skanuj0026 (112)

Rozdział 7. Wybrane choroby zakaźne 143

W czasie trwania choroby stan pacjenta jest zwykle dobry lub dość dobry. Główne dolegliwości, poza bolesnością i obrzękiem ślinianki/ślinianek, obejmują utratę łaknienia, trudności w żuciu i połykaniu, osłabienie, bóle głowy, uczucie suchości w jamie ustnej. Niechęć do przyjmowania płynów, wymioty mogą prowadzić do odwodnienia i być przyczyną hospitalizacji.

Nazwa „nagminne zapalenie ślinianek przyusznych” sugeruje, że choroba dotyczy wyłącznie gruczołów ślinowych. Należy pamiętać, że powinowactwo wirusa świnki do tkanki gruczołowej i ośrodkowego układu nerwowego może manifestować się klinicznie nie tylko obrzękiem ślinianek. Około 10% chorych na świnkę manifestuje zespół oponowy, ale zmiany zapalne w płynie móz-gowo-rdzeniowym stwierdza się u 65-70%. Bóle głowy, ponowne wystąpienie ggorączki, wymioty i objawy oponowe występują najczęściej pod koniec 1. ttygodnia świnki, zwykle między 4. a 8. dniem trwania choroby. Ale mogą poprzedzać o kilka dni pojawienie się obrzęku ślinianek. Rzadziej pojawiają się w okresie zdrowienia. Zespół oponowy może wystąpić bez zajęcia ślinianek. |Phłopcy chorują 3-4 razy częściej niż dziewczynki. Objawy oponowe są miernie wyrażone. Najczęściej stwierdza się sztywność karku. W badaniu płynu ■mózgowo-rdzeniowego stwierdza się wybitnie limfocytarną pleocytozę, najczęściej poniżej 500 komórek/mm³, ale zdarzają się przypadki przebiegające z pleocytozą powyżej 2000 komórek/mm³. Poziom białka może być nieznacznie Łodwyższony. Stężenie glukozy i anionu chlorowego są prawidłowe. Ponieważ Umiany zapalne w płynie mózgowo-rdzeniowym występują często, można przyjąć, że zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych nie jest powikłaniem, a należy do obrazu klinicznego świnki.

Powikłania

najęcie innych niż ślinianki narządów zwycząjowo nazywa się powikłaniami ■winki. Częściej występują u dorosłych niż u dzieci. Jednym z częstszych ■bwikłań jest zapalenie jądra i najądrza. Szacuje się, że występuje u około ^D-38% chłopców po okresie dojrzewania i młodych mężczyzn. Może przebiegać ■ zajęciem jednego jądra lub obu. Występuje zwykle pod koniec 1. tygodnia Bnnki. Manifestuje się wysoką gorączką, silnym bólem promieniującym do ■kocza, obrzękiem i zaczerwienieniem jądra. Mogą pojawić się bóle głowy, Hpzucha i wymioty. U niektórych pacjentów przebiega razem z zapaleniem ■pon mózgowo-rdzeniowych. Zapalenie jądra może wystąpić także bez zajęcia Hfańanek. Rzadko u pacjentów z obustronnym zapaleniem jądra dochodzi do Hjgośledzenia funkcji plemnikotwórczej i w konsekwencji do niepłodności.

■ Rzadkim powikłaniem jest zapalenie trzustki. Przebiega z bardzo silnym Kfem brzucha zlokalizowanym w nadbrzuszu po stronie lewej. W badaniu ijfeykalnym stwierdza się bolesność uciskową i obronę mięśniową tej okolicy, ^■ory wymiotuje, jest niespokojny, gorączkuje. Może pojawić się biegunka. Zwykle Hji 3-4 dniach dolegliwości ustępują. W surowicy stwierdza się podwyższone