skanuj0034 (47)
72 Internalizacja
v 353]. Najnosvsza historia pokazała, żc odwołując się do koncepcji interesu obiektywnego niektóre panie robotnicze czuły się uprawnione do występowania przeciwko i obornikom (dopuszczając się prześladowań, a nawet zbrodni) po to, aby - jak to uzasadniano - realizować ich interesy. Uwi-\lac/Jiia się. Ze koncepcja interesu obiektywnego wymaga ścisłego określenia warunków upiawniających do działania w czyimś inle-tesie w przypadku zaistnienia jakichkolwiek lozbiczności.
Koncepcja interesu odniesiona do wyjaśniania ludzkich działań zbliZona jest do modelu homo oeconomlcns. Dlatego trzeba mieć świadomość, Ze wyjaśnianie ludzkich zachowań wyłącznie w tych kategoriach jest swoistym redukcjonizmem. W ramach tego ujęcia nic ma miejsca dla działań altruis-tycznych, bezinteresownych, co implicite zakłada pewne przekonania na temat natury człowieka.
Aby zrealizować pewne cele wspólne dla jakiejś zbiorowości, tworzy się grupy interesu. Ich zadaniem jest wywieranie różnych form nacisku na ośrodki decyzyjne w celu realizacji własnych interesów. Ralf Dahrendorf (1959] wyróżnia grupy interesu i quasi-grupy. Tc pierwsze są złożone z osób świadomych interesów klasowych, stają się grupą inicjującą działania w celu iclt realizacji. Quasi-grtipy natomiast to szerokie kręgi osób znajdujących się w podobnym położeniu społecznym, które w pcw-‘nych sytuacjach gotowe są poprzeć poczynania grup interesu i doprowadzić do zmiany układu władzy.
Konflikty interesów . rozmaitych grup społecznych stanowią jeden z podstawowych sposobów wyjaśniania procesów zmian i zjawisk dynamiki społecznej. (A.S.)
Zob. altruizm, działanie społeczne, homo oeco-nomicus, koncepcje człowieka w socjologii, konflikt społeczny, władza.
Literatura:
Dahrendorf R., 1959, Class mul Class Conjlict in Indiislrial Socicty, Stanford Univ. Press, Stanford.
Ossowska M., 1985, Moralność mieszczańska, Ossolineum, Wrocław.
Internalizacja, proces przyswojenia przez jednostkę określonych norm i wartości społecznych. Internalizacja to także rezultat tego procesu, oznaczający silne wewnętrzne przekonanie o konieczności przestrzegania pewnych norm społecznych, regulujących stosunki jednostki ■ z innymi ludźmi, grupą społeczną lub szerszą zbiorowością. Wartości i normy zintcrnalizowa-nc, czyli „uwcwnętrznionc”, stają się bardzo skutecznymi regulatorami działań społecznych. Internalizacja wartości i norm jest podstawowym elementem procesu socjalizacji. (A.S.)
Zob. normy społeczne, socjalizacja.
Inżynieria społeczna, zob. socjotcch-nika.
Irracjonalizm w życiu społecznym, zob. efekt śnieżnej kuli, przesąd, racjonalność.
ł
Jaźń odzwierciedlona 73
Jakby-grupa (ang. near-group), dosyć luźny związek osób, wykazujący zewnętrzne podobieństwo do grup społecznych, w których nic występuje ścisłe określenie ról społecznych poszczególnych członków, nic są zdefiniowane obowiązujące normy postępowanie (a zatem wyraźne zasady odrębności), a więź społeczna jest stosunkowo. słaba. Jakby-grupa składa się z kilku stałych członków spotykających się systematycznie, stanowiących jej centrum, oraz z rzeszy osób, których członkostwo jest nieregularne i zmienne. Nic posiada ona stałego przywódcy, chociaż niekiedy rolę tę próbują przejmować niektórzy z jej członków, stanowiący centrum.
Koncepcja jakby-grupy wypracowana została przez Lewisa Yablonsky’cgo [1962] w odniesieniu do zbiorowości młodocianych przestępców. L. Yablonski podkreśla — wbrew szeroko rozpowszechnionej opinii — że nic wszystkie gangi młodzieżowe są zorganizowanymi, sprawnymi grupami, posiadającymi własne normy, wartości i symbole.
