. U osób zdrowych istnieje zależność między wielkością opuszki a indywidualną wrażliwością.
V STARA KORA
Rodzaj kory mózgu budującej przede wszystkim hipokamp i zakręt zębaty. Odpowiada za stany emocjonalne i popędy oraz kontrole podwzgórza.
HIPOKAMP
To element układu limbicznego odpowiedzialny głównie za pamięć. Jest drobną strukturą nerwową, umieszczoną w korze mózgowej kresomózgowia. Składa się ze stopy (charakterystyczny kształt zwierzęcej łapki), koryta i strzępka.
Ma decydujące znaczenie dla pamięci świeżej, odgrywa dużą rotę w procesach uczenia się. Zakończenie hipokampu filtruje sygnały, odbierane przez człowieka ze środowiska. To dzięki niemu nie tracimy świadomości w gwarnym centrum miasta z powodu przeciążenia sygnałami.
Osoby pozbawione hipokampu mają wielkie trudności z wyobrażeniem sobie abstrakcyjnych pojęć oraz nie odczuwają potrzeby odwołania się do istoty wyższej (brak religijnej świadomości). Osoby z uszkodzeniem lewej strony hipokampu mają trudności z pamiętaniem informacji słownych, lecz łatwo przypominają sobie wzorce wzrokowe i lokalizacje; pacjenci z uszkodzeniem prawej strony mają przeciwne / problemy.
NOWA KORA
Rodzaj kory mózgu, który zajmuje ponad 95% powierzchni półkuli mózgu. Składa się z sześciu kolejno ułożonych warstw.
Jest odpowiedzialna za wyższe czynności poznawcze.
KOMORY MÓZGU
To zbiór czterech przestrzeni wewnątrz mózgu, w których wytwarzany jest płyn mózgowo - rdzeniowy (z osocza krwi), i z których następnie wydostaje się do przestrzeni podpajęczynówkowej, gdzie krąży, otaczając cały ośrodkowy układ nerwowy.
Wyróżniamy:
- dwie komory boczne zawarte półkulach mózgowych
- komorę III z komorę IV
V BRUZDA ŚRODKOWA
Jedna z głównych bruzd kory mózgowej.
Oddziela płat czołowy półkul mózgowych od płata ciemieniowego.
. y
\J BRUZDA BOCZNA
Oddziela płat czołowy i ciemieniowy od płata skroniowego. Na jej ścianie znajduje ,się kora smakowa I.
ZAKRĘT PRZEDŚRODKOWY
Zakręt mózgu znajdujący się przid bruzdą środkową.
Zawiera ośrodki radiowe.
4 ZAKRĘT ZAŚRODKOWY
Zakręt mózgu oddzielający bruzdę środkową od bruzdy zaśrodkowej.
Jest oś.oakiem czucia dotyku.
.Zakręty zwano są też grzebieniami.
\i KORA (kora mózgu)
Struktura mózgu zbudowana z istoty szarej. Jest bardzo silnie pofałdowana, dzięłć czemu przy niewielkim objętości zajmuje sporą powierzchnię.
Pokrywa pięć piatów kresomózgowia: czołowy, ciemieniowy, skroniowy, potyliczny i wyspę. Dzieli się na korę dawną (prakorę), korę starą i korę nową.
Kora mózgowa odbiera i analizuje informacje z narządów zmysłów. Odbywają się w niej także ptoccsy kojarzenia, stąd też wysyłane są instrukcje określające reakcji ruchowe.
Funkcje:
- okolica przedczolowa - planowanie ruchów i sterowanie złożonymi formami zachowania
- okolica przedrachowa - kodowanie wzorców ruchów złożonych
- pierwszo rzędowa kora ruchowa - wykonanie elementarnych ruchów dowolnych
; PŁAT CZOŁOWY
Część kory mózgowej leżąca za czołem (przed zakrętem przedśrodkowym)
1) część górna - funkcje mchowe, pierwotna kora mchowa, kora przedrachowa. dodatkowa kora ruchowa
2) pamięć wyuczonych działań rachowydi (np. taniec)
3) lewy piat - obszar Brocka - mowa
4) część przedczolowa - „zdawanie sobie sprawy"
5) planowanie i inicjacja działania w odpowiedzi na zdarzenie zewnętrzne
6) oceny sytuacji
7) przewidywanie konsekwencji działań Cool anaiiza i kontrola stanów emocjonalnych
9) uczucia błogostanu, lęku i napięcia
10) lewy płat - kojarzenie znaczenia i symboli; kojarzenie sytuacyjne
11) pamięć robocza
12) wola, działanie, podejmowanie decyzji
13) reakcje czasowe, kontrola sekwencji zdarzeń
PŁAT CIEMIENIOWY
Cześć kory mózgowej od czubka głowy ku tyłowi. Przechodzi bez ostrej granicy w płat potyliczny.
