Sztuka nauczania czynnosci nauczyciela �LE kształcenia rozdz 13

Wypis/ kilka operacyjnych celów kształcenia z programów nauczania twojego przedmiotu w szkole podstawowej i średniej. Jeżeli nic znajdziesz dobrych przykładów, sam je sformułuj. W czym sic wyraża opcracyjnośó tych celów? Udowodnij, że opcracyjność to nic to samo. co szczegółowość cełu. Jakie widzisz możliwości przezwyciężenia wad celów operacyjnych?

Rozłączenie poznania i motywacji — a także odłączenie sprawności ruchowych — utrudnia nam intuicyjne projektowanie i pojmowanie celów kształcenia. Przynosi wszakże istotne korzyści. W każdej z tych dziedzin cele mogą być dalej klasyfikowane, a wyodrębnione kategorie mogą być uporządkowane hierarchicznie. Hierarchiczną klasyfikację celów będziemy nazywać taksonomią celów. Hierarchiczność taksonomii polega na tym, że wyższe kategorie mieszczą w sobie kategorie niższe, a więc osiągnięcie celu wyższego mówi nam, że cel niższy został także osiągnięty.

Zajmiemy się najpierw taksonomią celów dziedziny poznawczej, inaczej: taksonomią celów nauczania. Najpopularniejszą w Polsce ramową taksonomią celów nauczania jest taksonomia ABC (zob. schemat 1).

Schemat 1

Taksonomia oclów nauczania

Poziom

Kategoria

I. Wiadomości

A. Zapamiętanie wiadomości

B. Zrozumienie wiadomości

II. Umiejętności

C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych

D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych

A. Zapamiętanie wiadomości oznacza gotowość ucznia do przypomnienia sobie pewnych terminów, faktów, praw i teorii naukowych, zasad działania. Wiąże się to z elementarnym poziomem rozumienia tych wiadomości: uczeń nie powinien ich mylić ze sobą i zniekształcać.

B. Zrozumienie wiadomości oznacza, że uczeń potrafi je przedstawić w innej formie, niż. je zapamiętał, uporządkować i streścić, uczynić podstawą prostego wnioskowania.

C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych oznacza opanowanie przez ucznia umiejętności praktycznego posługiwania się wiadomościami według podanych mu uprzednio wzorów. Cel, do którego wiadomości mają być stosowane, nic powinien być bardzo odległy od celów osiąganych w toku ćwiczeń szkolnych.

D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych oznacza opanowanie przez ucznia umiejętności formułowania problemów, dokonywania analizy i syntezy nowych dla niego zjawisk, formułowania planu działania, tworzenia oryginalnych przedmiotów, wartościowania przedmiotów według pewnych kryteriów.

Taksonomia ABC jest ponadprzedmiotowa. Jej terminologia jest neutralna, nie związana z żadną grupą przedmiotów szkolnych. Pozwala to na szerokie wykorzystanie taksonomii, ale nie zapewnia dostatecznej precyzji