Plan pracy
dydaktyczno-wychowawczej
w klasie 3.
N A U C Z A N I E Z I N T E G R O W A N E
Plan pracy
dydaktyczno-wychowawczej
w klasie 3.
Autorzy: Jolanta Bonar, ElŻbieta Burakowska, Miros"aw Dąbrowski, Anna Dereł
,
¸ucja DydyÅ‚
ska, Stanis"aw Dylak, Agnieszka Merena, Dorota PÄ…chalska,
Katarzyna Piasta, Anna Pregler, Wies"awa Ryngwelska, ElŻbieta Tąpa"a,
ElŻbieta Torbicka
Projekt logo serii: Katarzyna Jarnuszkiewicz
Ok"adka: WSiP S.A.
Redaktor: Katarzyna Antczak
Plan pracy dydaktyczno wychowawczej w klasie 3. Przygoda z klasą jest ĘciĘle związany
z Programem nauczania zintegrowanego dla I etapu kszta"cenia w szkole podstawowej.
Przygoda z klasÄ… (Numer w wykazie: DKW-4014-65/01)
ISBN 83-02-09263-0
ISBN 83-02-08820-X (ca"oĘç)
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spó"ka Akcyjna
Warszawa 2005
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A.
02-305 Warszawa, Al. Jerozolimskie 136
www.wsip.com.pl
Wydanie pierwsze
Sk"ad i "amanie: ElŻbieta Matzanke/WSiP S.A.
Druk: P.W. TOLEK Drukarnia im. Karola Miarki w Miko"owie
WSTóP
W projekcie Przygoda z klasÄ… edukacj´ rozumiemy jako proces inspirowa-
nia i wspierania rozwoju jednostki zgodnie z okreĘlonymi celami kszta"cenia
i wychowania. Wiemy, Że cz"owiek w swym Życiu spo"ecznym czy zawodowym
funkcjonuje sprawnie, gdy w wykonywanych przez siebie zadaniach potrafi
zjednoczyç emocje, intelekt oraz wyobraÄ™ni´. Im cz´Ä˜ciej w procesie uczenia
si´ w"Ä…czamy sytuacje z Å»ycia codziennego, aktywizujÄ…ce uczniów do budowa-
nia w"asnej wiedzy  tym "atwiej b´dzie im z tej wiedzy korzystaç w sposób
twórczy przy rozwiązywaniu róŻnych zadał
poznawczych i praktycznych. Dla
kszta"cenia twórczego myĘlenia waÅ»ne jest wychodzenie od wiedzy i umiej´t-
noĘci juŻ przez dzieci posiadanych oraz stwarzanie im sposobnoĘci do rozwią-
zywania zadał
o wielu moŻliwych rozwiązaniach i zadał
angaŻujących pomy-
s"owoĘç dziecka. PowyÅ»sze za"oÅ»enia, mi´dzy innymi, przyĘwieca"y nam
przy pisaniu ca"ego pakietu Przygoda z klasą. Jednak szczególnie by"y one dla
nas waŻne przy tworzeniu materia"ów dla trzeciej klasy.
W pierwszym semestrze klasy trzeciej kontynuujemy sposób budowania
integracji stosowany w klasie pierwszej i drugiej. Mamy wi´c nadal modu"y
tematyczne (o zintegrowanych celach, zadaniach edukacyjnych i strategiach
nauczania), wokó" których zogniskowane są szczegó"owe problemy z obszaru
edukacji Ęrodowiskowej, matematycznej, polonistycznej czy plastycznej i mu-
zycznej. W procesie kszta"cenia najpierw pojawia si´ problem  z Å»ycia wzi´-
ty , a póęniej, tak jak to cz´sto w"aĘnie w Å»yciu codziennym bywa, patrzymy
na niego przez pryzmat matematyki, j´zyka polskiego, wiedzy spo"ecznej czy
aktywnoĘci artystycznej dziecka. StaraliĘmy si´ o to, aby w miar´ moÅ»liwoĘci
treĘci matematyczne lub przyrodnicze pojawia"y si´ w sposób naturalny czy
spontaniczny. Rzadko bowiem w Å»yciu codziennym zajmujemy si´
matematyką jako taką; po prostu rozwiązujemy pewne zadania, do których
potrzebna jest wiedza i umiej´tnoĘci matematyczne.
W drugim semestrze zajmujemy si´ g"ównie kszta"towaniem krytycznego
myĘlenia uczniów. Proponowany materia" jest przede wszystkim pretekstem
www.wsip.com.pl 3
do osiągania waŻnych celów w zakresie formowania zdolnoĘci poznawczych.
Skupiamy si´ przede wszystkim na kszta"towaniu u uczniów zdolnoĘci intelek-
tualnych zwiÄ…zanych z klasyfikowaniem, eksperymentowaniem, rozwiÄ…zywa-
niem problemów, przekszta"caniem, uogólnianiem, obserwowaniem, warto-
Ęciowaniem, wnioskowaniem, wspó"dzia"aniem oraz wychodzeniem poza
dostarczone informacje.
Wyodr´bniamy trzy podstawowe dziedziny edukacji  Ęrodowisko (spo"ecz-
ne i przyrodnicze), matematyk´ oraz j´zyk polski (wraz z plastykÄ… i muzykÄ…).
Dzia"ania w obr´bie poszczególnych dziedzin edukacji b´dÄ… si´ koncentrowa"y
na rozwijaniu takich samych metaumiej´tnoĘci  na podstawie charakterystycz-
nego dla kaÅ»dej z dziedzin materia"u nauczania. Absolutnie nie wycofujemy si´
z koniecznoĘci integracji w edukacji wczesnoszkolnej  nadal uwaŻamy, Że inte-
gracja przedmiotowa jest niezb´dna w efektywnym kszta"ceniu na tym pozio-
mie. UwaŻamy, Że podejĘcie prezentowane w drugim semestrze trzeciej klasy
jest poŻyteczne przede wszystkim dlatego, Że u"atwia elastyczne przejĘcie od na-
uczania zintegrowanego do przedmiotowego.
Prac´ w drugim semestrze podzieliliĘmy na pi´ç bloków. Kolejne bloki,
za pomocÄ… rozwijanych w nich metaumiej´tnoĘci, integrujÄ… wszystkie dziedzi-
ny edukacji. Sformu"owane w poszczególnych blokach cele zosta"y opisane
(podobnie jak poprzednio) jako cele edukacyjne (zak"adane osiÄ…gni´cia
uczniów) oraz wskaÄ™niki przewidywanych osiÄ…gni´ç ucznia.
Zaczniemy od  materii , czyli podstawowych kategorii, leŻących u podstaw
poszczególnych dziedzin. B´dziemy szukaç odpowiedzi na pytania: z czego coĘ
si´ sk"ada, jakie ma cechy, jak moÅ»na grupowaç pewne obiekty. Uczymy si´
zatem porzÄ…dkowaç otaczajÄ…cy nas Ęwiat. Nast´pnie zajmiemy si´ zmianami
i ich skutkami. Podejmiemy teÅ» trudnÄ… problematyk´ sposobów zmiany  ich
badania, mierzenia oraz opisywania. Omawianie zmian doprowadzi nas do za-
j´cia si´ procesami, w szczególnoĘci Å»yciowymi, spo"ecznymi oraz procesem
twórczym. Podejmiemy teÅ» prób´ systematyzacji obiektów i procesów, ale
systematyzacji takiej, która wywodzi si´ od uczniów, od ich pomys"ów. ZajmÄ…
nas wspó"praca i harmonia, a takŻe wzajemne wspó"zaleŻnoĘci  chodzi tu ge-
neralnie o kszta"towanie u uczniów umiej´tnoĘci myĘlenia  systemowego .
Wreszcie, odkrywajÄ…c przesz"oĘç i rozmawiajÄ…c o przysz"oĘci, b´dziemy wdra-
Å»aç uczniów do myĘlenia dywergencyjnego oraz podejmiemy próby wychodze-
nia poza dostarczone informacje.
Nadal warto zwracaç uwag´ uczniów na powiÄ…zania mi´dzy poszczególnymi
dziedzinami edukacji. Dzisiaj bowiem zarówno w sensie zawodowym, jak i na-
ukowym najwi´cej problemów pojawia si´ i jest rozwiÄ…zywanych w"aĘnie inter-
dysplinarnie. Mamy do czynienia ze zjawiskiem, które moÅ»na okreĘliç jako
wtórnÄ… integracj´ systemów przedmiotowej wiedzy ludzkiej.
4
SEMESTR I
Modu" 1. PODRÓÚOWANIE
Modu" 2. BEZPIECZEÄ„STWO
Modu" 3. EUROPA
Modu" 4. GRZYBY
Modu" 5. BUDUJEMY ZGODó
Modu" 6. SZKO¸A W ZIELENI
Modu" 7. KULTURA
Modu" 8. JAK DZIA¸A NASZE CIA¸O?
Modu" 9. TECHNIKA DLA KAÚDEGO
Modu" 10. POLSKA
Modu" 11. PRZYGODY DOKTORA DOLITTLE
Modu" 12. PORA NA TEATR
Modu" 13. B¸Ã³KITNA PLANETA
Modu" 14. ZIEMIA  NASZ SKARBIEC
Modu" 15. TO SAMO, A INACZEJ
Modu" 16. OSZCZóDZANIE
Modu" 17. W ÂWIECIE MEDIÓW
Modu" 18. TURNIEJ DLA RODZICÓW
www.wsip.com.pl 5
Modu" 1. PODRÓÚOWANIE
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Przes"aniem modu"u jest wprowadzenie dzieci w Ęwiat przekonanie o potrzebie czytania dla uczeł
: si´ga po ksiÄ…Å»ki i inne Ä™ród"a,
"
podróŻy w perspektywie historycznej, geograficznej, zdobywania informacji oraz dla kszta"- poszukując informacji na dany temat
logistycznej, technicznej i moralnej. Omawiane b´dÄ… towania osobistej wiedzy (1.2.e)
takie zagadnienia jak cele podróŻy, Ęrodki lokomocji
" uk"adanie i pisanie tekstów o róŻnej uczeł
: pisze opowiadanie o wakacjach
dawniej i dziĘ, wielkie podróŻe odkrywców oraz warun-
treĘci i przeznaczeniu (1.3.e)
ki konieczne do odbycia podróŻy. Dzieci b´dÄ… mia"y
" wykonywanie dzia"ał
dodawania uczeł
: dokonuje obliczeł
d"ugoĘci dro-
okazj´ do obliczania czasu, odleg"oĘci oraz porówny-
i odejmowania w pami´ci z przekra- gi, liczby pasaÅ»erów
wania wielkoĘci. SpotkajÄ… si´ z relacjami z ciekawych
czaniem dziesiÄ…tek w zakresie do 100
podróŻy oraz b´dÄ… tworzyç w"asne plany podróŻy. Bli-
(1.4.b)
Å»ej zapoznajÄ… si´ z mapÄ…. Wreszcie b´dzie to okazja
do fantazjowania w planowaniu swojej wielkiej podró- " planowanie w"asnej pracy i zaj´ç re- uczeÅ‚
: planuje swojÄ… dzia"alnoĘç zwiÄ…-
kreacyjnych w perspektywie dnia, ty- zaną z wykonaniem okreĘlonego zada-
Å»y, a zarazem do uczenia si´ podstawowych zagadnieÅ‚

godnia oraz miesiąca (1.5.e) nia, okreĘlając czynnoĘci przygotowaw-
z geografii Ęwiata.
cze oraz realizacyjne
" dobieranie Ęrodków i materia"ów po- uczeł
: dokonuje wyboru przyniesio-
trzebnych do realizacji zadania (3.2.d) nych materia"ów i przygotowuje prezen-
tacj´ tematu.
