ÿþS t a n d a r d y P T K
Z A W A A S E R C A
O p r a c o w a n e p r z e z K o m i s j :
P r z e w o d n i c z c y : P r o f . Z y g m u n t S a d o w s k i
I n s t y t u t K a r d i o l o g i i - W a r s z a w a
D r m e d . A n d r z e j B u d a j
C M K P - W a r s z a w a
P r o f . M i r o s Ba w D Bu \n i e w s k i
A k a d e m i a M e d y c z n a - W a r s z a w a
P r o f . A n d r z e j D y d u s z y Ds k i
S z p i t a l P o g o t o w i a R a t u n k o w e g o - W a r s z a w a
P r o f . A n t o n i D z i a t k o w i a k
A k a d e m i a M e d y c z n a - K r a k ó w
P r o f . S t a n i s Ba w P a s y k
Zl s k a A k a d e m i a M e d y c z n a - Z a b r z e
P r o f . W i t o l d R u \y BBo
I n s t y t u t K a r d i o l o g i i - W a r s z a w a
P r o f . W i e s Ba w a T r a c z
A k a d e m i a M e d y c z n a - K r a k ó w
P r o f . J a n W o d n i e c k i
Zl s k a A k a d e m i a M e d y c z n a - Z a b r z e
" U w a g i o g ó l n e
"
"
"
" D i a g n o s t y k a z a w a Bu s e r c a
"
"
"
" L e c z e n i e o s t r e j f a z y z a w a Bu s e r c a
"
"
"
P o s t p o w a n i e w m i e j s c u z a c h o r o w a n i a
L e c z e n i e z a w a Bu s e r c a w s z p i t a l u
O c e n a r o k o w a n i a p o z a w a l e s e r c a
" L e c z e n i e p o s z p i t a l n e z a w a Bu s e r c a
"
"
"
" P o d s u m o w a n i e
"
"
"
U W A G I O G Ó L N E
Z a w a B s e r c a i j e g o n a s t p s t w a s g Bó w n p r z y c z y n z g o n ó w w P o l s c e . S p o [r ó d 1
m i l i o n a p a c j e n t ó w z c h o r o b n i e d o k r w i e n n s e r c a n a z a w a B z a p a d a k a \d e g o r o k u 1 0 % ,
t j . o k o Bo 1 0 0 . 0 0 0 o s ó b . B e z p o [r e d n i p r z y c z y n z a w a Bu j e s t u 9 0 % c h o r y c h c a Bk o w i t e
z a m k n i c i e t t n i c y p r z e z z a k r z e p u r u c h o m i o n y p k n i c i e m b l a s z k i m i a \d \y c o w e j
z w \a j c e j t t n i c .
M i m o p o s t p u d i a g n o s t y k i i t e r a p i i , r o c z n a [m i e r t e l n o [ z w i z a n a z z a w a Be m
p r z e k r a c z a 4 0 % : w o k r e s i e p r z e d s z p i t a l n y m s i g a 2 3 - 3 5 % ( n a j w i c e j o s ó b g i n i e w c i g u
1 g o d z . o d w y s t p i e n i a o b j a w ó w ) , w o k r e s i e s z p i t a l n y m 7 - 1 5 % i w o k r e s i e p i e r w s z e g o
r o k u p o z a w a l e w y n o s i 5 - 1 0 % - z a l e \n i e o d s t o s o w a n y c h m e t o d l e c z e n i a .
W [r ó d p a c j e n t ó w z c h o r o b w i e Dc o w i p o p u l a c j i w y s o k i e g o r y z y k a z a w a Bu n a l e \y
p r o w a d z i e d u k a c j , m a j c n a c e l u s k r ó c e n i e c z a s u m i d z y w y s t p i e n i e m b ó l u a
w e z w a n i e m k a r e t k i p o g o t o w i a . N a l e \y r ó w n i e \ p o p r a w i s z y b k o [ t r a n s p o r t u c h o r y c h z
z a w a Be m d o s z p i t a l a i s k r ó c i n i e u z a s a d n i o n e o p ó zn i e n i e c z a s u r o z p o c z c i a l e c z e n i a
f i b r y n o l i t y c z n e g o - m i d z y p r z y b y c i e m c h o r e g o n a i z b p r z y j a r o z p o c z c i e m
p o d a w a n i a l e k u f i b r y n o l i t y c z n e g o ( u p By w a [r e d n i o p o n a d g o d z i n a ) .
C e l e m l e c z e n i a j e s t r e d u k c j a [m i e r t e l n o [c i , z m n i e j s z e n i e o b s z a r u z a w a Bu i d y s f u n k c j i
l e w e j k o m o r y , p o p r a w a b i l a n s u t l e n o w e g o m i [n i a s e r c o w e g o o r a z z w a l c z a n i e i n n y c h
n a s t p s t w z a w a Bu ( g r o zn e z a b u r z e n i a r y t m u , m e c h a n i c z n e p o w i k Ba n i a , n i e w y d o l n o [
s e r c a ) . O c e n y s t a n u c h o r y c h i i c h r o k o w a n i a w z a w a l e s e r c a m o \n a d o k o n a w o p a r c i u
o p r o s t e o b j a w y k l i n i c z n e u j t e w k l a s y f i k a c j i K i l l i p a i K i m b a l l a ( t a b . I ) .
T a b e l a I
K l a s y f i k a c j a s t a n u k l i n i c z n e g o c h o r y c h i z w i z a n e g o z t y m r o k o w a n i a w o s t r y m o k r e s i e z a w a Bu s e r c a
C z s t o [ P r z y b l i \o n a
K l a s a O b j a w y k l i n i c z n e w y s t p o w a n i a [m i e r t e l n o [
w % w %
I B e z r z \e D n a d p Bu c a m i i I I I t o n u s e r c a 3 0 - 4 0 8
I I R z \e n i a o b e j m u j c e m n i e j n i \ 5 0 % p ó l p Bu c n y c h l u b I I I t o n 3 0 - 4 0 3 0
I I I R z \e n i a p o n a d 5 0 % p ó l p Bu c n y c h ( o b r z k p Bu c ) 5 - 1 0 4 4
I V W s t r z s z a w a Bo w y 1 0 8 0 - 1 0 0
W p r z e b i e g u z a w a Bu s e r c a w y r ó \n i a s i z a w a B z z a Ba m k i e m Q , z a w a B b e z z a Ba m k a Q ,
s z e r z e n i e s i i d o r z u t z a w a Bu s e r c a .
Z a w a B s e r c a b e z z a Ba m k a Q w y s t p u j e u o k . 8 - 2 5 % c h o r y c h z z a w a Be m i
c h a r a k t e r y z u j e s i m n i e j s z y m o b s z a r e m m a r t w i c y , a l e 4 - k r o t n i e w i k s z y m r y z y k i e m
d o r z u t u z a w a Bu . Zm i e r t e l n o [ s z p i t a l n a j e s t d w u k r o t n i e n i \s z a , a l e [m i e r t e l n o [ w c i g u
r o k u p r z e k r a c z a o b s e r w o w a n w z a w a l e z z a Ba m k i e m Q i s i g a 2 8 , 5 % .
N a j c z s t s z e p o w i k Ba n i a z a w a Bu s e r c a o b e j m u j : z a b u r z e n i a r y t m u i p r z e w o d z e n i a ,
n i e w y d o l n o [ s e r c a ( o b r z k p Bu c , w s t r z s ) , o s t r n i e w y d o l n o [ m i t r a l n , p k n i c i e
w o l n e j [c i a n y l e w e j k o m o r y , p k n i c i e p r z e g r o d y k o m o r o w e j , t t n i a k l e w e j k o m o r y ,
z a k r z e p y i z a t o r y .
