5895613360

Byd. Biul. Wet. 6(4). 1996r. 81

ARTYKUŁY SPONSOROWANE

IAMS COMPANY

UZUPEŁNIANIE KARMY PSÓW PREPARATAMI WAPNIOWYMI.

CZY TO JEST BEZPIECZNE I ROZSĄDNE?

Wielu właścicieli psów ma w zwyczaju nadmierne karmienie bądź uzupełnianie, dodawanie niektórych składników żywieniowych do gotowych karm przemysłowych. Wśród hodowcow psów dodawanie preparatów mineralnych zawierających wapń jest szczególnie popularne. Zwyczaj ten jest głęboko zakorzeniony w świadomości, stąd też stosowanie dodatków mineralnych dotyczy różnych okresów rozwojowych, jak i fizjologicznych u psa (wzrost, ciąża, laktacja).

Najczęściej cytowaną przyczyną dodawania do dawki pokarmowej psa preparatów wapniowych jest ich ogromna rola w zapewnieniu normalnego wzrostu szkieletu i rozwoju rosnącego organizmu. Szczególnie często przyczyną podjęcia decyzji o podawaniu fosforanu wapnia lub mączki kostnej do karmy rosnących psów w okresie tzw. przyśpieszenia wzrostu jest pojawianie się objawów przeprostowania nadgarstka lub skrzywienia bocznego w obrębie stawu śródręczno-palcowego (kończyna przednia). Niektórzy hodowcy psów ras dużych doradzają wszystkim kupującym szczenięta rutynowe ..profilaktyczne" podawanie preparatów zawierających wapń w pierwszym roku życia. Wielu z hodowców sądzi, że dodatkowe podawanie preparatów mineralnych jest nie tylko konieczne dla prawidłowej budowy kośćca, ale może również uchronić przed wystąpieniem zaburzeń w jego rozwoju. Bardzo często dodaje się również preparaty wapniowe u suk w ciąży i w okresie laktacji, co ma ustrzec przed wystąpieniem tężyczki lub rzucawki poporodowej.

Tylko niewielu właścicieli psów, którzy dodają związki mineralne jest świadomych konieczności właściwej wzajemnej proporcji w' podawanej karmie w apnia i fosforu, dlatego stosują jako źródło wspomnianych minerałów' gotowe preparaty zawierające obydwa makrominerały. Bardzo wielu stosuje wyłącznie związki wapnia. W obydwu przypadkach istnieje możliwość przedawkowania wapnia czy też fosforu, przy żywieniu zbilansowaną gotową karmą. Nadmiar wapnia prowadzi do niedoborów innych istotnych składników żywieniowych, co może przyczynić się do wystąpienia poważnych zaburzeń stanu zdrowia rosnących psów.

Przekarmienie i jego wpływ na powstawanie zaburzeń w rozwoju kośćca

Niedobory żywieniowe były znane od wielu lat jako przyczyna występowania deformacji szkieletu u rosnących zwierząt. Klasycznym przykładem jest tu wystąpienie wtórnej żywieniowej nadczynności przytarczyc jako wyniku żywienia wyłącznie mięsną dietą zawierającą nadmiar fosforu przy bardzo niskim poziomie wapnia.

Dla przykładu, proporcje wapń : fosfor w często stosowanych jako ..bardzo dobre i zdrowe” (!?) składnikach karm przygotowanych sposobem domowym — mięso wołowe 1:16,9: wątroba 1:44: serce 1:39. Obecnie choroby niedoborowe, ze względu na coraz powszechniejsze stosowanie karm golowych, stanowią rzadkość.

Inaczej ma się rzecz z chorobami układu kostnego (dysplazja stawu biodrowego, martwica aseptyczna kości i chrząstki, występowanie tzw. biodra koślawego, narośli w jamie szpikowej), często występującymi u szybko rosnących ras dużych na skutek m.in. nadmiaru substancji żywieniowych.

Przeprowadzono szerokie badania, które udowodnił)', że nadmierna podaż w karmie energii, białka, wapnia i witamin z grupy D może być przyczyną warunkującą występowanie wcześniej wspomnianych zaburzeń, mimo ich niewątpliwie wieloprzyczy-nowego charakteru. Nadmierne podawanie samego wapnia znacznie powiększyło objętość kości, opóźniło jej dojrzewanie i procesy przebudowy. U psów obserwowano: boczne odchylenie stopy, występowanie tzw. zespołu krzywej kości promieniowej, którego objaw)' często są interpretowane jako ..słabość układu kostnego”. Taka błędna diagnoza często określana mianem „krzywicy”, postawiona bez przydatnego w tym przypadku badania rentgenowskiego powoduje zalecenie podawania jeszcze większych ilości wapnia, co pogłębia zmiany, pogarsza stan kośćca. prowadząc do wystąpienia nieodwracalnych zmian eliminujących psa z hodowli.

Podawanie wapnia w okresie ciąży i laktacji

Dodatkowe podawanie wapnia w okresie ciąży nie jest konieczne dla prawidłowego rozwoju płodu, o ile suka otrzymuje dobrze zbilansowaną, wysokiej jakości karmę przemysłową.

W rzeczywistości nadmierna podaż wapnia Iub/i witamin z grupy D w okresie ciąży może powodować występowanie zwapnień w tkankach miękkich, deformację rozwijającego się szczenięcia. Tężyczka lub rzucawka poporodowa są często spotykanymi schorzeniami u psów ras małych po około dwóch do trzech tygodni po porodzie. Powodowana jest poprzez zaburzenia mechanizmu regulacji poziomu wapnia we krwi, kiedy dochodzi do jego dużej utraty w czasie laktacji. Nadmierne podawanie wapnia w okresie ciąży wpływa negatywnie na produkcję hormonu zawiadującego regulacją wapnia. Uniemożliwia to wykorzystanie wapnia zgromadzonego w kościach oraz zwiększenia wchłaniania wapnia z jelit.

Przy nagłej utracie wapnia z organizmu wraz z mlekiem karmiącej suki dochodzi do szybkiego obniżania się jego poziomu w surowicy krwi i rozwoju objawów wcześniej wspomnianych schorzeń stanowiących często zagrożenie dla życia zwierzęcia. Dlatego też rozważnym jest unikanie podawania preparatu wapnia w okresie ciąży przy żywieniu karmami przemysłowymi dobrej jakości.

Jak ważnym jest zachowanie rozsądku w dodawaniu preparatów mineralnych, niech świadczy poniższy przykład.