1) Bierze udział w analizie doznań czuciowych — kora czuciowa
2) Świadomość przestrzeni i położenia dała - kora somatosensoryczna
PŁAT POTYLICZNY
Cześć kory mózgowej leżąca z tyłu głowy.
1) Odpowiada za widzenia: analizę koloru, ruchu, kształtu, głębi
2) Decyduje o skojarzeniach wzrokowych
1) zakręt górny i wieczko — słuch muzyczny i wrażenia dźwiękowe
2) obszar Wemickego — rozumienie mowy, gramatyka
3) zakręt dolny - rozpoznawanie obiektów
4) kategoryzacja obiektów, pamięć werbalna, zapamiętywanie I )część podstawna — analiza zapachów
OŚRODEK BRCCKA Ośrodek ruchów, mowy (Brocka)
Znajduje się w piacie czołowym półkuli dominującej (dla mowy).
Jego uszkodzenie powoduje afazję ruchową czyli niemożność wymawiania głosek pomimo prawidłowego połykania, oddychania i rozumienia mowy.
OŚRODEK WERN1CKEGO Ośrodek czuciowy mowy (Wernickego)
Znajduje się w tylnej części zakrętu skroniowego górnego i środkowego w półkuli dominującej (dla mowy).
Jego uszkodzenie powoduje afazję czuciową, która polega na nie rozumieniu mowy / pomimo prawidłowego wypowiadania głosek.
, i
V KORA WZROKOWA
Znajduje się w płacie potylicznym.
W tym obszarze następuje percepcja obrazu.
KORA SŁUCHOWA Obszar płatów skroniowych
I — rzędowa — położona w zakręcie środkowym górnym
II - rzędowa — ma znacznie mniej organizację tonotropową
Pozwala „wytężyć słuch", oczekiwać dźwięku z określonego kierunku lub przestać go zauważać.
> j KORA RUCHOWA U Obszar z tyłu płatów czołowych.
Kontroluje ruchy dobrowolne.
V? KORA SOMATOSENSORYCZNA J Obszar z prawej części kory mózgowej.
Przetwarza informacje dotykowe. Tu odbywają się analizy bodźców czuciowych, .kojarzenie pobudzeń kinestetycznych i wzrokowych z czynnościami ruchowymi.
\j CIAŁO MODZELOWATE (spoidło wielkie)
Obszerne połączenie między prawą i lewą półkulą mózgu, poniżej szczeliny podłużnej mózgu. Utworzone jest z poprzecznie do tej szczeliny przebiegających włókien nerwowych.
Przekazuje informacje pomiędzy prawą i lewą półkulą.
V/ KOMISUROT OMIA
Chirurgiczne przecięcie spoidła wielkiego mózgu
PŁAT SKRONIOWY
Część kory mózgowej leżąca nad uszami, poniżej bruzdy bocznej.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
NEUROBIOLOGIA - zakres kształcenia: funkcje ośrodkowego układu nerwowego, techniki histologiczn
OUN jpeg BUDOWA I ROLA OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO
skanuj0006 (190) Budowa i funkcje układu nerwowego H obwodowy i ośrodkowy układ nerwowy ■ czynnościo
skanuj0001(1) 2 Leki uspokajająco - nasenne Sen jest stanem czynnościowym ośrodkowego układu nerwowe
Slajd1 Piętrowa budowa ośrodkowego układu nerwowego
26144 skanuj0023 66 PEDIATRIA dlowy chód stwierdza się w schorzeniach ośrodkowego układu nerwowego (
IMG 00 Funkcjonalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego — to „różnorodne nieprawidłowości w sta
26227 skanuj0019 (242) Najczęstsze przyczyny pozapłucne to: • choroby ośrodkowego
IMG62 (2) Zakażenia ośrodkowego układu nerwowego c.d. • W większości przypadków
IMG77 (2) Profilaktyka zakażeń ośrodkowego układu nerwowego Badania na n<»kiektw» N. menin«itidi
więcej podobnych podstron