DOBÓR PARAMETRÓW PRZEKAADNI ZBATEJ
1. Ustalić prędkość kątową zębnika.
2. Dobrać materiał (strona 6, tabela).
Koła miękkie HB < 350 zębnik twardszy od koła o około 40 HB.
Koła twarde zębnik i koło z tego samego materiału.
Ustalić parametry materiałów:
granicÄ™ zmÄ™czenia dla naprężeÅ„ boku zÄ™ba dla materiaÅ‚u zÄ™bnika ÃHlim1;
granicÄ™ zmÄ™czenia dla naprężeÅ„ stopy zÄ™ba dla materiaÅ‚u zÄ™bnika ÃFlim1;
granicÄ™ zmÄ™czenia dla naprężeÅ„ boku zÄ™ba dla materiaÅ‚u koÅ‚a ÃHlim2;
granicÄ™ zmÄ™czenia dla naprężeÅ„ stopy zÄ™ba dla materiaÅ‚u koÅ‚a ÃFlim2;
rodzaj obróbki cieplnej lub cieplno-chemicznej dla materiału zębnika i koła (o ile jest wymagana).
3. Przyjąć stosunek średnicy zębnika do szerokości wieńca:
dla materiałów miÄ™kkich b/d ~ (0,8÷1,4), (nawet do 1,5);
dla materiałów twardych b/d ~ (0,4÷0,9).
Przekładnie lekkie b < d 1.
Przekładnie normalne b ~ d 1.
Przekładnie średnie i ciężkie b ~ 1,5 d 1.
4. Ustalić klasę dokładności wykonania kół zębatych.
5. Przyjąć liczbę zębów zębnika.
Najczęściej 15÷25 (zaÅ‚ożyć wstÄ™pnie 19).
6. Przyjąć normalny kąt przyporu ąn.
Zwykle 20°.
7. Przyjąć kÄ…t pochylenia linii Å›rubowej zÄ™ba ².
Zwykle 8°÷15° (zaÅ‚ożyć wstÄ™pnie 12°).
8. Dobrać zastępczą liczbę zębów zV.
Wykresy ze strony 12, lub wzory:
z
zv ~ wzór przybliżony (do obliczeń wstępnych);
cos3²
z
zv ~ wzór dokładny;
cos2²b@cos²
9. Obliczyć średnicę zębnika d1 w zależności od wybranego rodzaju materiału na koła.
!!! UWAGA NA JEDNOSTKI !!!
KOAA TWARDE
3
2M1z1YFYgY²KJKVKFÄ…KF²
d1 ~
b
cos ²ÃFP
d1
M1 moment obciążający;
YF współczynnik kształtu zęba z wykresu ze strony 8 (przyjąć wstępnie YF ~ 2,4);
Yg współczynnik udziału obciążenia przyjąć Yg ~ 1/gą ;
gą czołowy wskaznik przyporu (przyjąć wstępnie gą ~ 1,5), w obliczeniach
sprawdzających policzyć ze wzorów podanych w dalszej części;
Y² współczynnik kÄ…ta linii Å›rubowej z wykresu ze strony 8, lub wzoru:
²
Y² ~ 1
!120°
KJ współczynnik eksploatacji z tabeli 2 (strony 2,3,4);
KV współczynnik dynamiczny przyjąć KV ~ 1;
KFą współczynnik rozkładu obciążenia wzdłuż odcinka przyporu przyjąć KFą ~ gą;
KF² współczynnik rozkÅ‚adu obciążenia wzdÅ‚uż szerokoÅ›ci wieÅ„ca przyjąć KF² ~ 1;
ÃFP naprężenia dopuszczalne (na zÅ‚amanie) ze wzoru:
ÃFlim
ÃFP ~ YS KFx
SFmin
ÃFlim z tablicy na stronie 6;
SFmin minimalny współczynnik bezpieczeństwa ze względu na złamanie SFmin ~ 1,3,
w obliczeniach wstępnych przyjąć SFmin ~ 1,5;
YS współczynnik karbu, przyjąć równy 1 (przy założeniu, że promień zaokrąglenia stopy zęba
jest większy niż 0,25 mn);
KFx współczynnik wielkości dla naprężeń stopy zęba, przyjąć równy 1.
KOAA MIKKIE
3
2M1KJ KV KHÄ…KH² (ZHZMZg)2 u%1
d1 ~
b u
Ã2
d1 HP
M1 moment obciążający;
u przełożenie przekładni zębatej;
KJ współczynnik eksploatacji z tabeli 2 (strony 2, 3, 4);
KV współczynnik dynamiczny przyjąć KV ~ 1;
KHą współczynnik rozkładu obciążenia wzdłuż odcinka przyporu (str. 22), przyjąć KHą ~ gą ;
KH² współczynnik rozkÅ‚adu obciążenia wzdÅ‚uż szerokoÅ›ci wieÅ„ca przyjąć KH² ~ 1;
ZH liczba wpływu kształtu boków zębów dla naprężeń stykowych z wykresu ze strony 14 (góra),
lub wzoru:
cos²b
ZH ~
cos2Ä…t@tgÄ…tw
WstÄ™pnie można przyjąć ZH ~ 1,6 ÷ 1,7.
