Z. 45 Literatura tendencyjna wobec kategorii rodzajowych.
Literatura tendencyjna – utwory literackie tak pomyślane, by potwierdzać skuteczność przyjętego założenia społecznego, bądź politycznego, na ogół bezpośrednio sformułowanego (fabuła, konstrukcja bohaterów ma być jego bezpośrednią ilustracją)., Pojawiają się w nich zwykle wywody o charakterze publicystycznym i propagandowym.
Najbardziej rozpowszechnione formy to:
I. Powieść tendencyjna – powieść o doraźnych celach ideologicznych (np. społecznych, politycznych), w której postacie dzielą się na dobre i złe, a uproszczona fabuła ma potwierdzać przyjęte założenia. Częste są w niej fragmenty publicystyczne, w których pisarz bezpośrednio przez narrację lub przez bohatera pozytywnego wykłada swoje poglądy. Powieść tendencyjna była charakterystyczna dla wczesnego pozytywizmu i realizmu socjalistycznego.
II. Sztuka z tezą – komedia bądź tragedia, w której fabuła stanowi ilustrację przyjętej tezy społecznej lub politycznej. Jedna z postaci bywa zwykle rezonerem autora (wyraża jego poglądy). Charakterystyczna dla dramaturgii mieszczańskiej XIX w.
Powody występowania literatury tendencyjnej tylko w epice i dramacie:
• Nastawienie na odbiór masowy – powieść czyta wielu powodu łatwego dostępu i przystępności zawartych w niej treści, dramat natomiast można pokazać wielu na raz – powszechność dramatu. Liryka natomiast to rodzaj trudniejszy w odbiorze i bardziej wieloznaczny niż powieść.
• W epice i dramacie łatwiej jest ukryć tendencję tak aby zbytnio nie raziła i nie nużyła odbiorcy.
• Liryka zawsze ma charakter subiektywny, jest więc mniej przez to przekonująca.
Tendencja – teza, pogląd lub postawa, jaką autor chce zasugerować odbiorcom i której podporządkowane są wszystkie treściowe i strukturalne składniki utworu.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
TEORIA LITERATURY WAŻNE Skrypt Z 48 Formalizm rosyjskiTEORIA LITERATURY WAŻNE J Mukařovsky, Dialog a monologTEORIA LITERATURY WAŻNE A Okopień Sławińska, Rola konwencji literackiej w procesie historycznolTEORIA LITERATURY WAŻNE Skrypt Z 44 Literatura i teatralna koncepcja dramatuTEORIA LITERATURY WAŻNE teoria literatury spis lekturTEORIA LITERATURY WAŻNE Skrypt Istota dzieła lirycznegoTEORIA LITERATURY WAŻNE Skrypt IngardenTEORIA LITERATURY WAŻNE sKRYPT 1 Katharsis i mimesis w Poetyce ArystotelesaTEORIA LITERATURY WAŻNE Skrypt Z 43 Literackie struktury rodzajowe (epika, liryka, dramat)TEORIA LITERATURY WAŻNE Skrypt Z 47 HermeneutykaTEORIA LITERATURY WAŻNE Skrypt Arystoteles etcTEORIA LITERATURY WAŻNE 6 M Bachtin, O metodologii literaturoznawstwaTEORIA LITERATURY WAŻNE Skrypt Z 46 Strukturalizm (w badaniach literackich)TEORIA LITERATURY WAŻNE Arystoteles, PoetykaTEORIA LITERATURY WAŻNE TEORIA INGARDENATEORIA LITERATURY WAŻNE S Skwarczyńska, Systematyka głównych kierunków w badaniach literackich,TEORIA LITERATURY WAŻNE Skrypt Z 2 Epos i tragedia w Poetyce ArystotelesaTEORIA LITERATURY WAŻNE Teoria lekturyTEORIA LITERATURY WAŻNE Skrypt Z 49 Fenomenologiawięcej podobnych podstron