pkm osinski33

64 I. Konstruowanie maszyn

Tablica U. Wartold współczynników bezpieczeństwa (przeciętne)

Współczynniki bezpieczeństwa

Materiał	*a	-Ve	•*«
Stale Staliwo	\| g	3,5+4
£ekwoc»sg\|jwr Żeliwo szare	p	$	3;S
MoaiątłiK	as	.'fT	c=4s
Brązy	w	4,S
Spiże	¹	5
Bninie	3,6	3.5
Stop> aluminium	3.9	6	BSl
Stopy magnezu	3.9	. -6.

Tablica 1.4. Wartośd współczynników kształtu dla żeliwa

Kształt przekroju			Zginanie a przy powierzchni rozciąganej		Skręcanie z M	Ścinanie-1
			surowej	obrabianej	Skręcanie z M
na		i	ig	M	i<5	— J
101	lei		fi	M	03

+ 1 I	1 n		i*	iif	13	0,7+0,8
;• i	1#	1—1	13		13

Wartość dopuszczalnych nacisków powierzchniowych dla połączeń spoczynkom wych wyznaczamy z następujących wzorów:

P, *= 0,8 kr,

Pt “ 0,8 ^ (uJ

P. - 0.4 V

gdzie p, — dotyczy obciążeń statycznych, Pj — jednostronnie zmiennych; p_t — uderzeniowych.

Mając Wactoicj naprężeń dopuszczalnych, możemy przystąpić do obliczeń wytrzymałościowych W tym celu ustalamy obciążenia zewnętrzne przenoszone przet-gębą Następnie obltczamy reakcje, wyznaczamy niebezpieczne przekroje

■

części oraz ustalamy rodzaj naprężeń, jakie powstają w tym przekroju (rozciąganie, zginanie itp.), z uwzględnieniem rodzaju ich zmienności (stałe, jednostronnie czy dwustronnie zmienne). Przekroje części obliczamy, korzystając z warunków wytrzymałościowych; przy rozciąganiu

(1.33)

przy ściskaniu

(1.34)

przy zginaniu

M,

(1.35)

przy skręcaniu

h ⁼

(1.36)

przy ścinaniu

(1.37)

nacisk powierzchniowy

0-38)

P=-jT^P, (P),P,)>

a_r (Tj, a_a oznaczają naprężenia normalne występujące przy rozciąganiu, ściskaniu i zginaniu, natomiast r, i r, — naprężenia styczne występujące przy skręcaniu i ścinaniu, P_r, P„ P„ P„ — siły wywołujące rozciąganie, ściskanie, ścinanie lub nacisk, M_a, M, — moment gnący i moment skręcający. F — pole przekroju, IP, i W_a— wskaźniki wytrzymałości przekroju.

Przy naprężeniach złożonych obliczamy naprężenia zastępcze i sprawdzamy, czy są one mniejsze od dopuszczalnych naprężeń normalnych w jednoosiowym stanie napięcia

(1.39)

a,^k, [k_c lub k,).

Korzystając z tych warunków, ustalamy przekroje części. Obliczenie takie jest zwykle obliczeniem wstępnym. Po wyznaczeniu przekrojów ustalamy główne wymiary części, a następnie przeprowadzamy obliczenie sprawdzające według podanych wzorów.