1352737986

296 WOJNA I POKÓJ

końca XIX-go wieku z dziejami Grecyi i Rzymu, których cy-wilizacya wycisnęła tak głębokie piętno na życiu świata chrześcijańskiego, porównując ów czasokres z przebiegiem wypadków po rozbiciu państwa zachodnio-rzymskiego, trudno zaprzeczyć istnieniu oczywistej różnicy w rozstrzyganiu międzypaństwowych sporów. Jedynie w pierwszych wiekach chrześcijaństwa

w czasie rozkwitu cesarstwa zachodnio-rzymskiego kto wie, czy

* _t

nie możnaby wskazać na mniej więcej równie długi okres wybitnie pokojowy. Państwo się rozrosło. Pax Romana objęła wielkie przestrzenie. Były chwile wyraźnego zmniejszania się wojen, prowadzonych w krajach granicznych. Coprawda wewnątrz państwa pierwiastek przymusowy zaznaczał się istnieniem niewoli w sposób nieznany społeczeństwom nowoczesnej cywilizacyi.

Sześć wielkich mocarstw europejskich (Anglia, Rosy a, Niemcy, Francya, Austro-Węgry, Włochy) po roku 1815 między sobą toczyło wojen niewiele. Nie toczyły żadnej od roku 1815—■ 1849 i od 1871—1914. Prowadziły wówczas wojny, ale z in-nemi państwami, a nie między sobą. Na rok 1849 przypada wojna Austryi z Królestwem Sardynii, które później rozrosło się w Włochy i stało się szostem wielkiem mocarstwem euro-pejskiem. Anglia i Rosya tylko raz jeden po roku 1815 toczyły wojnę z jednem z sześciu wielkich mocarstw. W roku 1854 Anglia razem z Francyą prowadzą wojnę krymską przeciw Rosyi. Polityka Anglii przyczyniła się w znacznej mierze, może w wyższym stopniu, niż innych państw, do pokojowości czasokresu,

0    którym mowa. Anglia zasłużyła na miano państwa najbardziej pokojowego.

Poza wojną krymską Anglia prowadziła wyłącznie wojny kolonialne. Jedna z nich, wojna z Burami, rozpoczęta w roku 1900 przybrała większe rozmiary. Ani woj na krymska, ani wojna z Burami nie mogą równać się z wojnami napoleońskiemi

1    z wojną obecną. Toczyły się dalej od kraju macierzystego. Były znacznie mniejszym wysiłkiem pieniężnym i wojskowym, bo Anglia powołała pod broń stosunkowo niewiele ludzi. W życiu gospodarczem wywołały znacznie mniejsze zmiany. Anglia była

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
IMG12 Ergos + nomosERGONOMIA element NAUKI O PRACY I
IMG10 1 Bożena Umińska, Postać z cieniem. Portrety Żydówek w polskiej literaturze od końca XIX wiek
Cele edukacji ekologicznej Obserwowany od końca XIX wieku dynamiczny rozwój przemysłu i rolnictwa wr

więcej podobnych podstron