H o s p i t a l i z a c j a c h o r e g o z n i e p o w i k Ba n y m z a w a Be m s e r c a p o w i n n a b y k r ó t s z a n i \ d w a
t y g o d n i e .
D I A G N O S T Y K A Z A W A AU S E R C A
R o z p o z n a n i e b d z p o d e j r z e n i e z a w a Bu s e r c a w i n n o b y u s t a l o n e p r z e z l e k a r z a
p i e r w s z e g o k o n t a k t u n a p o d s t a w i e c h a r a k t e r y s t y c z n e g o b ó l u , r z a d z i e j i n n y c h o b j a w ó w
k l i n i c z n y c h . P r a w i d Bo w o z e b r a n e w y w i a d y p o z w a l a j n a u s t a l e n i e r o z p o z n a n i a u 7 0 - 8 0 %
c h o r y c h . N i e n a l e \y t r a c i c z a s u n a p o t w i e r d z e n i e r o z p o z n a n i a b a d a n i e m
e l e k t r o k a r d i o g r a f i c z n y m w m i e j s c u z a c h o r o w a n i a , t y l k o d o k o n a s z y b k i e g o t r a n s p o r t u
c h o r e g o k a r e t k p o g o t o w i a d o s z p i t a l a .
P o j e d y n c z e b a d a n i e E K G p o z w a l a n a r o z p o z n a n i e z a w a Bu s e r c a w 5 0 - 8 0 % ( [r e d n i o
( 6 0 % ) , w 2 0 - 2 5 % e l e k t r o k a r d i o g r a m w y k a z u j e n i e p r a w i d Bo w o [c i , a l e b e z z m i a n
t y p o w y c h , u 1 5 % c h o r y c h z z a w a Be m s e r c a o b r a z E K G m o \e b y c a Bk o w i c i e p r a w i d Bo w y .
S e r i a b a d a D E K G p o t w i e r d z a z a w a B u 9 5 % c h o r y c h .
N i e t y p o w y p r z e b i e g z a w a Bu s e r c a m o \e u j a w n i a s i p o d p o s t a c i : n a g Be g o z g o n u
s e r c o w e g o , o b r z k u p Bu c , w s t r z s u , z a b u r z e D r y t m u s e r c a , n i e w y d o l n o [c i s e r c a ,
z a b u r z e D b r z u s z n y c h , z a b u r z e D m ó z g o w y c h b e z t y p o w y c h o b j a w ó w b ó l o w y c h . U o k o Bo
1 0 % c h o r y c h z a w a Bo w i s e r c a n i e t o w a r z y s z \a d n e i s t o t n e , k l i n i c z n e o b j a w y c h o r o b o w e .
P o t w i e r d z e n i e m z a w a Bu s e r c a j e s t w y n i k b a d a n i a s t \e n i a e n z y m ó w w s k a zn i k o w y c h
w s u r o w i c y . N a j c z [c i e j w y s t a r c z a o z n a c z e n i e k i n a z y k r e a t y n o w e j ( C K ) , a z a n a j b a r d z i e j
s p e c y f i c z n y u w a \a s i i z o e n z y m M B k i n a z y k r e a t y n o w e j ( M B C K ) . O z n a c z e n i a e n z y m u
n a l e \y d o k o n a p r z y p r z y j c i u c h o r e g o o r a z 1 2 i 2 4 g o d z . p ó zn i e j . P o d w y \s z e n i e C K
u w a \a s i z a j e d e n z n a j b a r d z i e j c z u By c h t e s t ó w ( o k . 9 6 % ) . C z u Bo [ M B C K s i g a 9 9 % .
J e [l i z a w a B d o k o n a B s i p r z e d 2 4 g o d z . , a p o z i o m y C K i M B C K n i e s d i a g n o s t y c z n e ,
w s k a z a n e j e s t o z n a c z e n i e L D H .
B a d a n i e e c h o k a r d i o g r a f i c z n e m a w z a w a l e s e r c a w y s o k c z u Bo [, a l e n i \s z
s p e c y f i c z n o [ ( n i e r ó \n i c u j e o g Bu s z o n e g o i z a m r o \o n e g o s e r c a , b l i z n y p o p o p r z e d n i m
z a w a l e i i n n y c h p r z y c z y n u p o [l e d z e n i a k u r c z l i w o [c i ) . B a d a n i e e c h o k a r d i o g r a f i c z n e j e s t
c e n n m e t o d w r o z p o z n a w a n i u m e c h a n i c z n y c h p o w i k Ba D z a w a Bu s e r c a , j e g o o b s z a r u
p r z e b u d o w y i d y s f u n k c j i l e w e j k o m o r y .
L E C Z E N I E O S T R E J F A Z Y Z A W A AU S E R C A
P o s t p o w a n i e w m i e j s c u z a c h o r o w a n i a
1 . U c h o r e g o w b ó l u z a w a Bo w y m , w z a w a l e n i e p o w i k Ba n y m b e z o b j a w ó w h i p o t o n i i -
p o d a t a b l e t k n i t r o g l i c e r y n y p o d j z y k .
2 . L e c z e n i e p r z e c i w b ó l o w e ( k o n i e c z n e z a Bo \e n i e k a n i u l i d o \y By ) .
a . P o d s t a w o w y m l e k i e m p r z e c i w b ó l o w y m j e s t m o r f i n a p o d a n a d o \y l n i e : 5 m g w
c i g u 2 m i n . , a n a s t p n i e 2 m g c o 5 m i n . - p o d k o n t r o l c z s t o [c i i g Bb o k o [c i
o d d e c h ó w , c i [n i e n i a t t n i c z e g o , c z s t o [c i r y t m u s e r c a - d o u s t p i e n i a b ó l u b d z
w y s t p i e n i a o b j a w ó w n i e p o \d a n y c h . P r z y u p o r c z y w y m , n a w r a c a j c y m b ó l u
z a w a Bo w y m m o \n a p o d a w a w l e w k r o p l o w y r o z t w o r u 5 0 m g m o r f i n y w 5 0 0 m l
5 % g l u k o z y o d 5 d o 2 0 k r o p l i n a m i n u t . U l u d z i m Bo d y c h , z d r o w y c h p r z e d
z a w a Be m , d a w k a d o b o w a s i g a d o 1 - 2 m g / k g c i \a r u c i a Ba , p o d w a r u n k i e m
d o b r e j t o l e r a n c j i . P r z e c i w w s k a z a n i a d l a m o r f i n y : z a b u r z e n i a o [r o d k a
o d d e c h o w e g o , d y c h a w i c a o s k r z e l o w a , u c z u l e n i e n a l e k . Z a l e c a n a o s t r o \n o [:
h i p o t o n i a i w s t r z s , o s t r e i p r z e w l e k Be c h o r o b y p Bu c , n i e w y d o l n o [ w t r o b y ,
n i e d o c z y n n o [ t a r c z y c y , n a s i l o n a m i a \d \y c a t t n i c m ó z g o w y c h .
b . R z a d z i e j d l a o p a n o w a n i a b ó l u s t o s u j e s i n e u r o l e p t o a n a l g e z j I I d o \y l n i e :
f e n t a n y l 0 , 1 m g z d e h y d r o b e n z p e r i d o l e m 5 m g - w 1 0 m l 5 % g l u k o z y w c i g u 5
m i n . - p o d k o n t r o l j a k p r z y p o d a w a n i u m o r f i n y .
J e [l i p i e r w s z a d a w k a n i e p r z e r w a Ba b ó l u , m o \n a p o p r z e r w i e 5 - 1 0 m i n . p o d a
w p o d o b n y s p o s ó b d r u g d a w k .
