Scan6 (7)

I

czeństwo. Takie „negatywne” postrzeganie zasadniczo odnoszono do wojskowej sfery polityki państw, sprowadzając ich możliwości ochrony państwa przed napaścią zbrojną¹.

Wraz z cywilizacyjnym przewartościowaniem relacji społeczno-gospodarczych schyłku XX wieku umacnia się tendenqa poszerzenia treści bezpieczeństwa o nowe dziedziny: ekonomiczną naukowo-techniczną ekologiczną kulturalną społeczną i inne. Traci na znaczeniu autokratyczna wojskowa sfera polityki państw. Pojawia się „pozytywne” postrzeganie bezpieczeństwa, nie tylko poprzez pryzmat zagrożeń, ale przede wszystkim przez pryzmat współpracy międzynarodowej. Reasumując w „negatywnym” postrzeganiu bezpieczeństwa dominującymi potrzebami są: istnienie i przetrwanie, a w ujęciu „pozytywnym” na plan pierwszy wysuwa się rozwój.

Osiąganie stanu bezpieczeństwa to nie jednorazowy akt, lecz ciągły proces. Stan ten musi być stale umacniany i chroniony (nie tylko broniony), co wynika ze złożoności i zmienności uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych państwa. Osiągnięcie stanu bezpieczeństwa jest jednym z zasadniczych celów polityki wewnętrznej i zagranicznej każdego państwa.

Różne są sposoby urzeczywistniania bezpieczeństwa zewnętrznego. Wybór sposobu jego realizacji stanowi kompromis pomiędzy idealną wizją bezpieczeństwa własnego, a rzeczywistymi możliwościami jego realizacji. W latach dziewięćdziesiątych wśród państw europejskich ugruntowała się wizja bezpieczeństwa kooperacyjnego, opartego na wzajemnym zaufaniu, współpracy w różnych dziedzinach i dyplomacji prewencyjnej.

Jednolite rozumienie bezpieczeństwa państwa było łatwe w czasach, kiedy utożsamiano je z militarną napaścią na jego terytorium. Współcześnie ze względu na znaczne obniżenie progu zagrożenia wybuchu wojny globalnej, na plan pierwszy wysuwają się różne inne zagrożenia globalne, regionalne i lokalne, niekoniecznie wiążące się z fizyczną napaścią na dane państwo, toteż bezpieczeństwo może być różnie definiowane. Nie oznacza to, że zmieniły się cele polityki bezpieczeństwa naszego państwa. Są one niezmiennie związane z ochroną suwerenności i niezawisłości Rzeczypospolitej, utrzymaniem nienaruszalności granic, i integralności terytorialnej kraju. Polityka państwa służy zapewnieniu bezpieczeństwa obywateli Polski, przestrzeganiu praw człowieka i podstawowych wolności oraz demokratycznego porządku w kraju, stworzeniu niezakłóconych warunków do cywilizacyjnego i gospodarczego rozwoju Polski oraz wzrostu dobrobytu jej obywateli, ochronie dziedzictwa narodowego i tożsamości narodowej, realizacji zobowiązań sojuszniczych, a także obronie i promowaniu interesów państwa polskiego².

Pojęcie bezpieczeństwa coraz częściej pojawia się nie tylko w literaturze nauk politycznych, lecz także wielu innych dziedzinach wiedzy, np. w naukach o Ziemi. Zmierza się również do integracji tej problematyki i dyscyplin naukowych z nią związanych w dziedzinę „nauka o bezpieczeństwie”. Rozpatrując więc bezpieczeń-

stwo w różnych aspektach - nie trudno zauważyć, że ma ono ścisły związek z określoną sytuacją społeczno-ekonomiczną, polityczną, militarną i ekologiczną istniejącą i kształtowaną (prognozowaną) w określonym miejscu i czasie, czyli w określonych uwarunkowaniach środowiskowych. Ma ona wymiar przestrzenny i środowiskowy, a więc w pełni geograficzny.

Ze względu na wymiar możemy mówić o bezpieczeństwie międzynarodowym, zewnętrznym i wewnętrznym bezpieczeństwie państwa (można je rozpatrywać łącznie ale .należy je postrzegać rozdzielnie), a także o bezpieczeństwie regionalnym i lokalnym, czy wręcz pojedynczego człowieka w sferze przestrzegania jego praw.

