5796574096

96 ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MORSKIE) W GDYNI, nr 69, czerwiec 2011

Jednocześnie należy zaznaczyć, że liczba rozpoznanych i opisanych wypadków statecznościowych jest zbyt mała, by przeprowadzić rzeczywistą analizę statystyczną. W przypadkach przewrócenia statku w morzu częstokroć osoby odpowiedzialne niestety tracą życie, więc pełna analiza przyczyn wypadku staje się niemożliwa.

Wymienione czynniki powodują, że czysto formalne stosowanie się do kryteriów statecznościowych bez interpretacji zachowań statku prowadzi do awarii, a w ekstremalnej sytuacji do zatonięcia statku.

Współcześnie obowiązujące przepisy statecznościowe opierają na Kodeksie stateczności ISC’2008 (Intact Słabi lity Codę) [4], W 2010 roku Kodeks został przyjęty jako obowiązujący dla wszystkich statków morskich.

ISC poddaje teoretycznemu sprawdzeniu kilka zagrożeń wynikających z natury poruszania się statku na morzu. Trzy podstawowe kryteria weryfikują parametr)' ramion prostujących (GZ) w odniesieniu do zjawisk statycznych, takich jak: minimalna wartość wysokości metacentrycznej (GM_n„„), wartości ramion prostujących oraz kątów, przy których występują.

Trzy kolejne kryteria weryfikują możliwość gromadzenia energii przez statek w czasie kołysania w morzu, w zakresie kątów do 40°. W kryterium pogodowym spraw dzana jest sytuacja negatywnego nałożenia się kołysania statku oraz statycznego i dynamicznego uderzenia wiatru.

Zakłada się, że statek spełniający kryteria stateczności powinien przetrwać w czasie rejsu nawet w trudnych warunkach pogodowych. To założenie może być prawdziwe tylko w sytuacji, gdy informacja o stanie statku jest dokładna, załoga statku postępuje zgodnie z zasadami przyjętymi jako prawidłowe, a warunki pogodowe nie przekraczają wartości przyjęty ch w przepisach ISC.

Dodatkowym elementem kryteriów statecznościowych wymaganych przez kodeks jest konieczność analizy zachowania statku w czasie sztormu oraz przedstawienie metod redukcji zjawisk niebezpiecznych dla stateczności statku, takich jak: kołysanie parametryczne, surf-riding, broaching, rezonans kołysań bocznych.

1. BEZPIECZEŃSTWO STATECZNOŚCIOWE STATKU

Bezpieczeństwo statecznościowe statku oznacza stan statku, w którym wpływ środowiska oraz działanie lub zaniechanie działań załogi nie stwarzają zagrożeń statecznościowych. Zagrożenie statecznościowe jest to sytuacja prowadząca do wystąpienia jednego ze zdarzeń: nadmiernego przechyłu, nadmiernego przegłębie-nia, nadmiernego kołysania, przesunięcia ładunku lub jego uszkodzenia. Bezpieczeństwo statku zależ)- zasadniczo od czterech grup czynników:

• konstrukcji statku i kształtu kadłuba,

• przewożonego ładunku,

• załogi statku,

• środowiska morskiego.