6
Modu" 2. BEZPIECZEÄ„STWO
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
W module tym b´dziemy przypominali zasady zacho- znajomoĘç tabliczki mnoÅ»enia i dzie- uczeÅ‚
: w róŻnych sytuacjach mnoŻy
"
wania si´ w róŻnych miejscach, aby uczniowie czuli si´ lenia do 100 (1.4.d) i dzieli w pami´ci
w nich pewnie i bezpiecznie. Zwrócimy uwag´ na znaj-
" opisywanie prostych relacji iloĘciowych uczeł
: rozwiÄ…zuje zadania dotyczÄ…ce
dujÄ…ce si´ w naszym najbliÅ»szym otoczeniu niezauwa-
mi´dzy danymi obiektami (tyle samo, porównywania róŻnicowego
Żalne niebezpieczeł
stwa: ha"as, promieniowanie s"o-
mniej, wi´cej, o ile mniej, o ile wi´cej, ile
neczne, bakterie. Nauczymy si´ ochraniaç cia"o, wzy-
razy mniej, ile razy wi´cej); (2.4.e)
waç pomocy oraz udzielaç pierwszej pomocy. Poznamy
" "ączenie informacji  faktów w związ- uczeł
: nazywa badane substancje,
równieŻ oznaczenie drogi ewakuacyjnej w naszej szko-
ki, nadawanie im wspólnej nazwy "Ä…czÄ…c w ca"oĘç informacje zdobyte pod-
le. Proponujemy przeprowadzenie kilku próbnych
(2.3.d) czas doĘwiadczeł
i w Życiu codziennym
alarmów, aby dzieci opanowa"y umiej´tnoĘç spokojne-
" rozwiązywanie zadał
konstrukcyjnych uczeł
: buduje model mostu wed"ug
go opuszczania klasy, a takÅ»e poruszanie si´ zgodnie
i technologicznych (projektowanie w"asnego pomys"u, wykorzystujÄ…c w"a-
z wyznaczonÄ… drogÄ… ewakuacyjnÄ…. W ostatnim dniu
i budowanie konstrukcji z gotowych ĘciwoĘci papieru
wykonamy plakat  Bezpieczna szko"a , którym podsu-
elementów  konstrukcje budowlane,
mujemy wiadomoĘci zdobyte podczas tego modu"u.
mechaniczne, elektryczne); (2.6.c)
SpoĘród proponowanych w module sytuacji matema-
tycznych sugerujemy, aby zwróciç szczególnÄ… uwag´ dzielenie si´ z innymi w"asnymi uczeÅ‚
: rozmawia z innymi uczniami
"
na gr´  Trzy w linii na tabliczce mnoÅ»enia doskonalÄ…- wiadomoĘciami i umiej´tnoĘciami o znanych mu zasadach zachowania
cÄ… rozumienie i pos"ugiwanie si´ tabliczkÄ… mnoÅ»enia. (3.1.b)
" udzia" w planowaniu oraz okreĘlaniu uczeł
: dzia"a zgodnie z przyj´tymi zasa-
zasad realizacji zadania (3.2.c) dami, prowadząc doĘwiadczenia z bia-
"ymi substancjami
" przekonanie o istotnym znaczeniu uczeł
: wyjaĘnia, jak przestrzeganie
wszelkich przepisów bhp dla osobi- przepisów bhp wp"ywa na jego bezpie-
stego bezpieczeł
stwa (7.4.e) czeł
stwo.
www.wsip.com.pl
7
Modu" 3. EUROPA
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
WczeĘniej dzieci poznawa"y pewne elementy, które pos"ugiwanie si´ w rozwiÄ…zywaniu uczeÅ‚
: dobiera ęród"a informacji, zbie-
"
wiąŻą si´ z historiÄ… Europy, jej osobistoĘciami, waÅ»ny- problemów poznawczych wybranymi rajÄ…c dane na temat paÅ‚
stw europej-
mi miejscami. PorzÄ…dkujemy t´ wiedz´ oraz potocznÄ… i dost´pnymi wspó"czesnymi techno- skich
wiedz´ dzieci na temat Europy, a przy okazji  na logiami informacyjnymi (1.6.d)
temat Unii Europejskiej.
" dokonywanie prostych obliczeł
doty- uczeł
: mierzy i porównuje odleg"oĘci
Celem modu"u jest okreĘlenie tego, co jest wspólne
czących d"ugoĘci, masy, czasu (2.4.d) na mapie oraz w rzeczywistoĘci w opar-
dla wszystkich Europejczyków oraz Europy i jak moŻ-
ciu o prostÄ… skal´ (1 cm to 100 m)
na ze sobÄ… wspó"pracowaç.
uczeł
: porównuje wielkoĘç paÅ‚
stw, licz-
" opisywanie prostych relacji iloĘciowych
Dzieci opracujÄ… i przygotujÄ… Atlas Europy oraz pre-
mi´dzy danymi obiektami (tyle samo, b´ mieszkaÅ‚
ców i na tej podstawie
zentacj´ róŻnych paÅ‚
stw europejskich. Modu" ten mo-
wskazuje relacje iloĘciowe
mniej, wi´cej, o ile mniej, o ile wi´cej,
Å»e byç równieÅ» przygotowaniem, wprowadzeniem
ile razy mniej, ile razy wi´cej); (2.4.e)
w problematyk´, która zostanie poszerzona wiosnÄ…,
" przekonanie, Że funkcjonowanie kaŻ- uczeł
: okreĘla podstawowy zakres
kiedy to w wi´kszoĘci szkó" organizowane sÄ… Dni Eu-
wspó"pracy pomi´dzy paÅ‚
stwami i ich
dej grupy spo"ecznej jest oparte na
ropy. Wspólne zaj´cia majÄ… zach´ciç dzieci do zwraca-
wspó"pracy (3.1.a) mieszkał
cami
nia uwagi na pojawiajÄ…ce si´ w mediach informacje
" przestrzeganie podstawowych zasad uczeł
: projektuje stron´ atlasu, "Ä…czÄ…c
związane z Europą, do poszerzania wiedzy o róŻnych
we wzbogacaniu tekstów ilustracjami informacje z odpowiednimi ilustracja-
krajach, miastach, wydarzeniach, osobach itp. Bardzo
(4.1.d) mi objaĘniającymi opis
waÅ»ne b´dzie przekazanie podstawowej wiedzy na te-
mat demokracji, praw dziecka, wychowanie w posza- " akceptowanie róŻnorodnoĘci wĘród uczeł
: rozróŻnia róŻne typy zachował

ludzi  koloru skóry, wyznania, zain- uwarunkowane kulturowo, religijnie,
nowaniu róŻnorodnoĘci, docenianiu odmiennoĘci.
teresował
(4.7.a) zwyczajowo
W tym tygodniu wprowadzimy umowy dotyczÄ…ce ko-
lejnoĘci wykonywania dzia"ał
.
" rozumienie kategorii dobro wspólne  uczeł
: wskazuje jako wspólne dla euro-
jako wszelkiego dobra powszechnego, pejskiego dziedzictwa wybrane dzie"a
sztuki, kultury, zachowania, zwyczaje
od dóbr materialnych po duchowe
(6.6.d) oraz uzasadnia swoje wybory.
8
Modu" 4. GRZYBY
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
uczeł
: odpowiada na pytania zwiÄ…zane
W klasie II (modu" 7) odbyliĘmy pierwszÄ… wypraw´ do ciche czytanie tekstów uÅ»ytkowych
"
z przeczytanym tekstem
lasu. Po roku jÄ… powtarzamy, systematyzujÄ…c wiedz´ i literackich (1.2.a)
dzieci o zwierz´tach i roĘlinach oraz zwracajÄ…c ich
uczeł
: zaznacza w tekĘcie potrzebne in-
" stosowanie zasad opracowywania
uwag´ na grzyby.
formacje
przeczytanego tekstu (1.2.c)
W module b´dziemy mówiç o w"aĘciwym, tzn. bez-
uczeł
: rozwiÄ…zuje zadania tekstowe
" rozwiązywanie róŻnymi sposobami
piecznym i zgodnym z prawem zachowaniu w lesie.
z wykorzystaniem dodawania i odejmo-
zadał
tekstowych (1.4.f)
Przygotujemy inscenizacj´ i wykonamy wiele róŻno-
wania
rodnych çwiczeÅ‚
rozwijajÄ…cych umiej´tnoĘç czytania
" planowanie i pisanie tekstu na zada- uczeł
: tworzy i zapisuje opis
ze zrozumieniem.
ny temat (4.2.a)
uczeł
: dzieli si´ swoimi spostrzeÅ»eniami
" dostrzeganie pi´kna w przyrodzie
zwiÄ…zanymi ze zjawiskami przyrodni-
(6.1.e)
czymi
uczeł
: uzasadnia sens zakazów doty-
" spostrzeganie niektórych dzia"ał

cz"owieka jako zak"ócajÄ…cych równo- czÄ…cych zachowania si´ w lesie.
wag´ w Ęrodowisku przyrodniczym
(7.2.f)
www.wsip.com.pl
9
Modu" 5. BUDUJEMY ZGODó
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Sprzeczki, bójki pomi´dzy dzieçmi, agresja  to nie- uk"adanie i pisanie tekstów o róŻnej uczeÅ‚
: pisze samodzielnie poczÄ…tek i za-
"
mal codziennoĘç szkolna. W tym module b´dziemy si´ treĘci i przeznaczeniu (1.3.e) koÅ‚
czenie opowiadania
starali dociec przyczyn, okreĘliç skutki oraz opraco- uczeÅ‚
: rozpoznaje trójcz"onową struktu-
waç sposoby zapobiegania i radzenia sobie w sytu- r´ opowiadania
acjach konfliktu. Spróbujemy rozwiÄ…zaç róŻne we-
" rozwiązywanie róŻnymi metodami uczeł
: przedstawia w jednym zapisie
wn´trzne rozterki i oceniç kontrowersyjne zachowa-
zadał
tekstowych (1.4.f) rozwiązanie zadania z"oŻonego
nia bohaterów opowiadał
. Porozmawiamy i o tym, jak
" wyraŻanie w"asnych opinii i emocji uczeł
: stosuje komunikaty typu  ja
wyraÅ»aç w sposób bezpieczny w"asne (takÅ»e negatyw-
bez ranienia innych (4.5.d)
ne) stany emocjonalne, jak uwaÅ»nie s"uchaç, jak roz-
" wyobraÅ»anie sobie uczuç innych osób uczeÅ‚
: nazywa uczucia innych osób
mawiaç, aby uniknÄ…ç nieporozumieÅ‚
, jak broniç si´
i opisywanie w"asnych jako reakcji na (takŻe bohaterów opowiadał
) w sytu-
przed przemocÄ….
nie (5.3.b) acjach róŻnego rodzaju konfliktów
uczeł
: opisuje prawdopodobne w"asne
uczucia w takich sytuacjach
" opisywanie i wyraŻanie w"asnych sta- uczeł
: opowiada o uczuciach bohatera
nów emocjonalnych poprzez formy opowiadania
ekspresji s"ownej (5.4.c) uczeł
: uk"ada zakoł
czenie opowiadania.
