podst pedagogiki przedszkolnej z metodyka7

16 Rozdział 1

nym wykształceniem oraz kulturą wymowy. Według poglądów Kwintyliana, zaniedbanie rozwoju dziecka lub złe wzorce hamowały jego możliwości i uzdolnienia. W Kształceniu mówcy podał wskazówki metodyczne mające służyć rodzicom i opiekunom, podkreślał znaczenie etyki i obowiązkowości nauczyciela oraz rolę środków dydaktycznych w wychowaniu, ukazując również przykłady ćwiczeń wspomagających rozwój małego dziecka¹⁰.

W wieku przedszkolnym zabawa i zajęcia grupowe uczą współzawodnictwa, kształtują wzajemne relacje i wdrażają do samodzielności. Wiek ten stanowi etap przygotowawczy do nauki szkolnej. Okres tak zwanego wczesnego dzieciństwa kończył się z chwilą ukończenia siódmego roku życia. Wtedy to posyłano dzieci do szkół lub zatrudniano w domu wszechstronnie wykształconego nauczyciela. Podczas zdobywania umiejętności czytania i pisania najpierw zapamiętywały one nazwy liter, łączyły je w sylaby, a potem w wyrazy. Naukę czytania rozpoczynały od smakowania ciastek w kształcie liter. Uczyły się również rachunków i przyrody. Sam Kwintylian był optymistą i zwolennikiem łagodności w wychowaniu.

Na temat wychowania dziecka w epoce średniowiecza niewiele wiadomo. Istnieje uboga ilość źródeł i materiałów. Wzorem człowieka był asceta. Nie interesowano się też edukacją i opieką w wieku przedszkolnym¹¹. Religijność i całkowite oddanie Bogu to panujące wówczas tezy wychowawcze.

W tekstach źródłowych w epoce odrodzenia odznaczała się postać Aląuina, byłego rektora szkoły katedralnej w Yorku, którego wraz z grupą współpracowników - zakonników anglosaskich na swój dwór sprowadził Karol Wielki. Aląuin był autorem programu nauczania, kształcił nauczycieli oraz układał podręczniki szkolne.

Vittorino De Feltre (1378-1446)

Włoski pedagog, nauczyciel łaciny. „Sokrates epoki odrodzenia", założyciel popularnej i bardzo przyjaznej szkoły zwanej „Domem Radości" w Mantui (1432 r.), przeciwnik jedno-

¹⁽¹ ///':,loiiii m/t lidifmuit, retI I !• unlyb.u lM, W.ul%7,10(1

"W IIuIhoW'.! .1 11'iw.il llitonit ,,il * y I . •. 17,

......H lilii n, ........................

I roi mego średniowiecznego wychowania dzieci i młodzieży. I« u uzdolniony, świecki nauczyciel wszystkie swoje siły, wiedzę

• iiu/, wielkie uczucia przekazywał uczniom od siódmego roku /\<ia. lego pełna radości szkoła mantańska mieściła się w wiel-l un budynku na terenie olbrzymiego parku, idealnego dla dzie-

• lęt ycli zabaw. W nich to najpełniej wyrażała się aktywność, I-i .|( .i do zaspokajania potrzeb intelektualnych, społecznych,

■ !• tycznych i ruchowych. Kolorowe sale ozdobione obrazkami pi odstawiającymi codzienne sceny z życia dzieci, wyposażone i", b w różne pomoce naukowe i zabawki. Szkoła znajdowała się

• i j m u I noża rzeki, wokół lasu i łanów rozległych pól. Zbudowa-u• • I miska sportowe i wyznaczono tereny do zabaw, jazdy kon-u* ■( i ćwiczeń ruchowych. Feltre wyeliminował z wychowania

• h.r./cuie i przymus. Otaczał dzieci ojcowską życzliwością

■ | ••vju< iclską opieką. Spożywał posiłki z nimi, uczestniczył we " i \ .ll ich wycieczkach, grach i zawodach. Dzielił ich radości

• i" ■ .1 i Kary fizyczne stosował tylko w ostateczności. Ćwiczebni r. u u im styczne odbywały się na świeżym powietrzu i to bez

\ , I.mIu ii.i pogodę Casa Giocosa- dom rozrywki, wesołej za-! •> \ lo charakterystyczna nazwa szkoły Vittorina da Feltre. ' . I • u• i.11.n• lę nazwę, chciał podkreślić olbrzymią przepaść, )•«ku d> tuliła jego szkołę od potępianych przez renesans szkół

• • ■ lumwiccznych"¹². Uważał, że każde dziecko można wypo-

■ • • w odpowiedni zasób wiadomości, jeśli nauczanie będzie

¹ • pi os U*, przyjemne dostosowane do możliwości psychofi-

#V -o ,. h i zainteresowań.

Iiuin Id itlordamu (1467-1536)

11*•li iuliMski filolog, ksiądz, nauczyciel, filozof, reformator

0 lu * i u \, wybitny humanista, wielki erudyta, przeciwnik scho-

¹ • i l i Kosmopolita, autor licznych prac z zakresu pedagogiki;

i " i i uniwersalnemu wykształceniu oraz podróżom nauko-• •" po I i.mcji, Włoszech, I lolandii, Szwajcarii i Anglii uważa-

. .■ i iłowi) postać epoki odrodzenia. Dzieła: Pochwała głupoty i d 11 /'u mówki dlii (i/icci (IS18), Wi/chowanie książęcia chrześci-

I hulnilii f/i|/< liottiiltltii, nul I I' iii< Iyh.idi.i, 11 / cyI , \