ZM liczba wpływu materiału dla naprężeń stykowych boku zęba z tabeli lub wzoru dokładnego
ze strony 5, lub wzoru (uproszczonego):
ZM ~ 0,35E
E moduł Younga;
Zg liczba wpływu wskaznika przyporu wykres na stronie 14 (dół), lub wzoru dla zazębienia
śrubowego:
cos²b
Zg ~
gÄ…
gdzie:
tg ²b tg Ä…n
~ cos Ä…t;tg Ä…t ~
tg ² cos ²
ÃHP naprężenia dopuszczalne (na naciski) ze wzoru:
ÃHlim
ÃHP ~ KLKHX ZR ZV
SHmin
ÃHlim z tablicy na stronie 6;
SHmin minimalny współczynnik bezpieczeństwa ze względu na tworzenie się
wgłębień SHmin ~ 1,1, w obliczeniach wstępnych przyjąć SHmin ~ 1,5;
KL współczynnik smaru, przyjąć równy 1;
KHx współczynnik wielkości koła, przyjąć równy 1;
ZR współczynnik chropowatości, przyjąć równy 1;
ZV współczynnik prędkości, przyjąć równy 1.
10. Obliczyć wstępnie moduł normalny:
d1
mn ~ cos²
z1
Przyjąć znormalizowany z PN-78/M-88502.
11. Dobrać liczbę zębów koła z2 (na podstawie przełożenia u i liczby zębów zębnika z1).
12. Obliczyć zerową odległość osi:
(z1 z2) mn
%
a0 ~
2cos²
Przyjąć znormalizowaną odległość osi aw z PN-76/M-88525.
13. Wykonać obliczenia geometryczne przekładni:
kąt zarysu w przekroju czołowym ąt:
tgÄ…n
Ä…t ~ arc tg
cos²
kąt przyporu toczny w przekroju czołowym ątw:
a0 (z1% z2 )mn cosÄ…t
Ä…tw ~ arc cos cosÄ…t ~ arc cos
aw 2 aw cos²
sumę współczynników korekcji:
(z1 z2 )
%
x1 x2 ~ (inv Ä…tw invÄ…t)
% !
2tgÄ…n
{
gdzie: invn ~ tgn n jest funkcją ewolwentową (wartość jej należy liczyć z dużą
!
{ kÄ…t w radianach).
dokładnością około 8 miejsc po przecinku; n
14. Sprawdzić sumę współczynników korekcji (str. 15, górny wykres). Jeśli zapewnia wyrównane własności
wytrzymaÅ‚oÅ›ciowe zazÄ™bienia (jest z zalecanego przedziaÅ‚u 0 ÷ 0,6 - wyrównane wÅ‚asnoÅ›ci zazÄ™bienia)
kontynuować obliczenia według punktu 15. Jeśli jest poza założonym obszarem dopuszczalnym zmienić
kÄ…t ² i/lub liczbÄ™ zÄ™bów koÅ‚a lub zÄ™bnika i koÅ‚a (punkt 12) oraz ponownie wykonać obliczenia od punktu 13
lub 7.
15. Dokonać podziału współczynników korekcji (przesunięcia zarysu) zgodnie z wykresem ze strony 15.
Pierwszy punkt o współrzędnych:
z1 z2 x1 x2
% %
,
2 2
następnie interpolacja i odczyt x1,2 po wejściu liczbą zębów z1,2.
16. Wykonać obliczenia sprawdzające (dla wartości dokładnych wszystkich współczynników):
naprężeń stopy zęba zębnika i koła;
naprężeń stykowych w biegunie zazębienia;
i dodatkowo:
naprężeń stykowych w wewnętrznym punkcie jednoparowego przyporu zębnika (gdy zastępcza liczba
zębów jest niewiększa od 20);
naprężeń stykowych w wewnętrznym punkcie jednoparowego przyporu koła.