J e [l i p o 2 0 - 3 0 m i n . b ó l n a w r a c a , m o \n a p o d a 0 , 1 m g f e n t a n y l u ( k t ó r y m a
k r ó t k i p ó Bo k r e s c z a s u t r w a n i a w s t o s u n k u d o d e h y d r o b e n z p e r i d o l u ) a l b o
r o z p o c z w l e w k r o p l o w y m i e s z a n k i : 0 , 3 m g f e n t a n y l u , 1 0 m g
d e h y d r o b e n z p e r i d o l u w 5 0 0 m l 5 % g l u k o z y z s z y b k o [c i 5 - 2 0 k r o p l i n a m i n u t .
c . P r z y p r z e c i w w s k a z a n i a c h d o m o r f i n y m o \n a z a s t o s o w a m i e s z a n k l i t y c z n : 5 0
m g p e t y d y n y z 2 5 m g c h l o r o p r o m a z y n y ( f e n a c t i l d o w s t r z y k n i c i a d o \y l n e g o )
o r a z 5 0 m g p r o m e t a z y n y ( d i p h e r g a n ) - u z u p e Bn i o n e w s t r z y k a w c e d o 2 0 m l
r o z t w o r e m 5 % g l u k o z y . R o z p o c z y n a s i w s t r z y k n i c i e d o \y l n i e p o w o l i z w y k l e 4
m l , a n a s t p n i e 1 - 2 m l c o 1 5 - 6 0 m i n .
d . Z w a l c z a n i e d z i a Ba D n i e p o \d a n y c h l e k ó w p r z e c i w b ó l o w y c h .
H i p o t o n i a : u n i e s i e n i e n ó g , d o \y l n e p o d a n i e p By n ó w , a w o b e c b r a k u
n o r m a l i z a c j i c i [n i e n i a - w l e w d o p a m i n y .
B r a d y k a r d i a : a t r o p i n a 0 , 5 - 1 m g i . v . ( d a w k 0 , 5 m g m o \n a p o w t a r z a c o 5
m i n . d o d a w k i Bc z n e j 2 m g ) , a w r a z i e n i e s k u t e c z n o [c i l u b z a b u r z e D
h e m o d y n a m i c z n y c h - s t y m u l a c j a z e w n t r z n a l u b w p r o w a d z e n i e e l e k t r o d y i
s t y m u l a c j a w e w n t r z s e r c o w a . Z a b u r z e n i a o d d e c h u : p r z y c i \s z y c h o b j a w a c h
- n a l o k s o n ( n a r c a n ) 0 , 4 m g i . v . D a w k m o \n a p o w t a r z a c o k i l k a m i n u t w r a z i e
k o n i e c z n o [c i d o 2 - 1 0 m g . U w a g a : d l a o p a n o w a n i a b ó l u z a w a Bo w e g o n i e n a l e \y
s t o s o w a p y r a l g i n y c z y p a b i a l g i n y - z e w z g l d u n a t o k s y c z n o [ i m a B
s k u t e c z n o [ p r z e c i w b ó l o w .
3 . U c h o r y c h b e z p r z e c i w w s k a z a D p o d a d o u s t n i e 3 0 0 m g p o l o p i r y n y / a s p i r y n y .
4 . W s k a z a n i e m d l a t l e n o t e r a p i i j e s t h i p o k s e m i a - g Bó w n i e w p r z e b i e g u n a s i l o n e j
n i e w y d o l n o [c i s e r c a ( o b r z k p Bu c , w s t r z s ) i n i e w y d o l n o [c i o d d e c h o w e j .
5 . O b o w i z u j e u n i e r u c h o m i e n i e c h o r e g o w p o z y c j i l e \c e j . T r a n s p o r t w p o z y c j i
l e \c e j k a r e t k w y p o s a \o n w d e f i b r y l a t o r e l e k t r y c z n y . W s k a z a n e j e s t s t a Be
m o n i t o r o w a n i e e l e k t r o k a r d i o g r a f i c z n e . W o b r z k u p Bu c u n i e r u c h o m i e n i e i t r a n s p o r t w
p o z y c j i s i e d z c e j .
6 . I s t n i e j d w i e p r z e s Ba n k i n a k a z u j c e b a r d z o s z y b k h o s p i t a l i z a c j c h o r y c h z
z a w a Be m s e r c a :
a . p o n a d p o Bo w a c a Be j [m i e r t e l n o [c i r o c z n e j z p o w o d u z a w a Bu s e r c a m a m i e j s c e w
o k r e s i e p r z e d s z p i t a l n y m , g Bó w n i e n a s k u t e k m i g o t a n i a k o m ó r . W s z p i t a l u m o \n a
Ba t w o o p a n o w a p i e r w o t n e m i g o t a n i e k o m ó r d e f i b r y l a c j e l e k t r y c z n .
b . l e c z e n i e f i b r y n o l i t y c z n e r e d u k u j e [m i e r t e l n o [ ( o 5 0 % w c i g u p i e r w s z e j
g o d z i n y ) i o b s z a r z a w a Bu , o d w r o t n i e p r o p o r c j o n a l n i e d o u p By w u c z a s u o d
w y s t p i e n i a z a w a Bu .
7 . L e c z e n i e t r o m b o l i t y c z n e w o k r e s i e p r z e d s z p i t a l n y m . W o p a r c i u o w y n i k i z n a c z n e j
r e d u k c j i [m i e r t e l n o [c i u c h o r y c h z z a w a Be m l e c z o n y m t r o m b o l i t y c z n i e w c i g u p i e r w s z e j
g o d z i n y - p o j a w i Ba s i i d e a e l i m i n a c j i o p ó zn i e D p o p r z e z w d r o \e n i e l e c z e n i a
t r o m b o l i t y c z n e g o w m i e j s c u z a c h o r o w a n i a . M e t a a n a l i z a 6 r a n d o m i z o w a n y c h b a d a D ( w
t y m n a j w i k s z e g o E M I P ) - w y k a z a Ba m n i e j s z [m i e r t e l n o [ w g r u p i e p r z e d s z p i t a l n e j :
8 , 9 2 % w p o r ó w n a n i u z l e c z e n i e m s z p i t a l n y m : 1 0 , 7 %
L e c z e n i e z a w a Bu s e r c a w s z p i t a l u
G Bó w n y m k r y t e r i u m s k u t e c z n o [c i l e c z e n i a j e s t r e d u k c j a [m i e r t e l n o [c i c a Bk o w i t e j i
s e r c o w e j o c e n i a n e j b e z p o [r e d n i o i o d l e g l e .
D o d a t k o w e k r y t e r i a o b e j m u j o c e n :
" o b s z a r u z a w a Bu i p r z e b u d o w y k o m o r y ;
" f u n k c j i l e w e j k o m o r y z j e j n i e w y d o l n o [c i ;
" o b j a w ó w n i e d o k r w i e n i a ( z m o \l i w o [c i a n g i o p l a s t y k i l u b r e w a s k u l a r y z a c j i
c h i r u r g i c z n e j ) ;
" d r o \n o [c i t t n i c y w i e Dc o w e j o d p o w i e d z i a l n e j z a z a w a B.
W s t r a t e g i i l e c z e n i a z a w a Bu s e r c a w a \n e j e s t u w z g l d n i e n i e 3 z a s a d :
" p o d z i a B l e k ó w n a p o d s t a w o w e , p r z y n o s z c e z n a c z n r e d u k c j [m i e r t e l n o [c i i
p o m o c n i c z e - d a j c e i s t o t n e s t a t y s t y c z n i e a l e n i e w i e l k i e k o r z y [c i ;
" m u s z i s t n i e k o n k r e t n e w s k a z a n i a d l a w p r o w a d z e n i a k a \d e g o l e k u ;
" k a \d e g o l e k u o c e n a - k o r z y [/ k o s z t z p u n k t u w i d z e n i a l e c z n i c z e g o i
e k o n o m i c z n e g o .