10
Modu" 6. SZKO¸A W ZIELENI
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Teren wokó" szko"y powinien byç miejscem, w którym uk"adanie i pisanie tekstów o róŻnej uczeÅ‚
: samodzielnie redaguje komu-
"
dziecko mog"oby çwiczyç, bawiç si´, odpoczywaç, treĘci i przeznaczeniu (1.3.e) nikat
a takÅ»e rozwijaç swoje zainteresowania. ChcielibyĘmy, uczeÅ‚
: sporzÄ…dza notatk´ ze spotkania
aby gospodarzami tego terenu byli uczniowie. To oni
" analizowanie sytuacji wyjĘciowej ze uczeł
: opisuje i ocenia zagospodaro-
powinni dbaç o wyglÄ…d otoczenia szko"y, to oni powin-
wzgl´du na to, co mamy i co chcemy wanie terenu wokó" szko"y
ni czuç si´ wspó"gospodarzami tego terenu.
osiÄ…gnÄ…ç (2.1.e) uczeÅ‚
: opracowuje makiet´ nowego za-
Proponowany modu" powinien byç praktycznym przy-
gospodarowania terenu
k"adem, Że dobrze zorganizowana wspó"praca prowa-
" dokonywanie pomiarów za pomocą uczeł
: rysuje teren wokó" szko"y zgod-
dzi do uzyskania wspania"ych wyników.
róŻnych przyrzÄ…dów i zapisywanie nie z przyj´tÄ… prostÄ… skalÄ…
wyników przeprowadzonych pomia-
rów (2.4.c)
" udzia" w planowaniu oraz okreĘlaniu uczeł
: analizuje pomys"y innych uczniów
zasad realizacji zadania (3.2.c) uczeł
: wykonuje makiet´ projektu
" planowanie i udzia" w realizacji pro- uczeł
: projektuje zagospodarowanie
jektów szkolnych i przydomowych terenu wokó" szko"y
dla tworzenia dobra wspólnego uczeł
: opracowuje harmonogram prac.
(6.6.f)
www.wsip.com.pl
11
Modu" 7. KULTURA
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
W tym module skupimy si´ na poj´ciu kultury  kultu- przekonanie o potrzebie czytania dla uczeÅ‚
: czyta i analizuje programy kin,
"
rze zachowania, wyglÄ…du (stroju), j´zyka. Zaznaczymy zdobywania informacji oraz dla kszta"to- teatrów, teksty dotyczÄ…ce wydarzeÅ‚
kul-
aspekt historyczny obyczajów. Zaprezentujemy go, wania osobistej wiedzy (1.2.e) turalnych oraz teksty o dawnych zwy-
aby porównaç ze wspó"czesnym, np. sposób nawiÄ…zy- czajach, zasadach zachowania w róŻ-
wania znajomoĘci, zachowanie przy stole itd. B´dzie- nych miejscach i sytuacjach
my korzystaç ze s"ownika wyrazów obcych, aby wyja-
" uk"adanie i pisanie tekstów o róŻnej uczeł
: uk"ada i pisze zgodnie z przyj´ty-
Ęniç znaczenie niektórych s"ów i poj´ç. Stworzymy
treĘci i przeznaczeniu (1.3.e) mi zasadami list do kolegi, koleŻanki
 Poradnik kulturalnego ucznia klasy 3. .
uczeł
: uk"ada i pisze treĘç zaproszenia
na  Uczt´ kulturalnÄ…
" rozwiązywanie róŻnymi sposobami uczeł
: zapisuje w wybrany sposób roz-
zadał
tekstowych (1.4.f) wiÄ…zanie zadania tekstowego
" przestrzeganie przyj´tych regu" w za- uczeÅ‚
: gra w gry zgodnie z przyj´tymi
bawie i pracy, bez wzgl´du na osobi- regu"ami
ste korzyĘci (3.5.e)
" wyobraÅ»anie sobie uczuç innych osób uczeÅ‚
: analizuje sposoby zachowania si´
i opisywanie w"asnych jako reakcji w róŻnych miejscach i sytuacjach i opisuje
na nie (5.3.b) swoje uczucia
uczeł
: przedstawia za pomocÄ… scenek
ogólnie przyj´te formy zachowaÅ‚

" tworzenie i Ępiewanie nieskomplikowa- uczeł
: gra na dzwonkach proste melo-
nych muzycznie utworów (5.5.e)
die, poznaje kroki walca angielskiego
" dostrzeganie pi´kna j´zyka mówio- uczeÅ‚
: stosuje w odpowiednich sytu-
nego i pisanego (6.1.a)
acjach poznane wyrazy i zwroty opisujÄ…-
ce osoby, rzeczy i wydarzenia.
12
Modu" 8. JAK DZIA¸A NASZE CIA¸O?
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Podstawowym przes"aniem modu"u jest ukazanie p"ynne czytanie wszelkich, odpowied- uczeł
: po lekturze wiersza o tematyce
"
dzieciom cia"a cz"owieka jako zintegrowanego pod- nich dla wieku, tekstów oraz ich inter- przyrodniczej przedstawia jego nauko-
miotu, mającego wiele róŻnych uk"adów, które pretacja w róŻnych formach (1.2.b) we znaczenie
wspó"dzia"ajÄ… ze sobÄ…. Dzieci b´dÄ… mog"y zapoznaç
" zdolnoĘç do skupiania uwagi na rze- uczeÅ‚
: dokonuje obserwacji w"asnego
si´ bliÅ»ej z poszczególnymi uk"adami, uczestniczÄ…c
czach i zjawiskach pozornie dobrze t´tna, wykonujÄ…c wymagane obliczenia
w opowieĘci oraz wspó"tworząc ją.
znanych (2.1.c)
Mają przy tym wiele sposobnoĘci do wykonywania do-
" dokonywanie pomiarów za pomocą uczeł
: pos"uguje si´ miarÄ… krawieckÄ…
Ęwiadczeł
i eksperymentów. Wprowadzimy tu takŻe
róŻnych przyrządów i zapisywanie do mierzenia d"ugoĘci koĘci  koł
czyn
fragmenty przyrodniczych tekstów naukowych do ana-
wyników przeprowadzonych pomia- uczeł
: dokonuje pomiarów i przeli-
lizy. WaŻnym zadaniem do realizacji w tym module
rów (2.4.c) czeł
, pos"ugujÄ…c si´ dawnymi okreĘle-
b´dzie wzmacnianie wspó"pracy grupowej w zespole
niami miar  pi´dÄ™, d"oÅ‚
, "okieç
klasowym.
" rozwiązywanie zadał
konstrukcyjnych uczeł
: wykonuje model dzia"ania p"uc
i technologicznych (projektowanie  korzystajÄ…c z instrukcji tekstowej i ob-
i budowanie konstrukcji z gotowych razkowej
elementów  konstrukcje budowlane,
mechaniczne, elektryczne); (2.6.c)
" wspieranie innych cz"onków grupy uczeł
: podczas pracy w grupie, w sytu-
w nabywaniu podobnych umiej´tno- acji, gdy zaobserwuje, Å»e inny cz"onek
Ęci i wiadomoĘci (3.1.c) grupy wyraęnie nie radzi sobie z zada-
niem, podejmuje próby podpowiedzi
dotyczÄ…cej sposobu wykonania zadania
" przekonanie o koniecznoĘci dbania uczeł
: podaje przyk"ady zachował

o w"asne cia"o i warunki jego funk- wynikajÄ…cych z troski o zdrowie.
cjonowania (7.5.a)
www.wsip.com.pl
13
Modu" 9. TECHNIKA DLA KAÚDEGO
Orientacyjny czas realizacji  6 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Tematyka modu"u koncentruje si´ na narz´dziach, przekonanie o potrzebie czytania dla uczeÅ‚
: znajduje w encyklopedii lub s"ow-
"
maszynach i urzÄ…dzeniach technicznych. Pewne za- zdobywania informacji oraz dla niku opis poszukiwanego urzÄ…dzenia
gadnienia z tego obszaru pojawi"y si´ juÅ» wczeĘniej. kszta"towania osobistej wiedzy (1.2.e)
Teraz b´dziemy mieli okazj´ do nich powróciç i upo-
" uk"adanie i pisanie tekstów o róŻnej uczeł
: pisze w grupie opowiadanie
rzÄ…dkowaç oraz poszerzyç wiedz´ na temat wybranych
treĘci i przeznaczeniu (1.3.e) science fiction
urządzeł
i maszyn, zainteresowaç dzieci poznawa-
" pos"ugiwanie si´ w obliczeniach róŻ- uczeÅ‚
: wykorzystuje liczmany przy mno-
niem niektórych ich tajemnic, a takŻe ich historii.
nymi narz´dziami (np. liczyd"o, licz- Å»eniu i dzieleniu w zakresie 100
W module wykorzystamy nieformalnÄ… wiedz´ dzieci
many i kalkulator); (1.4.g) uczeł
: dodaje i odejmuje na liczydle plan-
o prÄ…dzie elektrycznym. Zaproponujemy uczniom
szowym w zakresie 100 000
wzi´cie udzia"u w wykonaniu (kiedyĘ bardzo popular-
uczeł
: wykonuje proste obliczenia przy
nej) zabawki elektrycznej   mózgu elektronicznego
uŻyciu kalkulatora
(elektrycznego).
" rozróŻnianie faktów od opinii o fak- uczeł
: dyskutuje na temat sytuacji opi-
tach (1.6.f) sanej w micie o Dedalu i Ikarze
" spostrzeganie otoczenia spo"ecznego, uczeł
: bada zasad´ dzia"ania zabawki
przyrodniczego i technicznego jako ob- elektrycznej  mózg elektroniczny
szarów pe"nych zagadek poznawczych
i niewyjaĘnionych dotąd zdarzeł
(2.1.f)
" rozwiązywanie zadał
konstrukcyj- uczeł
: przygotowuje karty pytał
i odpo-
nych i technologicznych (projekto- wiedzi pasujące do konkretnego  mó-
wanie i budowanie konstrukcji z go- zgu elektronicznego
towych elementów  konstrukcje bu-
dowlane, mechaniczne, elektryczne);
(2.6.c)
14
" przestrzeganie przyj´tych zasad pra- uczeÅ‚
: wspó"uczestniczy w zbiorowym
cy grupowej (3.3.c) przygotowywaniu i uŻytkowaniu za-
bawki
" rozpoznawanie róŻnych dÄ™wi´ków uczeÅ‚
: z uwagą s"ucha utworów mu-
i ich Ä™róde" (5.5.a) zycznych, rozpoznaje i nazywa dÄ™wi´ki.
