Obraz4

/X

C    PRZEKŁADY BALLAD SCHILLERA

niałby fakt, że jego przekład Nurka należy do najwcześniej drukowanych (1816), a inne, wcześniejsze, znane może były w odpisach. Przełożył wszystkie ważniejsze ballady, w tym Drogę do kuźnic. Przekłady jego są bardzo nierównej, przeważnie małej wartości, choć u współczesnych uchodził za dobrego tłumacza. Gorczyński, też mierny tłumacz, dodał do znanych dawniej Walkę ze smokiem, Hero i Leandra i Hrabiego na Habsburgu. W przedmowie polemizował z krytyką Bielowskiego, choć przyznał, że charakter ballady lepiej pojmował Btirger niż klasycy weimarscy.

Utrzymujące się jeszcze zainteresowanie balladami Schillera przybiera już cechy

historyczne i teoretyczne, gdy [...] w praktyce, . w oddziaływaniu na wielką poezję polskiego romantyzmu konkretnych wyników tego kultu trudno się dopatrzeć [...] również [...] produkcja [...] poetycka w kraju ..nie dostarcza wcale pewnego materiału na dowód bezpośredniego czerpania z krynicy Schiller o wskiej poezji²⁵.

Także przekłady późniejsze, o których wypada’ wspomnieć, nie wiążą się ze współczesnymi prądami literackimi i są wynikiem albo anachronistycznych zamiłowań jednostek, albo łączą się z cechującym pozytywizm polski hasłem wszechstronnego kształcenia społeczeństwa. Ze zbiorków ukazały się Poezje Schillera w przekładzie Wincentego Krówczyńskiego (Lwów 1881), zawierające dwie ballady nowe wydanie Gorczyńskiego (Kraków 1883), gdzie przybyło kilka dalszych przekładów, wreszcie garść poezji lirycznych w przekładzie A. A. K. (tj. Aleksandra Adama Krajewskiego, tłumacza Fausta), wśród nich dobre, zapewne wcześniej powstałe, przekłady ośmiu ballad²⁶. Pojawia-

²⁸ Szyjkowski, o. c., s. 243.

*• «Biblioteka Warszawska* 1888, t. II, s. 202 i n. Dawne przekłady ballad Schillera znalazły się w wydaniu A. Zip-

RECEPCJA BALLADY BURGERA

jące się i później przekłady ballad Schillera świadczą o trwałej popularności tego poety w Polsce, choć o wpływie na twórczość oryginalną nie można już mówić.

Inaczej kształtowała się recepcja ballady Burgera. Wpływ Lenory można było zauważyć w Polsce już przed wystąpieniem Mickiewicza. Jako specjalny rodzaj twórczości balladowej, łatwy do naśladowania dzięki bijącym w oczy efektom, odgrywała nadal rolę wzoru dla licznych przedstawicieli „balladomanii”, wywołanej pojawieniem się Ballad i romansów. Jak kult Schillera w Warszawie i we Lwowie, tak zbliżenie się do BUrgera można było zaobserwować w Wilnie. Odyniec ogłosił w r. 1822 przekład ballady Der wilde Jager, a Mickiewicz w zredagowanej dla niego notatce podkreślił popularność Burgera w Niemczech. Przekład Odyńca był staranny. Zachował tempo i nastrój grozy, a nawet starał się naśladować okrzyki myśliwskie szczwaczy znalezionymi w Słowniku Lindego odpowiednikami polskimi: „na tu! na tu! heco! heco!” W tymże roku ogłosił przekład Lenory pt. Adela. Przekład, zlokalizowany, oddaje dynamizm oryginału, trafnie naśladuje refren. W wydaniu Poezji (1825) zaszły w przekładzie tym zmiany p e r a pt. F. Schillera Dzieła poetyczne i dramatyczne, 2 tomy, Stanisławów (b. d.). Zipper wprowadził do przekładów własne poprawki bez sygnalizowania ich każdorazowo. W nowszych czasach wydano: F. Schiller, Ballady. Przełożył Stanisław Kaczkowski, Łódź 1924, i F. S c h i 11 e r, Ballady. Wybór w przekładach K. Brodzińskiego, W. Chłędowskiego, J. N. Kamiń-skiego, A. Mickiewicza. Wybór i opracowanie Izabeli Korsak, wstęp Adolfa Sowińskiego, Warszawa 1954. Nowych przekładów ballad nie przyniosło wydanie: F. Schiller, Dzieła wybrane, Warszawa 1955 (w opracowaniu B. Płaczkowskiej, ze wstępem A. Sowińskiego). Natomiast przewagę nowych tłumaczeń zawiera wybór ballad Schillera opracowany przez Leopolda Lewina, Warszawa 1962. Konfrontacja nowoczesnych przekładów z dawnymi, bardziej zbliżonymi do czasu powstania oryginałów, nie zawsze prowadzi do aprobaty pierwszych.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Obraz7 (41) 56 Uprzytomnijmy sobie fakt, że polityka ekonomiczna i finansowa faszyzmu z pierwszych
Obraz7 (41) 56 Uprzytomnijmy sobie fakt, że polityka ekonomiczna i finansowa faszyzmu z pierwszych
Obraz7 (41) 56 Uprzytomnijmy sobie fakt, że polityka ekonomiczna i finansowa faszyzmu z pierwszych
Obraz9 Metody s- określonego składnika komórek, przyjmując że jego zawartość jest wartością stalą.
20 PISMO PG lu załogi. Po wtóre, że jego model jest przeznaczony do montażu bezpośrednio na pokładzi
56878 IMG017 (2) wylotowy. Zawór ton jest omywany gorącymi spalinami, co powoduje, że jego temper
DSCF7108 ROZDZIAŁ 7/1 _ ._ staci. Tym dziwniejszy wydaje się fakt, że te same tendencje doprowadziły
DSCF0462 (3) 1.Historia i definicje Trudno podważyć fakt, że istoty ludzkie są zdolne do niezwykle s
CCF20090212053 tego wpływu - najistotniejszym w tym kontekście - jest fakt, że otwiera on dzieciom
W książce prof. ? zwrócicie uwagę, że jego ujęcie sprowadza się do fundamentalnego pytania: Które
obraz7 (26) co uprawdopodabnia hipotezę, że rytuał ten strukturalnie należy do ar-chiucznej.]kultur
UCZĘ SIE LICZYĆ (04) Wykonaj dodawanie i połącz linią każdego chłopca z jego latawcem. Latawiec nale
gatunków nowych dla fauny Polski. Po rewizji oznaczenia okazu stwierdzono, że osobnik ten nie należy

więcej podobnych podstron