P o d s t a w o w e m e t o d y l e c z e n i a z a w a Bu s e r c a w s z p i t a l u
L e c z e n i e t r o m b o l i t y c z n e
1 . C e l e m l e c z e n i a t r o m b o l i t y c z n e g o j e s t s p o w o d o w a n i e r e p e r f u z j i z a m k n i t e j p r z e z
z a k r z e p t t n i c y w i e Dc o w e j p r z e z p o d a n i e a k t y w a t o r a p l a z m i n o g e n u , k t ó r y p r z e k s z t a Bc a
u s t r o j o w y p l a z m i n o g e n w c z y n n y e n z y m p l a z m i n t r a w i c w Bó k n i k . A k t y w a t o r y
s p e c y f i c z n e a k t y w u j g Bó w n i e p l a z m i n o g e n z w i z a n y z w Bó k n i k i e m ( z a k r z e p e m ) ,
a k t y w a t o r y n i e s p e c y f i c z n e - z a r ó w n o p l a z m i n o g e n k r \c y w o s o c z u , j a k i z w i z a n y z
z a k r z e p e m .
2 . L e k i t r o m b o l i t y c z n e
W p r o w a d z o n o s z e r e g a k t y w a t o r ó w p l a z m i n o g e n u :
a . l e k i p i e r w s z e j g e n e r a c j i , k t ó r y c h g Bó w n y m p r z e d s t a w i c i e l e m j e s t s t r e p t o k i n a z a
( S K ) , s n i e s p e c y f i c z n y m i p r o t e a z a m i p r z e k s z t a Bc a j c y m i p l a z m i n o g e n w
p l a z m i n n a p o w i e r z c h n i z a k r z e p u , a l e t a k \e w o s o c z u , c o p o w o d u j e o p r ó c z
t r a w i e n i a w Bó k n i k a t a k \e r o z k Ba d f i b r y n o g e n u , c z y n n i k a V i V I I I o r a z
p l a z m i n o g e n u ( p o z i o m f i b r y n o g e n u o b n i \a s i d o o k o Bo 2 0 % n o r m y ) .
S y s t e m o w a l i z a j e s t p r z y c z y n k r w o t o c z n y c h p o w i k Ba D l e c z e n i a
t r o m b o l i t y c z n e g o .
b . l e k i d r u g i e j g e n e r a c j i : g Bó w n i e t k a n k o w y a k t y w a t o r p l a z m i n o g e n u ( t - P A ) -
w y k a z u j e w i k s z e p o w i n o w a c t w o d o w Bó k n i k a w z a k r z e p i e p r z y p o t e n c j a l n i e
m n i e j s z y m r y z y k u p o w i k Ba D k r w o t o c z n y c h ( c o s i n i e s p r a w d z i Bo w k l i n i c e ) .
Z a s a d n i c z w a d t - P A j e s t 1 0 - k r o t n i e w y \s z a c e n a w p o r ó w n a n i u z S K .
3 . S k u t e c z n o [ l e k ó w t r o m b o l i t y c z n y c h
a . O c e n a d r o \n o [c i t t n i c y w i e Dc o w e j o d p o w i e d z i a l n e j z a z a w a B ( T W O Z ) .
U s t a l o n o , \e p e Bn a d r o \n o [ T W O Z , w 9 0 m i n u c i e o d r o z p o c z c i a l e c z e n i a ,
w a r u n k u j e 2 - k r o t n i e m n i e j s z [m i e r t e l n o [ p o 3 0 d n i a c h w p o r ó w n a n i u z g r u p
c h o r y c h , u k t ó r y c h n i e u z y s k a n o p e Bn e j r e p e r f u z j i .
b . R e d u k c j a [m i e r t e l n o [c i - p o p o d a n i u l e k u t r o m b o l i t y c z n e g o j e s t f u n k c j u p By w u
c z a s u m i d z y w y s t p i e n i e m z a w a Bu a r o z p o c z c i e m l e c z e n i a . N a j l e p s z e w y n i k i
u z y s k u j e s i p o w d r o \e n i u k u r a c j i w c i g u p i e r w s z e j g o d z i n y ( r e d u k c j a
[m i e r t e l n o [c i o 5 0 % ) . W d r u g i e j g o d z i n i e r e d u k c j a [m i e r t e l n o [c i s i g a 2 5 % .
O p t y m a l n y o k r e s t r o m b o l i z y o b e j m u j e p i e r w s z e 6 g o d z i n o d w y s t p i e n i a z a w a Bu ,
a l e w y k a z a n o t a k \e o b n i \e n i e [m i e r t e l n o [c i d o 1 2 g o d z . o d z a w a Bu ( o k o Bo 1 0 % ) .
W I S I S - 2 - o s t a t n i m b a d a n i u , w k t ó r y m o c e n i a n o s k u t e c z n o [ S K , a s p i r y n y
o r a z o b u t y c h l e k ó w Bc z n i e w p o r ó w n a n i u d o p l a c e b o , s t w i e r d z o n o 2 5 %
r e d u k c j [m i e r t e l n o [c i p o S K , 2 3 % r e d u k c j p o a s p i r y n i e i 4 2 % p o o b u l e k a c h .
c . P o r ó w n a n i e w y n i k ó w l e c z e n i a z a w a Bu s e r c a r ó \n y m i l e k a m i t r o m b o l i t y c z n y m i .
W y \s z y o d s e t e k d r o \n o [c i T W O Z p o d c z a s l e c z e n i a t - P A i A P S A C w
p o r ó w n a n i u z S K s t w a r z a B p r z e s Ba n k i w i k s z e j r e d u k c j i [m i e r t e l n o [c i p o
z a s t o s o w a n i u t y c h l e k ó w . N i e p o t w i e r d z i By t e g o , u k i e r u n k o w a n e n a w y j a [n i e n i e
t e g o z a g a d n i e n i a , b a d a n i a G I S S I - 2 i I S I S - 3 , k t ó r e p o n a d t o u j a w n i By c z s t s z e
w y s t p o w a n i e u d a r u m ó z g o w e g o w [r ó d l e c z o n y c h t - P A .
P ó zn i e j s z e b a d a n i e G U S T O w y k a z a Bo , c o p r a w d a , 1 4 % r e d u k c j
[m i e r t e l n o [c i p o t - P A w p o r ó w n a n i u z S K , a l e p o t w i e r d z i Bo c z s t s z e
w y s t p o w a n i e u d a r ó w m ó z g o w y c h o d w a u d a r y n a 1 0 0 0 l e c z o n y c h .
d . S k u t e c z n o [ l e c z e n i a w s p o m a g a j c e g o l e k i t r o m b o l i t y c z n e .
Z b a d a n i a I S I S - 2 w y n i k a a d d y c y j n e d z i a Ba n i e S K i a s p i r y n y . S a m a a s p i r y n a
r e d u k o w a Ba [m i e r t e l n o [ p o w y \e j 2 0 % , r e i n f a r k t y z a c j o 4 9 % i u d a r m ó z g o w y o
4 6 % .
B a d a n i e G U S T O w y k a z a Bo z b l i \o n [m i e r t e l n o [ w g r u p a c h S K z h e p a r y n
i . v . i h e p a r y n s . c . B a d a n i e I S I S - 3 n i e w y k a z a Bo k o r z y [c i Bc z e n i a S K z h e p a r y n
p o d s k ó r n i a s p i r y n w s t o s u n k u d o S K z a s p i r y n .