Modu" 10. POLSKA
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Przes"aniem tego modu"u jest ukazanie postaci tych Po- wykonywanie dzia"ał
dodawania uczeł
: wykonuje obliczenia pisemne
"
laków, którzy wnieĘli wielki wk"ad w rozwój cywilizacji i odejmowania pisemnego w zakresie z przekroczeniem progu dziesiątkowego
europejskiej i Ęwiatowej, a swoją pracą, dzia"alnoĘcią do 1000 (1.4.c)
lub twórczoĘciÄ… rozs"awiali i rozs"awiajÄ… Polsk´ na ca-
" korzystanie z biblioteki szkolnej oraz uczeł
: przygotowuje i przedstawia in-
"ym Ęwiecie, oraz tych, którzy przyczynili si´ do naszej
publicznej (np. osiedlowej, gminnej); formacje o historii Polski i o znanych
wolnoĘci i którym winniĘmy wdzi´cznÄ… pami´ç. Warto
(1.6.c) Polakach na podstawie ęróde" uzyska-
teÅ» zainteresowaç najm"odszych historiÄ… Polski. Za-
nych w bibliotece publicznej
stanowimy si´ wspólnie nad naszym rozumieniem s"o-
" spostrzeganie otoczenia jako poten- uczeł
: prezentuje informacje na okreĘlony
wa  patriotyzm , odpowiemy na pytanie, kogo moŻe-
cjalnego ęród"a informacji (2.3.a) temat uzyskane od doros"ych (np. wywiad
my dziĘ nazwaç patriotÄ…. ZaleÅ»y nam, aby dzieci do-
z najstarszymi mieszkał
cami miejscowoĘci
sz"y do wniosku, Że takŻe dbanie o wspólne dobro (np.
o wydarzeniach historycznych w regionie)
szko"´), systematycznoĘç i sumiennoĘç w zdobywaniu
wiedzy i umiej´tnoĘci, codzienna dba"oĘç o prawid"o- " opisywanie prostych relacji iloĘciowych uczeÅ‚
: rozwiÄ…zuje zadania dotyczÄ…ce
mi´dzy danymi obiektami (tyle samo, porównywania róŻnicowego
we uÅ»ywanie j´zyka polskiego, wysoka kultura osobi-
mniej, wi´cej, o ile mniej, o ile wi´cej,
sta itp. sÄ… przejawami patriotyzmu.
ile razy mniej, ile razy wi´cej); (2.4.e)
" pos"ugiwanie si´ kalendarzem i zega- uczeÅ‚
: oblicza, ile lat temu mia"y miej-
rem (2.4.b) sce okreĘlone wydarzenia historyczne
" dostrzeganie pi´kna j´zyka mówio- uczeÅ‚
: interpretuje zgodnie z w"asnymi
nego i pisanego (6.1.a) odczuciami s"owa wiersza W. Szymbor-
skiej o mi"oĘci do ojczyzny
16
" odnajdywanie w kulturze rodzinnej uczeł
: okazuje szacunek ludziom star-
oraz regionalnej ęróde" wartoĘci dla szym, przodkom
osobistego Życia (6.1.i) uczeł
: czci miejsca pami´ci narodo-
wej przez odpowiednie zachowanie si´
" znajomoĘç nazw najwaÅ»niejszych pol- uczeÅ‚
: nazywa postacie historyczne
skich miast, regionów, rzek, gór, oraz znaczące osoby w Życiu publicz-
wód, pamiątek narodowych oraz na- nym
zwisk twórców, postaci historycznych uczeł
: wymienia nazw´ swojego woje-
i najwaŻniejszych w kraju osób pu- wództwa i miasta wojewódzkiego oraz
blicznych (6.4.a) nazwy kilku sąsiednich województw
uczeł
: trafnie formu"uje odpowiedÄ™
na pytanie  Dlaczego obchodzimy
Âwi´to Niepodleg"oĘci?
" okazywanie szacunku symbolom uczeł
: zachowuje zasadniczÄ… postaw´
pał
stwowym (6.4.f) cia"a podczas s"uchania hymnu pał
-
stwowego i innych hymnów (np. przyj´-
tego przez szko"´)
" w"aĘciwe zachowanie si´ w róŻnych uczeÅ‚
: podaje przyk"ady zachował

miejscach publicznych i sytuacjach Ęwiadczących o patriotyzmie i o braku
spo"ecznych (6.4.g) patriotyzmu.
www.wsip.com.pl
17
Modu" 11. PRZYGODY DOKTORA DOLITTLE
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
W module tym proponujemy wspólne czytanie powie- p"ynne czytanie wszelkich, odpowied- uczeł
: samodzielnie czyta wskazane
"
Ęci przygodowej H. Loftinga Doktor Dolittle i jego nich do wieku tekstów oraz ich inter- rozdzia"y lektury
zwierz´ta. Poznamy prac´ doktora i jego codzienne pretacja w róŻnych formach (1.2.b) uczeÅ‚
: zaznacza w sposób graficzny ko-
problemy. Wybierzemy si´ w podróŻ z doktorem i je- lejne przygody na mapie przygód
go za"ogÄ…, a na specjalnej mapie b´dziemy wspólnie uczeÅ‚
: naĘladuje mow´ zwierzÄ…t
rejestrowaç przebieg podróŻy oraz przygody. Pozna- uczeÅ‚
: ocenia post´powanie doktora
my map´ Afryki. Spotkamy zwierz´ta Å»yjÄ…ce na tym i innych bohaterów
kontynencie. Nauczymy si´ pisaç opowiadanie. Prze-
" wyraęne i staranne pisanie wielozada- uczeł
: indywidualnie redaguje opowia-
prowadzimy wywiad z podopiecznymi doktora.
niowych wypowiedzi (1.3.c) danie o wybranej przygodzie
Utrwalimy tabliczk´ mnoÅ»enia oraz poznamy sposo-
" znajomoĘç tabliczki mnoÅ»enia i dziele- uczeÅ‚
: prezentuje sposoby szybkiego
by sprytnego rachowania.
nia do 100 (1.4.d) mnoŻenia
" stawianie pytał
i trafne odpowiadanie uczeł
: formu"uje pytania, które chce
na nie (takÅ»e formalnie); (2.2.a) zadaç wybranemu zwierz´ciu
" rozwiązywanie zadał
konstrukcyjnych uczeł
: buduje "óŻko z patyczków
i technologicznych (projektowanie
i budowanie konstrukcji z gotowych
elementów  konstrukcje budowlane,
mechaniczne, elektryczne); (2.6.c)
" Ępiewanie nieskomplikowanych mu- uczeł
: Ępiewa i improwizuje pląs
zycznie utworów (5.5.e)  DŻungla .
18
Modu" 12. PORA NA TEATR
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Modu" ten proponujemy przeprowadziç jako projekt. p"ynne czytanie wszelkich, odpowied- uczeÅ‚
: interpretuje g"osem, ruchem
"
Przedstawiamy jedną z moŻliwych wersji dzia"ał
, nich dla wieku tekstów oraz ich inter- lub gestem fragment tekstu
zabaw i çwiczeÅ‚
(takÅ»e prac´ z Podr´cznikiem i Zeszy- pretacja w róŻnych formach (1.2.b)
tem çwiczeÅ‚
). W zaleÅ»noĘci od wybranej przez klas´
" rozwiązywanie róŻnymi sposobami uczeł
: rozwiÄ…zuje zadania tekstowe
koncepcji realizacji projektu moÅ»e ona przebiegaç
zadał
tekstowych (1.4.f) z wyraŻeniami dwumianowanymi
w inny sposób. W czasie pracy nad spektaklem dąŻymy
" dostrzeganie problemów w Życiu bo- uczeł
: dokonuje analizy i oceny posta-
do aktywnego zaangaŻowania wszystkich dzieci, aby
haterów dzie" literackich i dzie" in- ci wyst´pujÄ…cej w przedstawieniu
sta"y si´ jego wspó"twórcami i dozna"y emocjonalnych
nych sztuk (2.1.d)
przeÅ»yç. Tego rodzaju zaj´cia to takÅ»e okazja do çwi-
czeł
artykulacyjnych, dykcyjnych, oddechowych i eks- " udzia" w planowaniu oraz okreĘlaniu uczeł
: wybiera postaç, którÄ… chcia"by
zasad realizacji zadania (3.2.c) zagraç i uzasadnia swój wybór
presyjnych. Dzieci zapoznajÄ… si´ z istotÄ… i strukturÄ…
scenariusza teatralnego oraz procesem powstawania operowanie g"osem adekwatnie uczeł
: interpretuje ( gra ) swojÄ… rol´
"
spektaklu w prawdziwym teatrze. Do pomocy w przy- do wymagał
zadania i sytuacji prze-
gotowaniu scenografii, rekwizytów i kostiumów moŻe- kazu (4.3.d)
my zaprosiç rodziców. B´dziemy mieç takÅ»e okazj´
" w"aĘciwy dobór Ęrodków i form uczeł
: uczestniczy w dobieraniu mu-
doskonaliç rozpoznawanie rodzajów zdaÅ‚
, zapisywanie
do wyraŻanych treĘci (5.5.f) zyki i wykonywaniu scenografii do spek-
dialogów i umiej´tnoĘç rozwiÄ…zywania z"oÅ»onych zadaÅ‚
.
taklu.
www.wsip.com.pl
19
Modu" 13. B¸Ã³KITNA PLANETA
Orientacyjny czas realizacji  6 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Modu" ten jest pierwszym etapem projektu dotyczące- stosowanie zasad opracowywania uczeł
: po przeczytaniu danego tekstu
"
go Ziemi, obejmującego trzy kolejne tygodnie. Pod- przeczytanego tekstu (1.2.c) podkreĘla wyrazy dla niego waŻne
stawowym za"oŻeniem modu"u jest zebranie oraz
" okreĘlanie ęróde", w których moŻna uczeł
: samodzielnie pos"uguje si´ ency-
usystematyzowanie wiadomoĘci dotyczących miejsca
znaleÄ™ç potrzebne informacje (1.6.a) klopediÄ… oraz s"ownikiem w poszukiwa-
Ziemi w Kosmosie, jej powierzchni, wód, fauny i flo-
niu informacji
ry. Pierwszego dnia b´dziemy zajmowali si´ wyglÄ…dem
" rozróŻnianie dwóch podstawowych uczeł
: trafnie stawia pytania do prze-
Ziemi widzianej z kosmosu, globusem i umiejscowie-
kategorii pytał
: otwartych i zam- czytanego tekstu  otwarte o charakte-
niem wszystkich kontynentów i oceanów. Kolejne dni
kni´tych (2.2.b) rze problemowym oraz zamkni´te, wy-
w ca"oĘci poĘwi´cone b´dÄ… wybranym kontynentom
magajÄ…ce pos"uÅ»enia si´ informacjÄ… juÅ»
(pomijamy Antarktyd´  by"a o niej mowa w I i II
w tekĘcie podaną
klasie, "ączymy takŻe omawianie obu Ameryk). KaŻ-
dego dnia dzieci b´dÄ… mia"y okazj´ do  bycia specjali- " klasyfikowanie obiektów  informacji uczeÅ‚
: grupuje dany zestaw zwierzÄ…t wed"ug
wed"ug kryteriów zadanych (2.3.c) zamieszkiwanego przez nie kontynentu
stami w róŻnych dziedzinach oraz prowadzenia frag-
mentów zaj´ç. Zdobyte wiadomoĘci wykorzystajÄ… opisywanie prostych relacji iloĘcio- uczeÅ‚
: rysuje pary odcinków, których
"
przy tworzeniu globusów. PoznajÄ… takÅ»e fragment wych mi´dzy danymi obiektami (tyle d"ugoĘci spe"niajÄ… podane warunki
ksiÄ…Å»ki A. Szklarskiego Tomek u Ä™róde" Amazonki. samo, mniej, wi´cej, o ile mniej, o ile uczeÅ‚
: rozwiÄ…zuje proste zadania teksto-
OmawiajÄ…c poszczególne kontynenty moÅ»emy si´gaç wi´cej, ile razy mniej, ile razy wi´cej); we dotyczÄ…ce porównywania ilorazowego
do fragmentów ksiąŻek A. Szklarskiego o Tomku (2.4.e)
Wilmowskim.
