0185
170
HENRYK; DOBRONEGA LUKARDA.
dzający zarazem, iż książę Henryk już w owym czasie nie żył, i że zmarł w tym samym dniu, co i poprzednik Gedki, Mateusz biskup krakowski (dux Henricus sine herede defunctus est.. . Eodem eciam anno et eadem die Matheus beate memorie Kracouiensis episcopus in Christo obiit). Konsekracya Gedki odbyła się 19 czerwca 1167 r.1), śmierć Mateusza zaś nastąpiła r. 1166 2), i to dnia 18 października, jak podaje Kalend. Krak.3), skąd wynika, że data śmierci Henryka przypada również na dzień 18 października 1166 r.
W rocznikach, i to w dwu grupach niezależnych od siebie, a mianowicie w Rocz. Lubiń.1), tudzież w Rocz. kap. krak.1 2) i pochodnych od niego: Rocz. Krak.3), Rocz. Sędz.3 4 5), Katal. bisk. krak.s) zanotowaną jest śmierć Henryka pod r. 1167, z dodatkiem, iż zginął na wyprawie pruskiej. Data śmierci roczników nie zgadza się zatem z datą, jaką wyprowadziliśmy z przytoczonego poprzednio dokumentu. Omyłki cyfrowej przypuścić niepodobna, gdyż rok 1167, jak widzieliśmy, znajduje się w rocznikach zgoła od siebie niezależnych. Najłatwiejsze wytłomaezenie tej sprzeczności znajdzie się, jeśli przypuścimy, że wiadomość o śmierci Henryka, zaszłej późną jesienią r. 1166, doszła do Polski dopiero w roku następnym, skutkiem czego roczniki zanotowały ją dopiero pod r. 1167 !l). Wprawdzie zdaniem Kanteckiego 6) Henryk nie zginął w Prusiech, lecz umarł śmiercią naturalną w kraju; wszelako tezę tę, wysnutą z milczenia dwu źródeł, t. j. przytoczonego powyżej dokumentu i Kadłubka (inne źródła są pochodne:, uważam za zgoła nieudowodnioną, ile że dokument i Kadłubek nie znajdowali się w konieczności wyraźnego zaznaczenia, w jaki sposób zmarł Henryk ; nadto wyraźny przekaz dwu niezawisłych od siebie grup rocznikarskich nie pozwala wątpić, że wiadomość jest autentyczną; wreszcie w ten tylko sposób da się wytłomaczyć sprzeczność dat jego śmierci, zachodząca miedzy dokumentem a rocznikami.
Rez wartości są daty śmierci: 1161 r. w Rocz. Krak.7) (który zresztą ma także datę 1167) i w Rocz. Małop.12) który w kod. Król. ma zamiast niej datę 1162, a nadto w kod. Kurop. i Lubiń. 13) dotyka raz jeszcze sprawy zgonu Henryka i kładzie ją pod r. 1171 u).
Że Henryk zmarł sine prole, poświadcza wyraźnie Rocz. Sędz.15) i Rocz. Małop.1,:), a ponad wszelką wątpliwość przytoczony poprzednio dokument: dnx Henricus sine herede defunctus est. Nic też niewiadomo o fem, iżby był żonaty.
19. Dobronega Lukarda.
Chroń. Mont. Ser.17) zapisała następującą wiadomość: Hic (Ty dery k czyli Dy tryk, syn Konrada margr. miśnijskicgo) ab urore sua, que soror erat Mesoconis ducis Polonie, Do^ergana nomine, que et Lucardis voca-batur, de qua jilios susceperat Conradum comitem et Gerdrudem Gerberstadensem monacham, longo tempore sepa-ratus, alkan Cuniyundam nomine, comitissarn. viduam Bernhardi de Plozke, quasi superduzerat. Zgodnie z powyższą wiadomością podaje także Geneal. Wettin.1S): Tidericus orientalis marchio duxit- nrorem sororem Meseco-nis ducis Polonie, Dobernegam nomine, que eciam Lucardis dicta est, poczem w dalszym ciągu wymienia dzieci z tegoż małżeństwa, Konrada i Gertrudę.