4 . W s k a z a n i a d o l e c z e n i a t r o m b o l i t y c z n e g o w z a w a l e s e r c a
a . C h o r z y p r z y j c i w c i g u p i e r w s z y c h 1 2 g o d z i n o d w y s t p i e n i a b ó l u z a w a Bo w e g o
( a t a k \e z u t r z y m u j c y m s i b ó l e m z a w a Bo w y m p o t y m t e r m i n i e ) , z u n i e s i e n i e m
S T w c o n a j m n i e j 2 o d p r o w a d z e n i a c h E K G o r a z z e [w i e \y m b l o k i e m o d n o g i
p c z k a H i s a .
b . K o r z y s t n y w p By w l e c z e n i a t r o m b o l i t y c z n e g o s t w i e r d z o n o u c h o r y c h z a r ó w n o z
p i e r w s z y m , j a k i k o l e j n y m z a w a Be m s e r c a , a t a k \e u c h o r y c h :
o z e s k u r c z o w y m c i [n i e n i e m t t n i c z y m p o n i \e j 1 0 0 m m H g ;
o z n i e w y d o l n o [c i s e r c a , z w Ba s z c z a z c z s t o [c i r y t m u > 1 0 0 / m i n ;
o z c u k r z y c .
c . W s k a z a n i a w z g l d n e . W o b e c m n i e j s z e j s k u t e c z n o [c i l e c z e n i a t r o m b o l i t y c z n e g o
l u b c z s t s z e g o w y s t p o w a n i a d z i a Ba D n i e p o \d a n y c h n a l e \y r o z w a \y
i n d y w i d u a l n i e b i l a n s m o \l i w y c h k o r z y [c i i s t r a t u c h o r y c h :
o p o w y \e j 7 5 r . \y c i a ( w y r a zn a t e n d e n c j a z m n i e j s z e n i a [m i e r t e l n o [c i , p r z y
n a s i l e n i u u d a r ó w m ó z g o w y c h ) ;
o p r z y j t y c h p o u p By w i e 1 2 g o d z . o d w y s t p i e n i a z a w a Bu ( o b s e r w o w a n o
w z r o s t l i c z b y p k n i s e r c a ) ;
o z c i [n i e n i e m s k u r c z o w y m p o w y \e j 1 7 5 m m H g b d z c i [n i e n i e m
r o z k u r c z o w y m p o n a d 1 1 0 m m H g ( p o d w y \s z e n i e r y z y k a u d a r u
m ó z g o w e g o ) ;
o z w y w i a d a m i u d a r u m ó z g u p o u p By w i e 6 m i e s i c y , b e z o b j a w ó w
n e u r o l o g i c z n y c h .
5 . B r a k w s k a z a D d o l e c z e n i a t r o m b o l i t y c z n e g o w z a w a l e s e r c a : z a w a B s e r c a z
p r a w i d Bo w y m e l e k t r o k a r d i o g r a m e m b d z o b n i \e n i e m o d c i n k a S T i z m i a n a m i z a Ba m k a T .
6 . B e z w z g l d n e p r z e c i w w s k a z a n i a d o l e c z e n i a t r o m b o l i t y c z n e g o
a . C z y n n e k r w a w i e n i e z n a c z y D n i e p o d d a j c y c h s i u c i s k o w i .
b . P r z e b y t e : u d a r k r w o t o c z n y m ó z g u , n o w o t w ó r , t t n i a k [r ó d c z a s z k o w y i a n o m a l i e
n a c z y n i o w e , z a b i e g n e u r o l o g i c z n y , u r a z g Bo w y w c i g u o s t a t n i e g o m i e s i c a .
c . P o d e j r z e n i e t t n i a k a r o z w a r s t w i a j c e g o a o r t y .
d . Z a b i e g c h i r u r g i c z n y l u b c i \k i u r a z w c i g u o s t a t n i c h 2 t y g o d n i .
e . R e a n i m a c j a z m a s a \e m s e r c a i u s z k o d z e n i e m \e b e r , m o s t k a i i n n y c h n a r z d ó w .
f . K r w o t o c z n a r e t i n o p a t i a c u k r z y c o w a i i n n e p r o c e s y g r o \c e k r w a w i e n i e m
w e w n t r z g a Bk o w y m .
g . S k a z a k r w o t o c z n a .
h . C i \a .
7 . W z g l d n e p r z e c i w w s k a z a n i a d o l e c z e n i a t r o m b o l i t y c z n e g o
a . P r z e b y t y p r z e d p o n a d 2 m i e s i c a m i u d a r m ó z g u o r a z w y w i a d y p r z e j [c i o w y c h
e p i z o d ó w n i e d o k r w i e n n y c h m ó z g u .
b . O p o r n e n a l e c z e n i e n a d c i [n i e n i e t t n i c z e .
c . C z y n n e o w r z o d z e n i e \o Bd k a b d z j e l i t .
d . A k t u a l n e s t o s o w a n i e d o u s t n y c h l e k ó w p r z e c i w z a k r z e p o w y c h .
e . R e a n i m a c j a z m a s a \e m z e w n t r z n y m .
f . Z a b i e g o p e r a c y j n y d o k o n a n y p r z e d u p By w e m 2 m i e s i c y .
g . Zw i e \e w k Bu c i e d o n a c z y n i a n i e p o d d a j c e g o s i u c i s k o w i .
h . P r z e c i w w s k a z a n i a d l a S K : l e c z e n i e S K l u b A P S A C w c i g u p o n a d 5 d n i , a l e
p r z e d u p By w e m d w ó c h l a t , o r a z w y w i a d y u c z u l e n i a n a l e k ( m o \n a w t e d y
z a s t o s o w a t - P A ) .
i . N i e w y d o l n o [ w t r o b y i n e r e k .
j . C z y n n y p r o c e s n o w o t w o r o w y , o k r e s s c h y Bk o w y i n n y c h c h o r ó b o c i \k i m
p r z e b i e g u .
8 . D a w k o w a n i e l e k ó w t r o m b o l i t y c z n y c h .
" S K s t o s o w a n a j e s t d o \y l n i e ( p o m p a , w l e w k r o p l o w y ) z w y k l e w d a w c e 1 , 5 m l n j .
w c i g u 1 g o d z .
" T k a n k o w y a k t y w a t o r p l a z m i n o g e n u ( t - P A ) : w c i g u 1 , 5 g o d z . : d a w k a w s t p n a 1 5
m g , n a s t p n i e 0 , 7 5 m g / k g p r z e z 3 0 m i n . o r a z 0 , 5 m g / k g p r z e z 6 0 m i n . ( w s u m i e
d o 1 0 0 m g ) .
9 . Z a l e c a s i w c z e s n e s t o s o w a n i e a s p i r y n y , k t ó r a w y k a z u j e a d d y c y j n e d z i a Ba n i e w
p o Bc z e n i u z l e k i e m t r o m b o l i t y c z n y m .
1 0 . S t o s o w a n i e h e p a r y n y
U w a \a s i o b e c n i e , \e s t o s o w a n i e h e p a r y n y r a z e m z S K n i e j e s t k o n i e c z n e . U
c h o r y c h l e c z o n y c h t - P A s t o s u j e s i h e p a r y n d o \y l n i e 5 0 0 0 j . j a k o d a w k w s t p n , a
n a s t p n i e o k o Bo 1 0 0 0 j . / g o d z . p o d k o n t r o l A P T T j a k o p r o f i l a k t y k r e o k l u z j i - p r z e z 2 4 - 4 8
g o d z . W s k a z a n i e m d o p o d a w a n i a h e p a r y n y w z a w a l e s e r c a s :
a . n a w r a c a j c e n i e d o k r w i e n i e ;
b . p r o f i l a k t y k a z a t o r o w o [c i :
o s k r z e p l i n a w e w n t r z s e r c o w a z w Ba s z c z a g r o \c a u r u c h o m i e n i e m ;
o m i g o t a n i e p r z e d s i o n k ó w ;
o z a k r z e p i c a \y l n a ;
o p r z e d Bu \a j c e s i u n i e r u c h o m i e n i e c h o r e g o .
