IMG#34 (3)

5. OBWODY POMOCNICZE W STACJACH

5.4.3. Pomiary stanu izolacji

Pomiar stanu izolacji służy do wykrycia doziemienia w sieci pracującej z izolowanym punktem zerowym. Najczęściej spotykanym układem pomiarowym stanu izolacji jest układ trzech woltomierzy włączonych pomiędzy poszczególne fazy i ziemię, W pracy normalnej każdy woltomierz wskazuje napięcie fazowe. W przypadku doziemienia jednej fazy napięcia tej fazy obniża się, dwa pozostałe woltomierze wskazują powiększone o y/3 napięcie fazowe. Zamiast trzech woltomierzy stosowany jest także układ z jednym woltomierzem i przełącznikiem woltomierzowym, umożliwiającym pomiar napięć fazowych i międzyprzewodowych.

5.4.4. Miejsce instalowania przyrządów pomiarowych

Przyrządy wskazujące i rejestrujące umieszcza się bezpośrednio w polach rozdzielnic oraz w nastawniach. Wysokość zainstalowania przyrządu powinna wynosić 600-r -i-2000 mm.

Miejsce ustawienia liczników służących do rozliczeniowego pomiaru energii należy uzgodnić z dostawcą energii.

W stacjach napowietrznych wyposażonych w nastawn ie, aparatura pomiarowa i rejestrująca instalowana jest w sterownicach.

5.4.5. Nowe urządzenia pomiarowe

W ostatnich lataeh prowadzone są w szerokim zakresie prace konstrukcyjno-badaw-cze nad urządzeniami pomiarowymi.W rezultacie pojawiło się szereg nowych rozwiązań, które mogą znaleźć coraz szersze zastosowanie w stacjach elektroenergetycznych. Niektóre z nich zostaną krótko scharakteryzowane.

Przetworniki pomiarowe są to urządzenia, przetwarzające różne wielkości pomiarowe na ujednolicony sygnał stałoprądowy (przetwornik a/a), przebieg prostokątny o określonej częstotliwości (przetwornik alf), sygnał cyfrowy (przetwornik ale). Są one szczególnie przydatne w stacjach bez stałej obsługi.

Do współpracy z przetwornikami typu a/a stosuje się przyrządy analogowe. Do współpracy z przetwornikiem alf stosuje się przetworniki ffa oraz przyrządy analogowe.

Z przetwornikami ajc mogą współpracować przyrządy analogowe za pośrednictwem przetwornika a/a lub przyrządy cyfrowe.

Przetworniki pomiarowe używane są przy przesyle wielkości mierzoną) na odległość.

Aktualnie, przetworniki afa używane są do przesyłania pomiaru na niewielkie odległości łączem przewodowym (odległość jest zależna od dopuszczalnej rezystancji łącza, najczęściej ok. 2(1).

Przetworniki alf stosowane są najczęściej do przesyłu pomiaru za pomocą łącza wielkiej częstotliwości na odległość od kilkudziesięciu do kilkuset kilometrów.

Przetworniki a/a stosowane są zarówno przy przesyle wielkości mierzonej łączem telefonicznym jak i łączem wielkiej częstotliwości oraz radiowym.

Pomiarowe rejestratory cyfrowe spełniają funkcje pomiarowe, kontrolne i rejestrujące. Na przykład krajowy rejestrator cyfrowy typu PRC-100 może rejestrować 100 wielkości pomiarowych. Ten typ rejestratora może w stacjach spełniać następujące zadania:

— rejestrację i wydruk wszystkich istotnych wielkości pomiarowych zą pomocą drukarki,

— rejestrację przekroczeń zadanych granic zmienności wybranych wielkości pomiarowych za pomocą drukarki alarmowej,

— pomiar wybranych wielkości.

Równolegle do zapisu wydruku może być prowadzona rejestracja na taśmie perforowanej, co umożliwia dalsze przetwarzanie informacji na maszynie cyfrowej.

S.5. SYGNALIZACJA, STEROWANIE, BLOKADA 5.5.1. Sygnalizacja

Sygnalizacja jest rodzajem automatyki energetycznej, informacyjnej.

W stacjach stosuje się sygnalizację:

— stanu łączników,

— zakłóceniową (awaryjną),

— ostrzegawczą.

Zadaniem sygnalizacji stanu łączników jest informowanie o stanie zamknięcia i otwarcia łącznika. Nie zaleca się stosowania elektrycznych wskaźników stanu takich łączników wysokiego napięcia, których stan jest widoczny bezpośrednio z miejsca obsługi. Najdogodniejsze warunki obserwacji występują przy wskaźnikach typu semaforowego, wkomponowanych w schemat listewkowy.

Stosowane są także układy o kolorowych lampkach sygnalizacyjnych.

Łączniki sterowane zdalnie zaleca się wyposażyć w sterowniki kwitujące, których stan sygnalizowany jest światłem ciągłym (stan zgodny) lub migowym (stan niezgodny). Stosowanie wskaźnika stanu jest celowe wtedy, gdy nie jest konieczne natychmiastowe zwrócenie uwagi na zmianę stanu łącznika.

Sygnalizacja zakłóceniowa stosowana jest przede wszystkim w układach z wyłącznikami. Wyłączniki mogą zmieniać położenie samoczynnie, co jest związane zazwyczaj z zakłóceniem w pracy rozdzielnicy. Z tego względu do sterowania pracą wyłączników w stacjach z obsługą zaleca się stosowanie sterowników wyposażonych w lampkę niezgodności. Układ ten wymusza pokwitowanie odbioru sygnału, istnieje więc pewność, żc obsługa musi ustosunkować się do zmian związanych z samoczynną zmianą stanu wyłącznika.

Sygnalizację ostrzegawczą wykonuje się jako akustyczną lub świetlną. Służy ona do powiadomienia obsługi o nienormalnym stanie pracy urządzeń, np. o nadmiernym wzroście temperatury transformatora, spadku ciśnienia w zbiorniku sprężonego powietrza czy tcź przepalenia się bezpiecznika.

W przypadku stacji bez stałej obsługi należy zawsze rozważyć możliwość

155