Nietrzymanie moczu u kobiet obraz kliniczny, leczenie, profilaktyka (2)

W ryJiyKł*

wurm inikcf)

Czynnikami ly/yka wykpienia NM są:

• Starszy wiek;

• ftorody, szczególnie liczne ora/ dużych płodów (u około .UKżf ko biot w pierwszych trzech miesiącach po porodzie występuje ńitT trzymanie moczu):

• przebyte zabiegi ginekologiczne;

• cjtyłość (BMI > 30);

• choroby przewlekłe przebiegające z kaszlem;

• przewlekłe zaparcia;

• przyjmowanie niektórych leków (diuretyków, Icków przeć i w lękowych i hi pi aensyjnych).

13.1.1. Fizjologia mikcji

Wystąpienie mikcji ^ląTc -się ze zsynchronizowanym działaniem mięśniaCwypierąę/a pęcherza moczowego oraz mięśnia Zwieracza cewki moczowej. Pęcherz moczowy gromadzi mocz i bierze udział w świadomym, kontrolowanym jego wydalaniu. W okresie wypełnianiu się pęcherza moczem mięsień wypieracz pozostaje rozluźniony, natomiast mięsień zwieracza wewnętrznego oraz zewnętrznego cewki moczowej, a także mięśnie d/.wigacze odbytu, stanowiące dodatkowy element wspomagający mechanizm zamykający cewki, są w fazie skurczu. Mikcja występuje odruchowo w odpowiedzi na rozciąganie ściany pęcherza. Dochodzi do rozkurczenia zwieracza wewnętrznego i zewnętrznego oraz mięśni dźwigaczy odbytu, po czym następuje skurcz mięśnia wypieracza powodujący kilkunastokrotny wzrost ciśnienia śródpęcherzowego. W momencie kiedy ciśnienie wcwnątrzpęcherzowe przewyższy ciśnienie wewnątrzcewkowe. dochodzi do wypływu moczu. Proporcja ciśnień warunkuje prawidłowe trzymanie moczu.

Prawidłowa mikcja zależy od sprawności mięśnia wypieracza oraz od stanu dróg wyprowadzających mocz.

13.1.2. Etiopatogeneza nietrzymania moczu

Wicloczynnikowa etiopatogeneza nietrzymania moczu powoduje występowanie wielu postaci tej choroby. Według ICS wyróżnia się następujące rodzaje i przyczyny nietrzymania moczu:

I Wysiłkowe nictrzymanic moczu (WNM) spowodowane prze/.:

• nadmierną ruchomość szyi pęcherza;

• niewydolność mechanizmu zwieraezowego.

II Naglące nicMi/.ymanie moczu (NNM) spowodowane przez:

*)» i fx/yr./y Mlwtr/yinunla men:/u

• mtdrcuklywnuść mięśnia wypietac/ri;

* małą podutnotk ścian pęcherza moczowego

III Nirtizyinuuie uurc/u z przepełnienia (niedoczynnoś* mięśnia wy pin.u za, pi/rs/koda w odidywie).

IV. Nietrzymanie moczu po/a/wierne/owe (przetoki, Wady rozwojo we).

13.1.2,L Wysiłkowe nietrzymanie moczu

ObjHwy

Wy nitkowe metr/ymanic moczu (WNM) (genuine stress incontinen-• cl występuje, gdy /.wiązanemu /. kaszlem lub ciężką pracą fizyczną w zrostowi ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej towarzyszy mimowolne wyciekanie moczu. Typowe w przypadku wysiłkowego nictrzy-maniu moczu icst bezwiedne oddawanie niewielkich jego objętości Ihv n< zu< ia parcia, ponadto nic obserwuje się zwiększenia częstości mil.. |i w ciągu dnia oraz w nocy. Dla utrzymania moczu podstawowe /twe/cnie ma prawidłowe funkcjonowanie mechanizmów przenoszący* It wzrastające ciśnienie śródbrzuszne na połączenie cewkowo-pv> heizowc i bliższy odcinek cewki moczowej. Istotny wpływ na '. \pływanie moczu pizy wzroście ciśnienia śródbrzusznego i wystąpienie lej postaci nietrzymania moczu mają zaburzenia statyki narządów płciowych.

Kliniczny pod/int wystlkowfKjo niotrzymnnifl moczu

Aktualnie przyjmuje się kliniczny podział WNM według zaawansowaniu objawów:

I stopień: nietrzymanie moczu występuje tylko w pozycji stojącej. podczas znacznego i gwałtownego wzrostu ciśnienia śród brzusznego (kaszel, śmiech).

II stopień: nietrzymanie moczu występuje stale w następstwie wy alkil li/yo/ncgo związanego z napięciem mięśni brzucha (pod * Zits skakania, chodzenia po schodach z obciążeniem, przy gwałtownej zmianie pozycji).

III stopień: nietrzymanie moc/.u występuje podczas leżenia nawet przy niewielkim w/roście ciśnienia śródbr/usznego (zmiana pozycji w łóżku).

13.1 2.2. Naglące nietrzymanie moczu

Nin(lij»r nie trzymanie inoe/u (NNM) (uw incontiimire) icst to mimowolne jHłpus/c/anie moczu poił wpływem niekontrolowanych ■kun /.ów pęcherzu moczowego w następstwie nic&tabihmśęf mięśnia Wypici m za |>ędK*r/a moczowego (dśtrusor m.wabilitY) lub nadmier Ilfj pobudliwości mięśnia Wypierac/a UlctruHor hi/wrrfifltuly), Pulo