31265 skanuj0016 (155)

tłumaczyć, dlaczego „nie należy” i dlaczego „w / dzie”.

Przyznać trzeba, że niektóre parodie pastisz pi / minają: łatwo się o tym przekonać nawet eksperyn talnie. Wystarczy odczytać nie dość obeznanej nr słuchaczy wiersz Tuwima Jak Leśmian napisałby U kotek*, a okaże śię“ że znaczna jej część, mająca jakie pojęcie o twórczości autora Sadu rozstajna i nie poinformowana o podstępie, zidentyfikuje u jako tekst Leśmianowski. I nie będziemy się tym dem gorszyć, po pierwsze dlatego, że błąd taki f,i wkalkulowany, a po drugie dlatego, że samo ro/pn nię dowodzi, że odbiorca opanował biernie reguły tyki^autora. Tuwim opanował te reguły czyrmli chciałoby się rzec: w mowie i piśmie.

Przykład Tuwim — Leśmian jest tu o tyle nil godny, ale zarazem i o tyle potrzebny, że Tuwim godził parodystyczną prześmiewczość i uwiedziony ślą, że ten kot .na płocie nie jest w Leśmianowi poetyce wcale takim nonsensem, stworzył istne ci które cieszy ucho i 'bez budzenia śmiechu:

Dziewczynę-roZbiodrzynę pod pierzyną wzywa Na bezdosyt całunków i mąkę ustowia.

Nasuwa się podejrzenie, że pastisz poprzedza pm Nie w porządku genetycznym, ale generaty wnym oto gdyby z każdej dobrej parodii „zdejmować" \y_{ kie odkształcenia uzyskane przez dodawanie, nflM wanie, przestawienie lub zastąpienie, to poiOHtulił ^-proottir-pasttszr^

Dany pierwowzór P (gatunek, prąd, twóroMfl I ra) składa się z x wypowiedzi, które zostały wytftfl kowane przez urządzenie generujące, zwane miiM poetyką immanentną pierwowzoru P. Inac/oj mm każdy istniejący utwór jest realnym przejawem ■

■rości twórczych podmiotu. Takie sformułowanie na-■dązujecto terminologii Choińskiego: utwór traktujemy ■ jako performancję odsyłającą do określonej kompeten-Icji³⁰. Cały problem i cała trudność w tym, że kompe-[tencja w dziedzinie sztuki nie. jest wrodzona, lecz kul-MTowa i że przy użyciu zbioru reguł zwShych poetyką pmmanentną można wyprodukować skończoną, choć [ trudną do obliczenia ilośc^ypowiedzT

■    Użycie terminologii gramatyki generatywnej (tudzież poetyki generatywnej) nre jest w tym wypadku bynaj-

wnniej modnym przemianowaniem problemu, lecz zwię-I złym sposobem wyłożenia tezy. A teza ta głosi, że Isaż-dy poeta (resp. artysta) tworzy więcej, niż pisze. Każdy ■wybitny poeta, w tym sensie nie' naśladowczy epigon,

| jest ąutorerń .najpierw własnej poetyki jako urządzenia _: generującego wypowiedzi. Taką tezę chyba nietrudno [nam będzie przyjąć 'pod warunkiem, że słowa „najpierw” nie będziemy czytali jako określenia porządku chronologicznego. Nie istnieje żadna poetyka immanen-Iłgia poza wypowiedziaml futworami) — poetyki norma-lywne bowiem, typu poetyk klasycystycznych. po pierwsze nie'są poetykamijmmanentnymi, po drugie są

nposterioryczną kodyfikacją istniejących już......poetyk

, ■ jyypowiedzi.

■    Nie ma takiego twórcy, który by wykorzystał wszy-■tkie możliwości kombinatoryczne, i sensowne przy | lym, tkwiące w jego poetyce. Krasicki napisał około 1200 bajek, ale poetyka bajkopisarstwa Krasickiego pozwala na stworzenie znacznie większej, właściwie niepoliczalnej ilości bajek. Zresztą nie w ilości rzecz. Je-■li? 200 bajek to tylko część bajek możliwych, czyli leśli wydajność generatywna poetyki bajkopisarskiej X;ęćia Biskupa Warmińskiego nie została w pełni wyeksploatowana, to kolejne bajki jakby czekały na to, nby je ktoś napisał.

^■Powinowactwa literatury

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
26237 skanuj0016?8x1200 tłumaczyć, dlaczego „nie należy” i dlaczego „w i« dzie". Przyznać trzeb
skanuj0018 (6) NA PODSTAWIE PRZEDSTAWIONYCH DANYCH NALEŻY SPORZĄDZIĆ KALKULACJE PRODUKOWANYCH WYROBÓ
skanuj0005 i i I T i i L 10. Uzasadnij dlaczego współczesna nauka o żywieniu wyklucza stosowanie die
skanuj0006 (361) 3 6.    Wyjaśnij dlaczego belki stropu FERT obłożone są
HPIM4499 262 Robert Bogda nia. moglibyśmy powiedzieć, że ich tłumaczenia, dlaczego zostali umieszcze
IMG 37 (2) tłumaczyć, dlaczego Trobriandczycy muszą w ogóle miieć system rodowy. Nie wydaje się, by
14603 skanuj0107 (25) 222 Dlaczego w tym miejscu i w tym czasie pojawia się bohater filmu, czego tam
Zdjęcie0059 (5) Ireneusz Opacki To wtaśnie zjawisko tłumaczy, dlaczego największe osiągnięcia polski
Zdjęcie0060 (5) Ireneusz Opacki To właśnie zjawisko tłumaczy, dlaczego największe osiągnięcia polski
tłumaczyć popularność przedstawień, tłumacza dlaczego lubimy oglądać pewne rzeczy. Dlaczego chcemy

więcej podobnych podstron