" w"aĘciwy dobór materia"ów do posta- uczeł
: dobiera odpowiedni materia" do
wionego zadania i racjonalne ich wy- wykonania globusa
korzystanie (2.6.d)
20
" udzia" w przydziale zadania dla grupy uczeł
: proponuje rodzaje zadał
oraz
(3.2.b) próbuje negocjowaç, kto dane zadania
chcia"by wykonaç
" dostrzeganie pi´kna w wytworach uczeÅ‚
: wybiera polski obiekt jako waÅ»-
kultury (6.1.f) ny dla kultury Europy i warty obejrze-
nia ze wzgl´du na swoje pi´kno.
Modu" 14. ZIEMIA  NASZ SKARBIEC
Orientacyjny czas realizacji  4 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Celem modu"u jest zapoznanie uczniów z bogactwami p"ynne czytanie wszelkich, odpowied- uczeł
: czyta legendy  Skarbnik  duch
"
Ziemi, zarówno znajdujÄ…cymi si´ pod jej powierzchniÄ… nich dla wieku, tekstów oraz ich inter- ĘlÄ…skich kopalÅ‚
 ,  Wiano Âwi´tej Kin-
i wydobywanymi w kopalniach, jak i tymi ukrytymi pretacja w róŻnych formach (1.2.b) gi i inscenizuje ich fragmenty
pod wodÄ…. Uczniowie poznajÄ… histori´ powstania z"óŻ
uczeł
: czyta inne teksty, które są dla niego
w´gla i soli. Postaramy si´ zwróciç ich uwag´ na skut-
ęród"em wiadomoĘci o bogactwach Ziemi
ki nadmiernej eksploatacji z"óŻ. Aby u"atwiç uczniom
oraz inspiracjÄ… do prac plastycznych
przyswojenie pewnych poj´ç, wprowadzimy ich
uczeł
: zapisuje wnioski z dyskusji o ko-
" uk"adanie i pisanie tekstów o róŻnej
w Ęwiat legend, poznajÄ… legendy Wiano Âwi´tej Kingi
rzystaniu z zasobów Ziemi
treĘci i przeznaczeniu (1.3.e)
i Skarbnik  duch Ęląskich kopalł
oraz zorganizujemy
uczeł
: redaguje zdania z"oŻone doskona-
zaj´cia plastyczne nawiÄ…zujÄ…ce do tematyki dnia. Pod-
lÄ…c umiej´tnoĘç trafnego doboru spójników
czas ca"ego modu"u proponujemy, aby dzieciom pod-
uczeł
: redaguje tekst w formie listu  Zie-
czas pracy towarzyszy"a melodia piosenki Ko"ysz nas
mia prosi o...
Ziemio. W ostatnim dniu b´dziemy rozmawiali o jej
uczeł
: uk"ada opowieĘç o bry"ce w´gla
s"owach i zaĘpiewamy ją.
uczeł
: rozwiÄ…zuje zadania tekstowe np.
" rozwiązywanie róŻnymi sposobami
korzystajÄ…c z pomocy rysunku
zadał
tekstowych (1.4.f)
uczeł
: przedstawia w pracy plastycznej
" obserwowanie zjawisk, procesów
i obiektów przyrodniczych, spo"ecz- ekosystem mórz i oceanów
nych i kulturowych dost´pnych po- uczeÅ‚
: obserwuje przebieg krystalizacji soli
znaniu dziecka w tym wieku (1.6.b)
uczeł
: odczytuje i wykorzystuje infor-
" opisywanie prostych relacji iloĘciowych
macje podane z wykorzystaniem zwro-
mi´dzy danymi obiektami (& ile razy
tów:  & razy mniej ,  & razy wi´cej
mniej, ile razy wi´cej); (2.4.e)
" Ępiewanie nieskomplikowanych mu- uczeł
: w grupie Ępiewa piosenk´  Ko-
(
zycznie utworów (5.5.e) "ysz nas Ziemio .
22
Modu" 15. TO SAMO, A INACZEJ
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Celem tego modu"u jest ukazanie dzieciom innych, dostrzeganie okazji do uczenia si´ uczeÅ‚
: podczas rozmów wyraŻa opinie
"
dalekich narodów i ich kultur. W specyficzny klimat z osobistego i cudzego doĘwiadczenia o zachowaniach bohaterów baĘni z róŻ-
poznawanej kultury wprowadzamy dziecko poprzez (1.1.d) nych kultur
stworzenie odpowiedniego nastroju, tzn. odtwarzanie
" wykonywanie dzia"ał
dodawania uczeł
: uzupe"nia piramidki, wachla-
muzyki, opis stroju, dostarczenie lub wyszukanie infor-
i odejmowania w pami´ci z przekra- rze, wykonujÄ…c w pami´ci dodawanie
macji o wybranych zwyczajach, Ęwi´tach i Ęwi´towaniu,
czaniem dziesiÄ…tek w zakresie do 100 i odejmowanie z przekraczaniem dzie-
o piĘmie. Pragniemy zainteresowaç dzieci kulturÄ…
(1.4.b) siÄ…tek
innych krajów, uczyç akceptacji, tolerancji dla róŻno-
" okreĘlanie ęróde", w których moŻna uczeł
: nazywa ęród"a najtrafniejszych
rodnoĘci wĘród ludzi. Chcemy, aby dzieci zda"y sobie
znaleÄ™ç potrzebne informacje (1.6.a) informacji o kulturze innego narodu
spraw´, Å»e wszystkie kultury sÄ… jednakowo cenne i fa-
" wskazywanie na istotne cechy obiek- uczeł
: rozpoznaje i nazywa okreĘlone
scynujÄ…ce, a poznawanie ich moÅ»e byç ciekawÄ…,
tu naleŻącego do okreĘlonej klasy kultury po piĘmie, motywach muzycz-
wzbogacajÄ…cÄ… przygodÄ….
(2.5.c) nych i zdobniczych, stroju
" dzielenie si´ z innymi w"asnymi wia- uczeÅ‚
: prezentuje przygotowane wia-
domoĘciami i umiej´tnoĘciami domoĘci poprzez wypowiadanie si´,
(3.1.b) odpowiednie przebranie si´, makijaÅ»,
rekwizyty itp.
" dostrzeganie trudnoĘci w porówny- uczeł
: wykorzystuje nowo zdobyte in-
waniu róŻnych wytworów cz"owieka formacje do porównywania wytworów
(6.5.a) cz"owieka w róŻnych kulturach
uczeł
: opisuje, podaje, wskazuje zaleÅ»-
noĘci pomi´dzy naturalnymi warunka-
mi Życia ludzi a ich wytworami.
www.wsip.com.pl
23
Modu" 16. OSZCZóDZANIE
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Modu" poĘwi´cony jest oszcz´dzaniu, w sensie dos"ow- ciche czytanie tekstów uÅ»ytkowych uczeÅ‚
: samodzielnie czyta pami´tnik
"
nym i w przenoĘni  od pieni´dzy i funkcjonowania i literackich (1.2.a) Eli
banku, przez poszanowanie zdrowia, po  oszcz´dzanie uczeÅ‚
: dokonuje analizy fraszki  Na
Ziemi , rozumiane jako odpowiedzialne gospodarowa- zdrowie
nie jej bogactwami, jak teÅ» dba"oĘç o Ęrodowisko. OsiÄ…
" uk"adanie i pisanie tekstów o róŻnej uczeł
: zapisuje wnioski z dyskusji
narracyjnÄ… modu"u sÄ… kartki z pami´tnika Eli, w któ-
treĘci i przeznaczeniu (1.3.e)
rych opisuje ona wydarzenia (momentami doĘç drama-
" pos"ugiwanie si´ zdobytÄ… wiedzÄ… uczeÅ‚
: proponuje sposoby oszcz´dnego
tyczne) z Życia swojej rodziny. W kaŻdym dniu dzieci
i umiej´tnoĘciami w Å»yciu codzien- korzystania z wody, energii elektrycznej,
b´dÄ… czytaç jednÄ… lub wi´cej kartek. Sytuacje z pami´t-
nym (1.7.h) materia"ów szkolnych
nika b´dÄ… punktem wyjĘcia do dyskusji i prac dzieci.
uczeł
: dyskutuje o sposobach dbania
o zdrowie
" zdolnoĘç do skupiania uwagi na rze- uczeÅ‚
: analizuje koszty uŻywania róŻ-
czach pozornie dobrze znanych nych urządzeł
elektrycznych
(2.1.c)
" dokonywanie prostych obliczeł
doty- uczeł
: wykonuje obliczenia z wykorzy-
czących d"ugoĘci, masy, czasu (2.4.d) staniem jednostek czasu
uczeł
: dokonuje zamiany jednostek
czasu.
24
Modu" 17. W ÂWIECIE MEDIÓW
Orientacyjny czas realizacji  5 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
W tym module w dalszym ciągu pokazujemy i przybliŻa- przejawianie krytycznego stosunku uczeł
: ocenia programy, reklamy, wy-
"
my wspó"czesne Ä™ród"a i technologie informacyjne. do informacji z róŻnych Ä™róde"  róŻnia prawd´ oraz to, co niemoÅ»liwe
Naszym celem jest, aby dzieci poznawa"y systematycznie w tym reklamy (1.6.e) i elementy manipulacji
wieloĘç Ęrodków komunikacji mi´dzy ludÄ™mi, ich specyfi-
" rozróŻnianie faktów od opinii o fak- uczeł
: wyróŻnia w reklamie fakty oraz
k´ i zasady, oraz aby umia"y z nich korzystaç w sposób
tach (1.6.f) opinie
twórczy i krytyczny. JuÅ» pozna"y organizacj´ i zasady dzia-
" rozpoznawanie produkcji medialnej uczeł
: odszukuje w przekazie walory
"ania biblioteki, stworzy"y w"asnÄ… biblioteczk´ klasowÄ…,
jako artystycznej, ale i komercyjnej artystyczne oraz o charakterze han-
którą przez ca"y czas wzbogacają. Wiedzą, jak komuniku-
dzia"alnoĘci cz"owieka (1.6.g) dlowym
jÄ… si´ ludzie, jakiego uÅ»ywajÄ… j´zyka (np. mimika, gesty,
" zdolnoĘç do d"uÅ»szego koncentrowa- uczeÅ‚
: potrafi zachowaç si´ zgodnie
kolory, kody j´zykowe itd.), jak równieÅ» zwierz´ta. ZnajÄ…
nia uwagi (2.1.b) z przyj´tymi zasadami w czasie nagry-
zasady  reportaÅ»u , stworzy"y w"asnÄ… gazet´. W tym mo-
wania audycji radiowej
dule w dalszym ciÄ…gu rozwijamy te umiej´tnoĘci oraz
zwracamy uwag´ na inne Ęrodki przekazu: fotografi´, TV, dokonywanie prostych obliczeÅ‚
doty- uczeł
: przelicza i planuje czas poszcze-
"
radio. Zagadnieniem, którym szczególnie si´ zajmiemy, czÄ…cych d"ugoĘci, masy, czasu (2.4.d) gólnych nagraÅ‚
w ograniczonym czasie
jest reklama. Zbadamy, jakÄ… rol´ odgrywa ona w kreowa- trwania audycji
niu Ęwiata. OkreĘlimy wspólnie z dzieçmi, jak sobie radziç
" planowanie doĘwiadczeł
weryfikują- uczeł
: przeprowadza proste eksperymen-
z jej wp"ywem na nasze wybory. Przygotujemy s"uchowi-
cych hipotezy (2.7.b) ty zwiÄ…zane z rozchodzeniem si´ Ęwiat"a,
sko radiowe. Dzieci wejdą równieŻ w role zbieraczy infor-
uzyskiwaniem róŻnych dÄ™wi´ków
macji. Ich zadanie b´dzie polega"o na zebraniu informa-
" odczytywanie ze zrozumieniem ko- uczeł
: czyta, wydobywajÄ…c potrzebne
cji od rodziny, sąsiadów, znajomych o tym, jakie oglądają
munikatów medialnych (4.6.e) informacje programy RTV, komunikaty
programy telewizyjne, jakich audycji radiowych s"uchajÄ…
radiowe.
