Image0010 (2)

<£1)8 I'raca środowiskowa - poszukiwania metodyczne

ma gająca kontroli i nadzoru. wzmacniając lekceważący stosunek, umniejszanie ich roli i znaczenia. Dodatkową barierą jest traktowanie organizacji jako podmiotów żebraczych, które za znacznie mniejsze kwoty zrealizują zadania innych, np. instytucji państwowych, co zniekształca odbiór społeczny kosztów społecznej pracy. Brak edukacji społecznej na temat roli organizacji pozarządowych powoduje zaś, że jest to sektor częstokroć nieznany, postrzegany głównie poprzez pryzmat działań charytatywnych. Brak badań i dyskusji społecznych na temat sektora pozarządowego powoduje także brak szerszej perspektywy teoretycznej i badawczej, a zatem np. oceny skuteczności i wartości społecznej i edukacyjnej środowiska organizacji pozarządowych. Część organizacji sarna temu sprzyja, wzmacniając stereotypy w środowisku, zabiegając np. zbyt usilnie o finansowanie swoich działań łub o przychylność społeczną. Inną pułapką bywa uwikłanie lub nadmierne zaangażowanie w politykę - aktywizm nłepozwalający na namysł i obiektywny osąd działań, prowadzący do osądzania i piętnowania racjonalnej krytyki".

Dzięki organizacjom jednak uczymy się być obywatelami. Organizacje pozarządowe, wolontariusze i darczyńcy uczą się swojej roli i nowego, współczesnego wymiaru służby społecznej. Pokazują, że działanie społeczne to jednostkowe i wspólne doświadczanie świata, dzielenie się nim, przeżywanie, budowanie, odkrywanie go, współuczestniczenie, pozostawianie śladu, to biografia jednostek na tle biografii środowiska, osobisty wkład danych nam talentów w dobro, które można uznać za wspólny majątek, skarb. Pomagają w przystosowywaniu się do wymagań współczesności i do zmiany społecznej oraz same pełnią istotną rolę jako czynnik wpływający na zmianę społeczną. Istnieje także wymiar praktyczny ich edukacji - są to konkretne rozwiązania społeczne, powołane do życia inicjatywy. instytucje, konkretne i wymierne korzyści i wartości wynikające ze społecznego zaangażowania; zmiany w ludziach, którzy nauczyli się działać, planować, współpracować, informować; wytworzona pamięć społeczna, ślady inicjatyw, które zostały zrealizowane dla dobra obywateli; sieci i związki społeczne wytworzone i rozbudowywane do podtrzymywania aktywności lub wykorzystywane do innych celów i działań, gotowość społeczna do wspólnego podejmowania nowych wyzwań.

Zob. N. P.lias. Zaan$nżo\vanic i neutralność. Warszawa 2003.

Max Wcigricltt

Praca na rzecz społeczności lokalnych -doświadczenia, kierunki, inspiracje

Praca społeczno-kulturalna

W szerokim znaczeniu pojęcie „pracy społeczno-kulturalnej” używane jest jak synonim dla wielu innych podobnych pojęć, z których najbardziej znanymi są „pra ca socjo-kulturalna", „społeczna praca kulturalna”, „praca kulturalno-społeczna’' Wielość odcieni związana jest z różnymi kontekstami instytucjonalnymi, czeg źródłem jest odmienne od klasycznej koncepcji pojmowanie kultury. W następują cy sposób sformułowała tę nową definicję kultury niemiecka federacja związkó* zawodowych: „O kulturze stanowi to. w jaki sposób człowiek żyje i pracuje”¹. Ta szerokie pojęcie kultury obejmuje:

- całokształt stworzonych poprzez pracę i egzystencję wartości ideowych i ic odpowiedników materialnych,

- artykułowanie tego. co najważniejsze i najbardziej wartościowe w życiu.

* - porozumienie się ludzi co do sensu i perspektyw życia jednostki i społeczcó stwa.

Kultura oznacza więc także to, w jaki sposób ludzie chcą i mają żyć. jai chcą i mają pracować. Z. tak określonym pojęciem kultury wiąże się konccpcj kultury społecznej, urzeczywistniana w praktyce przez dużą liczbę niemieckie ośrodków społeczno-kulturalnych i praktykowana w ramach dzielnicowych prci gramów kulturalnych (imprez dzielnicowych, akcji malowania murów, spektakli te atrów ulicznych). Praca społeczno-kulturalna ma swoje korzenie w dwóch ruchac społecznych z. początku lat 70. Z jednej strony, była to socjaldemokratyczna polii tyka reform, w ramach której przy pomocy koncepcji kultury społecznej chcian* przeciwdziałać rozpadowi i zanikowi tradycyjnych form kultury ludzi pracy orai zamierzano tworzyć miejsce dla nowych form artystycznego wyrazu. Z drugie zaś - były to inicjatywy polityczne oraz ruchy społeczne, które z myślą o sobie rozwijały nowe formy kulturowe i style życia, które nic mogły lub nic chciał" realizować swoich idei społecznych, politycznych i kulturalnych w ramach trądy: cyjnych instytucji. Dlatego dążyły do stworzenia dla potrzeb własnej działalność nowego typu samorządowych placówek kultury.

Materiały programowe Pcdcration Sozial Kulhirellc Ycrband.