S t o s o w a n i e h e p a r y n y m o \e b y p r z e d Bu \o n e u c h o r y c h n i e s t a b i l n y c h p o
z a w a l e s e r c a .
1 1 . L e c z e n i e p o w i k Ba D k r w o t o c z n y c h p o l e c z e n i u t r o m b o l i t y c z n y m
a . M a Be k r w a w i e n i a w m i e j s c u w k Bu d a j s i o p a n o w a u c i s k i e m - b e z p r z e r y w a n i a
l e c z e n i a t r o m b o l i t y c z n e g o .
b . W o b e c i s t o t n e g o k r w a w i e n i a : p r z e r w a p o d a w a n i e l e k u t r o m b o l i t y c z n e g o ,
h e p a r y n y i a s p i r y n y .
c . P r z y c i \k i m k r w a w i e n i u u c h o r e g o o t r z y m u j c e g o h e p a r y n , p o d a s i a r c z a n
p r o t a m i n y w d a w c e 1 m g n a 1 0 0 j . h e p a r y n y p o d a n e j w c i g u o s t a t n i c h 4 g o d z i n
( n a j w y \s z a d a w k a j e d n o r a z o w a 5 0 m g ) .
d . O b n i \e n i e h e m a t o k r y t u p o n i \e j 3 0 % j e s t w s k a z a n i e m d o p r z e t o c z e n i a k r w i .
e . P r z y c i \k i c h k r w a w i e n i a c h l e k i e m z w y b o r u j e s t k r i o p r e c y p i t a t w d a w c e 1 0 j . ,
k t ó r y z a w i e r a f i b r y n o g e n i c z y n n i k V I I I . D a w k a w s t p n a m o \e b y p o w t a r z a n a .
f . W s k a z a n e j e s t p r z e t a c z a n i e m r o \o n e g o o s o c z a 2 0 m l / k g l u b k o n c e n t r a t u
c z y n n i k ó w z e s p o Bu p r o t r o m b i n y 2 0 j . c z y n n i k a I X / k g m a s y c i a Ba .
g . W b a r d z o c i \k i c h k r w a w i e n i a c h k w a s t r a n e k s a m o w y ( E x a c y l ) d o \y l n i e 1 0
m g / k g m a s y c i a Ba n a d o b .
L e c z e n i e w s p o m a g a j c e w z a w a l e s e r c a
L e c z e n i e w s p o m a g a j c e o b e j m u j e l e k i , k t ó r y c h s k u t e c z n o [ w z a k r e s i e o b n i \a n i a
[m i e r t e l n o [c i w z a w a l e s e r c a n i e j e s t w y s o k a , c h o c i a \ i s t o t n a s t a t y s t y c z n i e . I s t n i e j w
p i [m i e n n i c t w i e d w i e s t r a t e g i e s t o s o w a n i a t y c h l e k ó w :
" p o d a w a n i e w w y s e l e k c j o n o w a n y c h g r u p a c h z a w a Bu s e r c a , u w z g l d n i a j c
w s k a z a n i a z a p e w n i a j c e n a j w i k s z s k u t e c z n o [ p r z y n a j m n i e j s z y c h
d z i a Ba n i a c h n i e p o \d a n y c h ;
" z a l e c a n i e s t o s o w a n i a u w s z y s t k i c h c h o r y c h w z a w a l e s e r c a , k t ó r z y n i e w y k a z u j
p r z e c i w w s k a z a D d o s t o s o w a n i a t y c h l e k ó w .
D o l e k ó w w s p o m a g a j c y c h w z a w a l e s e r c a n a l e \: n i t r o g l i c e r y n a , l e k i b l o k u j c e
r e c e p t o r b e t a a d r e n e r g i c z n y i i n h i b i t o r y k o n w e r t a z y a n g i o t e n s y n y .
1 . N i t r o g l i c e r y n a
a . W s k a z a n i a : z a w a B s e r c a z o b j a w a m i n i e w y d o l n o [c i l e w e j k o m o r y ( b i e r n e
p r z e k r w i e n i e , o b r z k p Bu c ) z p r a w i d Bo w y m b d z p o d w y \s z o n y m c i [n i e n i e m
t t n i c z y m , b ó l z a w a Bo w y u t r z y m u j c y s i i n a w r a c a j c y m i m o l e c z e n i a
p r z e c i w b ó l o w e g o , n a d c i [n i e n i e t t n i c z e , n i e d o m y k a l n o [ m i t r a l n a .
b . P r z e c i w w s k a z a n i a : w s t r z s i h i p o t o n i a p o n i \e j 1 0 0 m m H g , z a w a B p r a w e j k o m o r y ,
n a d c i [n i e n i e p Bu c n e . U w a g a : o s t r o \n e w s k a z a n i a i d a w k o w a n i e w z a w a l e [c i a n y
d o l n e j ( r ó w n o c z e s n y z a w a B p r a w e j k o m o r y u 4 0 % t e j g r u p y ) .
c . D a w k o w a n i e : p o c z t k o w o 1 t a b l e t k a p o d j z y k , a n a s t p n i e w l e w k r o p l o w y
z a c z y n a j c o d 5 µ g / m i n . , a n a s t p n i e p o d w y \s z a n i e d a w k i o 5 - 1 0 µ g / m i n , c o 5
m i n . p o d k o n t r o l c z s t o [c i r y t m u i c i [n i e n i a t t n i c z e g o .
N a j c z [c i e j s t o s o w a n e d a w k i 2 0 - 1 0 0 µ g / m i n . D a w k i w y \s z e s s t o s o w a n e w o b r z k u
z p r a w i d Bo w y m b d z p o d w y \s z o n y m c i [n i e n i e m t t n i c z y m , p o d w a r u n k i e m
z a p o b i e g a n i a : w i k s z e j r e d u k c j i n i \ 1 0 % [r e d n i e g o c i [n i e n i a t t n i c z e g o o r a z
p r z y s p i e s z e n i a c z s t o [c i r y t m u s e r c a o p o n a d 1 0 / m i n . b d z p r z e k r o c z e n i a c z s t o [c i
r y t m u 1 1 0 / m i n .
N i t r a t y d o u s t n e i w p l a s t r a c h n i e s w s k a z a n e u w s z y s t k i c h c h o r y c h z z a w a Be m s e r c a .
U t r z y m u j s i w s k a z a n i a : n i e w y d o l n o [ s e r c a i n a w r a c a j c e n i e d o k r w i e n i e .