Dytryk, mąż owej Piastówny, umarł r. 1185, a Konrad, syn jego z tego małżeństwa, zginął r. 1175 w turnieju, a więc conajmniej jako młodzieniec dorosły, urodzony zapewne nie później jak ok. 1155 r. Wspomniana w obu źródłach siostra Mieszka jest tedy niewątpliwie siostrą Mieszka Starego, a przeto córką Krzywoustego.
Imię jej słowiańskie w starszej formie (II. 11.) Dobronega (Dobernega) przekazała nam Geneal. Wettin ; imię Dobergami w Chroń. Mont. Ser. jest niewątpliwą omyłką zamiast Dobergaua, odpowiada zaś
1) Że nie 19 czerwca 11(16 r.. por. Kętrzyński, Stud. nad dokum. XII w. 39. 40. — 2) Ze nie r. 1165, por. Kę
trzyński ibid. 39. 40. — 3) Mon. Pol. II. 934. — 4) Ibid. II. 775; V. 870. — 3) Ibid. II. 798. — •>) Ibid. II. 834. —
Ibid. II. 875. — 8) Ibid. III. 352. — 9) Por. Kętrzyński. Stud. nad dokum. XII w. 39. 40. — 1°) Zgon Henryka ks.
sandom.. Przew. nauk. i liter. 1881. 57. — 11) Mon. Pol. II. 833. — 12) Ibid. III. 156. 157. — 13) Ibid. 111. I08. —
14) Datę śmierci 1167 r. przyjmuje Roepell. Gesch. Pol. 361. Do r. 1166 odnoszą ją Bielowski, Mon. Pol. II. 834; Griin-
hagen, Scliles. Reg. I. 43: Kętrzyński, Studya nad dokum. Xfl w. 39. 40. — 15) Mon. Pol. II. 875. — H>) Ibid. III I06.
157. — '<) Mon. Gorm. SS. XXIII. 159. — 18) Ibid. SS. XXIII. 229.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Skrypt PKM 1 00048 96 cd. tahł 3
00048 01 88 Kto miał sposobność być z Chałubińskim w Tatrach, poznał je wszechstronnie, poznał niety
00048 01 — 92 — przechowywania masła stosownie do tego, na jaki użytek jest ono przeznaczone i jak d
00048 01 86 Musi nic nie mieć chłopek w swoim własnym worze, Ani konia w stajence, ni wołu w oborze,
00048 01 92 niż człowiek. Powietrze stajen i obór zawierać może kwasu węglanego do 3 części na 1000.
00048 01 82 bleramy w tym celu ściany szopy, nie ruszając jednakże wyższych pięter, potrzebnych dla
00048 01 44 sprawie, o tem nie może być dwóch zdań. I nie wątpię ani chwili, że energiczne zastosowa
00048 01 90 dach, ztąd zdaleka ogród herbaciany wygląda przepysznie. Po czwartym, a zawsze po piątym
00048 01 90 GUSTAW U KSIĘDZA W ZADUSZKI swemi dziećmi, chcąc im odczytać z książki stosowną naukę na
00048 01 82 monety fałszywej nie przyjmą, a w stosunkach między sobą chroni ich art- 16. Przepis zat
00048 01 93 posłem z wileńskiego na sejm, gdzie jak prawdziwy obywatel stanął między posłami; dany r
00048 01 $ 25 —„Co za przyczyna jest waszej między sobą nieprzyjaźni?” Odpowiedział: — „Póki cień
00048 01 89 święto S- Jana Chrzciciela zpośrodka swego obrali między sobą Woyta ze dwiema Star-szemi
00048 01 41 Królestwa tego, aby jako z przodku murem, tym ostatkom chrzesciaństwa na Europie zostawa
00048 01 l6 Zwierciadło pije? obucie fjanbloto / fuptcctto / tfwncści/ idfo <ę
00048 01 94 solnego zupełnie czystego bez domieszek szkodliwych a głównie bez domieszki arszeniku. D
00048 01 At. wprowadził w pośród Izraela cześć tego bożyszcza, a Jezabel małżonka Acha-ba, obróciła
00048 01 Od.r fis; Od. ptor ejus. Te uwolnienia tylko były figurą owego wybawienia z niewoli: g
więcej podobnych podstron