4087490948

SZEFOSTWO SŁUŻBY HYDROMETEOROLOGICZNEJ SZ RP 1.4. MASY POWIETRZA NAD EUROPĄ

Masą powietrza nazywamy wycinek troposfery wyróżniający się szczególnym pionowym uwarstwieniem termicznym, wilgotnością powietrza, temperaturą oraz innymi cechami nabytymi w czasie długiego pobytu nad określonym obszarem, który określany jest obszarem źródłowym [Flis, 1986].

Ze względu na obszar źródłowy masy powietrza dzielimy na morskie i kontynentalne. Poszczególne masy powietrza nazwę swą zawdzięczają strefie klimatycznej, w której powstają z dodaniem rodzaju obszaru źródłowego. Masy powietrza powstające w obszarze arktycznym to: powietrze arktyczne morskie (PAm) i powietrze arktyczne kontynentalne (PAk), w szerokościach umiarkowanych tworzą się masy powietrza polarnego: powietrze polarne morskie (PPm) i polarne kontynentalne (PPk). W strefach zwrotnikowych tworzą się masy powietrza zwrotnikowe kontynentalnego (PZk) i powietrza zwrotnikowo morskiego (PZm). W strefie międzyzwrotnikowej powstają masy powietrza równikowego (PR). Masa powietrza równikowego nie dzieli się na kontynentalne i morskie. Należy pamiętać, że powietrze równikowe nie występuje w Polsce. Najczęściej nad obszarem Polski obserwuje się masę powietrza polarnego morskiego (PPm), najrzadziej napływa powietrze zwrotnikowe.

Szczególne cechy fizyczne poszczególnych mas powietrza pozwalają na ogólne określenie typów pogody występujących w ciepłej i w chłodnej porze roku.

Powietrze arktyczne - morskie (PAm) napływa nad Europę znad Grenlandii i Szpicbergenu. W okresie chłodnym nad obszarami morskimi w tej masie powietrza powstają chmury Cu i Cb, nad lądem stopniowo zanikają przechodząc w zachmurzenie warstwowe często o niskich podstawach. W okresie letnim rozwijają się chmury kłębiaste, stosunkowo często pojawiają się burze. Podobne zjawiska towarzyszą masie powietrza arktyczne kontynentalnego (PAk), z tym że w okresie zimowym towarzyszy im niższa temperatura powietrza.

Powietrze polarne morskie (PPm) pojawia się z kierunków zachodnich. W okresie zimowym towarzyszą mu chmury warstwowe piętra niskiego. W warunkach klimatu Polski w okresie zimowym następuje odwilż, opady deszczu, deszczu ze śniegiem lub mżawki początkowo mogą być marznące. Licznie występują mgły adwekcyjne utrzymujące się przez znaczny czas. W okresie letnim masa PPm przynosi przeważnie ochłodzenie, któremu towarzyszą chmury burzowe oraz przelotne opady deszczu i porywisty wiatr. Powietrze polarne kontynentalne (PPk) napływa znad obszaru Rosji. W okresie letnim przynosi ocieplenie, któremu towarzyszy umiarkowane zachmurzenie głównie przez Cu. Początkowo mogą pojawić się burze. W okresie zimowym napływowi PPk towarzyszy ochłodzenie

METEOROLOGIA DLA PILOTÓW - PORADNIK