DSCF5413

132 W. Budzyński, W. Szempliński

Zebrane jednoetapowo wilgotne ziarno nie jest fizjologicznie dojrzałe i i_ntesywnie oddycha. Podnosząca się temperatura pryzmy na składzie przyspiesza ^ wój pleśni i bakterii w tempie powodującym natychmiastowe stęchnięcie zboża po dłuższym czasie także namnażanie szkodników. Dlatego pierwszym etapem przygotowania ziarna do składowania jest odsortowanie mokrych części organie nych i w miarę możliwości schładzanie ziarna, a następnie suszenie sposobem go. spodarczym przez szuflowanie pryzmy bądź przy użyciu suszarni. Dopiero po takim wstępnym przygotowaniu ziarna przystępuje się do jakościowego przygotowania surowca ściśle według określonych wymagań czystości, celności i wyrównania.

W gospodarstwach prowadzących produkcję zwierzęcą słoma jest zbierana na paszę lub ściółkę. Jeśli gospodarstwo nie ma takiego zapotrzebowania, należy ją wykorzystać na nawóz organiczny. Niedopuszczalne jest palenie słomy zbożowej. W średnim plonie słomy zbożowej znajduje się około 35 kg N, 20 kg P2O5,110kg K₂0, 6 kg MgO, 15 kg CaO, 18 g B, 17 g Cu, 286 g Mn, 2 g Mo, 140 g Zn i 0,2gCo. Mimo znacznej ilości składników słoma zbożowa ma bardzo szeroki stosunek C:N (85:1) oraz C:P (140:1). Przyoranie samej słomy może spowodować sorpcję biologiczną azotu i fosforu z zasobów glebowych. Mikroorganizmy rozkładające słomę konkurują o te składniki z roślinami następczymi.

Słomę należy rozdrobnić, wzbogacić w azot i wymieszać z glebą. Rozdrobnienia można dokonać montując szarpacz słomy na kombajnie bądź używając sieczkarni polowej. Optymalna długość sieczki wynosi 8—10 cm. Pozostawienie słomy na pokosach aż do orki zimowej, aby uległa samoistnemu pokruszeniu pod wpływem zmiennych warunków pogodowych, jest agrotechnicznie niepoprawne. Po rozdrobnieniu słom)' należy wzbogacić ją w azot w ilości 0,7—1,0% w stosunku do masy słomy (40—60 kg/ha N), dodając do niej saletry amonowej, gnojowicy (35-501), gnojówki (10-20 m ), a następnie wymieszać z glebą za pomocą pługa talerzowego lub podorywkowego albo kultywatora.

Pszenicę konsumpcyjną (ozimą i jarą) zbiera się tylko w stadium dojrzałości pełnej. Sposób zbioru, a przede wszystkim przechowywania ziarna wpływa na zawartość i jakość glutenu, a także stan enzymów proteolitycznych i amylolitycznych. Ziarno wilgotne, zagrzewające się może porastać, co eliminuje je jako surowiec chlebowy. Suszenie w wysokich temperaturach może powodować denaturację białek zapasowych, co uniemożliwia tworzenie kompleksu glutenowego Podobnie niszcząco działają na ziarno niskie temperatury (mrozy), zmieniając właściwości glutenu.