Wydaje się, że pojęcie jakby-grupy może mieć szersze zastosowanie. Niektóre elementy tej koncepcji służyć mogą nic tylko do opisu i wyjaśnienia zasad funkcjonowania zbiorowości młodocianych przestępców, lecz także innych środowisk młodzieżowych. (A.S.)
Zob. dewiacja, grupa społeczna.
Literatura:
Gabcrlc A., 1993, Patologia społeczna, Wyd.
Prawnicze, Warszawa.
Yablonsky L, 1962, 77ie Violcnt Gang, Mac-
millan, New York.
Jaźń odzwierciedlona, koncepcja sformułowana pierwotnie przez Charlcsa H. Cooleya, obraz lub wyobrażenie człowieka
0 sobie sanym, obraz, jaki powstaje wówczas, gdy realizując swoją rolę społeczną (jedną ze swoich ról) osoba uświadamia sobie, że jest przedmiotem zainteresowania
1 oceny współuczestników grupy społecznej. Człowiek rie może realizować danej roli społecznej, jeżeli nic uświadomi sobie, że
współuczestnicy grupy charakteryzują go i oceniają, i jeżeli nic myśli o tym, jak inni go postrzegają, jakie cechy krąg mu przypisuje i jakie tym cechom nadaje znaczenie. W różnych grupach, w których jednostka uczestniczy, a więc też w różnych rolach, różne właściwości, tak fizyczne jak i psychiczne, traktowane są jako ważne. Może zdarzyć się, że te same cechy są oceniane dodatnio w związku z pełnieniem jakiejś roli, a ujemnie w związku z pełnieniem innej roli. Dla przykładu, w sporcie należy być „agresywnym", co nic jest dobrze widziane np. w rodzinie. W każdej ze swych ról człowiek prezentuje więc odmienną konstelację swoich właściwości. Jednostka, realizując określoną rolę pragnie, na ogol, pozytywnej oceny ze strony innych ludzi. Może wówczas podporządkowywać swoje zachowanie zgodnie z oczekiwaniami otoczenia. Mówimy wtedy o przewadze jaźni odzwierciedlonej nad jaźnią subiektywną, co łączy się z pragmatycznym konformizmem, pewną elastycznością moralną i zmniejszonym poczuciem podmiotowości [M. Pacholski 1990], Możemy mówić o wic-lości jaźni odzwierciedlonych pojedynczego człowieka - ich liczba odpowiada liczbie ról pełnionych przezeń w różnych społecznych grupach. William James zaproponował, by w osobowości człowieka uwzględniać tyle jaźni, ile jest osób wyrażających doń jakieś wyobrażenie czy. osąd o nim. Propozycja ta byłaby jednak niezwykle trudna do empirycznej weryfikacji. O jaźni subiektywnej skłonni jesteśmy mówić w liczbie pojedynczej. (M.P.)
Zob. jaźń subiektywna, osobowość społeczna, rola społeczna, socjalizacja.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
DSCN1723 72 Internalizacja s. 353]. Najnowsza historia pokazała, że odwołując się do koncepcji inter
10 (156) 47. Etapy dziejów języka polskiego. Scharakteryzuj wybrane okresy, odwołu
skanuj0059 (47) 72 PHP i MySQL dla każdego Oznacza ona: jeżeli warunek jest prawdziwy, podstaw za wa
10156 skanuj0044 (47) 164 MACIEJ JĘDRUSIKWprowadzenie Wyspy w tropikalnej części Pacyfiku stały się
skanuj0118 (7) AKSJOLOGIA LTYC/NA kich Mają przeto charakter powszechny i odnoszą się do w szystkich
skanuj0006 (543) — 92 TURYSTYKA JAKO ZJAWISKO GOSPODARCZE Infrastruktura komunikacyjna - zalicza się
skanuj0566 czynnikami strukturalnymi i metody statystyczne, odwołujące się do relacji między fazami
więcej podobnych podstron