i ile poĘwi´cajÄ… na to czasu, co najbardziej lubiÄ… robiç
teraz, a co lubili w dziecił
stwie. Zrobimy teÅ» dokumenta-
cj´ fotograficznÄ… naszych zaj´ç.
www.wsip.com.pl
25
Modu" 18. TURNIEJ DLA RODZICÓW
Orientacyjny czas realizacji  4 dni
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
W module tym podsumujemy dotychczas zdobytą wie- rozwiązywanie róŻnymi sposobami uczeł
: rozwiÄ…zuje zadania tekstowe po-
"
dz´. Zapoznamy uczniów z turniejami rycerskimi oraz zadaÅ‚
tekstowych (1.4.f) magajÄ…c sobie rysunkiem
róŻnymi rodzajami teleturniejów. Zorganizujemy tur-
" stawianie pytał
i trafne odpowiada- uczeł
: samodzielnie uk"ada pytania dla
niej dla rodziców. Pytania uk"adaç b´dÄ… dzieci. Zapro-
nie na nie (takŻe formalnie); (2.2.a) rodziców
simy do zabawy takŻe nauczycieli klas 4-6, którzy wy-
uczeł
: przygotowuje katalog odpowiedzi
stÄ…piÄ… w roli ekspertów, a jednoczeĘnie b´dÄ… mieli
" udzia" w planowaniu oraz okreĘlaniu uczeł
: okreĘla zadania potrzebne do
okazj´ poznaç swoich przysz"ych podopiecznych.
zasad realizacji zadania (3.2.c) przygotowania turnieju
MoÅ»emy równieÅ» zaprosiç uczniów klas starszych lub
uczeł
: wykonuje okreĘlonÄ… prac´.
naszych dawnych wychowanków.
26
SEMESTR II
Blok I. MATERIA I MATERIA¸Y
Blok II. PRZEKSZTA¸CENIE, PRZETWARZANIE I PROCESY
Blok III. ORGANIZMY ÚYWE I PROCESY ÚYCIOWE
Blok IV. SYSTEMY, RELACJE I ZALEÚNOÂCI
Blok V. REKONSTRUKCJE I PROJEKCJE
www.wsip.com.pl 27
Blok I. MATERIA I MATERIA¸Y
Orientacyjny czas realizacji  2 tygodnie
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
AktywnoĘç uczniów w trzech podstawowych obsza- stosowanie zasad opracowywania uczeÅ‚
: tam, gdzie to dozwolone, pod-
"
rach  j´zyk, matematyka i Ęrodowisko  b´dzie przeczytanego tekstu (1.2.c) kreĘla znaczÄ…ce dla tekstu wyrazy i wy-
wyznaczana przez takie czynnoĘci poznawcze, jak raŻenia i/lub sporządza plan  zarys
klasyfikacja oraz porządkowanie obiektów i zdarzeł
zagadnieł
do przeczytanego tekstu
dost´pnych doĘwiadczeniu dziecka. We wszystkich uczeÅ‚
: wskazuje odpowiednie frag-
dziedzinach edukacyjnych zajmiemy si´  materiÄ… , menty tekstu potwierdzajÄ…ce popraw-
czyli kategoriami, leŻącymi u podstaw poszczegól- noĘç odpowiedzi na pytanie
nych dziedzin.
" znajomoĘç alfabetu i jego przezna- uczeÅ‚
: porządkuje wyrazy w kolejnoĘci
Zasadniczym przes"aniem bloku I w dziedzinie
czenia (1.3.a) alfabetycznej
Ęrodowiska b´dzie wdraÅ»anie uczniów do takich
" wykonywanie dzia"ał
dodawania uczeł
: pisemnie dodaje liczby naturalne
czynnoĘci jak porównywanie, klasyfikacja oraz po-
i odejmowania pisemnego w zakresie
rzÄ…dkowanie obiektów ze wzgl´du na relacje wielko-
do 1000 (1.4.c)
Ęci, liczebnoĘci, relacje przestrzenne mi´dzy nimi
" spostrzeganie otoczenia jako poten- uczeł
: na podstawie analizy cech ze-
oraz ich cechy zewn´trzne. Zwrócimy uwag´ na
cjalnego Ä™ród"a informacji (2.3.a) wn´trznych obiektu podejmuje próby
okreĘlenia cech fizycznych badanych obiektów, jak
okreĘlenia jego pochodzenia  natu-
np. kolor, faktura, twardoĘç, ci´Å»ar oraz okreĘlanie
ralnego lub sztucznego
nat´Å»enia cechy jednego obiektu w stosunku do dru-
giego. W obszarze naszych zainteresował
znajdÄ… si´ klasyfikowanie obiektów  informacji uczeÅ‚
: buduje z cyfr liczby o podanych
"
takÅ»e umiej´tnoĘci komunikacyjne, a w szczególnoĘci wed"ug kryteriów zadanych (2.3.c) w"asnoĘciach
pos"ugiwanie si´ pytaniami. uczeÅ‚
: rozpoznaje i nazywa wielokÄ…ty
Usystematyzujemy wiedz´ i umiej´tnoĘci zwiÄ…zane
z materiÄ… j´zyka  g"oskami i literami, budowaniem
z nich wyrazów i zdał
. B´dziemy skracaç i rozwijaç
zdania. W tej cz´Ä˜ci poznamy takÅ»e historyczne
28
początki przekazu informacji  malowid"a naskalne. "ączenie informacji  faktów w związ- uczeł
: podejmuje próby nazwania po-
"
Przypomnimy wiadomoĘci z zakresu muzyki. W anali- ki, nadawanie im wspólnej nazwy szczególnych klas obiektów, sporządzo-
zie tekstu zwrócimy uwag´ na umiej´tnoĘç uk"adania (2.3.d) nych wed"ug okreĘlonego kryterium
pytał
do tekstu.
" wskazywanie na istotne cechy obiek- uczeł
: rozróŻnia poj´cia cyfry i liczby
Zagadnienia poruszane w tym bloku b´dÄ… si´ koncen-
tu naleŻącego do okreĘlonej klasy uczeł
: wskazuje boki i wierzcho"ki w fi-
trowa"y takŻe wokó" podstawowych elementów  ma-
(2.5.c) gurach geometrycznych
terii matematycznej , jakÄ… sÄ… liczby dla arytmetyki
" podejmowanie prób wnioskowania, uczeł
: dostrzega związki i zaleŻnoĘci
i figury geometryczne dla geometrii. Dzi´ki dzia"a-
sprawdzania, przekonywania oraz pomi´dzy cyframi w liczbach dwu-, trzy-
niom podejmowanym w tym bloku uczniowie b´dÄ…
wyjaĘniania (2.7.f) i czterocyfrowych
rozwijali nast´pujÄ…ce metaumiej´tnoĘci: klasyfiko-
" formu"owanie zdał
o prostej i po- uczeł
: rozpoznaje rzeczowniki, okreĘla
wanie, porządkowanie, wspó"praca w grupie i czyta-
prawnej strukturze (4.1.a) ich rodzaj i liczb´
nie ze zrozumieniem. Zwrócimy równieÅ» uwag´ na
precyzyjne uÅ»ywanie s"ów i poprawnoĘç zapisu.
" pos"ugiwanie si´ planem wypowiedzi uczeÅ‚
: uk"ada opowiadanie na podsta-
(4.1.c) wie planu lub historyjki obrazkowej
" znajomoĘç i pos"ugiwanie si´ narz´- uczeÅ‚
: wykonuje prace plastyczne nie
dziami ekspresji plastycznej (5.5.b) korzystając z tradycyjnych materia"ów
i narz´dzi plastycznych.
www.wsip.com.pl
29
Blok II. PRZEKSZTA¸CANIE, PRZETWARZANIE I PROCESY
Orientacyjny czas realizacji  3 tygodnie
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Ogólnym tematem tego bloku jest zmiana, jej Ä™ród"a, znajomoĘç wybranych, odpowiednich uczeÅ‚
: zaznacza trudne dla niego wyrazy
"
przebieg i skutki. Zajmiemy si´ generalnie przekszta"- dla wieku technik uczenia si´ (np. uczeÅ‚
: stosuje wybrane elementy mne-
ceniami  zarówno w sensie przyrodniczym, jak i ma- podkreĘlanie, powtarzanie o okreĘlo- motechniki do nauki ortografii
tematycznym, humanistycznym i spo"ecznym. Znaczy nych porach dnia, sporządzanie pla- uczeł
: sam ocenia post´py w umiej´tno-
to, Å»e we wszystkich dziedzinach edukacyjnych b´dzie- nu, itp.), s"uchanie tekstu czytanego Ęci ortograficznego pisania
my si´ interesowaç zmienianiem  materii omawianej przez osob´ doros"Ä… (1.1.b)
w bloku I. CzynnoĘci poznawcze uczniów, podejmo-
" ciche czytanie tekstów uŻytkowych uczeł
: samodzielnie czyta tekst i udzie-
wane w kaŻdej z trzech dziedzin, to przede wszystkim:
i literackich (1.2.a) la odpowiedzi na pytania dotyczÄ…ce je-
obserwacja, wyjaĘnianie, sprawdzanie, wnioskowanie,
go treĘci
porównywanie, myĘlenie przez analogi´, tworzenie.
uczeł
: wybiera najwaŻniejsze informa-
W obszarze Ęrodowiska przyrodniczego i spo"ecznego
cje i formu"uje notatk´
zajmiemy si´ procesami zachodzÄ…cymi w kuchni,
" wykonywanie dzia"ał
dodawania uczeł
: podaje sum´ lub róŻnic´, wykonu-
energiÄ… i jej zmianami oraz procesami tworzenia. B´-
i odejmowania w pami´ci z przekra- jÄ…c obliczenia w pami´ci
dziemy si´ interesowaç procesem poznawania i pracÄ…
czaniem dziesiątek w zakresie do 100 uczeł
: wykonuje obliczenia w pami´ci,
uczonych.