1.2.1. Istota bezpieczeństwa międzynarodowego i narodowego (państwa)

Bezpieczeństwo międzynarodowe w zakresie przedmiotowym obejmuje / stan, a także zespół uwarunkowań, w których państwa mają poczucie pewności braku groźby ataku militarnego, politycznych presji, nacisku gospodarczego, zagrożenia ekologicznego czy utraty istotnych wartości i tożsamości kulturowych oraz \ tożsamości narodowych, co stanowiłoby przeszkodę dla rozwoju państw, współpracy międzynarodowej i utrzymania pokojuJTojęćie to jest związane z pojęciem zewnętrznego bezpieczeństwa państwa, stanowi kategorię zmienną w czasie i jest ściśle związane ze stanem stosunków międzynarodowych i sytuacją na świecie.

Na gruncie międzynarodowym rodzi się cały szereg zagrożeń, które mają różny charakter, zasięg oddziaływania i wpływ na bezpieczeństwo Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto mogą dotyczyć bezpośrednio naszego państwa, jak również mógą zagrażać naszym sojusznikom, a co za tym idzie i Polsce z racji obrony kolektywnej³, mogą również dotyczyć innego państwa (niebędącego w strukturach Sojuszu Północnoatlantyckiego) na obszarze euroatlantyckim lub poza nim (rys.1.2).

Według definicji ONZ z 1985 roku bezpieczeństwo międzynarodowe to suma i rezultat bezpieczeństwa każdego oddzielnie i wszystkich państw członkowskich razem wziętych. Koncepcja ta oparta jest na idei współdziałania państw współtworzących system. Jego istotą i główną przesłanką jest zasada zbiorowej samoobrony. Zakłada partnerstwo i przymus współdziałania w rozwiązywaniu sporów międzynarodowych.

Wspólne bezpieczeństwo tworzy strukturę umożliwiającą zmniejszanie napięć i redukcję czynników konfliktogennych oraz groźbę wojny. Karta Narodów Zjednoczonych dopuszcza możliwość tworzenia regionalnych systemów bezpieczeństwa,

13

1

   Takie ujęcie było charakterystyczne dla okresu „zimnej wojny”.

2

   Patrz: Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, rozdz. I. Nowe wyzwania.

3

^! Patrz: art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Scan6 (7) I I
Scan6 (7) I I
dla rodziny - rezygnację z kariery zawodowej i samorealizacji. Takie społeczne postrzeganie roli kob
Połączenia kształtowe są to takie połączenia, gdzie zasadnicza rolę przy przenoszeniu siły
PZP 1918 1994 s29 Zasadnicza zmiana w sytuacji geopolitycznej Polski i postrzeganiu meji stanu nastą
page0422 414    Rozwój jestestw żyjących .się zasadniczych organów na inne pochodne,
30/04/09 Demokracją przedstawicielską-^ były takie ustawy zasadnicze, które chciały utworzenia jedyn
RYBY WYSTEPUJĄ ZASADNICZO W TRZECH ROZMIARACH RYBY WYSTĘPUJĄ ZASADNICZOW TRZECH ROZMIARACH MAŁY, ŚRE
Scan6 Zasadnicza idea Unii Europejskiej w przeciwdziałaniu w.spók /rsnym zagrożę niom sprowadza się
Dlatego zasadnym, z tej perspektywy, wydaje się zanegowanie lasu jako tworu postrzeganego „zawsze i
pof-Ącze^.A ksziAtroo^ Połączenia kształtowe - takie, w których zasadniczą rolę przy przenoszeniu si
DSC02196 Wyróżnikiem p-ści jest takie jej unikatowość. P-ść zasadniczo dotyczy zmian, czyli nowych k
najpierw mamy zwrócić uwagę nosi czerwoną szatę. Takie sterowanie porządkiem postrzegania obecne był
skanuj0009 Może jeszcze nie wiedzą, tłumaczył mi. Ale śledztwo trwa. Takie sprawy ciągną się nieraz

więcej podobnych podstron