2 . L e k i b l o k u j c e r e c e p t o r b e t a - a d r e n e r g i c z n y ( L B A )
M o g w p By w a n a z m n i e j s z e n i e o b j a w ó w n i e d o k r w i e n i a ( r e d u k c j a b ó l u ) i o b s z a r u
z a w a Bu s e r c a , o b n i \e n i e n a p i c i a ( s t r e s ) [c i a n y l e w e j k o m o r y ( p r e w e n c j a p k n i c i a
s e r c a ) o r a z m o g z a p o b i e g a g r o zn y m z a b u r z e n i o m r y t m u .
a . W s k a z a n i a : l e k i z g r u p y L B A s z a l e c a n e w z a w a l e u c h o r y c h w s t a n i e
w s k a z u j c y m n a s t y m u l a c j a d r e n e r g i c z n z t a c h y k a r d i , p o d w y \s z o n y m
c i [n i e n i e m s k u r c z o w y m , p r z e d Bu \o n y m b ó l e m z a w a Bo w y m .
b . P r z e c i w w s k a z a n i a :
o b l o k I ° z P Q p o n a d 0 , 2 4 s o r a z b l o k I I ° i I I I ° ,
o w y w i a d y d y c h a w i c y o s k r z e l o w e j ,
o n i e w y d o l n o [ s e r c a z r z \e n i a m i p o n a d 1 / 3 d o l n p Bu c ,
o b r a d y k a r d i a p o n i \e j 5 0 / m i n . ,
o c i [n i e n i e s k u r c z o w e p o n i \e j 1 0 0 m m H g ,
o c i [n i e n i e z a k l i n o w a n e w t t n i c y p Bu c n e j p o n a d 2 0 m m H g .
c . D a w k o w a n i e : L B A p o w i n n y b y p o d a w a n e d o \y l n i e w c i g u p i e r w s z y c h 6 g o d z .
o d w y s t p i e n i a b ó l u z a w a Bo w e g o , m e t o p r o l o l 1 0 - 1 5 m g , a t e n o l o l 5 - 1 0 m g , w
d a w k a c h p o d z i e l o n y c h : p i e r w s z e w s t r z y k n i c i e t e s t u j c e 1 - 2 m g , a n a s t p n i e 2 -
5 m g w o d s t p a c h 5 m i n . p o d k o n t r o l c z s t o [c i r y t m u s e r c a , c i [n i e n i a
t t n i c z e g o , o c e n y w y d o l n o [c i k r \e n i a , a n a s t p n i e l e c z e n i e d o u s t n e : a t e n o l o l
2 x 5 0 m g , m e t o p r o l o l 3 x 5 0 m g , p r o p r a n o l o l 3 x 2 0 - 4 0 m g .
S k u t e c z n o [ L B A w z a k r e s i e r e d u k c j i [m i e r t e l n o [c i w o s t r y m o k r e s i e z a w a Bu s e r c a u
n i e w y s e l e k c j o n o w a n y c h c h o r y c h n i e j e s t w y s o k a . W n a j w i k s z y c h b a d a n i a c h I S I S - 1
s t w i e r d z o n o [m i e r t e l n o [: 3 , 8 9 % - a t e n o l o l i 4 , 5 7 % g r u p a k o n t r o l n a . T a 1 5 % i s t o t n a
r ó \n i c a u t r z y m y w a Ba s i p r z e z r o k ( 1 0 , 7 % i 1 2 % ) .
3 . I n h i b i t o r y k o n w e r t a z y a n g i o t e n s y n y ( I K A )
G r u p a I K A m a u s t a l o n s k u t e c z n o [ w n i e w y d o l n o [c i k r \e n i a i n a d c i [n i e n i u
t t n i c z y m . T r w a j i n t e n s y w n e b a d a n i a d l a o k r e [l e n i a z a k r e s u w s k a z a D i s k u t e c z n o [c i u
c h o r y c h z z a w a Be m s e r c a i w c h o r o b i e w i e Dc o w e j . I K A p o w o d u j r o z s z e r z e n i e
n a c z y n i o w e g o u k Ba d u t t n i c z e g o ( z r e d u k c j o p o r u o b w o d o w e g o ) o r a z \y l n e g o , z
n a s t p o w y m o b n i \e n i e m o b c i \e n i a w s t p n e g o i n a s t p c z e g o s e r c a - z r e d u k c j
o b j t o [c i p ó zn o k u r c z o w e j i c i [n i e n i a n a p e Bn i a n i a l e w e j k o m o r y u c h o r y c h z
n i e w y d o l n o [c i s e r c a ( z p o d w y \s z e n i e m r z u t u s e r c a ) .
W p By w n a k o n w e r t a z t k a n k o w p o w o d u j e z a h a m o w a n i e p r z e b u d o w y ( r e m o d e l i n g )
m i [n i a s e r c o w e g o p o z a w a l e i [c i a n y t t n i c w n a d c i [n i e n i u t t n i c z y m .
a . W s k a z a n i a : n i e w y d o l n o [ l e w e j k o m o r y w p r z e b i e g u z a w a Bu s e r c a , d y s f u n k c j a
l e w e j k o m o r y z o b n i \e n i e m f r a k c j i w y r z u c a n i a , r o z l e g By z a w a B s e r c a ,
n a d c i [n i e n i e w p r z e b i e g u z a w a Bu .
b . P r z e c i w w s k a z a n i a : w s t r z s i s k u r c z o w e c i [n i e n i e t t n i c z e p o n i \e j 1 0 0 m m H g ,
n e u t r o p e n i a , z w \e n i e z a s t a w k i a o r t a l n e j i m i t r a l n e j , k a r d i o m i o p a t i a
p r z e r o s t o w a , n a d w r a \l i w o [ n a l e k , c i \k i e z a b u r z e n i a i n i e w y d o l n o [ w t r o b y ,
c i \a . O b o w i z u j e o s t r o \n o [ w s t o s o w a n i u t y c h l e k ó w w n i e w y d o l n o [c i n e r e k .
c . D a w k o w a n i e : k a p t o p r y l n a l e \y p o d a w a w d a w c e w s t p n e j 6 , 2 5 m g , a n a s t p n i e
w d a w k a c h w z r a s t a j c y c h , d o d w ó c h - t r z e c h r a z y d z i e n n i e 2 5 - 5 0 m g . E n a l a p r i l -
w d a w c e w s t p n e j 2 , 5 m g , s t o p n i o w o p o d w y \s z a j c d a w k d o 2 x 2 , 5 - 5 m g b d z
1 x 1 0 m g .
U w z g l d n i a j c p o d a n e w s k a z a n i a z a l e c a s i w c z e s n e s t o s o w a n i e l e k ó w z g r u p y I K A ,
r o z p o c z y n a j c o d b a r d z o m a By c h d a w e k w c e l u u n i k n i c i a n i e p o \d a n e j h i p o t e n s j i .
4 . G r u p a a n t a g o n i s t ó w w a p n i a
N i e w y k a z a n o , a b y l e k i z g r u p y a n t a g o n i s t ó w w a p n i a o b n i \a By [m i e r t e l n o [ w z a w a l e
s e r c a z z a Ba m k i e m Q .
U c h o r y c h z z a w a Be m s e r c a b e z z a Ba m k a Q s k u t e c z n o [ l e k ó w t e j g r u p y w z a k r e s i e
r e d u k c j i [m i e r t e l n o [c i i r e i n f a r k t y z a c j i j e s t w t p l i w a i w y m a g a d a l s z y c h b a d a D. W y n i k i
s t o s o w a n i a w e r a p a m i l u p o z a w a l e s e r c a s p o z y t y w n e w g r u p a c h c h o r y c h , u k t ó r y c h
l e c z e n i e r o z p o c z t o w 2 t y g o d n i e o d p o c z t k u c h o r o b y . U w a \a s i , \e l e k i z g r u p y
a n t a g o n i s t ó w w a p n i a s p r z e c i w w s k a z a n e u c h o r y c h z n i e w y d o l n o [c i s e r c a i
d y s f u n k c j l e w e j k o m o r y . N i f e d y p i n a i l e k i p r z y s p i e s z a j c e r y t m s e r c a m o g p o g a r s z a
r o k o w a n i e p a c j e n t ó w z c h o r o b w i e Dc o w .
5 . M a g n e z
N i e m a w s k a z a D d o r u t y n o w e g o s t o s o w a n i a m a g n e z u w z a w a l e s e r c a .