(1.4.b) uwzgl´dniajÄ…c kolejnoĘç dzia"aÅ‚

W zakresie zmiany w materii j´zykowej uczniowie
uczeł
: wykorzystuje znajomoĘç dodawa-
zbadajÄ… zaleÅ»noĘci formy jednej cz´Ä˜ci mowy od dru-
nia i odejmowania, rozgrywajÄ…c kolejne
giej, poznają proces powstawania nowych s"ów czy ro-
partie gry  Trzy w linii z kalkulatorem
dzin wyrazów.
Podczas eksperymentowania, projektowania, obser- " wykonywanie dzia"ał
dodawania uczeł
: oblicza wartoĘç wyraÅ»eÅ‚
aryt-
i odejmowania pisemnego w zakresie metycznych zawierajÄ…cych wi´cej niÅ»
wowania zdob´dÄ… nowÄ… wiedz´ z zakresu arytmetyki
do 1000 (1.4.c) jedno dzia"anie
i geometrii. Przedmiotem naszej troski b´dzie takÅ»e
rozwijanie czynnego s"ownika dziecka.
30
" pos"ugiwanie si´ w obliczeniach róŻ- uczeÅ‚
: wykonuje obliczenia z wykorzy-
nymi narz´dziami (np.: liczyd"o, licz- staniem kalkulatora
many i kalkulator); (1.4.g)
" okreĘlanie ęróde", w których moŻna uczeł
: udziela trafnej odpowiedzi na py-
znaleÄ™ç potrzebne informacje (1.6.a) tanie, gdzie moÅ»e znaleÄ™ç informacje
na interesujÄ…cy go temat (wymienia co
najmniej dwa ęród"a wiedzy)
" pos"ugiwanie si´ zdobytÄ… wiedzÄ… uczeÅ‚
: odczytuje dane zapisane w tabeli
i umiej´tnoĘciami w Å»yciu codzien- uczeÅ‚
: usuwa skutecznie  kiwanie si´
nym (1.7.h) mebli
uczeł
: wykorzystuje w wypowiedzi s"owa:
prostopadle, równolegle, poziomo i pionowo
uczeł
: dochodzi do rozwiÄ…zania zadania,
korzystając z metody  prób i poprawek
" formu"owanie problemu oraz stawia- uczeł
: do pytania o przyczyny stanów
nie hipotez (2.7.a) okreĘlonych obiektów znajduje prawdo-
podobne rozwiÄ…zanie oraz je uzasadnia
" planowanie doĘwiadczeł
weryfikują- uczeł
: po sformu"owaniu prawdopo-
cych hipotezy (2.7.b) dobnego rozwiÄ…zania problemu propo-
nuje moŻliwy do realizacji w warunkach
szkolnych sposób jego weryfikacji
" formu"owanie zdał
o prostej i po- uczeł
: rozpoznaje przymiotniki, odmienia
je przez rodzaje i liczby oraz stopniuje
prawnej strukturze (4.1. a)
uczeł
: wymienia podstawowe zasady
" bezpieczne korzystanie z urządzeł

bezpieczeł
stwa przy eksperymentowa-
technicznych (w tym rekreacyjnych
niu z ciep"em oraz przestrzega ich w sy-
i sportowych); (7.4.g)
tuacjach rzeczywistych.
www.wsip.com.pl
31
Blok III. ORGANIZMY ÚYWE I PROCESY ÚYCIOWE
Orientacyjny czas realizacji  3 tygodnie
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Tematyka bloku skupi si´ przede wszystkim na proce- czytelne pisanie liter w wyrazach,
" uczeł
: poprawnie zapisuje nazwy wyra-
sach związanych z organizmami Żywymi oraz na pro- p"ynne pisanie wyrazów (1.3.b)
zów zakoł
czonych na -erz, -arz
cesach spo"ecznych. WaŻne miejsce zajmą w nim takie
uczeł
: prawid"owo zapisuje przeczenie
czynnoĘci poznawcze jak porównywanie, wskazywanie
 nie przed czasownikiem
róŻnic, podobieł
stw i elementów wspólnych, analiza
uczeł
: odmienia czasownik przez oso-
i synteza. We wszystkich trzech dziedzinach edukacyj-
by, liczby, rodzaje i czasy
nych po"oÅ»ymy nacisk na systematyzacj´ i porzÄ…dko-
uczeł
: rozpoznaje i nazywa czasy cza-
wanie  dokonywane przez uczniów.
sownika
W dziedzinie edukacji przyrodniczej zajmiemy si´ róŻ-
uczeł
: rejestruje za pomocÄ… rysunku
" obserwowanie zjawisk, procesów
norodnoĘcią i bogactwem Ęwiata natury, jego harmo-
i obiektów przyrodniczych, spo"ecz-
charakterystyczne cechy badanych
niÄ…; zastanowimy si´ nad podobieÅ‚
stwami i róŻnicami
nych i kulturowych dost´pnych po-
obiektów
wĘród organizmów Żywych  okreĘlimy, co mają
znaniu dziecka w tym wieku (1.6.b)
wspólnego, co je "Ä…czy, a co dzieli. Zajmiemy si´ takÅ»e
uczeł
: wskazuje stosowane przez siebie
" ocenianie w"asnego uczenia si´
procesami psychologicznymi z wyraęną orientacją na
przede wszystkim na podstawie oso-
techniki uczenia si´
porządkowanie posiadanych doĘwiadczeł
.
bistego wysi"ku (1.7.e)
uczeł
: w sytuacji pytaniowej krytycznie
W edukacji j´zykowej zajmiemy si´ procesem tworze-
opisuje w"asny wk"ad pracy w uczenie si´
nia ksiÄ…Å»ki, muzyki, obrazu. B´dziemy rozmawiaç
uczeł
: zapisuje i odczytuje wyraŻenia
o relacjach nadawczo-odbiorczych w literaturze, oglÄ…- " pos"ugiwanie si´ zdobytÄ… wiedzÄ…
i umiej´tnoĘciami w Å»yciu codzien-
dwumianowane
daç obrazy Jana Matejki, s"uchaç muzyki Fryderyka
nym (1.7.h)
uczeł
: zamienia jednostki masy i d"ugoĘci
Chopina. Zajmiemy si´ dok"adniej czasownikiem (b´-
uczeł
: odczytuje przepisy kulinarne, do-
dziemy go odmieniaç przez osoby, liczby, czasy, rodza-
bierając odpowiednie iloĘci sk"adników
je i badaç, jak zmieniajÄ… si´ formy).
uczeł
: szacuje wag´ danej rzeczy, sza-
W edukacji matematycznej skupimy si´ na organizo-
cuje wymiary danej rzeczy
waniu sytuacji dydaktycznych, które pozwolą uczniom
32
na rozwini´cie umiej´tnoĘci wykorzystywanych w Å»y- stawianie pytaÅ‚
i trafne odpowiada- uczeł
: przeredagowuje tekst na pytania
"
ciu codziennym, takich jak waŻenie, odczytywanie nie na nie (takŻe formalnie); (2.2.a) i odpowiada na nie
przepisów i operowanie pieni´dzmi. Z umiej´tnoĘci uczeÅ‚
: przeprowadza wywiad z rodzicem
przydatnych w innych dziedzinach edukacyjnych dzie- i kolegÄ…
ci opanujÄ… konstruowanie i odczytywanie tabel.
" dokonywanie pomiarów za pomocą uczeł
: waŻy róŻne rzeczy, w tym artyku"y
róŻnych przyrządów i zapisywanie spoŻywcze potrzebne do wykonania sa"at-
wyników przeprowadzonych pomia- ki zgodnie z przepisem
rów (2.4.c) uczeł
: mierzy swój wzrost
" dokonywanie prostych obliczeł
doty- uczeł
: pos"uguje si´ róŻnymi jednostka-
czących d"ugoĘci, masy, czasu (2.4.d) mi (gram, dekagram, kilogram, centy-
metr, metr, grosz, z"oty)
uczeł
: dodaje i odejmuje proste wyraŻe-
nia dwumianowane
" tworzenie tekstu samodzielnie i w gru- uczeł
: samodzielnie pisze tekst na za-
pie (4.2. d) dany temat
" opisywanie i wyraŻanie w"asnych sta- uczeł
: nazywa uczucia, jakie towarzyszÄ…
nów emocjonalnych poprzez formy mu podczas s"uchania muzyki
ekspresji s"ownej (5.4.c) uczeł
: opisuje wraŻenia wywo"ane wys"u-
chanym utworem
uczeł
: nazywa uczucia wywo"ane oglÄ…-
daniem obrazów
" rozumienie potrzeby doskonalenia uczeł
: podczas rozmowy okreĘla swoje
i usprawniania w"asnej sfery psycho- mocne strony oraz wskazuje sposoby ich
fizycznej, emocjonalnej oraz intelek- dalszego rozwijania.
tualnej (7.3.b)
www.wsip.com.pl
33
Blok IV. SYSTEMY, RELACJE I ZALEÚNOÂCI
Orientacyjny czas realizacji  3 tygodnie
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Zajmiemy si´ tutaj przede wszystkim relacjami w ra- znajomoĘç tabliczki mnoÅ»enia i dzie- uczeÅ‚
: wykorzystuje tabliczk´ mnoÅ»e-
"
mach jakiegoĘ uk"adu oraz relacjami mi´dzy róŻnymi lenia do 100 (1.4.d) nia, aby obliczyç liczb´ p"ytek potrzeb-
uk"adami  we wszystkich trzech dziedzinach eduka- nÄ… do wype"nienia posadzki
cyjnych. Interesowaç nas b´dzie takÅ»e Ęrodowisko uczeÅ‚
: sprawdza poprawnoĘç wykona-
wewn´trzne cz"owieka. nego dzielenia z resztÄ…
Blok ten porusza waŻne zagadnienia równowagi za- uczeł
: dzieli pisemnie przez liczby jed-
równo w Ęrodowisku przyrodniczym, jak i spo"ecznym. nocyfrowe
Dzieci b´dÄ… bliÅ»ej poznawa"y miejsce cz"owieka
" rozwiązywanie róŻnymi sposobami uczeł
: rozwiÄ…zuje zadania korzystajÄ…c
w przyrodzie oraz w Ęrodowisku spo"ecznym. WaŻną
zadał
tekstowych (1.4.f) z metody  prób i poprawek
pozycj´ wĘród zadaÅ‚
edukacyjnych tego bloku zajmu-
uczeł
: wykonuje ilustracj´ do zadania,
jÄ…: wspó"dzia"anie, wspó"praca, odpowiedzialnoĘç.