SPRAWDZENIE NAPRŻEC STOPY ZBA
2
ÃFlim bmn z1 YS KFX
SF ~ $ SFmin
2M1 cos² YF Yg Y² KJ KV KFÄ… KF²
SFmin minimalny współczynnik bezpieczeństwa na złamanie SFmin ~1,3;
ÃFlim z tablicy na stronie 6;
b szerokość wieńca;
YS współczynnik karbu, przyjąć równy 1 (przy założeniu, że promień zaokrąglenia stopy zęba
jest większy niż 0,25 mn);
KFX współczynnik wielkości dla naprężeń stopy zęba, przyjąć równy 1;
M1 moment na wale zębnika;
² kÄ…t pochylenia linii Å›rubowej zÄ™ba;
YF współczynnik kształtu (zarysu) zęba z wykresu;
Yg współczynnik udziału obciążenia przyjąć Yg ~ 1/gą ;
gą czołowa liczba przyporu (wartość policzyć ze wzorów);
Y² współczynnik kÄ…ta linii Å›rubowej z wykresu ze strony 8 (góra) lub wzoru:
²
Y² ~ 1
!120°
KJ współczynnik eksploatacji z tabeli 2 (strony 2,3,4);
KV współczynnik dynamiczny przyjąć KV ~ 1;
KFą współczynnik rozkładu obciążenia wzdłuż odcinka przyporu przyjąć KFą ~ gą;
KF² współczynnik rozkÅ‚adu obciążenia wzdÅ‚uż szerokoÅ›ci wieÅ„ca przyjąć KF² ~ 1;
Uwaga:
Zębnik i koło zwykle mają różne YF , mogą się też różnić materiałem (koła miękkie).
OKREÅšLANIE CZOAOWEJ LICZBY PRZYPORU
gÄ… ~ gÄ…1) % gÄ…2) & gÄ…a)
1 & cos2Ä…t (
2 (
z1 % ha1 z1 % ha1
4
gÄ…1) ~
Ä„ cosÄ…t
1 & cos2Ä…t (
2 (
z2 % ha2 z2 % ha2
4
gÄ…2) ~
Ä„ cosÄ…t
1
gÄ…a) ~ (z1% z2 )tgÄ…tw
2 Ä„
współczynniki wysokości głowy zęba:
c0 c da1& dt1
(
ha1 ~ 1& x2 % & % y cos² ~
mn mn 2 mt
c0 c da2& dt2
(
ha2 ~ 1& x1 % & % y cos² ~
mn mn 2 mt
c0 wielkość zaokrąglenia głowicy narzędziowej;
c wybrany luz wierzchołkowy;
Przyjąć c0 ~ c.
y współczynnik przesunięcia osi według wykresu ze strony 10, lub wzoru:
aw&a0
y ~
mn
W praktyce można do określenia czołowej liczby przyporu posłużyć się wykresem ze strony 16.
SPRAWDZENIE NAPRŻEC STYKOWYCH
W BIEGUNIE ZAZBIENIA
ÃHlim mn z1 ZV ZR KHX KL
SH ~ $ SHmin
2M1
cos² ZH ZM Zg u%1 KJ KV KHÄ… KH²
u b
SHmin minimalny współczynnik bezpieczeństwa ze względu na tworzenie się wgłębień SHmin ~ 1,1;
ÃHlim z tablicy ze strony 6;
b szerokość wieńca;
M1 moment na wale zębnika;
² kÄ…t pochylenia linii Å›rubowej zÄ™ba;
ZV współczynnik prędkości, przyjąć równy 1;
ZR współczynnik chropowatości, przyjąć równy 1;
KHX współczynnik wielkości koła, przyjąć równy 1;
KL współczynnik smaru, przyjmować równy 1;
ZH liczba wpływu kształtu boków zębów dla naprężeń stykowych z wykresu ze strony 14 (góra),
lub wzoru:
cos²b
ZH ~
cos2Ä…t@tgÄ…tw
ZM liczba wpływu materiału dla naprężeń stykowych boku zęba z tabeli lub wzoru dokładnego
ze strony 5, lub wzoru (uproszczonego):
ZM ~ 0,35E
E moduł Younga;
Zg liczba wpływu wskaznika przyporu wykres ze strony 14 (dół), lub wzór:
cos²b
Zg ~
gÄ…
gą czołowa liczba przyporu (wartość policzyć ze wzorów);
KJ współczynnik eksploatacji z tabeli 2 (strony 2,3,4);
KV współczynnik dynamiczny przyjąć KV ~ 1;
KHą współczynnik rozkładu obciążenia wzdłuż odcinka przyporu, można przyjąć KHą ~ gą ;
KH² współczynnik rozkÅ‚adu obciążenia wzdÅ‚uż szerokoÅ›ci wieÅ„ca przyjąć KH² ~ 1;
WZORY DODATKOWE
Przybliżona suma współczynników korekcji:
aw&a0
x1%x2 .
mn
Pozorna odległość osi:
ap ~ a0%mn@(x1%x2)
Współczynnik zsunięcia:
ap&aw
k ~
mn
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
przekladnie zebate parametrywyklad przekladnie,zebatePrzekłądnie zebate obliczeniadobor parametru klotoidyaObliczenia konstrukcyjne przekładni zębatej walcowej PRAWDOPdobór parametru klotoidyObliczenia konstrukcyjne przekładni zębatej walcowej PRZYKLADklotoida dobor parametrudobor parametrówPrzekładnie zebate Przykłady graficznepdt w08 info przekładnie zebate3125 wyklad,10,przekladnie,zebate,3wyklad 11 przekladnie zebate 4 CRC 7944C9C9więcej podobnych podstron