L e c z e n i e n a s t p s t w i p o w i k Ba D z a w a Bu s e r c a
1 . Z a b u r z e n i a r y t m u s e r c a
a . N a d k o m o r o w e z a b u r z e n i a r y t m u :
o p o b u d z e n i a p r z e d w c z e s n e n a d k o m o r o w e : n i e w y m a g a j l e c z e n i a ;
o m i g o t a n i e i t r z e p o t a n i e p r z e d s i o n k ó w o r a z c z s t o s k u r c z n a d k o m o r o w y :
z p r a w i d Bo w l u b n i e z n a c z n i e p r z y s p i e s z o n c z s t o [c i r y t m u k o m ó r -
n i e w y m a g a l e c z e n i a ; z p r z y s p i e s z o n c z y n n o [c i k o m ó r - b e t a b l o k e r
( n a j c z [c i e j m e t o p r o l o l 1 - 2 m g i . v . z k o n t r o l r y t m u i h e m o d y n a m i k i ,
d a w k i m o g b y p o w t a r z a n e c o 5 m i n . d o u z y s k a n i a p o p r a w y b d z
d a w k i 1 0 - 1 5 m g i . v . , a n a s t p n i e d o u s t n i e ) , b d z w e r a p a m i l 2 , 5 m g - z
p o w t a r z a n i e m d a w k i p o d k o n t r o l j a k w y \e j , a l b o d i g o x i n 0 , 5 m g ; w r a z i e
b r a k u e f e k t u a m i o d a r o n u i j e [l i t a c h y a r y t m i e n a d k o m o r o w e p o w o d u j
z a b u r z e n i a h e m o d y n a m i c z n e ( o b r z k p Bu c , w s t r z s ) b d z b ó l w i e Dc o w y ,
i s t n i e j w s k a z a n i a d o k a r d i o w e r s j i e l e k t r y c z n e j .
b . K o m o r o w e z a b u r z e n i a r y t m u :
o p o b u d z e n i a p r z e d w c z e s n e p o j e d y n c z e , n a w e t l i c z n e , n i e w y m a g a j
l e c z e n i a ;
o l i c z n e p a r y i s a l w y o r a z c z s t o s k u r c z k o m o r o w y n i e u t r w a l o n y : l i d o k a i n a
w d a w c e w s t p n e j 3 r a z y 5 0 m g w o d s t p a c h 3 - 5 m i n , a n a s t p n i e w l e w
k r o p l o w y 3 m g / m i n . , a p o 1 2 g o d z . 2 m g / m i n . ;
o c z s t o s k u r c z k o m o r o w y u t r w a l o n y z z a b u r z e n i a m i h e m o d y n a m i c z n y m i
b d z b ó l e m w i e Dc o w y m s t a n o w i w s k a z a n i e d o k a r d i o w e r s j i e l e k t r y c z n e j
( j e [l i n i e m a m o \l i w o [c i - l i d o k a i n a j a k w y \e j ) ;
o c z s t o s k u r c z b e z m o \l i w o [c i w e r y f i k a c j i e l e k t r o k a r d i o l o g i c z n e j , l e k i w
n a s t p u j c e j k o l e j n o [c i : l i d o k a i n a w d a w k a c h 5 0 m g i . v . d o c z t e r e c h
r a z y c o 3 m i n . ( j e [l i s k u t e c z n a - w l e w d o \y l n y j a k w y \e j ) , j e [l i
n i e s k u t e c z n a : m e t o p r o l o l i . v . w d a w k a c h j a k w y \e j , g d y n i e s k u t e c z n y :
a m i o d a r o n d o \y l n i e 5 m g / k g m a s y c i a Ba w c i g u 2 0 - 3 0 m i n . ( w s t a n a c h
z a g r o \e n i a \y c i a d a w k a m o \e b y p o d a n a w c i g u 1 - 3 m i n . ) , a
n a s t p n i e w l e w k r o p l o w y 1 0 - 2 0 m g / k g / 2 4 g o d z .
c . M i g o t a n i e k o m ó r
M i g o t a n i e k o m ó r j e s t w s k a z a n i e m d o n a t y c h m i a s t o w e j d e f i b r y l a c j i
e l e k t r y c z n e j , j e [l i j e s t t o m o \l i w e w c i g u 3 0 - 6 0 s e k . ( j a k o j e d y n y z a b i e g
r e a n i m a c y j n y ) , n a j c z [c i e j p i e r w s z y i m p u l s 2 0 0 J , j e [l i n i e s k u t e c z n y -
n a t y c h m i a s t n a s t p n y 3 0 0 J , j e [l i n i e s k u t e c z n y - n a t y c h m i a s t 4 0 0 J , c o
p o w o d u j e d e f i b r y l a c j p r z y n a j m n i e j s z y m u s z k o d z e n i u s e r c a . J e [l i d e f i b r y l a c j a
n i e j e s t m o \l i w a w c i g u 3 0 - 6 0 s e k . , s t o s o w a t y p o w o m a s a \ s e r c a i s z t u c z n e
o d d y c h a n i e . G d y d e f i b r y l a c j a j e s t s k u t e c z n a , s t o s o w a l i d o k a i n ( j a k w y \e j ) i
w y r ó w n a n i e d o b o r y e l e k t r o l i t ó w ( K + , M g + + ) . J e [l i l i d o k a i n a n i e z a p o b i e g a
n a w r o t o m , s t o s u j e s i d o \y l n i e t o s y l a n b r e t y l i n u 5 m g / k g , k t ó r y m o \n a p o w t ó r z y
p o 2 0 m i n . w d a w c e o p o Bo w n i \s z e j , a n a s t p n i e w l e w a m i o d a r o n u ( j a k w y \e j ) .
d . B r a d y a r y t m i e
o D y s f u n k c j a w z Ba z a t o k o w e g o : w y s t p u j e u 2 5 - 4 0 c h o r y c h w p i e r w s z e j
g o d z i n i e z a w a Bu s e r c a , p ó zn i e j w m a l e j c y m o d s e t k u c h o r y c h .
B r a d y k a r d i a b e z n a s t p s t w h e m o d y n a m i c z n y c h n i e w y m a g a l e c z e n i a .
B r a d y k a r d i a z z a b u r z e n i a m i h e m o d y n a m i c z n y m i : p o d a n i e 0 , 5 m g
a t r o p i n y i . v . , u n i e s i e n i e n ó g , s z y b k i e p r z e t o c z e n i e 2 5 0 m l 0 , 9 % N a C l ,
p o w t a r z a n i e a t r o p i n y d o Bc z n e j d a w k i 1 , 5 m g i . v . W o b e c
n i e s k u t e c z n o [c i a t r o p i n y , u c h o r y c h z o b j a w a m i h e m o d y n a m i c z n y m i ,
b r a d y k a r d i i p o n i \e j 4 0 / m i n . i s t n i e j w s k a z a n i a d o s t y m u l a c j i , n a j l e p i e j
( j e [l i n i e m a z a b u r z e D p r z e w o d z e n i a p r z e d s i o n k o w o - k o m o r o w e g o )
p r z e d s i o n k o w e j ( A A I ) .
o B l o k i p r z e w o d z e n i a :
B l o k p r z e d s i o n k o w o - k o m o r o w y I s t o p n i a n i e w y m a g a l e c z e n i a .
B l o k p r z e d s i o n k o w o - k o m o r o w y I I s t o p n i a ( w y r ó \n i a s i b l o k
p r o k s y m a l n y - t y p I , d a w n i e j p e r i o d y k a W e n c k e b a c h a o r a z d y s t a l n y - t y p
I I , d a w n i e j M o b i t z I I ) . T y p I b l o k u I I s t o p n i a u c h o r e g o z z a w a Be m [c i a n y
d o l n e j w y m a g a m o n i t o r o w a n i a , a j e [l i w y s t p u j e w o l n a c z y n n o [ s e r c a
<