aby u"atwiç sobie jego rozwiÄ…zanie
W obszarze edukacji j´zykowej przypomnimy zasady,
" p"ynne, elastyczne (gi´tkie) i orygi- uczeÅ‚
: tworzy wzory wielobarwnych
o jakich powinniĘmy pami´taç w Å»yciu codziennym,
nalne tworzenie pomys"ów rozwiązał
posadzek
w kontaktach z doros"ymi, z rówieĘnikami oraz naj-
prostych problemów otwartych (dy- uczeł
: dostrzega prawid"owoĘci w se-
waÅ»niejsze zasady obowiÄ…zujÄ…ce w naszym j´zyku.
wergencyjnych); (2.3.e) kwencjach figur
WskaŻemy, iŻ jednym ze sposobów na zachowanie
" przekonanie, Że funkcjonowanie kaŻ- uczeł
: podaje przyk"ady wspó"pracy
równowagi jest humor. StÄ…d pojawi si´ w tu wiele
dej grupy spo"ecznej jest oparte w róŻnych, znanych z doĘwiadczenia
utworów poetyckich o charakterze humorystycznym.
na wspó"pracy (3.1.a) grupach spo"ecznych  klasa szkolna,
W zakresie edukacji matematycznej uczniowie b´dÄ…
rodzina, grupa rówieĘnicza
obcowaç z róŻnorodnymi figurami, manipulowaç nimi
i tworzyç z nich  harmonijne wzory o róŻnego rodza- podawanie przyk"adów regu" obo- uczeÅ‚
: podaje przyk"ady Ęwiadczące
"
ju symetriach i prawid"owoĘciach. Wprowadzimy rów- wiÄ…zujÄ…cych w róŻnych grupach spo- o rozumieniu postawy liczenia si´
nieÅ» poj´cie u"amka i zapoznamy uczniów z algoryt- "ecznych (klasa, grupa rówieĘnicza, z innymi
mem dzielenia pisemnego. Zwrócimy uwag´ na wspó"- rodzina); (3.3.a) uczeÅ‚
: analizuje potrzeb´ opiekowania
prac´ i wspó"dzia"anie dzieci, co znajdzie odbicie si´ s"abszymi
34
w proponowanych formach pracy. B´dziemy ponadto uczeÅ‚
: wskazuje zasady obowiÄ…zujÄ…ce
mówiç o tym, co jest najwaÅ»niejsze dla kaÅ»dego cz"o- w j´zyku (ortograficzne i interpunkcyjne)
wieka oraz o tym, co "Ä…czy grupy spo"eczne  czyli
" konstruowanie (lub tworzenie) pro- uczeł
: tworzy rymy, porównania i prze-
o celach i wartoĘciach.
stych analogii (porównał
) i metafor noĘnie wykorzystując podane ilustracje,
j´zykowych oraz obrazowych (4.1.e) wyrazy i zwroty j´zykowe
" opisywanie i wyraŻanie w"asnych sta- uczeł
: podejmuje prób´ samodzielnego
nów emocjonalnych poprzez formy napisania wiersza przedstawiającego
ekspresji s"ownej (5.4.c) w"asne odczucia
uczeł
: recytuje napisany przez siebie
lub wybrany utwór poetycki
uczeł
: opowiada dowolny fragment
tekstu  Nikt si´ nie trz´sie
" poczucie odpowiedzialnoĘci za dobro uczeł
: w sytuacjach spontanicznych
wspólne (6.6.e) podejmuje dzia"ania na rzecz ochrony
dobra wspólnego  np. zamykanie drzwi
w obiektach ogrzewanych czy klimaty-
zowanych, unikanie zb´dnego utrzymy-
wania wyp"ywu wody z kranu
" spostrzeganie niektórych dzia"ał
uczeł
: na podstawie obserwacji ilustra-
cz"owieka jako zak"ócających rów- cji wskazuje na takie dzia"ania cz"owie-
nowag´ w Ęrodowisku przyrodni- ka, które zak"ócajÄ… równowag´ w róŻ-
czym (7.2.f) nych Ęrodowiskach  np. przyrodniczym
i spo"ecznym.
www.wsip.com.pl
35
Blok V. REKONSTRUKCJE I PROJEKCJE
Orientacyjny czas realizacji  3 tygodnie
Materia" nauczania Wskaęniki przewidywanych
Cele edukacyjne
Za"oÅ»enia realizacyjne osiÄ…gni´ç ucznia
Zasadniczym przes"aniem tego bloku jest kszta"towa- stosowanie zasad opracowywania uczeł
: pokreĘla w tekĘcie potrzebne
"
nie spojrzenia z dystansu  w kontekĘcie przesz"oĘci przeczytanego tekstu (1.2.c) mu informacje
i przysz"oĘci. To takŻe wychodzenie poza dane infor- uczeł
: nadaje tytu"y wi´kszym frag-
macje, czyli ekstrapolacja i interpolacja, ponownie po- mentom tekstu
dejmiemy takie czynnoĘci poznawcze, jak wyjaĘnianie
" rozwiązywanie róŻnymi sposobami uczeł
: rozwiÄ…zuje zadania, korzystajÄ…c
i wnioskowanie.
zadał
tekstowych (1.4.f) z metody  prób i poprawek
W edukacji przyrodniczej przyjrzymy si´ bardzo daw-
uczeł
: wykonuje ilustracj´ do zadania,
nym odkryciom, jeszcze raz spotkamy si´ z dinozaura-
aby u"atwiç sobie jego rozwiÄ…zanie
mi i paleontologiÄ…, b´dziemy si´ ponownie zajmowaç
" pos"ugiwanie si´ zdobytÄ… wiedzÄ… uczeÅ‚
: oblicza czas przejazdu wybra-
ęród"ami informującymi o przesz"oĘci. Dzieci znowu
i umiej´tnoĘciami w Å»yciu codzien- nym Ęrodkiem transportu
b´dÄ… mia"y okazj´ rozmawiaç o przysz"oĘci  zarówno
nym (1.7.h)
osobistej, jak i technologicznej, przyrodniczej i spo-
" spostrzeganie otoczenia spo"eczne- uczeł
: opisuje Życie ludzi w dawnych
"ecznej.
go, przyrodniczego i technicznego ja- czasach na podstawie tekstów, obrazów
W obszarze edukacji j´zykowej b´dziemy podróŻowaç
ko obszarów pe"nych zagadek po- i przedmiotów z przesz"oĘci
w przesz"oĘç i przysz"oĘç. Wyruszymy w Ęwiat fantazji
znawczych i niewyjaĘnionych dotąd
i wyobraęni  do krainy smoków. O przesz"oĘci poroz-
zdarzeł
(2.1.f)
mawiamy teÅ» w oparciu o legendy i mapy historyczne,
poznając jednoczeĘnie nowy gatunek literacki, jakim
" opisywanie prostych relacji iloĘcio- uczeł
: porównuje czas zajĘcia róŻnych
jest legenda. Pos"ugujÄ…c si´ tekstem literackim zasta- wych mi´dzy danymi obiektami wydarzeÅ‚

nowimy si´, jaka b´dzie przysz"oĘç ludzkoĘci i kaÅ»de- (tyle samo, mniej, wi´cej, o ile mniej,
go z nas. o ile wi´cej, ile razy mniej, ile razy
wi´cej); (2.4.e)
36
W zakresie matematyki, dzi´ki wykonywanym çwicze- budowanie prostych modeli matema- uczeÅ‚
: oblicza obwód piaskownicy na
"
niom i rozwiÄ…zywanym zadaniom, b´dziemy pracowaç tycznych dla uzyskanych wyników z podstawie planu
nad doskonaleniem umiej´tnoĘci analizowania i synte- doĘwiadczeÅ‚
(2.7.e)
tyzowania. W związku z tym wyciąganie wniosków, for-
" rozwaŻanie moŻliwych skutków pla- uczeł
: krytycznie analizuje w"asne dzia-
mu"owanie ich i argumentowanie stanÄ… si´ g"ównymi
nowanych i podejmowanych przez "ania z przesz"oĘci, ze wzgl´du na stan
motywami tego bloku. Uczeł
koł
czÄ…cy Przygod´ z kla-
siebie dzia"ał
(2.9.a) obecny
sÄ… b´dzie móg", na miar´ swoich moÅ»liwoĘci, rozwiÄ…zy-
" przekonanie, Że są takie uniwersalne uczeł
: wskazuje w swobodnej rozmowie
waç problemy róŻnego typu i szerzej patrzeç na otacza-
wartoĘci i fakty spo"eczne, których za- na ciÄ…g"oĘç zachowania przez cz"owieka
jÄ…cÄ… go rzeczywistoĘç. PosiÄ…dzie wiele umiej´tnoĘci
sadnoĘç trudno podwaÅ»aç (4.7.c) pewnych wartoĘci  np. troska o bliskich,
przydatnych w Å»yciu codziennym, np.: pos"ugiwania si´
wyrób przedmiotów sztuki, dąŻenie do wy-
planem, odczytywania temperatur i ich porównywania,
twarzania narz´dzi u"atwiajÄ…cych prac´
analizowania tekstu i dostrzegania wyst´pujÄ…cych
w opisanym zdarzeniu związków przyczynowo-skutko- " opisywanie swoich marzeł
, planów uczeł
: opisuje siebie i swojÄ… prawdopo-
i swojej sytuacji w przysz"oĘci (6.2.e) dobnÄ… sytuacj´ w przysz"oĘci
wych, odczytywania rozk"adów jazdy i obliczania czasu
przejazdu. Ponadto uczniowie, realizujÄ…c ten blok,
" ocenianie post´powania bohaterów uczeÅ‚
: ocenia bohaterów legend i uza-
utrwalÄ… i rozwinÄ… umiej´tnoĘç pos"ugiwania si´ cztere- filmowych i literackich oraz uzasad- sadnia swoje stanowisko
ma dzia"aniami, równieŻ z wykorzystaniem algoryt- nianie swoich ocen (6.3.a)
mów pisemnych, kolejnoĘç wykonywania dzia"aÅ‚
, stra-
" znajomoĘç tradycji i waÅ»niejszych ele- uczeÅ‚
: wskazuje na najbliŻsze w regio-
tegi´ rozwiÄ…zywania zadaÅ‚
z treĘcią oraz pos"ugiwanie
mentów kultury miejscowoĘci i regio- nie wykopaliska jako ęród"a wiedzy
si´ poj´ciami matematycznymi. W bloku wprowadzane
nu, w którym si´ mieszka (6.4.d) o naszej przesz"oĘci.
b´dÄ… poj´cia obwodu i osi liczbowej.
www.wsip.com.pl
37
NOTATKI
38
NOTATKI
www.wsip.com.pl 39
NOTATKI
40


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
plan pracy dyd wych internat
plan pracy
Miesieczny plan pracy Trzylatek Styczen
Plan pracy na zajęciach dla uczniów z trudnościami w nauce pod hasłem „Proszę pani, ja tego nie rozu
Plan pracy z obsługi i naprawy pojazdów IIIaz
plan pracy zarzÄ…dzania procesami (1)
Miesieczny plan pracy Trzylatek Kwiecien
Miesieczny plan pracy Trzylatek Maj
Jak napisac prace magisterska (02) Plan pracy
Miesieczny plan pracy Trzylatek Wrzesien
5latek plan pracy wychowawczo dydaktycznej cz1
Miesieczny plan pracy Trzylatek Marzec
roczny plan pracy druk
5latek plan pracy wychowawczo dydaktycznej cz2

więcej podobnych podstron