48368 symbol004
10
tywy akwatyczne w ornamentyce (np. Bąbel 1979, 93-98). Odrębną pozycję zajmują prace dotyczące depozytów wodnych (np. Łęga
1951, 117-119; Gabałówna 1963, 52-57). Związki wody z obrządkiem pogrzebowym opisane są jedynie sporadycznie (np. Chmielewski
1952, 11-15).
Pomimo wykorzystania elementów fenomenologii oraz analiz strukturalnych, fundamentem pracy pozostały konkretne historyczne źródła. Informacje na ich temat pochodziły z dostępnych opracowań skarbów, cmentarzysk a także syntez monokulturowych (np. Nosek 1967; Blajer 1990 etc.). Pod względem terytorialnym rozprawa obejmuje jednolity geograficznie Niż Polski. Przyjęte daty graniczne opracowania (3500-400 lat p.n.e.) odpowiadają maksymalnym opadom na ziemiach polskich, pomiędzy którymi wystąpiło znaczne osuszenie klimatu ok. 1500 lat p.n.e. (Kondracki 1978, 65). Zakres terytorialny pozwala ocenić rangę wpływów kulturowych na Niżu Polskim, zaś chronologiczny na uwzględnienie ekologicznego kontekstu symboliki wody.
Hipoteza, którą postanowiono zweryfikować, odnosi się do sposobów percepcji sacrum akwatycznego. System symboliki wody przybiera naszym zdaniem zmienne formy, uzależnione od modyfikujących je czynników, lecz zarazem sprowadzalne do kilku kanonów wyobrażeń. Jest to o tyle prawdopodobne, że Woda jako mityczny Żywioł, należy do symboli archetypowych, współkonstruują-cych świat człowieka (Wheelwright 1991, 300).
Realizacja przedstawionych założeń pozwala ocenić przydatność metody hermeneutycznej w archeologii wierzeń religijnych. Otwiera także nową, symboliczną perspektywę obserwacji źródeł materialnych. Pozwala wreszcie na określenie pozycji rodzimych zabytków (np. depozytów wodnych) w stosunku do terenów Europy Środkowej i Północnej. Co najważniejsze, nie odrzucając od podstaw innych metod badawczych, uzupełnia je w harmonijnym procesie poznawczym.
W tekście zastosowano następujące skróty:
KPL - kultura pucharów lejkowatych KAK - kultura amfor kulistych KCS - kultura ceramiki sznurowej KCP - kultura ceramiki promienistej
np. k. rzucewska, k. iwieńska - kultura rzucewska, kultura iwieńska OEB - okresy epoki brązu Ha(HA) C-D - okres halsztacki C i D t. - typ
ROZDZIAŁ I. HERMENEUTYCZNA INTERPRETACJA WIERZEŃ RELIGIJNYCH W PRADZIEJACH
1. Kryteriologia symbolu i mitu religijnego
Próby usystematyzowania wierzeń społeczeństw plemiennych podejmowali różni uczeni: D. Forde, G. Dieterlen, M.C. Fortes i inni. Uderza w ich pracach, że unikają stosowania terminu "re-ligia". Posługują się chętniej pojęciem systemów światopoglądowych, systemów myślenia, podkreślają trudność wyodrębnienia re-ligii sensu stricto. Stwierdzają też zgodnie, że wszystkie instytucje i praktyki religijne mają dwie cechy wspólne: mit i obrzęd.
Przedmiotem badania są różne aspekty mitu i obrzędu: językowy, artystyczny, metafizyczny, poznawczy a nawet społeczno--polityczny (Sokolewicz 1983, 243-244). Wszystkie te aspekty
sprowadzić można do czynnika prostszego, leżącego u ich podstaw - do symbolu. Nie można go wprawdzie wprost zdefiniować, należy jednak zasygnalizować te cechy, które dla naszych rozważań są najistotniejsze.
Symbole są niewątpliwie znakami: są to formy wyrazu, udostępniające sens (Ricoeur 1986, 17) . Aby ułatwić ich zrozumienie, użyjmy odmiennych kategorii. Otóż w prostym "wydarzeniu komunikacyjnym", wyróżnić można dwa sposoby przenoszenia informacji: oznakę (A wskazuje na B) oraz sygnał (A wywołuje B) . Jeśli uznamy, że "A wskazuje na B" wskutek ludzkiego wyboru, przejdziemy od oznaki do signum, dzielącego się na symbole i znaki. Signum jest znakiem, gdy wyrażenia A i B należą do jednorodnego kontekstu kulturowego (np. korona jest znakiem władzy królewskiej) . Odpowiednio, signum jest symbolem, gdy wyrażenia A i B należą do odmiennych kontekstów kulturowych (np. labirynt jest symbolem indywiduacji - Kowalski, Krzak 1989, 151). Przyporządkowanie symbolu i prostego znaku do kategorii signum (wyboru znaczenia), zarysowuje pomiędzy nimi pierwotną różnicę, oraz nie zaniedbuje faktu, że są one wyrażeniami udostępniającymi sens (Leach, Greimas 1989, 32).
Ze względu na rozbieżności w traktowaniu sensu symbolicznego (materializm-fenomenologia) i sprowadzanie go do prostego znaku, ukazać trzeba dokładniej różnice u podstaw obu tych pojęć. Główna z nich polega na tym, że symbol odsyła do czegoś nieobecnego lub niemożliwego do postrzegania, podczas gdy prosty
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
skanuj0011 7 Mój dzień! Do każdego obrazka dobierz właściwy symbol. 10
Foto7 Adresowanie symboliczne 10.0 -> START Zalety: Q 4.1 -» SILNIK •
Goldschmidt (10) Rycina 21 ornamentach stiukowych z Samarry, powstałych ~w IX w. (ryc. 21), osiągnię
IM 1 Tracks, Routes IM Routeing Measures Basic Symbols 10 I-T> Established direction of traff
2.2.7. 2.2.8. 2.2.9. 2.2.10. 2.2.11. 2.2.12. dokumentu (np. 3 egzemplarze tej samej umowy),
teoria konstr 2 2 7. Narysuj spoiny które są opisane następującymi symbolami: 10 V
DSC00319 (10) ’ ar* esI* ? 7 1 0 ./ { (V H 1 Cs ■Np- i a os 1 i y O K
Segmentacja S 02/10 Segmentacja rynku S 02/10 Segmentacja rynku Jeżeli np. zależy Ci na zmniejszeni
DSCF0156 Każdą z klas I stopnia dzieli się na 10 klas II stopnia, np. klasę 4 - płace - dzielimy dal
Wykład 3 10.11.2005W pytaniach np. o pustynie - podać: • rozmieszczenie
a) nagłówek 10 nazwa rodzaju aktu np.: ustawa o szkolnictwie wyższym, lub uchwała
48539 P2201332 Kategorie agronomiczne gleb % frakcji 10,02 mm Grupy (gatunki) gleb I symbol 0-10
(<8f: ZAŁĄCZNIK 24 maja 2012 r. Symbol Z-5.10-1-1 Wzór
4(1 m ZAŁĄCZNIK 24 maja 2012 r. Symbol Z-5.10-1-1 Wzór
ZAŁĄCZNIK 24 maja 2012 r. Symbol Z-5.10-1-1 Wzór
więcej podobnych podstron